۱
۰
پنجشنبه ۱۰ بهمن ۱۳۹۸ ساعت ۱۱:۱۷

آینده عملیات آزادسازی ادلب در سایه تحولات جدید

آینده عملیات آزادسازی ادلب در سایه تحولات جدید
پیشروی های ارتش سوریه در حومه ادلب، پس از یک وقفه کوتاه‌مدت که بنا بر توافق مسکو میان روسیه و ترکیه در 12 ژانویه (22 دی) به وجود آمده بود، مجدداً از سر گرفته شده و طی روزهای گذشته مناطق بیشتری از حومه ادلب از کنترل تروریست‌ها خارج گردید. آتش بس در ادلب به میانجیگری روسیه و ترکیه از روز یکشنبه، ۲۲ دی، اجرایی شد که پس از دو روز توسط تروریست‌های تحریر الشام نقض شد.

در جریان این درگیری‌ها ارتش سوریه و متحدانش از محور مقاومت توانست در حومه ادلب، نیروهای مسلح را از دو شهرک "سمکه" و "خوین الشعر" بیرون کند. همچنین در این پیشروی خطوط دفاعی افراد مسلح را در دو جبهه جمعیت الزهرا و تپه الشویحنه شکستند و به ترتیب بر مناطقی از غرب حلب تسلط یافتند.

این پیشروی‌ها نقش بسیار مهمی در شکستن روحیه ترویست‌هایی که به شدت نسبت به آینده تحولات نگران بوده و از هم اکنون به دنبال راهی برای فرار از سوریه هستند، داشته است. گروه‌های تروریستی تکفیری همانند تحریر الشام (جبهه النصره سابق) که بخش اعظم ادلب را در کنترل دارند به دلیل آنکه از یکسو توافقات آتش بس برای خروج غیرنظامیان از منطقه و در نتیجه امکان تشدید فشارها در آینده را به زیان خود می دانند (به دلیل استفاده تروریستها از غیرنظامیان به عنوان سپر انسانی) و از سوی دیگر از دست دادن حلب در سال 2016 را حاصل تبانی پشت پرده ترکیه و روس‌ها می‌دانند، از پایبندی به این توافقات سر باز زده و بلافاصله به نقض آتش بس مسکو اقدام کردند.

در همین راستا وزارت خارجه سوریه 5 بهمن در نامه ای به شورای امنیت وزارت خارجه سوریه اعلام کرد: با گذشت حدود دو هفته از راه اندازی گذرگاه های انسانی و راه اندازی مراکز درمانی و وسایل حمل و نقل در مناطقی همچون "ابوالظهور"، "الهبیط" و "الحاضر" در حومه ادلب و حلب برای نجات غیرنظامیان، تروریست ها همچنان مانع خروج شهروندان از مناطق مسکونی می شوند و آنانی که قصد استفاده از این مسیرها را دارند، مورد هدف قرار می دهند.
این وزارتخانه همچنین از دبیرکل سازمان ملل و رییس شورای امینت درخواست کرد اقدامی برای خروج غیرنظامیان از گذرگاه های انسانی اختصاص داده شده در ادلب و حلب انجام دهند.
 
عزم سوریه برای سوزاندن کارت ادلب
ادلب که ۱۱ درصد از خاک سوریه را تشکیل می دهد تنها استان باقی مانده در اشغال گروه‌های تروریستی است که خود را در زمره معارضین نظامی علیه دولت مرکزی عنوان می‌کنند. بر همین اساس تداوم کنترل این استان از اهمیت راهبردی برای معارضین به منظور نقش آفرینی در تحولات آینده سوریه بویژه فرآیند سیاسی برخوردار است. در حالی که پیروزی دمشق در بحران چندین ساله سوریه در مبارزه با تروریسم قطعی می باشد معارضین تحت حمایت دولت‌های خارجی در تلاش هستند تا شکست‌های خود در عرصه میدانی تحولات را به پیروزی در عرصه سیاسی تبدیل کنند لذا با زیاده‌خواهی و کارشکنی در مسیر نشست گفتگوهای قانون اساسی که دور نخست آن با نظارت سازمان ملل در ژنو سویس از ماه اکتبر آغاز شد، موجبات به بن بست رسیدن آن را فراهم کردند.

