جو بایدن شاید در ظاهر منتقد سیاست‌ها و رویکردهای رئیس‌جمهور فعلی آمریکا، دونالد ترامپ باشد اما گویا خود در مقام عمل به همان راه می‌رود. اگر ترامپ سال 2018 با رهسپار کردن مایک پمپئو، مدیر سازمان سیا به وزارت امور خارجه، روند امنیتی کردن دیپلماسی خارجی واشنگتن را به شکلی بدفرجام آغاز کرد، حالا در کمتر از 3 سال جانشین دموکرات او در کاخ سفید امنیتی‌ترین دیپلمات تاریخ معاصر آمریکا را راهی سازمان سیا کرده است. 

بیلی برنز 64 ساله که دیروز توسط بایدن به عنوان گزینه مدیریت سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا معرفی شد- و بعید است برای این پست در سنا رای نیاورد- در حالی تا کمتر از یک ماه دیگر راهی مقر مرموز سیا در لانگلی ویرجینیا می‌شود که معروف است طی ۲ سال اول ریاست‌جمهوری اوباما در قامت معاون هیلاری کلینتون در وزارت خارجه، رئیس در سایه سیا بود. در حالی که لئون پانه‌تا، سوگلی فاسد، معتاد و از کار افتاده کلینتون‌ها به عنوان سهمیه آنها در پیروزی اوباما در انتخابات 2008 به او تحمیل شده بود، هیلاری به عنوان وزیر خارجه و البته حلقه وصل دموکرات‌ها به دولت سایه واشنگتن، کرسی سازمان سیا را برای مهره بی‌اختیار خود برگزید تا اینگونه اختیار اداره قلب امنیتی آمریکا را از طریق دفتر بغلی خود در طبقه آخر ساختمان هری ترومن، مقر وزارت خارجه در شمال غربی پایتخت به دست گیرد؛ جایی که معاونش، ویلیام ژوزف برنز کارکشته نشسته بود.

برنز در حالی به این جایگاه مهم رسیده بود که از ۳ سال جلوتر، روند مذاکرات موفق دولت بوش پسر با روسیه پوتین را تحت عنوان «ری استارت» کلید ‌زده بود. او به عنوان بازی‌گردان هر ۲ دستگاه دیپلماسی و جاسوسی آمریکا تا سال 2014 که پس از 33 سال از وزارت خارجه بازنشسته شد، ستون فقرات پنهان دولت اوباما باقی ماند. بویژه نقش او در تاسیس و تجهیز گروه تروریستی داعش در سوریه و عراق و همچنین حمایت از جنبش‌های مخملی در خاورمیانه و اوراسیا قابل توجه بوده است. 

مجموعه خاطرات چندجلدی برنز از دوران مدیریتش در بالاترین سطوح وزارت خارجه که جزو مهم‌ترین منابع در این زمینه طی 4 دهه اخیر محسوب می‌شود، نشان می‌دهد برنز کارگردان پشت‌پرده مجموعه‌ای از رویکردهای بین‌المللی آمریکا در این دوران بوده است.  او حالا به سازمان سیا می‌رود تا احتمالا عکس کاری را انجام دهد که مایک پمپئو در ۳ سال اخیر انجام داد. اگر وزیر خارجه ترامپ تلاش کرد بلندگو به دست، از رأس دستگاه دیپلماسی در کار دستگاه‌های اطلاعاتی و نظامی به نفع منافع تل‌آویو دخالت کند- که ترور سردار شهید قاسم سلیمانی نقطه اوج این رویکرد بود- برنز خواهد کوشید مثل همیشه با حرکت در سایه به محوریت مرکز لانگلی، نگاه امنیتی به سیاست خارجی را در دوره بایدن مسلط کند تا شاید جور ضعف ساختاری دولت جوی خواب‌آلود را بکشد.

علی آران

اسلام تايمز