ناامنی در سیناء؛ دلایل وجود و استمرار

در همین رابطه گروه تروریستی داعش مسئولیت حمله شامگاه پنجشنبه به نظامیان ارتش مصر در شمال سینا را بر عهده گرفت. درحالی که ارتش مصر بارها چندین عملیات گسترده نظامی علیه این گروه در سیناء انجام داده است، ولی عناصر داعش همچنان در شبه جزیره سیناء حضور داشته و گاها علیه نیروهای مصری عملیات تروریستی انجام می‌دهند. 
 
نبرد تروریست های سیناء و ارتش مصر از سال 2011
مصر از ابتدای سال‌2011 میلادی شاهد حملات مسلحانه در سیناء شمالی و مناطق مجاور آن است که این امر پس از سرنگونی حسنی مبارک و به طور ویژه تر پس از سرنگونی محمد مرسی، رئیس جمهوری پیشین این کشور در سال 2013 افزایش چشمگیری داشته است.

پس از روی کار آمدن عبدالفتاح السیسی به عنوان رئیس جمهور مصر،دولت این کشور با اعلام وضعیت فوق العاده در منطقه ی سیناء؛چندین عملیات گسترده علیه گروه های تروریستی مستقر در این منطقه انجام داد و رئیس جمهور مصر در سفر سال گذشته به نیویورک برای شرکت در نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در گفت وگو با رسانه های امریکایی از هماهنگی مصر با رژیم صهیونیستی برای انجام عملیات نظامی علیه گروه های تروریستی فعال در سیناء،خبر داد.

آخرین عملیات گسترده ارتش مصر علیه تروریست های مستقر در صحرای سیناء،در سال 2018 صورت گرفت که در طی آن نیروهای واکنش سریع مصر،موسوم به الصاعقه و نیروی هوایی به طور فعالی در آن شرکت داشته و تعداد زیادی از عناصر تکفیری را به هلاکت رساندند، البته ارتش و نیروهای امنیتی مصر به طور دائم در حال شناسایی عناصر مسلح در سیناء و انجام عملیات نظامی علیه آنها هستند.

هر چند عملیات های گسترده نیروهای امنیتی مصر علیه گروه های تروریستی در سیناء از سال 2014 تاکنون، سبب بهبود چشمگیر شرایط امنیتی در این منطقه شده است اما کماکان شاهد حضور عناصر گروه های تروریستی در این منطقه و عملیات های تروریستی علیه نیروهای ارتش مصر هستیم.
 
تروریست های سیناء چه کسانی هستند؟
هرچند از زمان آغاز حملات تروریستی علیه مواضع ارتش مصر در سیناء،نیروهای امنیتی این کشور گروهک های مختلف تروریستی در این منطقه را شناسایی کرده اند،اما مهم ترین گروه تروریستی حاضر در این منطقه گروه موسوم به انصار بیت المقدس می باشد که از به هم پیوستن چندین گروهک تروریستی،تشکیل شد.
این گروه تروریستی در سال 2014 با گروه موسوم به خلافت اسلامی (داعش)بیعت کرده و اعلام خلافت در منطقه ی سیناء و حتی تعیین امیری برای آن نمود.

دستگاه امنیتی مصر معتقد است افرادی که جذب گروه انصار بیت المقدس شده اند،صرفا تبعه یک کشور خاص نمی باشند و آنها خود را از مسیرهای مختلفی برای جنگ با ارتش مصر به سیناء رسانده اند.
عناصر مسلح لیبیایی که پس از سقوط معمر قذافی در این کشور،توان قابل ملاحظه و خارج از کنترل دولت مرکزی یافته اند، یکی از گروه هایی مطرح شده اند که برای درگیری با ارتش مصر به سیناء آمده اند، دستگاه امنیتی مصر معتقد است این عناصر مسلح در کنار دیگر تروریست های چند ملیتی از طریق تونل های زیر زمینی در غزه، و یا از طریق مرزهای شرقی و حتی عبور از خلیج سوئز خود را به منطقه ی سیناء رسانده اند.