در این شرایط دولت سوریه که از یکسو بر اساس قوانین بین المللی و خواست عمومی مردم سوریه که خواهان پایان حضور تروریست‌های تکفیری جنایتکار در کشور خود هستند و از سوی دیگر به دنبال گرفتن اهرم کارت ادلب از تروریست‌های کت و شلواری تحت عنوان معارضین در معادلات سیاسی می باشد عزم خود را برای حداقل گرفتن بخش مهمی از ادلب تا هفته‌های آنیده جزم کرده است.
 
ناامیدی روسیه از میز مذاکره
هرگاه دولت سوریه عملیات آزادسازی ادلب را به پیش برده است اردوغان به سفر مسکو و توافق با پوتین به عنوان چاره‌ای برای جلوگیری از سقوط ادلب اندیشیده است. با این وجود به نظر میرسد نقض مکرر توافقات و اثبات ناتوانی آنکارا در واداشتن گروه‌های ترویستی در پایبندی به آتش بس نهایتاً مسکو را به این سمت سوق داده که حداقل تلاشی جدی برای جلوگیری از تداوم عملیات ادلب توسط ارتش سوریه صورت ندهد.

در این راستا می توان به دیدار امروز (8 بهمن) بشار اسد و هیئت بلندپایه روسی اشاره کرد که به به نقل از خبرگزاری رسمی سوریه (سانا)، در جریان این دیدار شامل الکساندر لاورنتیف، فرستاده ویژه رئیس جمهوری روسیه و سرگئی ورشینین، معاون وزیر امور خارجه این کشور و هیئت همراه آنها تحولات جاری در حلب و ادلب بویژه اهمیت عملیات ارتش سوریه با حمایت روسیه در شرایط سنگ اندازی دخالت‌های خارجی در مسیر فرآیند سیاسی تاکید شد.

این سفر در حالی صورت میگیرد که هفته گذشته ( 4 بهمن) لاوروف وزیر خارجه روسیه در دیدار با «گیر پدرسون»، نماینده سازمان ملل در امور سوریه گفت: حضور ترریست‌ها در سوریه تقریبا تمام شده است. تروریست‌ها در برابر اقدامات بشردوستانه در سوریه اختلال ایجاد می‌کنند که این اقدام نیازمند پاسخی واقعی است.
 
ترکیه ناچار از چشم پوشی بر ادلب
اما تلاش های ترکیه برای حفظ آتش بس و توقف حملات ارتش سوریه در حالی به شکست انجامیده که به نظر می‌رسد آنکارا به مرور نبست به حفظ ادلب توسط تروریست‌ها ناامید می شود. اولاً مسیر توجیهات قانونی ترکیه برای دفاع از آتش‌بس با توجه به تسلط تحریرالشام بربخش اعظم ادلب تقریباً مسدود است. از سوی دیگر تسلط بر بخشی از مناطق کردنشین شمالی در عملیات اخیر (چشمه صلح) و همچنین تحولات لیبی تاثیرات خود را بر تغییر اولویت‌های آنکارا در حفظ ادلب گذاشته است اگرچه ترکیه همچنان نسبت به نتایج عملیات ارتش سوریه که می توان به ایجاد موج جدید آوارگان برای ورود به خاک این کشور بیانجامد نگران است.

