نشست اتحاديه اروپا و کشورهاي عضو برنامه مشارکت شرقي
هدف از برنامه مشارکت شرقي که به ابتکار سوئد و لهستان در 2009 مطرح شد ، تقويت پيوند ها بين اتحاديه اروپا و شش کشور حاشيه شرقي اين اتحاديه است که زماني بخشي از اتحاد جماهير شوروي بودند .
رهبران اتحاديه اروپا در اين نشست به سران 5 کشور شرکت کننده از شرق اين قاره قول دادند که براي توسعه مشارکت با اين کشورها تلاش کنند .
آن ها همچنين متعهد شدند که در صدور ويزا براي شهروندان کشورهاي مذکور تسهيلاتي در نظر گيرند تا ورود آن ها به حوزه جغرافيايي اتحاديه اروپا آسان شود .
از ديگر تعهدات سران اتحاديه اروپا آن بود که شرايط تداخل تدريجي آذربايجان ، ارمنستان ، مولداوي ، اوکراين و گرجستان را در اقتصاد اتحاديه اروپا فراهم نمايند .
بلاروس ، ششمين کشور عضو برنامه
مشارکت شرقي در نشست سران در لهستان شرکت نکرده بود .
رهبران 5 کشور ديگر نيز حاضر نشدند بيانيه اي در مذمت سياست هاي مينسک را امضا کنند .
بدين ترتيب ابتکارعمل لهستان در تشکيل اين نشست که از جمله برنامه هاي دولت آن در دوره شش ماهه رياست بر اتحاديه اروپا بود ، به يک شکست ديپلماتيک براي اين کشور تبديل شد .
لهستان براي الکساندر لوکاشنکو ، رئيس جمهوري بلاروس ، براي شرکت در نشست ورشو دعوتنامه نفرستاده بود .
وزارت خارجه بلاروس در اطلاعيه اي اين رفتار را تبعيض آميز و با روح مشارکت که اساس برنامه همکاري شرقي است ، مغاير خواند .
بدين ترتيب اگر وعده هاي سران اتحاديه اروپا را درنظر نگيريم ، آشکار شدن اختلاف نظرهاي عميق بين دو طرف ، نتيجه اصلي نشست ورشو محسوب
مي شود . بروز همين اختلافات است که ادعاهاي رهبران اتحاديه اروپا در مورد نتايج اين نشست را بي اعتبار جلوه مي دهد .
دونالد توسک ، نخست وزير لهستان گفت که نشست ورشو تاکيدي دوباره بر آرمان کشورهاي شرق اروپا در پيوستن به اتحاديه اين قاره محسوب مي شود .
خوزه مانوئل باروسو ، رئيس کميسيون اروپا نيز گفت که اين نشست تاکيدي بود بر اين که مشارکت شرقي چارچوبي قابل اعتماد در تنظيم روابط اعضاي 27 گانه اتحاديه اروپا و شش جمهوري اروپايي شوروي سابق محسوب مي شود .
اما بي اعتمادي به همين چارچوب بود که مانع از حضور نماينده يکي از اين شش کشور يعني رئيس جمهوري بلاروس در نشست ورشو شد .
يکي از اهداف برنامه مشارکت شرقي ، کمک به انطباق کشورهاي شش گانه شرق اروپا با سيستم
سياسي و اقتصادي اتحاديه اروپا است .
اروپايي ها به همين استناد ، خواستار تغييرات سياسي در کشورهاي عضو برنامه مشارکت شرقي شده اند .
اتحاديه اروپا از ضرورت اطباق ، به عنوان اهرم فشاري عليه بلاروس که با رقيب بزرگ اتحاديه اروپا يعني روسيه ، روابط نزديکي دارد ، استفاده کرده و دولت اين کشور را تحت فشار قرار داده است .
آن ها در نشست ورشو بيانيه اي تنظيم کردند که در آن شرکت کنندگان در آن بلاروس را مورد ملامت قرار مي دادند اما نمايندگان 5 کشور شرق اروپا از امضاي آن سرباز زدند و بدين ترتيب نوعي اعتراض و مقاومت در برابراتحاديه اروپا را نمايش دادند .
با اين اعتراض و مقاومت مشکل بتوان ادعاي توسک و باروسو در نتيجه مند بودن نشست ورشو را باور کرد .