پاسخ به سوالات کلیدی در خصوص جنگ یمن

از چگونگی آغاز جنگ یمن تا روند جنگ الحدیده و بررسی آخرین تحولات یمن
تصور اینکه انصارالله در جنگ ساحل غربی دچاز تزلزل و فروپاشی شده غلط است، چرا که شناخت از انصارالله و جزئیات نبردی که در جریان است برای مخاطب، علی الخصوص مخاطب ایرانی مشهود نیست.

(علل این ضعف، از عملکرد ضعیف رسانه ای تا سیاستهای دوگانه دولتها و نهادهای رسانه‌ای و… هرچه باشد؛ بررسی آن در این سلسله مطالب مدنظر نیست.)

به هر صورت، شناخت اهداف و استراتژی‌های انصارالله در زمینه‌های مختلف و بررسی نتایج جنگ یمن از ابتدا تا امروز، پیش زمینه ای است برای درک کامل تحولات یمن.
 
نبرد الحدیده که کلید آن قریب هفت ماه پیش زده شد، حالا به بن بستی رسیده است که کاسه صبر آمریکایی‌ها را هم سر آورد و ائتلاف را مجبور به حمله دیوانه وار به الحدیده و از طرفی تعیین ضرب‌الاجل سیاسی کرد.

در حال حاضر عملیات ائتلاف سعودی در الحدیده بصورت موقت متوقف شده است و گفته می‌شود که انصارالله خواستار مداخله سازمان های بین المللی شده است.

همانطور که محمدعلی الحوثی گفت بی شک مذاکراتی در جریان است، اما آنچه مسلم است انصارالله از اصول خود عقب نشینی نخواهد کرد. چرایی این موضوع در خواسته های انصارالله از بدو تاسیس تا کنون نهفته است.
 
۱– چگونگی آغاز جنگ یمن و به قدرت رسیدن انصارالله
تقابل تشیّع و وهابیت در یمن در قلب تاریخ ریشه دارد و از ۲۸ سال گذشته با تشکیل جمهوری عربی یمن توسط علی عبدالله صالح و بخشیدن اراضی شمالی یمن به آل سعود، نارضایتی شیعیان شکل جدیدی به خود گرفت.

سید حسین الحوثی تحت تاثیر انقلاب اسلامی ایران، آغازگر مقابله با استکبار و نبرد با علی عبدالله صالح شد و در این راه به شهادت رسید و جانشینان وی طی شش جنگ تا سال ۲۰۱۰ میلادی و در نهایت انقلاب سیاسی در سال ۲۰۱۲ علی عبدالله صالح از حکومت کناره گیری کرد.

با کناره گیری وی، منصور هادی در انتخاباتی تک نفره و ضمن توافق با انصارالله، و با هدف انتقال مسالمت آمیز قدرت به ریاست جمهوری دولت انتقالی رسید.

وی ابتدا هدف خود را مبارزه با تروریسم (القاعده) عنوان کرد ولی پس از مدت کوتاهی تقابل با انصارالله را مدنظر قرار داده و عمده جنوبی ها را بر مناصب سیاسی و… نشاند. همچنین نتایج توافق گروههای سیاسی را اجرا نکرده و عمده بدنه دولت صالح بر سر کار بودند.

انصارالله که دلیلی بر ضعف در مقابله با منصور هادی نمی‌دید؛ طی مدت کوتاهی وارد صنعاء شده و کاخ ریاست جمهوری و ساختمانهای دولتی و… را در شهریور ۱۳۹۳ به قبضه خود درآورد.

انصارالله پس از این مذاکرات گروه‌های سیاسی را مجدد آغاز کرده و در مراحل اول به دلیل تلاش منصور هادی و گروه‌های تابع او بر تقسیم یمن به شش منطقه فدرال و تجزیه یمن مذاکرات را ترک کردند و در نهایت پس از چند ماه اختلاف و پیروزی سیاسی انصارالله، منصور هادی با انصارالله به توافق رسید.

اما منصور هادی و خالد البحاح (رئیس جمهور و نخست وزیر) در اقدامی مبهم، استعفای خود را در مجلس عنوان کردند. مجلس که استعفا را غیر مقبول خوانده و انصارالله این استعفا را در ضمن توافق سیاسی، خیانت خواند و در نهایت منصور هادی را برکنار و شورای ریاست جمهوری را با مجلس انتقالی تشکیل داد.

منصور هادی نیز به عدن فرار کرده و استعفا خود را تحت فشار انصارالله خواند و در آنجا با حمایت عربستان به درگیری نظامی با انصارالله پرداخت.
 
