اهمیت و تأثیرات ریاست مجدد یحیی السنوار در نوار غزه

 
ابعاد اهمیت انتخابات داخلی جنبش حماس
انتخابات دورن تشکیلاتی حماس در شرایطی برگزار شد که انتخابات شورای قانون‌گذاری فلسطین، مقرر شده پس از ۱۵ سال وقفه در ۲۲ می 2021 (اول خرداد ۱۴۰۰) برگزار شود. برگزاری انتخابات درون تشکیلاتی، آن‌چنان که از سوی بسیاری از رهبران سیاسی حماس عنوان شده برگزاری انتخاب شورایی هیات مدیریت این جنبش، نشان‌گر وقعی بودن اراده آن‌ها به مدیریت جمعی و عقلانیت سیاسی دموکراتیک حاکم بر مشی سیاسی حماس است. در حقیقت، انتخاب السنوار در نواز غزه به عنوان رهبر تشکیلات حماس در این حوزه منعکس کننده جایگاه جنبش به عنوان شریک در هدایت پروژه ملی فسلطینی‌ها است. همچنین، پایبندی حماس به نقش محوری انتخابات داخلی، بیانگر نگاه جدی این جنبش به انتخابات قانونگذاری و ریاستی می‌باشد.

در سطحی دیگر، در ارتباط با تاثیرات احتمالی انتخاب مجدد حماس اکنون این مساله طرح شده که السنوار به عنوان دومین رهبر حماس با سابقه نظامی و امنیتی، از یک سو، موجب قدرت بیشتر دیدگاه شاخه نظامی بر رویکرد حماس در نوار غزه خواهد شد و از سوی دیگر، رویکرد مقاومت محور بیش از بیش در میان این جنبش در حوزه نوار غزه تقویت خواهد شد. به عبارتی بر اساس تحلیل بسیاری از ناظران سیاسی انتخاب السنوار به عنوان رهبر جدید حماس در نوار غزه، تاثیری اجتناب‌ناپذیر بر تقویت رویکرد مبارزه و مقاومت با رژیم صهیونیستی خواهد داشت. زمانی این مساله قابل توجه است که رهبر حماس در غزه، فارغ از رهبریت سیاسی جنبش که اکنون تحت رهبری اسماعیل هنیه می‌باشد، توانایی اجرایی و تصمیم‌گیری قابل توجهی نیز دارد.
 
ریشه‌های گرایش شورای تشکیلات به تداوم ریاست السنوار
در بُعدی دیگر اکنون این پرسش قابل طرح است که چرا شورای تشکیلات حماس در نوار عزه در انتخابات اخیر بار دیگر به رهبری السنوار رای مثبت داد؟ در تحلیل این موضوع بیش از هر امر دیگر توجه به پیشینه و سابقه سیاسی و نظامی این رهبری سیاسی می‌بایست مورد توجه قرار بگیرد.

یحیی السنوار از برجسته‌ترین مقام‌های نظامی حماس از بطن تشکیل این جنبش در سال 1987 است. او در سال 1988 پس از ایجاد ساختار امنیتی جنبش حماس، توسط رژیم صهیونیستی دستگیر و محکوم به حبش ابد شد. این سیاست‌مدار 58 ساله در سال 2011 از جمله اسرایی است که در خلال توافق تبادل اسرا موسوم به «وفاء‌الاحرار» یا «شالیت» آزاد شد؛ در این توافق «گیلعاد شالیت» نظامی اسرائیلی با ۱۰۲۷ اسیر فلسطینی مبادله شدند؛ وی پس از آزادی به مبارزه خود ادامه داد و به یکی از اعضای ارشد حماس و سپس به یکی از دشمنان درجه اول رژیم صهیونیستی در سرزمین‌های اشغالی تبدیل شد.

همچنین، السنوار در سال‌های بعد از آزادی تعدادی از مناصب رهبری حماس را بر عهده داشته و از سال 2021 عصو دفتر سیاسی این جریان بوده و هماهنگی میان شاخه نظامی و سیاسی را بر عهده گرفته است. السنوار در اولین انتخاب خود به عنوان رهبر حماس در نوار غزه رد سال 2017، علاوه بر زمینه نظامی، در حوزه سیاسی نیز تجربیات قابل توجهی را کسب کرد.

با تمام این اوصاف، در تحلیل انتخاب مجدد السنوار توجه به این موضوع ضروی است که او به عنوان نماینده طیف معتقد به مقاومت حداکثری با رژیم صهوینستی و اشغال‌گری، در مقابل نزار عوض‌ الله به پیروزی رسیده که نسبتا مواضعی نسبتا همراه با مدارا در برابر رژیم صهیونیستی را در ارتباط با مدیریت نوار غزه داشت. السنوار مخالف سرسخت روند عادی‌سازی مناسبات میان اعراب و رژیم صهیونیستی و مخالف معامله قرن بوده و اعتقاد راسخی به تداوم مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی تا زمان کسب پیروزی نهایی که همانند نابودی این رژیم است، دارد. اکنون حمایت شورای حماس در نواره غزه از السنوار، نشان‌گر آن است که بخض عمده از بدنه سیاسی و نظامی این جنبش، همچنان به آرمان‌های اصیل فلسطین و تداوم مقاومت در برابر اشغال‌گری‌های صهیونیست‌ها باور دارند. این امر احتمالا در جریان انتخابات دورنی تشکیلات حماس در کرانه باختری اشغالی نیز اتفاق خواهد افتاد و شخصی نزدیک به جریان مقاومت و باورهای اصیل آرمان فلسطین، به پیروزی دست پیدا خواهد کرد.