ترکیه جلوگیری از تسلط نیروهای پ ی د و شاخه نظامی آن ی پ گ بر مناطق شمالی سوریه را مهمترین هدف خود در تحولات سوریه قرار داده است که این چالش با نرمش های غرب و شرق تاحدودی رفع شده و آنکارا اکنون بخش زیادی از این مناطق را در کنترل خود دارد. این امر میتواند با توجه به اینکه سوریه علاوه بر مبادله تجاری بین دو کشور ، دروازه اقتصادی ترکیه به جهان عرب ، به ویژه خلیج فارس است موجب تلاش آنکارا برای گشوندن روزنه‌های برقراری مجدد روابط با دمشق شود چنانکه مقامات ترکیه بارها از وجود تماس های پشت پرده با دمشق خبر داده اند. ترکیه نهایتاً باید مناطق تحت کنترل خود را به دمشق واگذار کند و با این چشم انداز بهترین راه حل برای آنکارا دستیابی به توافقی مشابه توافق آدانا با دمشق می باشد که سهل الصولتر از پذیرش ریسک رویارویی نظامی با دمشق در آینده خواهد بود.

از بعدی دیگر تحولات لیبی نیز خود دریچه ای برای حل چالش ادلب گشوده است. ترکیه با تشدید درگیری ها در لیبی و قوی شدن جبهه حامیان بین المللی حفتر تمرکز خود را به سوی آن سوی مدیترانه و شمل آفریقا گذاشته است و خبرها حاکی از اعزام تروریست‌های ادلب به میدان جنگ لیبی می باشد. در واقع اردوغان به خوبی میداند که اگر ترکیه جبهه لیبی را به رقبا واگذار کند اردوغان در انتخابات آینده با مشکلات بزرگی روبرو خواهد شد. او اکنون از مزیت استفاده از تهدید کردها یا برگه رونق اقتصادی بهره نمی برد.

 
مرجع : الوقت
کد مطلب : ۸۴۱۵۷۹
ارسال نظر
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما

