ایران و آینده سیاسی رئیس‌جمهور کره‌جنوبی

«مون جائه این» رئیس‌جمهور کره‌جنوبی که به دنبال عزل «پارک گئون هائه» رئیس‌جمهور سابق کره‌جنوبی به قدرت رسید، طی چند ماه گذشته با مشکلات فراوان داخلی مواجه بوده است.  «مون» که با تسهیل مذاکرات میان کره‌شمالی و آمریکا زمینه ۳ دیدار میان «دونالد ترامپ» و «کیم جونگ اون» را فراهم کرده بود، توانسته بود جایگاه خوبی در میان افکار عمومی کره‌جنوبی ایجاد کند. با این وجود با شکست کامل مذاکرات دیپلماتیک واشنگتن- پیونگ‌یانگ، ماه عسل مون جائه نیز به پایان رسید.

تابستان سال 2020 حتی هزاران نفر از مردم کره‌جنوبی در اعتراض به شکست سیاست‌های دولت سئول، مماشات و رفتار ملایم با کره‌شمالی و همچنین فساد انتخاباتی به خیابان‌های پایتخت ریخته و خواستار استعفای مون جائه شدند.

مشکلات رئیس‌جمهور کره‌جنوبی در حال حاضر نسبت به چند ماه قبل بیشتر شده و موقعیت او بیش از پیش متزلزل شده است. 

خبرگزاری یونهاپ اخیرا گزارش داد نتایج یک نظرسنجی تازه نشان می‌دهد میزان محبوبیت مون به پایین‌ترین میزان و نارضایتی از وی به بالاترین حد رسیده است. در این نظرسنجی که ماه دسامبر منتشر شد، 7/36 درصد پاسخ‌دهندگان گفته‌اند از مون جائه حمایت می‌کنند که نسبت به نظرسنجی قبل از آن 8/2 درصد کاهش یافته است. درصد محبوبیت رئیس‌جمهور کره‌جنوبی هم به پایین‌ترین میزان خود از مه 2017 رسیده است.

میزان افرادی که از عملکرد مون ناراضی هستند نیز 2 درصد رشد داشته و به 7/59 درصد رسیده است. افزایش شمار مبتلایان به کرونا طی چند هفته اخیر و تعلل دولت سئول در تامین واکسن کرونا موجبات نارضایتی مردم این کشور از دولت را بیش از قبل فراهم کرده است. رسانه‌های احزاب مخالف نیز بشدت از عملکرد مون در ارتباط با مدیریت ویروس کرونا و تاخیر دولت در تامین سلامت مردم در حال انتقاد هستند.

سئول قول داده است واکسیناسیون سراسری در این کشور اوایل فوریه سال 2021 آغاز شود. حمله معاون وزیر دادگستری کره‌جنوبی به یک راننده تاکسی و کتک‌کاری وی و همچنین انتقاد افکار عمومی از نامزد مون جائه برای پست وزارت زمین در کابینه این کشور از دیگر مواردی است که رئیس‌جمهور کره‌جنوبی را با انتقادات فراوان روبه‌رو کرده است. 

در بحبوحه این وضعیت، توقیف نفتکش کره‌جنوبی در آب‌های خلیج‌فارس توسط پاسداران انقلاب اسلامی به دلیل نقض مقررات زیست‌محیطی می‌تواند بحران تازه‌ای برای رئیس‌جمهور کره‌جنوبی در داخل ایجاد کند. 

توقیف این نفتکش در حالی رخ داده است که روابط میان سئول و تهران که همواره بر مبنای احترام متقابل بوده است، به دلیل بلوکه کردن 7 میلیارد دلار از پول‌های ایران به بهانه تحریم‌های آمریکا و عدم همکاری سئول برای آزادسازی این پو‌ل‌ها، دچار تنش و تیرگی شده است.

بحران پول‌های بلوکه ایران زمانی تشدید شد که ایران برای خرید واکسن کرونا از محل دارایی‌های بلوکه خود در سئول خواستار همکاری کره‌جنوبی شد.

مقامات ایران اخیرا اعلام کردند دولت سئول سنگ‌اندازی‌های زیادی در مسیر نقل و انتقال پول خودمان برای خرید واکسن کرونا ایجاد کرده است.

این در حالی است که طبق قوانین بین‌المللی، خرید کالاهای بشردوستانه به هیچ عنوان شامل تحریم‌های یک‌جانبه و چندجانبه نیست. این مساله زمانی بغرنج‌تر می‌شود که بدانیم سازمان جهانی بهداشت اعلام کرده مجوز خرید واکسن را از خزانه‌داری آمریکا گرفته و قاعدتا مقامات سئول با مشکل خاصی در این زمینه مواجه نبودند و می‌توانستند برای دسترسی سریع‌تر مردم ایران به واکسن کرونا با جمهوری اسلامی ایران همکاری کنند و تهدیدهای آمریکا نمی‌تواند توجیهی برای دولت سئول در امور بشردوستانه باشد. 

اکنون نفتکش کره‌جنوبی در توقیف ایران است و توپ در زمین کره‌جنوبی است. مون جائه می‌داند اگر نتواند مقامات ایرانی را راضی کند براحتی نمی‌تواند نفتکش این کشور که حاوی هزاران تن سوخت مورد نیاز صنایع این کشور است را رفع توقیف کند.

روز سه‌شنبه رسانه‌های کره‌جنوبی از اعزام یک هیات دیپلماتیک به تهران برای مذاکره درباره توقیف این نفتکش خبر دادند که می‌تواند نشانه خوبی از عزم سئول برای حل‌و‌فصل این مساله باشد.

همچنین قرار است دیپلمات‌های دیگری از سئول برای مذاکره درباره پول‌های بلوکه‌ ایران در بانک‌های کره‌جنوبی به ایران سفر کنند. 

شاید آینده سیاسی رئیس‌جمهور کره‌جنوبی به نحوه مدیریت وی در پرونده توقیف نفتکش و پول‌های بلوکه ایران گره خورده باشد. عدم همکاری مون جائه با ایران و تشدید بحران توقیف نفتکش ممکن است ضربه نهایی را بر وجهه سیاسی وی در داخل کره‌جنوبی وارد کند.

مهدی محمودی