در اتیوپی چه می گذرد؟ شعله ور شدن آتش نبردها در اتیوپی

یروهای دفاع ملی اتیوپی در حال انجام عملیات نظامی در استان تیگرای در شمال این کشور علیه “جبهه آزادیبخش تیگرای” (Tigray People’s Liberation Front (TPLF)) هستند؛ اما درگیریها از چه زمانی آغاز شد؟

منطقه تیگرای که در شمال اتیوپی و در امتداد مرز با اریتره و سودان واقع شده است، سرزمین اصلی مردمان سه قوم تیگرای، آیروب و کوناما است. استان تیگرای طبق قانون اساسی فدرال اتیوپی از نوعی خودمختاری برخوردار است. با این وجود روابط تیگرای و پایتخت اتیوپی در برهه های مختلف دچار تنشهای بسیاری بوده است اما روابط تیگرای و دولت مرکزی پس از روی کار آمدن “آبی احمد” در سال ۲۰۱۸ رو به وخامت گذاشت.

تا پیش از آبی احمد، TPLF قدرتمندترین حزب حاکم بر اتیوپی بود و پس از انتخاب آبی احمد بعنوان نخست وزیر، وی دست به یک سری از اصلاحات سیاسی گسترده در این کشور زد و قدرت TPLF تا حد بسیار زیادی تحت شعاع قرار گرفت.

مردم تیگرای بر این باورند که دولت مرکزی در تلاش است تا روند تصمیم گیری در منطقه تیگرای را بطور کامل در اختیار بگیرد و قدرت را از دست تیگرای خارج کند و بر منطقه بصورت کامل مسلط شود.

اولین علائم تنش نظامی جدی بین دو طرف در سپتامبر سال ۲۰۱۹ و پس از توقف کاروان نظامیان ارتش اتیوپی در شمال تیگرای ظاهر شد. این کاروان ها در حال انتقال و خارج کردن نیروهای اتیوپیایی از مرزهای اتیوپی و اریتره پس از گذشت تقریبا دو دهه بودند. این حرکت بر اساس توافق صورت گرفته بین اریتره و اتیوپی مبنی بر گشودن مرزهای دو کشور و تلاش برای عادی سازی روابط صورت میگرفت.

همچنین دومین تنش جدی بین جبهه آزادیبخش تیگرای (TPLF) و نیروهای دفاع ملی اتیوپی (ENDF) زمانی شکل گرفت که در سپتامبر سال ۲۰۲۰ تیگرای از کمیته انتخابات ملی درخواست کرد که به آنها در برگزاری انتخابات منطقه ای کمک کند اما آبی احمد نخست وزیر اتیوپی به دلیل شیوع کرونا برگزاری این انتخابات را کنسل کرد؛ اما TPLF با کمک احزاب مخالف در استان تیگرای هیئت انتخاباتی خود را برای نظارت بر انتخابات منطقه ای خود ایجاد کرد و اقدام به برپایی انتخابات کرد و در این انتخابات حدود ۲.۷ میلیون نفر شرکت کردند.

از سوی دیگر آبی احمد اعلام کرد که دولت فدرال نتایج انتخابات در تیگرای را به رسمیت نمی شناسد و حضور خبرنگاران خارجی برای پوشش انتخابات در تیگرای را منع کرد.

در ۴ نوامبر(۱۴آبان) نیروهای جبهه آزادیبخش تیگرای (TPLF) به مقر فرماندهی ارتش اتیوپی در شهر مکلله مرکز استان تیگرای حمله کردند و کنترل آن را بدست گرفتند. TPLF مدعی است که نیروهای ارتش اتیوپی از مدت ها قبل در حال برنامه ریزی برای حمله به تیگرای بودند و این اقدام TPLF یک اقدام پیشگیرانه بوده است. از سوی دیگر آبی احمد با اعلام اینکه TPLF خطوط قرمز را رد کرده است بر علیه این گروه اعلام جنگ کرد.

آبی احمد: TPLF تصمیم به آغاز جنگ گرفته است. با حملات امروز، آخرین خط قرمزها رد شده است و از این رو دولت فدرال مجبور به ورود به یک درگیری نظامی شده است.
در ادامه آبی احمد با اعلام ۶ ماه وضعیت اضطراری و اعلام منطقه پرواز ممنوع در استان تیگرای، از آغاز یک عملیات نظامی برای بازگردانی حاکمیت قانون در این منطقه خبر داد. گفته میشود در پی اعلام جنگ، دولت فدرال اتیوپیی برق، تلفن و سرویس اینترنت در استان تیگرای را قطع کرده است.

نیروهای TPLF نیز تمامی مقرها و پست های نظامی ارتش اتیوپی در استان تیگرای را به تصرف خود درآوردند و نیروهای حاضر در این پست ها نیز به TPLF پیوستند. در این میان تعدادی از رادارها و سیستم های پدافند هوایی ارتش اتیوپی مانند S-125 Pechora نیز به دست TPLF افتاد.

ذکر این نکته قابل توجه است که جبهه آزادیبخش تیگرای (TPLF) بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار جنگجوی با تجربه در اختیار دارد و از سوی دیگر ارتش این کشور حدود ۱۶۰ هزار نیرو و این موضوع یکی از چالش های بزرگ برای ارتش این کشور بشمار میرود.

بر اساس ادعای مقامات TPLF طی درگیریهای اخیر، مواضع این گروه دستکم ۱۰ بار توسط جنگنده های ارتش اتیوپی مورد هدف قرار گرفته است. همچنین گزارشاتی از هدف قرار دادن مواضع تیگرای توسط پهپادها وجود دارد. گفته میشود اماراتی ها از پایگاه عصب در اریتره در حال کمک به اتیوپی و هدف قرار دادن مواضع نیروهای تیگرای در شمال اتیوپی هستند.

بر اساس اطلاعات میدانی، از آغاز درگیریها از ۱۴ آبان ماه تاکنون دستکم ۵۰۰ نفر از نیروها و هوادارن TPLF در این نبردها کشته شده اند. نیروهای ارتش اتیوپی نیز متحمل خسارات بسیار زیادی شده اند.

در ۲۴ آبان ماه TPLF فرودگاه گوندر و بحردار در استان آمهارا را مورد هدف حملات راکتی قرار داد. همچنین در ساعات پایانی همان روز فرودگاه اسمره پایتخت کشور اریتره با چندین راکت مورد هدف قرار گرفت. TPLF اعلام کرد که نیروهای TPLF در چند روز گذشته با ارتش اریتره که متحد اتیوپی است در چندین جبهه درگیر هستند.

در حال حاضر درگیریها در مناطق مختلف استان تیگرای بین ارتش اتیوپی (ENDF) و جبهه آزادیبخش تیگرای (TPLF) ادامه دارد. در آخرین تغییرات میدانی در این منطقه، در مخور غربی استان تیگرای نیروهای ارتش اتیوپی موفق شدند کنترل جاده گوندر-هومرا و فرودگاه هومرا را در اختیار بگیرند. همچنین در محور شرقی تلاش هایی برای پیشروی در رایا آزبو و بازگردانی کنترل شهر مکلله توسط ارتش اتیوپی صورت گرفته است اما این حملات توسط TPLF دفع شد.

در محور جنوبی نیز نیروهای ارتش اتیوپی کنترل شهر آلاماتا را در اختیار گرفتند و پیشروی ها به سمت مکلله از جنوب ادامه دارد.