لغو تحریم‌های تسلیحاتی جمهوری اسلامی ایران طی روزهای آینده، پیروزی راهبردی بزرگی برای کشورمان محسوب می‌شود که در نتیجه راهبرد «مقاومت فعال» به دست آمده و توانسته توطئه‌های مشترک آمریکا و شرکای اروپایی‌اش را در خصوص «تمدید تحریم‌های تسلیحاتی ایران» ناکام بگذارد.

آنچه در 27 مهرماه امسال دقیقا 5 سال پس از اجرایی شدن برجام رخ می‌دهد، تنها لغو تحریم تسلیحاتی کشورمان وفق قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد نخواهد بود، بلکه اعلام رسمی پیروزی جمهوری اسلامی ایران بر توطئه‌های غرب در یک ماراتن نفس‌گیر و پس از ماه‌ها کشمکش است.

ایالات متحده آمریکا به صورت آشکار و رسمی خواستار عدول از الزام حقوقی ضمیمه 5 برجام و ضمیمه ب قطعنامه 2231 مبنی بر اتمام تحریم تسلیحاتی ایران در پایان سال پنجم از قبول برجام بود و قلدرمآبانه بر «تمدید نامحدود» تحریم‌های تسلیحاتی ایران اصرار داشت که پس از اثبات ناکامی در این مسیر به گزینه «تمدید محدود» بسنده کرد، اما حتی به این نقطه نیز نرسید!

مهم‌ترین دلیل ناکامی واشنگتن، اصرار ایران بر لغو تحریم‌های تسلیحاتی خود مطابق اسناد حقوقی رسمی سازمان ملل و خصوصا قطعنامه 2231 شورای امنیت و بالا بردن هزینه هرگونه اقدام نامتعارف حقوقی مشترک آمریکا و اروپا بود.

جلسه معروف شورای امنیت در ماه جولای که با هدف بررسی پیشنهاد آمریکا مبنی بر تمدید تحریم تسلیحاتی ایران برگزار شد، به وضوح نشان داد که آمریکا چگونه بر تمدید تحریم تسلیحاتی ایران اصرار دارد.

فراتر از آن، این جلسه نشان داد که با وجود مخالفت ظاهری اتحادیه اروپا (خصوصا تروییکای اروپایی) با تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران، آنها سعی داشتند با رایزنی‌های دیپلماتیک در قالب دیپلماسی پنهان، ایران را در خصوص پذیرش داوطلبانه تمدید موقت تحریم‌های تسلیحاتی مجاب کنند.

به عبارت بهتر، مخالفت ظاهری اروپا با پیشنهاد تمدید تحریم تسلیحاتی ایران در شورای امنیت، الزاما به معنای ایستادگی اروپا در برابر زیاده‌خواهی واشنگتن نبود و سران اروپایی ابتدا در صدد تحریم محدود تسلیحاتی ایران بودند و اعتقاد داشتند که این خواسته را باید با فشارهای دیپلماتیک و حتی اقتصادی، بر ایران تحمیل کرد زیرا قطعنامه 2231 شورای امنیت به لحاظ حقوقی جایی برای مانور کشورهای غربی در این خصوص باقی نگذاشته است.

در همین راستا بود که پیش‌نویس طرح «تمدید سه ساله» یا حتی «یک ساله یا ۶ماهه» تحریم تسلیحاتی ایران از سوی اتحادیه اروپا مورد بررسی قرار گرفت و اساسا اقدام عجولانه مقامات اروپایی در تصویب قطعنامه ضد ایرانی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مقدمه‌ای برای ارائه همین طرح در شورای امنیت سازمان ملل بود.

با این حال، پیام‌ها و رفتارهای قاطع و مبتنی بر راهبرد «مقاومت فعال» ایران، بازیگران اروپایی را در استمرار این مسیر ناکام گذاشت، تا جایی که حتی موفق نشدند به تعهد پشت پرده خود به واشنگتن و تل‌آویو مبنی بر جلوگیری از لغو تحریم‌های تسلیحاتی ایران در تاریخ مشخص شده (27 مهرماه) جامه عمل بپوشانند.

در این مسیر، جمهوری اسلامی ایران بارها تاکید کرد که هرگونه تمدید تحریم تسلیحاتی (اعم از نامحدود یا موقت) در تعارض کامل با سند برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد بوده و پس از تاریخ 18 اکتبر امسال (27 مهرماه)، حتی ثانیه‌ای تاخیر در برداشته شدن این تحریم‌ها را نخواهد پذیرفت.

از سویی؛ ایران همچنین عواقب بازی غیر مستقیم در زمین کاخ سفید در خصوص تمدید تحریم تسلیحاتی ایران را به طرف اروپایی تفهیم و صراحتا اعلام کرد که اگر سران اروپایی بر روی طرح پشت پرده و مشترک خود با کاخ سفید در خصوص «تمدید موقت تحریم تسلیحاتی ایران» اصرار ورزند، فارغ از تایید یا عدم تایید این پیشنهاد در شورای امنیت، به عنوان «طرف متخاصم» تلقی شده و اقدام آنها دقیقا مترادف با «خروج رسمی از برجام» محسوب خواهد شد که در این صورت هرگونه هزینه و تبعات ماجرا متوجه تروئیکای اروپایی خواهد بود.