شمال آفریقا؛ تلاش برای تغییرات بدون برنامه و افق روشن

دخالتهای خارجی نیز  برای تامین حوزه نفوذ اقتصادی و سیاسی  سبب  شد تا این تغییرات براساس منافع دلخواه گروهها و جریانهای ملی و معترض پیش نرود. بویژه اینکه بیشتر این تحولات از سوی آمریکا و اروپا مدیریت می شد.

ادامه بحران در الجزایر و کنار گذاشتن عمر البشیر در سودان و نیز تشدید جنگ در طرابلس لیبی از عمده این تحولات بود.

سودان
در سودان عمر البشیر ۳ دهه بعنوان رئیس جمهور حکومت کرده بود و نتیجه این دیکتاتوری از دست رفتن تمامیت ارضی این کشور و نیز ۷۰ درصد مناطق نفت خیز بود که در اختیار جدایی طلبان قرار گرفت.
سودان کشوری است که از ظرفیت های اقتصادی مناسب برخوردار است بگونه ای که این کشور به انبار غلات " آفریقا شناخته می شود.

هر چند عمرالبشیر تلاش کرد با نزدیکی به سعودی ها چالشهای داخلی را حل و فصل کند اما سرانجام برکنار شد.
تحولات بعدی سودان که عملا این کشور را به یک ایستگاه دیگر برای عادی سازی روابط با اسرائیل تبدیل کرد نشان داد که خواسته های مردمی و معترضین در این کشور ناکام ماند.

الجزایر
این کشور که در سال ۱۹۶۱ به دنبال انقلاب آزادیبخش مستقل شد تا دهه نود بطور تک حزبی اداره شد.
در لیبی حمله نیروهای خلیفه حفتر به طرابلس و تلاش برای تصرف پایتخت لیبی و یکسره سازی شرایط سیاسی و امنیتی در این کشور رخ داد.
تحولاتی که بعد از ۸ سال از تغییرات سیاسی در این کشور نشان داد که مردم لیبی به دنبال روزنه جدیدی هستند.