۲- دسته بندی طرفین جنگ یمن چگونه است؟
انصارالله: که حامی نظامی و سیاسی آنان، ایران و حزب‌الله لبنان و سوریه و عراق و سایر گروه‌های مقاومت در عربستان و بحرین و… خوانده می‌شوند.

جناح تابع منصور هادی: حزب اصلاح، جنبش جنوبی‌ها، سوسیالیست‌ها، ناصری‌ها، سلفی‌ها و… که در حال حاضر جنوبی ها بیشتر متمایل به امارات و تابعین منصور هادی متمایل به عربستان سعودی هستند.
دولت مستعفی منصور هادی مورد حمایت ائتلاف سعودی است.

القاعده و داعش و گروه‌های تابع: که ابتدا در سایر نقاط یمن نفوذ داشتند و حالا در مرکز و شرق یمن فعالیت دارند.
حزب کنگره ملی: که ابتدا تابع علی عبدالله صالح و در اتحاد با انصارالله بودند و پس از چرخش مواضع علی عبدالله صالح دو دسته شدند. طرفداران و بازماندگان صالح به صف ائتلاف سعودی پیوستند و دسته دیگر در اتحاد با انصارالله باقی ماندند.
 
۳- پس از سقوط الحدیده چه خواهد شد؟
سناریوهای محتمل پس از سقوط احتمالی الحدیده بصورت زیر است:

-ادامه جنگ: که در این صورت عملیات در صعده و صنعاء و باقی سواحل غربی (به جهت اهداف اصلی) و سایر جبهات نظیر البیضاء و الجوف و تعز و… (به جهت اهداف فرعی) ادامه خواهد یافت.

-آغاز مذاکرات سیاسی: که نزدیکترین احتمال است و شرایط آن طبق آنچه در روند تحولات چند ساله یمن دیده ایم بسیار مفصل و پیچیده است.

به هر جهت تسلیم انصارالله از طریق سیاسی غیر ممکن و توافق بر روند انتقال سیاسی مسالمت آمیز با نظارت سازمان ملل و… ممکن تر بنظر می‌رسد.
 
در صورت عدم سقوط الحدیده، انصارالله با به شکست کشاندن عملیات پر هزینه هفت ماهه ائتلاف سعودی؛ موفق به کسب برگ برنده ای شده است که آینده بهتری را برای آنها در مذاکرات سیاسی و حتی ادامه جنگ رقم خواهد زد.


۴- حمایت ایران و حزب‌الله لبنان از انصارالله چگونه است؟ آیا حضور میدانی حزب‌الله یا سپاه قدس ایران تائید شده است؟
حضور میدانی مستشار ایرانی یا حزب‌الله در یمن تاکنون توسط هر سه طرف (انصارالله، ایران، حزب‌الله) رد شده است اما سید حسن نصرالله در یکی از سخنرانی‌های اخیر خود، اعلام کرد که اگر در یمن شهیدی از نیروهای ما باشد، ابایی از اعلام آن نداریم.

حمایت خارجی از انصارالله، که به طور معمول از ایران و حزب الله نام برده می‌شود، بیشتر از حمایت نظامی، جنبه سیاسی دارد.

قطعا افرادی بعنوان رابط سیاسی بین انصارالله و کشورهای حامی در صنعاء و صعده حضور دارند؛ اما اینکه همانند جنگ سوریه یا عراق، نیروهای سپاه قدس یا حزب‌الله در میادین نبرد حضور داشته باشند، فعلا دور از انتظار بنظر می‌رسد. (چرا که فرماندهان و نیروهای انصارالله سابقه ۱۴ سال نبرد مستمر با حکومت علی عبدالله صالح و عربستان سعودی را در کارنامه خود دارند و توان نظامی انصارالله، بخصوص در عملیات زمینی، بدون اغراق بالاتر از نیروهای نظامی منطقه غرب آسیا و حتی کشورهای حامی‌ است.

برای درک این موضوع مشاهده فیلم‌های نبرد انصارالله در آرشیو سایت تحولات جهان اسلام، در الحدیده و جیزان و البیضاء (نبرد دیدنی دو تن از رزمندگان شهید ابوسیف الرزاحی و عیسی علی العکده در ناطع البیضاء و سایر جبهات پیشنهاد می‌شود.)

۵- ماجرای حصار دماج چیست؟ جریان درگیری انصارالله با وهابیت چه بوده است؟
دَمّاج، روستایی وهابی نشین در جنوب شرق صعده است که حدود ۱۵ هزار نفر جمعیت دارد. در طول قرن اخیر «مقبل بن هادی الوادعی» تلاش هدفمندی در تبلیغ وهابیت در یمن داشته است و فعالیت وی از دماج شروع شده است. (الوادعی، شیخ سلفی منتسب به سعودیها و نویسنده مطالب و کتب ضد انقلاب‌اسلامی است که مسئولیت دارالحدیث دماج را برعهده داشت. وی در یکی از مطالب خود در عنوان و محتوای مطلبش، نسبت الحاد به امام خمینی «ره» می‌دهد. الوداعی در تیرماه ۸۰ فوت کرده و یحیی بن علی الحجوری جانشین او شد.)

