بابر افتخار؛ ارتش پاکستان به تازگی اعلام کرده که اسلام ‌آباد هرگز از سلطه طالبان بر افغانستان و وضعیتی که افغانستان را به دهه 90 میلادی ببرد، حمایت نمی‌کند.  سخنگوی ارتش پاکستان تأکید کرده که افغانستان امروز دیگر مانند دهه ۹۰ میلادی نیست و نظام ضعیفی ندارد که بتوان به آسانی بر آن سلطه پیدا کرد و همزمان، پاکستان نیز تغییر کرده و این هرگز ممکن نیست.

او افزوده که اسلام‌آباد تلاش کرده تا از نفوذ خود بر طالبان در زمینه پیروی این گروه از نقشه راه گفتگوهای صلح استفاده کند. به گفته او رهبران افغانستان نیز به این تلاش پاکستان اذعان دارند و آگاه‌ اند که اسلام‌آباد صادقانه برای تسهیل روند صلح تلاش می‌کند.

بابر افتخار تاکید کرده‌که «پاکستان طرفدار هیچ گروه خاصی در افغانستان نیست و هدف نهایی ما برقراری صلح در این کشور همسایه است؛ زیرا تحقق این مهم برای پاکستان و تمام کشورهای منطقه سرنوشت‌ساز تلقی می‌شود».

این در حالی است که پاکستان همواره از سوی دولت افغانستان متهم به حمایت از طالبان و تروریزم به منظور تحمیل سیطره غیر مشروع خود بر افغانستان شده است. این تنها یک ادعای صرف نیست؛ بلکه نشانه های واضح و فراوانی وجود دارد که نشان می دهد سران اسلام آباد، به ویژه ارتش و سازمان جاسوسی آن کشور (آی اس آی) در عقب جنگ خونین ده ها سال اخیر در افغانستان قرار دارند و از جنبش های مسلح ضد دولتی برای براندازی دولت های مستقر و ملی و ایجاد یک رژیم دست نشانده و مزدور در کابل حمایت های قوی و همه جانبه کرده اند.

در حال حاضر نیز گروه طالبان در پاکستان، دفاتر و مراکز سیاسی، اردوگاه های نظامی، پایگاه های امنیتی و کمپ های آموزشی دارد؛ ضمن آنکه هزاران مدرسه مذهبی در سراسر پاکستان در خدمت پروژه تولید تروریزم قرار دارند و با شست و شوی مغزی طالبان علوم دینی، آنها را برای به اصطلاح «جهاد»، اقدامات ضد دولتی، عملیات انتحاری و... در افغانستان تربیت می کنند و اکثر این نیروها در اختیار گروه طالبان قرار می گیرند.

این شبکه تولید تروریزم از زمان اشغال افغانستان توسط شوروی در سراسر پاکستان به ویژه مناطق قبایلی آن کشور، فعال شده و همچنان به کار خود ادامه می دهد.

از سوی دیگر، حتی رهبران گروه طالبان و شبکه حقانی نیز در پاکستان به سر می برند و مذاکره کنندگان سیاسی آن گروه هم با پاسپورت های پاکستانی به کشورهای منطقه و جهان سفر می کنند و در زمان تعطیلی مذاکرات به وطن دوم خود یعنی پاکستان بازمی گردند.

با این حساب، آیا می توان این ادعا را باور کرد که پاکستان از طالبان و هیچ گروه دیگری در افغانستان حمایت نمی کند و هدف غایی و نهایی آن کشور، تأمین و تحقق صلح و ثبات و استقرار سیاسی در افغانستان است؟

واضح است که این گونه نیست؛ اما در این میان، این واقعیت را نیز نمی توان نادیده گرفت که پروژه طولانی و پرهزینه اشغال افغانستان توسط پاکستان، شکست خورده است. پاکستان که در نظر داشت افغانستان را نیز به کشمیر دوم تبدیل کند و آن را زیر اشغال و سلطه خود قرار دهد پس از ده ها سال جنگ به این نتیجه می رسد که این مهم از مسیر نظامی، قابل دستیابی نیست و جز تحمیل هزینه های سنگین بر اقتصاد بیمار و درهم شکسته پاکستان، حاصلی برای آن کشور ندارد.

بنابراین، راه باقیمانده برای پیگیری اهداف سلطه جویانه حکومت غیر نظامی، ارتش و سازمان جاسوسی پاکستان در افغانستان، نفوذ است.

نفوذ پاکستان بر طالبان، امری غیر قابل کتمان است. طالبان، دست آموز و گوش به فرمان پاکستان هستند و در تمام امور سیاسی و نظامی شان از اسلام آباد، خط و دستور می گیرند؛ اما این برای استقرار یک نظم سیاسی مطلوب برای پاکستان در افغانستان کافی نیست؛ بنابراین شبکه نفوذ باید گسترش پیدا کند.

طی چند ماه گذشته شماری از رهبران پیشین جهادی افغان به اسلام آباد دعوت شده و از آنان به صورت کم سابقه ای استقبال به عمل آمده است. داکتر عبدالله عبدالله؛ رییس شورای عالی مصالحه ملی، گلبدین حکمتیار؛ رییس حزب اسلامی، کریم خلیلی؛ رهبر حزب وحدت اسلامی و احمدولی مسعود؛ رییس بنیاد مسعود، از جمله کسانی بوده اند که به دعوت پاکستان به اسلام آباد رفته اند.

بسیاری از کارشناسان معتقد اند که این دعوت ها ادامه خواهد یافت و هدف از آن احیای نفوذ سنتی پاکستان بر جریان های پیشین جهادی است. پاکستان می داند که این چهره ها نقش مهمی در تحولات آینده سیاسی افغانستان دارند؛ بنابراین برای تحقق آمال و امیال اسلام آباد به منظور ایجاد یک نظام سیاسی نزدیک به راهبردهای پاکستان، تقویت نفوذ بر بازیگران اصلی، ضروری و حیاتی است.

موضع تازه سخنگوی ارتش پاکستان نیز تأکیدی بر همین رویکرد است؛ موضعی که نشان می دهد اشغال افغانستان توسط پاکستان، شکست خورده و اکنون نفوذ در اولویت قرار گرفته است.