چرا امارات به دنبال تجزیه یمن است؟

اما نکته مهم این است که امارات هرچند در شرایط کنونی بر بنادر یمن مسلط است اما این تسلط دائمی‌ نخواهد بود و با پیروزی کامل انقلابیون و حاکمیت یکپارچه بر یمن، امارات از این کشور اخراج می‌شود. به همین دلیل امارات سعی دارد تا زمینه‌های حضور دائمی‌خود را در یمن فراهم کند. نفوذ امارات عمدتاً در جنوب یمن بوده و هدف اصلی آن نیز تقویت جنبش‌های جدایی‌طلب در جنوب یمن بوده است. همان‌طور که روزنامه گاردین تأکید کرده ‌امارات تنها عضو ائتلاف عربی است که استراتژی واضح و مشخصی در یمن دارد. بر این اساس لازم است تا از شهر جنوبی عدن محافظت شود، برای سیطره بر جزیره حیاتی سقطری در خلیج عدن تلاش شود و با نیروهای جدایی‌طلب جنوب با هدف تجزیه یمن متحد شود و همانند دهه 90 میلادی یمن جنوبی و شمالی ایجاد شود که یمن جنوبی دولت تحت امر امارات خواهد بود. طبق گزارش گاردین امارات پایگاه‌ها و اردوگاه‌های نظامی را در جنوب یمن ساخته  و در اصل یک دولت موازی در جنوب یمن ایجاد کرده که دارای سرویس‌های امنیتی خاص خود بوده و به مجموعه منصور هادی رئیس‌جمهور مستعفی یمن پاسخگو نیست.

امارات از ابتدای جنگ یمن 5 هزار نیرو در این کشور مستقر کرد اما در دو مرحله اعلام کرد که این نیروها را خارج خواهد کرد. هدف اصلی امارات این بود تا از طریق نیروهای متحد خود در یمن به‌دنبال تحقق اهدافش باشد. در واقع امارات 90 هزار شبه نظامی در یمن آموزش داده و دیگر نیازی به حضور مستقیم ابوظبی در جنگ یمن وجود ندارد. شورای انتقالی جنوب یمن نیز که هدف خود را تجزیه یمن اعلام کرده متحد اصلی امارات در یمن است. بامداد یکشنبه شورای انتقالی جنوب یمن با متهم ساختن منصور‌ هادی به نقض تعهدات توافق ریاض، در بندر عدن و استان‌های جنوبی یمن اعلام خودمختاری کرد. اقدام شورای انتقالی جنوب در اعلام خودمختاری در جنوب یمن درهماهنگی کامل با امارات صورت پذیرفته و «عید روس الزبیدی» و «هانی بربک» (رهبران شورای انتقالی جنوب) با این اقدام در عمل خواسته‌های امارات را عملیاتی کرده‌اند. اما از میان هشت استان جنوب یمن، چهار استان مخالفت خود را با اعلام خودمختاری شورای انتقالی جنوب اعلام کرده‌اند.

هر چند امارات و ائتلاف سعودی در بیانیه‌ای  از شورای انتقالی جنوب خواسته‌اند که به توافق ریاض برگردد و حتی این‌گونه ادعا می‌شود که میان امارات و عربستان در قضیه جنوب اختلاف وجود دارد اما به‌نظر می‌رسد  هم ریاض و هم ابوظبی در تجزیه یمن‌اشتراک نظر دارند. محمد البخیتی عضو دفتر سیاسی انصارالله یمن هم اعلام کرده که  فرمانده شورای انتقالی جنوب در ابوظبی در حصر خانگی قرار دارد و این مسئله به معنای آن است که امارات در حال انجام سناریوی تجزیه در جنوب یمن است. عربستان نیز در درجه اول به‌دنبال تسلط بر تمام یمن بوده و از تجزیه این کشور حمایت نکرده است اما در شرایط کنونی که انصارالله به رقیبی شکست ناپذیر تبدیل شده و ریاض با چالش‌های مختلفی مواجه است به ناچار با سناریوی امارات همراهی خواهد کرد.

البته نباید این نکته را از نظر دور داشت که بیشتر استان‌های جنوبی با تجزیه یمن مخالف و خواستار «یمن واحد» هستند. شورای انتقالی جنوب و امارات نیز این مسئله را به خوبی می‌دانند و همین مسئله تجزیه یمن را بسیار پیچیده خواهد کرد. بدون شک تجزیه یمن استان‌های جنوبی را روز به روز ناامن‌تر و فقیر‌تر خواهد کرد چرا که در 5 سال گذشته که دولت مستعفی و شورای انتقالی جنوب، مدیریت این استان‌ها را بر عهده داشتند میزان نامنی و فقر بسیار رشد داشته  است. بنابراین تجزیه یمن به معنای پسرفت بزرگ استان‌های جنوبی خواهد بود. در کل به‌نظر نمی‌رسد طرح خودمختاری شورای انتقالی جنوب با توجه به مخالفت‌های گسترده به نتیجه برسد و احتمالا در نهایت شورای انتقالی جنوب در توافق با دولت منصور هادی امتیازات بیشتری از وی خواهد گرفت. اما آنچه که مشخص است اختلاف‌ها در ائتلاف سعودی به نقطه اوج رسیده و به زودی باید شاهد فروپاشی کامل این ائتلاف بود.

محمدرضا مرادی