پیروزی بزرگ مادورو با فتح آخرین سنگر گوایدو

پیروزی قاطع دولت چپ‌گرای نیکلاس مادورو بر مخالفان غرب‌گرای دولت ونزوئلا در انتخابات پارلمانی، گام مهم دیگری در ناکام گذاشتن تلاش‌های داخلی و خارجی طی سال‌های اخیر برای سرنگون کردن دولت ضدآمریکایی این کشور بود.

در این انتخابات که روز یکشنبه برگزار شد «حزب واحد سوسیالیستی» به ریاست مادورو و ۸ حزب مؤتلف با آن در جبهه‌ موسوم به «قطب بزرگ میهنی»، با پیروزی قاطع توانست اکثریت کرسی‌های پارلمانی را از آن خود کرده و کنترل مجلس ونزوئلا را از دست مخالفان دولت خارج کند که ضربه مهمی به اپوزوسیون غرب‌گرای با رهبری خوان گوایدو محسوب می‌شود.

در این انتخابات بیش از ۱۴ هزار نفر برای کسب ۲۷۷ کرسی پارلمان رقابت کردند که ۱۰۰ کرسی بیشتر از مجلس پیشین خواهد داشت.

در انتخابات دور قبلی مجلس ونزوئلا که سال ۲۰۱۵ برگزار شد، اپوزیسیون توانسته بود در آن حدوداً دوسومِ کرسی‌ها را از آن خود کند. پیروزی اپوزوسیون موجب شد تا آمریکا و دیگر کشورهای مخالف دولت مادورو، پس از ناکامی در انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2018 به تلاش برای سرنگونی دولت از مجرای استفاده از اهرم مخالفان در پارلمان بپردازند، به صورتی که خوان گوایدو رئیس مجلس نمایندگان خود را رئیس‌جمهور موقت اعلام کرد.

این اقدام غیرقانونی بالافاصله از سوی کشورهای غربی مورد حمایت قرار گرفت. از این رو دولت مادورو در ماه‌های گذشته بدون توجه به درخواست‌ اپوزوسیون و کشورهای غربی برای به تعویق انداختن انتخابات از لزوم برگزاری آن در موعد مقرر خبر داد تا این سنگر مهم مخالفان را به روش دموکراتیک فتح کند.

ایندیرا آلفونسو،‌ رئیس شورای ملی انتخابات در ونزوئلا روز دوشنبه اعلام کرد که ائتلاف حامی نیکلاس مادورو، رئیس جمهوری این کشور بیش از ۶۷ درصد از پنج میلیون و دویست هزار رای ریخته شده به صندوق‌ها را از آن خود کرده است.

به گفته این مسئول برگزاری انتخابات در ونزوئلا آن دسته از احزاب اپوزیسیون که در انتخابات شرکت کرده بودند تنها ۱۸ درصد آرا را کسب کرده‌اند.
 
تلاش مخالفان و کشورهای غربی برای دور زدن نتیجه انتخابات
در حالی که محرز دانستن شکست در انتخابات موجب تلاش برای کارشکنی در فرآیند برگزاری انتخابات از سوی اپوزوسیون و دولت‌های غربی شده بود، با ناکام ماندن این تلاش‌ها و برگزاری سالم انتخابات، مخالفان و حامیان غربی آنها اکنون وجود تقلب و نامشروع بودن نتیجه انتخابات را علم کرده‌اند.

بخشی از اپوزیسیون به رهبری گوایدو که پیشتر انتخابات را بایکوت کرده بود، اکنون خواستار انجام رفراندومی دیجیتالی و یک‌هفته‌ای در مورد ادامه کار پارلمان کنونی یا مشروعیت انتخابات برگزارشده از سوی دولت شده است. اقدامی که برای به زیر سوال بردن نتیجه انتخابات صورت می‌گیرد.

همزمان حامیان خارجی گوایدو نیز به این کارزار پیوسته‌اند. مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا که صحت انتخابات ریاست جمهوری این کشور به وسیله ترامپ و بخش زیادی از حامیان او با ادعای انجام تقلب گسترده زیر سوال رفته، روز یکشنبه با انتشار توییتی انتخابات قانون‌گذاری در ونزوئلا را به «حقه و خیمه‌شب بازی» تشبیه کرده بود.

