نکات مهم گزارش جدید آژانس
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی عصر دیروز -سه‌شنبه- در گزارش جدید خود درباره برنامه هسته‌ای ایران در چارچوب برجام اعلام کرد: نظارت و راستی‌آزمایی آژانس در ایران در رابطه با برجام ادامه دارد و همزمان گام های کاهش تعهدات برجامی ایران در حال اجراست. آژانس بین المللی انرژی اتمی با انتشار گزارشی جدیدی اعلام کرد: ایران با عبور از محدوده 130 تنی ذخیره آب سنگین، بار دیگر توافق هسته‌ای موسوم به برجام را نقض کرد. براساس این گزارش، کارخانه تولید آب سنگین ایران فعال بوده و ذخایر آب سنگین آن به 131.5 متر یک تن رسیده است.

شایان ذکر است  دونالد ترامپ روز 8 مه 2018 خروج آمریکا از برجام را اعلام و در 7 آگوست نیز نخستین بسته تحریمی شامل دسترسی به دلار، فروش اوراق قرضه دولتی، تجارت با معادن ارزشمند مانند طلا و فلزات نظیر فولاد، آلومینیوم و زغال، واردات هواپیمای مسافربری و قطعات آن را علیه ایران اجرا کرد. ایران همزمان با سالگرد این تصمیم آمریکا تعهدات برجامی خود را با عنوان گام اول کاهش داد. حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران پیشتر ضمن انتقاد از عدم پایبندی اروپا به تعهدات برجامی اعلام کرد: «به سازمان انرژی اتمی دستور می دهم تزریق گاز به 1044 سانتریفیوژ در فردو را از فردا آغاز کند. گام چهارم هم مانند سه گام دیگر قابل بازگشت است. اگر اعضای برجام به تعهدات خود در اول ژانویه 2017 بازگردند ما هم به این تاریخ برمی‌گردیم».
 
اظهارات شاعبه انگیز رئیس آژانس 
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پس از آن که گزارش جدید آژانس درباره برنامه هسته‌ای ایران ارائه شد، در گفت‎وگو با خبرگزاری رویترز، اظهار کرد: ما خواستار برخی اطلاعات و دسترسی‌ها از ایران‌ بوده‌ایم اما اطلاعات مورد نیازمان را دریافت نکرده‌ایم. گروسی در ادامه بیان کرد: ما پافشاری کرده‌ایم و برخلاف تمامی تلاش‌هایمان نتوانسته‌ایم به آن[اطلاعات مورد نظرمان] دست پیدا کنیم. بنابراین، وضع موجود اقدامی از جانب من می‌طلبد، چراکه [این وضع] معنایش این است که ایران توانایی آژانس را برای انجام دادن فعالیتش کاهش می‌دهد. او افزود: من جدا امیدوارم که ایران به ما و صدای جامعه بین‌المللی در شورای حکام آژانس گوش دهد و تشخیص دهد که همکاری با ما به نفع خودشان است. ما دستور کاری سیاسی نداریم، ما فقط از آن‌ها می‌خواهیم که به تعهداتشان پایبند باشند. مدیرکل آژانس انرژی اتمی علاوه بر این گفت: اگر چنین نشود به سمت یک بحران خواهیم رفت.

گروسی درباره گزارش دومی که روز گذشته به طور جداگانه از گزارش سه ماههه آژانس درباره ایران، منتشر شد، گفت: من لازم دانستم که گزارش دوم را بنویسم چرا که فکر کردم وضعیت آن‌‎‌قدر جدی هست که چنین اقدامی از جانب من را می‌طلبد. بر اساس این گزارش، در گزارش دومی که گروسی از آن یاد کرد آمده بود که ایران اجازه دسترسی به دو سایت هسته‌ای را به بازرسان ژانس بین‌المللی انرژی اتمی نداده و به سوالات پیشین آژانس در خصوص فعالیت‌هایش پاسخ نگفته است. در ادامه آمده است: مدیر آژانس از ایران می‌خواهد که فورا به همکاری با آژانس بپردازد و اجازه دسترسی به اماکن مورد نظر را صادر کند.

