کاوشي نظري پيرامون پديده جهاني شدن و امپرياليسم فرهنگي-رسانه اي: يکسان سازي و همگوني فرهنگي

چکیده:

جهاني شدن پديده اي است که از دهه هاي پاياني قرن بيستم و سال هاي آغازين قرن بيست و يکم بر مسائل جهاني، ملي و حتي فردي سايه افکنده است. روند بي وقفه اين پديده تقريبا همه عناصر خرد و کلان جامعه بشري را در سطوح گوناگون در معرض تغيير قرار داده است. بر اين مبنا مقاله مذکور بر آن است که در ابتدا به واکاوي مفهوم جهاني شدن، بستر زماني آن، تعاريف جهاني شدن، مکاتب و رويکردهاي مرتبط با اين پديده بپردازد. در ادامه مفاهيم امپرياليسم فرهنگي و رسانه اي مورد مداقه نظري و علمي قرار مي گيرند و پس از آن نويسنده به نسبت و به عبارت ديگر پيوند ميان جهاني شدن و امپرياليسم فرهنگي-رسانه اي مي پردازد. بر اين اساس جهاني شدن و امپرياليسم (فرهنگي-رسانه اي) به مثابه مفاهيمي بين المللي هم راستا و هم جهت با يک ديگر در نظر گرفته مي شوند که در يک مسير مشترک گام بر مي دارند و هدف آن گسترش و صدور ارزش ها، باورها و اولويت هاي سبگ زندگي کشورهاي مسلط در جهان جهت تسخير افکار عمومي ساير کشورها مي باشد. اين مفاهيم دو روي يک سکه هستند که در جهت همگون سازي، يکپارچه سازي و يکسان سازي ديگر فرهنگ ها حرکت مي کنند و هدف آن ها تضعيف فرهنگ هاي بومي و محلي و استحاله آن ها در فرهنگ جهاني است. در انتهاي اين نوشتار نيز نويسنده در پاسخ به مشکلات متعدد بين المللي در قرن 21 در نظام جهاني به عنوان پيشنهاد اين موضوع را عنوان مي کند که امروزه در عصر نوين اطلاعاتي و ارتباطي، فرايند جهاني شدن نيازمند بازسازي و آرايش مجدد بر اساس تنوع و تکثيرهاي فرهنگي و اجتماعات محله اي و منطقه اي مي باشد؛ به گونه اي که هر يک از فرهنگ هاي مذکور به مثابه يک کنشگر و يا بازيگر بتوانند در عرصه و صحنه بين المللي و جهاني به ايفاي نقش و جايگاه فرهنگ خود بپردازند و همچنين توانايي ارائه و انتقال مداوم سرمايه فکري و فرهنگي خود به ديگر فرهنگ ها را داشته باشند.

برای دریافت کامل مقاله کلیک کنید

فرخي ميثم