منشأ روابط کنونی دو کشور به پیروزی انقلاب و سپس عضویت ایران در جنبش عدم تعهد بازمی‌گردد. این عضویت سبب شد ایران که با شعار «نه شرقی، نه غربی» درصدد نوعی بی‌طرفی در جنگ سرد بود، شریکان سیاسی و اقتصادی متنوعی در عرصه جهانی بیابد.

 دشمنی مشترک با آمریکا محور اصلی تقویت روابط دو کشور بوده است. هر دو کشور تحت فشارهای اقتصادی، سیاسی و رسانه‌ای کاخ سفید قرار دارند و به بهانه‌هایی مانند نقض حقوق بشر و تروریسم تحریم شده‌اند. کوبا با شراکت با متحدانی مانند ایران، پشتوانه‌ای برای مقاومت در برابر آمریکا یافت.

 دو کشور سابقه طولانی در همکاری‌های اقتصادی، علمی، نظامی، امنیتی، اطلاعاتی و دیپلماتیک دارند. موقعیت ژئواستراتژیک کوبا در مقابل ایالات متحده، برای قدرت‌های خارجی ضدآمریکایی مانند چین و ایران بسیار جذاب است. همکاری‌های ایران و کوبا موجب تقویت موج آمریکاستیزی در دیگر کشورهای آمریکای لاتین از جمله ونزوئلا نیز شده است.

 در گزارش موسسه خاورمیانه آمده است که در حال حاضر ۱۲ موافقتنامه برای معافیت روادید دیپلماتیک و خدماتی در حال اجراست و علیرغم حجم کم مبادلات تجاری، همکاری‌ها در حوزه دفاعی، اطلاعاتی و بهداشتی همچنان رو به گسترش است. به نوشته این گزارش، روابط هاوانا و تهران همچنان مانع عادی‌سازی روابط ایالات متحده و کوبا خواهد شد.

https://www.mei.edu/publications/enemy-my-enemy-us-and-cuba-iran-ties