این اظهارات را می‌توان انتقاداتی کم سابقه ارزیابی کرد که البته نکته طنز ماجرا این است که مدیر کل جدید آژانس در حالی این ادعا را مطرح می‌کند که خود او نیز به خوبی می‌داند ایران طی تمامی سال‌های بعد از امضای برجام تا کنون، کمال همکاری و هماهنگی را با نظارت‌های شدید آژانس داشته و در تمامی گزارش‌هااین مساله مورد تصدیق قرار گرفته است.
 
وقتی آژانس بازیچه دست سرویس‌های اطلاعتی سیا و موساد می‌شود
تمامی جوانب و ابعاد انتقادی مطرح شده از سوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که نوعی موج ضدایرانی در آن‌ها پنهان است، بر اطلاعات و توهماتی استوار است که از سوی سازمان‌های جاسوسی سیا و موساد مطرح شد‌اند. در حقیقت، مسائل مطرح شده پیرامون عدم اجازه ایران برای بازدید از دو سایت و طرح چند پرسش پیرامون چند سایت هسته‌ای، همه‌گی ریشه در توهماتی دارد که نهادهای اطلاعاتی آمریکا و رژیم صهیونیستی به آژانس ارائه کرده‌اند و اتفاقا رافائل گروسی نیز بازیچه دست این نهادها شده است.

در این زمینه، کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم کشورمان نزد سازمان های بین المللی در وین، در واکنش به گزارش آژانس در زمینه مسائل پادمانی در ایران اظهار کرد: متأسفانه یک بار دیگر، آمریکا و رژیم اسراییل در تلاش هستند تا روابط و همکاری های فعال و سازنده میان آژانس و ایران را با اعمال فشار به آژانس برای خروج از وظایف اساس‌نامه‌ای خود، با اخلال مواجه نمایند. نماینده دائم کشورمان با اشاره به این که ایران در حال جلوگیری از ایجاد یک بدعت غیر اصولی و خطرناک در آژانس بین المللی انرژی اتمی است که می خواهد به مطالب جعلی سرویس های جاسوسی اعتباربخشی کند افزود: طرح هرگونه درخواست روشنگری یا دسترسی تکمیلی از سوی آژانس مبتنی بر مطالب جعلی سرویس های جاسوسی از جمله رژیم صهیونیستی نه تنها در مغایرت با اسناد تاسیسی آژانس و نظام راستی آزمایی قرار دارد، بلکه هیچ تعهدی را نیز برای ایران در جهت اجابت این درخواست ها ایجاد نمی کند.

این اظهارات نشان می‌دهد که ایران همانند تمامی پنج سال گذشته هیچ مشکلی با تحقیقات و نظارت‌های بازرسان آژانس ندارد و اکنون مساله این است که سرویس‌های اطلاعاتی موساد و سیا می‌توانند به شکل مداوم توهماتی را مطرح کنند و اگر تهران فرضیات آن‌ها را بپذیرد و هر بار به پرسش‌های پیرامون آن پاسخ دهد، بدعتی خطرناک پایه‌گذاری می‌شود؛ در نتیجه از هم اکنون ایران قصد دارد از نهادینه شدن این سنت ممانعت به عمل بیاورد.
 
واکنش حمایتی چین و روسیه از ایران
متعاقب انتشار گزارش جدید آژانس بین‌المللی انرژ هسته‌ای و اظهارات مدیر کل این نهاد، شاهد حمایت چین و روسیه از ایران و همکاری‌هایش بودیم. در همین زمینه، میخائیل اولیانوف نماینده روسیه نزد سازمان های بین المللی در وین با انتشار پیامی در حساب کاربری خود در توئیتر به نحوه انتشار گزارش جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته ای ایران در چارچوب برجام در رسانه ها واکنش نشان داد.