فعالیت الوادعی همزمان با رشد انصارالله شده و تقابل اعتقادی «تشیع_وهابیت» و همچنین تحریک و نقش وهابی‌ها در محدودیتها علیه شیعیان به همدستی حکومت صالح؛ زمینه آغاز جنگ علیه انصارالله شد.

انصارالله در دو مرحله با وهابی‌های دماج روبرو شد:

۱- مرحله اول بیست و سوم تا سی مهر ماه سال ۹۰؛ که انصارالله دماج را به علت فتنه افکنی های مذهبی وهابی ها و تبلیغ علیه شیعیان و… محاصره کرد.

یحیی بن علی الحجوری (جانشین الوادعی) با کمک طارق صالح نیروهای خود را علیه انصارالله مجهز و وارد درگیری کرد که در نهایت با مداخله ارتش علی عبدالله صالح و عربستان سعودی، رهبر انصارالله پس از درگیری کوتاه، فرمان محاصره را برداشته و خواستار پایان فعالیت و خروج وهابی‌ها از دماج شد.

۲- مرحله دوم هشتم آبان ماه ۹۲ تا بهمن ۹۲ بود که این بار انصارالله به منظور جلوگیری از ورود سلاح و تجهیزات نظامی و افراد خارجی (سعودیها) دماج را به محاصره درآوردند و علمای وهابی از جمله الحجوری، علیه انصارالله اعلان جهاد کردند. انصارالله نیز مصمم به پاکسازی دماج شده و با فرماندهی عبدالله یحیی الحاکم (از فرماندهان غیور انصارالله که در حال حاضر مسئول اطلاعات انصارالله است.) به دماج حمله برد. درگیریهای سنگین با تلفات ۲۵۰ کشته و ۵۰۰ زخمی وهابی‌ها و ۱۳۰ نفر کشته (شهید) و تعداد نامعلومی زخمی برای انصارالله، پایان یافت و در نتیجه وهابی‌ها که توان مقابله با انصارالله را نداشتند، پس از تحمل تلفات بالا تسلیم شده و دماج را تخلیه کرده که حدود ۱۲ هزار نفر(اغلب مهاجر)، از آن خارج شدند.

قضیه‌ی دماج دلیلی برای آغاز جنگ یمن نبود و علل اختلاف بین انصارالله و حکومت و وهابیت از سالهای قبل وجود داشته داشت که گواه آن شش جنگ انصارالله با علی عبدالله صالح و عربستان سعودی است.

۶- از شخصیت‌ها و سران انصارالله چه کسانی مطرح و قدرت را بدست دارند؟
هسته اولیه انصارالله در سال ۱۹۸۶ میلادی توسط جمعی از جوانان شیعه به نام اتحاد جوانان مومن (اتحاد الشباب المؤمن) توسط عالم شیعه «صلاح احمد فلیته» و سایر جوانان پیشرو نظیر سید محمد بدرالدین الحوثی (برادر سیدحسین) و… شکل گرفت و بعدها در سال ۱۹۹۰ میلادی ابتدا به دبیر کلی «محمد یحیی عزان» و سپس «شهید سید حسین بدرالدین الحوثی» عنوان شد.

با رشد این جریان در یمن با نام سید حسین بدرالدین الحوثی، این جریان به حوثیون مشهور شده و پس از شهادت وی و آغاز رهبری سید عبدالملک و کار تشکیلاتی قوی شیعیان در یمن، «انصارالله» نام گرفتند.

سید عبدالملک بدرالدین الحوثی در حال حاضر رهبری جریان انصارالله را به عهده دارد و افرادی همانند سید محمدعلی الحوثی (رئیس شورای ریاست جمهوری)، شهید صالح علی الصماد (رئیس سابق شورای عالی سیاسی)، مهدی المشاط (رئیس فعلی شورای عالی سیاسی)، سید یحیی بدرالدین الحوثی (وزیر فعلی تعلیم و تربیت)، عبدالله یحیی الحاکم (رئیس سازمان اطلاعات نظامی و از فرماندهان میدانی انصارالله)، محمد عبدالسلام (سخنگوی انصارالله)، محمد البخیتی (از فرماندهان میدانی و عضو دفتر سیاسی) و… یاران وی در تشکیلات انصارالله هستند که در مطالب آینده به معرفی بیشتر آنها میپردازیم.