وزیر خارجه آمریکا در این پیام تاکید کرد: «نتایج اعلام شده از سوی دولت نامشروع نیکلاس مادورو منعکس کننده خواست و اراده مردم این کشور نیست.»

پس از آن سازمان کشورهای آمریکایی که عمدتاً دولت‌های غرب‌گرای تحت نفوذ آمریکا را شامل می‌شود نیز نسبت به اعتبار انتخابات ونزوئلا شبهه‌افکنی کرد. کشورهای اروپایی نیز مواضع مشابهی در رد فرآیند دموکراتیک انتخابات ونزوئلا اتخاذ کردند.

این در حالی است که ناظرانی از کشورهای ایران، ترکیه، برزیل، آرژانتین و اکوادور در انتخابات پارلمانی ونزوئلا بر روند انتخابات نظارت کرده و بر صحت برگزاری انتخابات مهر تأیید زدند. مادورو حتی اواخر سپتامبر گذشته از اتحادیه اروپا برای نظارت بر روند رای‌گیری انتخابات ۶ دسامبر دعوت کرد و همچنین به همه ۱۰۷ حزب اپوزیسیون اجازه داد تا در کنترل الکترونیکی و کتبی آرا نظارت داشته باشند.

در واقع باید گفت اقدامات غربی‌ها بیش از آنکه دفاع از فرآیند دموکراتیک در ونزوئلا بوده باشد، بر تلاش برای دور زدن دموکراسی و صندوق آرا برای سرنگون کردن دولت مادورو متکی است. اتفاقی که در مورد بولیوی روی داد اما با برگزاری انتخابات معلوم شد دولت چپ‌گرای مورالس مورد حمایت اکثریت مردم است.

در طول دو سال گذشته آمریکا اقدامات زیادی از ایجاد نارضایتی عمومی با اعمال تحریم‌های گسترده تا تلاش برای کودتا و ربودن مادورو صورت داد که هیچ‌کدام به ثمر نرسید.
 
دلایل پیروزی مادورو
در حالی که مخالفان تلاش می‌کنند تا کاهش مشارکت عمومی در انتخابات را دلیل شکست خود و پیروزی مادورو اعلام کنند اما به دلایل مختلفی از ابتدا مشخص بود که مخالفان شانس چندانی برای پیروزی در این رقابت ندارند.

نخستین دلیل اینکه بخش زیادی از مردم تحریم‌های گسترده دولت ترامپ علیه نفت و اقتصاد ونزوئلا را عامل اصلی وخیم شدن وضعیت اقتصادی کشور می‌دانند و سرسپردگی و حمایت گوایدو و طیف غرب‌گرا از تداوم این تحریم‌ها برای کسب قدرت را خیانت به کشور عنوان می‌کنند.

کشوری که روزگاری، یکی از تأمین کنندگان عمده نفت خام بود و به عنوان یکی از پایین‌ترین قیمت‌های داخلی بنزین در جهان به خود می‌بالید، اکنون در پی تحریم‌های غیرانسانی آمریکا و متحدانش به سختی می‌تواند سوخت خود را تامین کند.

از طرف دیگر ونزوئلا دارای سنتی قوی چپ و ضدامپریالیستی است که سیاست‌های نولیبرالی مورد حمایت مخالفان تحت رهبری گوایدو را رد می‌کنند. این سنت به حدی قوی است که حتی دست بردن دولت مادورو به برخی اقدامات اضطراری برای ایجاد گشایش اقتصادی همانند خصوصی‌سازی بخشی صنایع ملی‌شده، مخالفت بخشی از نیروهای چپ حامی دولت را در پی داشت. این نیروها با محوریت حزب کمونیست با شعار دفاع از «رویکردهای چاوزی» صف خود را جدا کرده و به‌عنوان نیرویی مستقل و مخالف با نام «آلترناتیو انقلابی مردمی» به میدان رقابت انتخاباتی رفت.

این دلایل موجب شده بود تا مادورو با اطمینان از شکست دادن مخالفان در انتخابات دموکراتیک وعده دهد که اگر در این انتخابات حزب او بازنده شد، خودش نیز از مقام ریاست جمهوری استعفا می‌کند. حال او با آسودگی خاطر بیشتری از کسب دومین پیروزی بزرگ سیاسی پس از انتخابات ریاست جمهوری سال 2018، تمرکز خود را بر مقابله با بحران اقتصادی خواهد گذاشت.