وی در پاسخ به خبرنگار روزنامه وال استریت ژورنال که مدعی شده، مدیرکل آژانس از ایران به دلیل عدم اجازه دسترسی به دو سایت در این کشور انتقاد کرده است، این توئیت را منتشر کرده است. اولیانوف نوشت: آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارش خود درباره ایران را منتشر کرد اما مثل همیشه این گزارش نیز خیلی فوری و حتی پیش از آنکه در اختیار اعضای شورای حکام قرار گیرد به رسانه ها درز پیدا کرد. این دیپلمات روس افزود: رسانه ها مطالب هشدار دهنده (در این زمینه) منتشر کردند. اما خونسرد باشید، هیچ چیز عجیب و غریبی در این گزارش وجود ندارد.

علاوه بر این مقام مسئول روسی، ژائو لیجیان، سخنگوی وزارت خارجه چین، روز چهارشنبه در نشست خبری هفتگی خود درخصوص گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفت: ما آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد ایران را بررسی کردیم. این گزارش تایید می‌کند که فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس در ایران در خصوص اجرای برجام، عدم آغاز مرحله پنجم کاهش تعهدات برجامی و استفاده از مواد هسته‌ای اعلام شده برای مقاصد دیگر همچنان ادامه دارد.  وی در ادامه افزود: چین، از ایران می‌خواهد که به همکاری با آژانس ادامه دهد. سخنگوی وزارت خارجه چین اظهار کرد: در عین حال امیدواریم که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با رعایت اصل عدم جانبداری، بی‌طرفی و اعمال پادمان‌های نظارتی مطابق اختیاراتش بر ایران نظارت و با ایران برای حل مسائل مربوطه همکاری کند.
 
متهم در مقام مدعی
پیش از آنکه متن رسمی گزارش آژانس در مورد برنامه هسته ای ایران منتشر شود برخی رسانه ها جزئیات آن را منتشر کرده بودند لذا روز گذشته و پیش از صدور گزارش امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه که میزبان مدیر کل آژانس بین المللی اتمی بود در اظهاراتی یکجانبه بدون اشاره به بدعهدی های اروپا در اجرای تعهدات خود در قبال ایران، خواستار همکاری فوری با آژانس شد از ایران خواست که اجازه دسترسی به اماکن مورد نظر را صادر کند. 

در حالی که کشورهای اروپایی سعی میکنند تا بر بدعهدی و ناتوانی در عمل به تعهدات برجامی خود سرپوش گذاشته و تهران را با فضاسازی سیاسی و رسانه ای وادار به عقبنشینی از اقدامات موازنه ساز هسته ای کنند، مقامات ایرانی همواره در پاسخ به ادعاهای دولت های اروپایی لزوم اجرای تعهدات آنها را یادآور می شوند. در این راستا روز چهارشنبه و پس از انتشار گزارش آژانس کاظم جلالی، سفیر ایران در روسیه، در دیدار با کنستانتین کساچف، دبیر کمیته روابط خارجی سنای روسیه، گفت: علیرغم آنکه بیش از یک سال از راه‌اندازی مکانیزم مالی اینستکس که برای دور زدن تحریم‌های آمریکا علیه ایران توسط اروپایی‌ها راه‌اندازی شد، می‌گذرد اما تاکنون هیچ تراکنشی در قالب این مکانیزم انجام نشده است.

جلالی گفت: اروپایی‌ها این مکانیزم را راه‌اندازی کردند اما تا به امروز و تا همین حالا که من با شما صحبت می‌کنم هیچ مبادله مالی از طریق آن انجام نشده است.
اینستکس در ژانویه سال 2019 توسط سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس راه‌اندازی شد تا بتوانند در سایه تحریم‌های آمریکا علیه ایران و خروج این کشور از برجام توافق هسته‌ای با ایران را نجات دهند.