رمزگشایی از زمزمه‌های تعویق و تحریم انتخابات پارلمانی عراق

این حجم از اعلام آمادگی گروههای سیاسی برای حضور در انتخابات زودهنگام پارلمانی، در شرایطی است که از مجموع ۴۰ میلیون نفر جمعیت عراق، ۲۵ میلیون ۱۳۹ هزار و ۳۷۵ نفر واجد شرایط رای هستند و تاکنون بالغ بر ۱۵ میلیون نفر برای شرکت در انتخابات نام نویسی کرده و اطلاعات خود را به روز کرده‌اند. این آمار به وضوح نشان‌گر آن است که احتمالا انتخابات زودهنگام پارلمانی دهم اکتبر از تمامی چهار  انتخابات پارلمانی سابق، طی سال‌های بعد از 2006 پر شورتر خواهد بود. با این وجود اکنون زمزمه‌ و خواست تعویق انتخابات به شکلی جدی از سوی برخی جریان‌ها مطرح شده که پرداختن به مطرح کنندگان این خواسته، علت و زمینه‌های طرح آن ضروری به نظر می‌رسد.
 
طرح مطالبه تعویق انتخابات از سوی معترضان و جریان‌های کوچک عراقی
بر خلاف درخواست‌های اولیه رهبران معترضان مبنی بر ضرورت برگزاری انتخابات زودهنگام، اکنون جبهه سیاسی منتسب به این اعتراضات در تغییری موضعی آشکار، خواهان برگزار نشدن این انتخابات و تعویق آن شده‌ است.

خواست برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی، در سال 2019 زمینه‌ساز استعفای عادل عبدالمهدی از سمت نخست‌وزیری و ورود عراق به چند ماه رایزنی برای انتخاب رئیس کابینه جدید در جامعه سیاسی عراق را در پی داشت اما طی هفته‌های اخیر شاهد هستیم که در سطحی قابل توجه ناآرامی‌های خیابانی، ترور سران اعتراضات و صف‌بندی‌های خیابانی به عنوان دلایل عدم برگزاری انتخابات در موعد مقرر مطرح شده‌اند.

در همین راستا، برخی دیگر از احزاب سیاسی مانند حزب کمونیست عراق نیز که پیش‌تر متحد جریان صدر در ائتلاف سائرون بوده، خواستار تعویق انتخابات شده و از حضور در عرصه رقایت انصراف داده است. جریان «البیت الوطنی» یکی از سه گروه سیاسی منتسب به جبهه اعتراضات عراق نیز از شرکت در انتخابات انصراف داده‌اند. تشکل موسوم به «بیت العراقی» و گروه موسوم به «شورای مرکزی تشرین (اکتبر)» نیز از ۲۸ گروه سیاسی مرتبط با اعتراضات اکتبر خواسته‌اند که انتخابات آینده عراق را تحریم کنند. همچنین، برخی شخصیت‌های سیاسی عراق همانند «فائق شیخ علی» از فعالان مدنی، به بهانه ترور و ناامنی خواستار عدم برگزاری انتخابات شده‌اند. با این اوصاف، اکنون این پرسش قابل طرح است که در پشت پرده طرح در خواست تعویق، تحریم و تلاش برای عدم برگزاری انتخابات چه نیروهایی حضور دارند و تا چه اندازه گروههای کوچک سیاسی توانایی بر کرسی نشاندن راهبرد خود را دارند؟
 
دست‌های پنهان خارجی و تلاش برای عدم پیروزی نیروهای مقاومت
بدون تردید، در یک نگاه موشکافانه به خواسته تعویق و تحریم انتخابات زودهنگام پارلمانی عراق در 10 اکتبر سال جاری، می‌توان به نقش نیروهای بیگانه و کشورهای خارجی اشاره کرد. نمود بارز این امر را می توان در اظهارات سفیر انگلستان در بغداد، در واکنش به ترور و کشته شدن ایهاب الوزنی یکی از فعالان مدنی در شهر کربلا مشاهده کرد. استفان هیکی، سفیر انگلیس در عراق طی مصاحبه ای با یکی از شبکه های وابسته به سعودی، نسبت به برپایی انتخابات سالم در عراق ابراز تردید کرده و برهمین اساس خواهان عدم برگزاری انتخابات زودهنگام شده بود.

