عبور از ماکیاولیسم در انتخابات آمریکا

در فلسفه سیاسی غرب شاید بتوان «نیکولو ماکیاولی» را آغازگر نظری مکتب اصالت قدرت و به حاشیه رانده شدن اخلاق دانست. پیش از وی سیاستمداران تمام آموزه های وی را به لحاظ عملی اجرا می‌کردند اما ظاهراً او  اولین فیلسوفی  است که به لحاظ تئوریک در کتاب شهریار خود «هدف عمل سیاسی را دستیابی به قدرت می‌داند و اخلاق را به حاشیه می‌برد و سیاست را محدود به هیچ حکم اخلاقی نمی‌داند». نتیجه عملی این گزاره نیز این است که سیاستمدار می‌تواند برای دست‌یابی به هدف سیاسی خود به هر عملی متوسل شود.

هر چند بسیاری در غرب هشدار داده اند که اندیشه‌های ماکیاولی را نمی‌توان بدون توجه به شرایط اسف‌بار ایتالیای قرن 16 دید و باید برای فهم جامع از دیدگاه های وی کتاب گفتارها و زندگی شخصی وی را نیز مطالعه کرد و این که ماکیاولی در زندگی شخصی زیاد هم ماکیاولیست نبوده است؛ با این وجود او پدر سیاست منهای اخلاق در جهان لقب گرفته است.«آنتونیو نگری» فیلسوف مارکسیست و هموطن ماکیاولی می‌گوید: ماکیاولی  نظریه پرداز دولت مدرن نیست اما نظریه پرداز «فقدان بسیاری از چیز‌هایی که در دموکراسی ها نباید باشد است.»

33 روز تا انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا زمان باقی مانده است و این روزها کتاب شهریار ماکیاولی به نظر می رسد به انجیل ترامپ و جوبایدن تبدیل شده است. هر دو نامزد جمهوری خواه و دموکرات یکی برای حفظ قدرت و دیگری برای تصاحب قدرت به هر وسیله‌ای متوسل می شوند. ترامپ تلاش می‌کند بایدن را پیرمردی  حقه باز، خواب‌آلود و معتاد جا بزند. جوبایدن نیز ترامپ را  دلقک، دروغگو، احمق و سگ دست آموز پوتین معرفی می‌کند. ترامپ همچنین طی روزهای گذشته بارها گفته است که اعتقادی به انتقال مسالمت آمیز قدرت ندارد و نتیجه انتخابات حتماً باید به پیروزی وی ختم شود و در غیر این صورت او نتیجه انتخابات را نخواهد پذیرفت. توصیه‌های مشابهی نیز از سوی مشاوران و سران حزب دموکرات به بایدن شده است .

برخی دموکرات‌ها حتی هشدار داده‌اند که در صورت شکست بایدن آمریکا باید تجزیه شده و  ایالت های با اکثریت دموکرات، کشور یا کشورهای جدیدی تاسیس کنند. بسیاری از کارشناسان هشدار داده‌اند که نتیجه این کشمکش های شدید سیاسی ممکن است در روز چهارشنبه 4 نوامبر( 14 آبان و روز بعد انتخابات) به کف خیابان ها کشیده و جنگ داخلی یا حداقل نزاع  مسلحانه در بگیرد. بایدن و ترامپ مو به مو توصیه‌های ماکیاولی را به حاکم فلورانس در قرن 16 در آمریکای قرن 21 اجرا می کنند با این تفاوت که نظام کنونی آمریکا لیبرال دموکراسی است و ظاهراً بر پایه فقدان توصیه های ماکیاولی در مورد سیاست بدون اخلاق بنا شده است.

در واقع اگر خود ماکیاولی با معجزه ای زنده شده و قدم در این روزهای آمریکا بگذارد با دیده بهت و حیرت خواهد گفت ترامپ و بایدن بسیار جلوتر از توصیه های او به حاکم فلورانس هستند. ترامپ و بایدن حاضرند به هر قیمتی یکی برای حفظ و دیگری برای تصاحب قدرت نظام سیاسی آمریکا را بی اعتبارتر، نظام انتخاباتی کشور را متقلب و کشور را به جنگ داخلی، تجزیه و به آشوب بکشانند تا به منافع سیاسی خود برسند. تنها فضیلت اخلاقی را که برخی برای  توصیه های غیر اخلاقی  ماکیاولی  عنوان کرده اند این است که همه توصیه های او برای حفظ اساس و بنیان کشور است اما بایدن و ترامپ به دنبال کسب قدرت حتی به قیمت نابودی کشوری به نام آمریکا هستند و این به وضوح نشان می دهد که در انتخابات ریاست جمهوری 2020 آمریکا دو نامزد جمهوری خواه و دموکرات از ماکیاولیسم هم عبور کرده‌اند و  قدم در وادی جدیدی از سیاست قدرت گذاشته‌اند.

در وضعیت اسف بار کنونی آمریکا مسلماً عوامل زیادی دخیل هستند اما شاید مهمترین عامل همان سیاست منهای اخلاق باشد که آمریکا را روز به روز به ورطه هلاکت و نابودی بیش از پیش سوق می دهد.