در این میان ارتش مصر بارها در بیانیه ها و حتی فیلم های مستندی که از منطقه تهیه کرده است،اقدام به گزارشاتی نموده که بر اساس آن تروریست های موجود در منطقه ی سیناء از طریق کشت انواع مواد مخدر و فروش آن بخشی از هزینه های خود را تامین نموده و بخش دیگری از هزینه های آنان نیز توسط حامیان گروه تروریستی داعش تامین می شود.
 
اقدامات دولت مصر برای تامین امنیت منطقه ی سیناء
با توجه به اینکه منطقه ی سیناء از بخش اصلی جمهوری عربی مصر جدا می باشد و ارتباط سیناء و مصر از طریق کانال سوئز میسر بوده است،دولت مصر در این راستا اقدام به ایجاد و توسعه  تونل هایی در زیر کانال سوئز نموده است که ارتباط بین این دو بخش از خاک مصر را تسهیل کرده است.
در جدیدترین مورد،رئیس جمهور مصر چندی پیش تونل شهید احمد حمدی 2 را در منطقه سوئز افتتاح کرد که با احتساب این تونل، هم اکنون مصر دارای 5 تونل مجزا می باشد که قسمت اصلی خاک مصر را  از سه منطقه مجزا و با گذر از زیر کانال سوئز به منطقه سیناء متصل می کند.

دومین گام دولت مصر در این حوزه ساخت و توسعه شهرک های جدید برای افراد کم بضاعت در منطقه ی سیناء،بالاخص سیناء شمالی بوده است؛چرا که یکی از دلایل جذب اتباع مصری توسط گروه های  تروریستی حاضر در این منطقه فقر مطلق و حتی سکونت در کپرها بوده است.

در کنار این امر تامین منابع آب شرب منطقه سیناء و طرح های اشتغال‌زای دولت مصر در این منطقه از جمله اقدامات دیگر دولت مصر برای از بین بردن بستر جذب نیرو توسط گروه های تروریستی فعال در سیناء بوده است.
در بخش نظامی نیز دولت مصر با ایجاد پایگاه های نظامی متناسب با منطقه صحرایی سیناء و گسترش عملیات های نظامی و دیوارکشی در مرز با غزه سعی در کنترل و مهار فعالیت گروه های تروریستی در سیناء داشته است. افتتاح پایگاه بزرگ نظامی برنیس در سال گذشته میلادی و در ساحل دریای سرخ، هرچند که اهداف متعددی را دنبال می کند لکن با توجه به استقرار نیروهای دریایی،زمینی و هوایی مصر در آن؛ یک وزنه بسیار موثر در پشتیبانی نظامی و اطلاعاتی از عملیات های آتی ارتش مصر در منطقه سیناء به شمار می رود.

بنابراین به نظر می رسد دولت مصر در دوبعد نظامی-امنیتی و اقتصادی-اجتماعی سعی در مدیریت بحران ناامنی در منطقه سیناء داشته است و علی رغم توفیق چشمگیر از سال 2014 تاکنون، همچنان موفق به برقراری کامل امنیت در این منطقه نشده است.

این امر می تواند به دلایلی من جمله رقابت قدرت های منطقه ای در پرونده لیبی باشد و بالطبع عناصر مسلح حاضر در سیناء یکی از اهرم های فشار دولت های ناهمسو با مصر در پرونده لیبی به شمار می آیند و به نظر حمایت های مالی و اطلاعاتی آنان از عناصر تروریست در سیناء به همراه بافت قبیله ای و نوع اقلیم منطقه سیناء که بستر مساعدی برای اختفا و فعالیت تروریستی می باشد از جمله عوامل موثر در ادامه حضور و فعالیت گروه های تروریستی در صحرای سیناء هستند.