الیته این اظهارات سفیر انگلیس با واکنش شدیداللحن اکثریت قاطع جریان‌های سیاسی مواجه شده بود و از آن به عنوان «دیکته خارجی»، مصداق دخالت خارجی، ادعاهای غیر مستند، مداخله‌جویی و غیر قابل قبول برای مردم و مجموعه حاکمیت عراق یاد شده بود. با این وجود، خط ارتباطی میان معترضان به برگزاری انتخابات و کشورهای خارجی موضوعی است که به آسانی قابلیت رمز گشایی دارد.

طی سال‌های گذشته بازیگرانی همانند آمریکا، انگلستان، عربستان، امارات و رژیم صهیونیستی، به وضوح از دوستی میان ایران و عراق ابراز نگرانی کرده و موقعیت خود را در بغداد در معرض خطر دیده‌اند. این مساله در شرایطی است که بر اساس مصوبه پارلمان عراق در 5 ژانویه 2020 (15 بهمن 1398) تمامی نظامیان خارجی باید کشور عراق را ترک کنند اما طی دو سال گذشته دولت مصطفی الکاظمی در اجرایی کردن این مصوبه با تعلل گام برداشته و به صورت جدی این مصوبه قانونی را اجرایی نکرده است. اکنون آمریکا و جریان‌های نزدیک به واشنگتن در عراق، نسبت به این امر واقف هستند که با برگزاری انتخابات زودهنگام و روی کار امدن دولت و نخست‌وزیر جدید، در خواست اخراج نظامیان آمریکایی بیش از هر زمان دیگر به عنوان مطالبه دارای اولیت و اولویت مطرح خواهد شد. لذا این بازیگران قصد دارند با ناامن کردن فضا و طرح ادعاهایی مبنی بر عدم مهیا بودن وضعیت، از طریق نفوذ در میان معترضان و احزاب سیاسی عراق زمینه تعویق و تحریم انتخابات را ایجاد کنند.

در سطحی دیگر، آمریکایی‌ها و جبهه عربی – غربی، به شدت نسبت به این امر نگران هستند که در انتخابات زودهنگام دهم اکتبر، احتمال پیروزی جریان‎های سیاسی نزدیک به محور مقاومت و مخالف حضور بیگانگان بیش از هر زمان دیگری تقویت خواهد شد. در واقع، علاوه بر جریان وابسته به صدر، گروههای کنونی حاضر در ائتلاف فتح و حتی ائتلاف نصر و دولت قانون به طور جدید خواستار اخراج نظامیان خارجی هستند. با توجه یه این‌که این گروهها از بیشترین شانس برای پیروزی در انتخابات برخوردار هستند، به نظر می‌رسد دست‌های خارجی تلاش دارند که زمینه را برای عدم برگزاری انتخابات ایجاد کرده تا با خرید زمان گروههای وابسته به خود را تقویت کنند.

همچنین، دولت آمریکا و دیگر بازیگران ضد محور مقاومت طی سال‌های اخیر و در وضعیت آتی نیز در پی یافتن بهانه برای باقی ماندن نظامیان اشغال‌گر تحت عنوان ائتلاف بین‌المللی ضد داعش در عراق هستند. در همین راستا، آن‌ها از هر اقدامی برای ایجاد ناامنی و آشوب در عراق بهره می‌گیرند. طی دو سال گذشته تلاش برای احیای داعش، حمایت از اعتراضات و آشوب خیابانی و طراحی نقشه برای حمله به کنسول‌گری‌های ایران را در دستور کار قرار داده‌اند. در وضعیت جدید نیز این کشورها به شدت نگران هستند که برگزاری انتخابات زودهنگام موجب ایجاد ثبات و امنیت بیشتر در عراق خواهد شد و این رخداد، به معنای پایان زمینه‌های نفوذ و نقش‌آفرینی مداخله‌جویانه آن‌ها در عراق خواهد بود لذا تلاش می‌کنند از هر طریقی مانع برگزاری انتخابات زودهنگام شوند اما واقعیت امر این است که گروه‌های کوچک سیاسی عراقی به علت عدم نمایندگی خواسته‌های عموم شهروندان و عدم حرکت در مسیر منافع ملی، از پتانسیل لازم برای موفقیت در نقشه‌راه خود برخوردار نیستند.