خان اوغلان خدایی تحلیل گر مسایل بین المللی
United Arab Emirates
آیا توافق سوچی هنوز ظرفیت پیشگیری از منازعات ادلب را دارد؟ توافق سوچی که در سال 1396در روسیه نهایی شد بر تمامیت ارضی و مبارزه با تروریسم از سوی ایران و روسیه و ترکیه در حوزه سوریه تاکید نموده در عین حال با توجه به توسعه درگیری ها و احتمال بین المللی شدن بحران در صورت عدم توقف آن، همانند توافق برجام ابهامات متعددی داردکه امکان تفسیر ها و برداشت های متفاوت از مفاد آن تفاهم در سرنوشت سیاسی ادلب را با مشکل مواجه می سازد. این توافق علاوه بر پیش بینی ابهام آمیز برای استان ادلب عملا جغرافیای سوریه را در صورت وجود مناقشات میان ساکنین ادلب و دولت اسد از نظر نحوه بازگشت ثبات و امنیت، همچنین موفقیت اردوغان در انتخابات آینده را تحت تاثیر قرار می دهد.در واقع بیشتر اخوانی ها و چند میلیون مخالفین اسد که از استان ادلب و شمال سوریه فرار کرده اند و بیش از 3.6میلیون سوری یعنی 20درصد جمعیت این کشور که در ترکیه پناه گرفته اند در انتظار تحولات سیاسی و بر گشت به کشورخود هستند.اما آنها بدون آزادی اساسی در استان ادلب انگیزه برگشت ندارند و آوارگی در ترکیه را ترجیح می دهند این وضعیت مشکلاتی بر اقتصاد ترکیه وارد می کند.بنابراین ترکیه با چند چالش مواجه است .1.نیاز به تحولات سیاسی در استان ادلب.2.پشگیری از حملات سنتی تروریستی و مناقشات با گروه های کردی از مرزهای سوریه 3.اجرای مفاد توافق های قبلی با دولت سوریه از جمله آدانا که به ترکیه حق عملیات در استان های مرزی و داخل قلمرو سوریه علیه تروریسم می دهد.4.پیگیری توافق سوچی در مورد استان ادلب. بر اساس توافق سوچی، روسیه و ترکیه در مورد سوریه به توافق هایی در موارد ذیل رسیده بودند 1. منطقه امن عاری از سلاح به عرض 15 الی 20 کیلومتر در ریف جنوبی ادلب و شمال حماه، بین گروه‌های معارض و قوای مسلح سوریه ایجاد شود.
2. این توافق از روسیه می‌خواست توقف عملیات‌های اردوی سوریه در ولایت ادلب را تضمین کند، مشروط بر اینکه در مقابل نیز ترکیه گروه‌های تندرو و افراطی را از منطقه کاهش تنش دور کند و آزادی انتقال ساکنان منطقه، ورود کالاها و بازیابی روابط تجارتی و اقتصادی از طریق مناطق ام 4 (حلب لاذقیه) و ام 5۵ (حلب حماه) با پایان 2018 تضمین شود. بیش از یک سال از آن زمان گذشته ولی مفاد آن اجرا نشده بود. 3.
روسیه و ترکیه همچنین توافق کردند که با تروریسم مقابله کنند و همه اقدامات لازم برای آتش‌بس پایدار را اتخاذ کنند که ایجاد گشت‌های نظامی-امنیتی و مراکز دیدبانی از جمله این اقدامات بود. از این مراکز 12 مرکز متعلق به ترکیه بود. نتیجه این توافق پس از حملات و پیشروی ارتش سوریه و حامیانش به مرکزاستان ادلب حالا که از نظر ترکیه ارتش اسد حملاتی را بر خلاف توافق سوچی به گستره 600کیلومتر مربع به بهانه عدم توان ترکیه برای مهار حملات خمپاره ای فیلق الشام با حمایت هوایی روسیه صورت داده اردوغان نیز در آخرین مواضع خود اعلام کرده ارتش سوریه باید به مواضع قبلی اش برگردد و گروه های مخالف اسد نیز در صورت حرکت های ناهماهنگ با برخورد ارتش ترکیه مواجه خواهد شد. اسد و گروه های افراطی مخالف او را در صورت تعدی از توافق مورد حمله قرار خواهد داد چون وضعیت موجود موجب افزایش پناه بردن مردم شمال سوریه به ترکیه شده و اینک بیش از بیست درصد مردم این کشور که عمدتا از شمال سوریه هستند از دست حملات اسد به ترکیه و حدود 50درصد جمعیت این کشور به خارج از سوریه فرار کرده اند .در این وضعیت دول غرب و آمریکا اعلام کرده اند توافق های ترکیه و روسیه عملا ملغی شده و طی نشست سازمان ملل در صدد بین المللی کردن بحران ادلب باطرح فاجعه انسانی هستند.همچنین رسانه های غرب تلاش می کنند با ادعای حمایت سوریه و ایران از اسد ،اعتماد اردوغان به روسیه و ایران را زیر سئوال برده و در صورت عدم همگرایی بیشتر اردوغان با غرب و افزایش پیامدهای منطقه ای اردوغان را در انتخابات آینده با مشکل بیشتر مواجه سازند. از سوی دیگر تا آنجا که به مسئله کردها برمی گردد از تحلیل ها و برداشت رسانه های امریکا چنین به نظر می رسد که بشاراسد و مشاورین راهبردی او انتظارداشتند ضمن چشم پوشی از همکاری کردهای سوریه با امریکا طی سال های اخیر در ازای ارایه حق خودمختاری به کردها آنها را به جنگ علیه ترکیه وادار نماید که در این صورت تنش میان ترکیه و آمریکا افزایش یافته و درگیری های فعلی به نفع اسد و حامیان او پایان می یافت که مواضع احتیاط آمیز اردوغان در مورد ادلب همچنین اظهارات مسئولین ناتو و وزیردفاع آمریکا حاکی از آن است که به استقلال کردها و احتمالا خودمختاری ادلب تمایل بیشتری دارند و سناریوهای دیگر مبنی بر پیوستن کردها به ائتلاف اسد به تثبیت بشار اسد منجر شده و چندان منافع آمریکا را تامین نمی کند و رابطه آنها را با متحدسنتی خود یعنی ترکیه تیره تر می سازد.
منتخب
پیشنهاد ما