نگاهی به دیدار خالد مشعل از ترکیه

 سفر " خالد مشعل " رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) به ترکیه مورد توجه بسیاری از محافل سیاسی و خبری منطقه قرار گرفت .

یکی از دلائل این جلب توجه، ناشی از نقشی است که ترکیه قصد دارد برای ایجاد وفاق و وحدت بین حماس و فتح و تشکیل یک دولت فلسطینی با حضور مقاماتی از این گروهها، ایفا کند .

اهمیت این مساله موجب شده که شماری از مقامهای بلند پایه ترکیه از جمله " عبداله گل " رئیس جمهوری - " اردوغان " نخست وزیر - " احمد داود اوغلو" وزیر خارجه و " هاکان فیدان " رئیس سازمان اطلاعات ترکیه در آنکارا با " خالد مشعل " ملاقات کنند .

طی ماههای گذشته ترکیه تحرکات دیپلماتیک گسترده ای برای تسریع در روند آشتی ملی فلسطین در پیش گرفته است .

از دید آنکارا ، یکی از راههای دستیابی به این هدف ، تاثیر گذاری اقتصادی بر گروههای سیاسی مختلف در فلسطین از جمله " حماس" است که از جایگاه ویژه ای در نوار غزه برخوردار است .

اخیرا" رسانه های ترکیه همگام با روزنامه های اسرائیلی نظیر " هاآرتص " تصریح کردند که ترکیه ممکن است ،حامی اقتصادی حماس گردد.

به نوشته این روزنامه "اسماعیل هنیه" نخست وزیر دولت منتخب فلسطین در نوار غزه ، پیش از این در سفر نخست خود به ترکیه مشکلات اقتصادی جنبش متبوع خود را به دولت ترکیه منتقل کرده بود.
روزنامه اسرائیلی "یدیعوت آحارونت" نیز ادعا کرد که ترکیه قصد کمک سیصد میلیون دلاری به حماس را دارد.

اگرچه دولت آنکارا چنین ادعاهایی را رد می کند، لیکن نمی توان انکار کرد که ترکیه تمام توان خود را برای تاثیر گذاری سیاسی بر حماس و در مجموع " فلسطین "بکار گرفته است .

اخیرا" عبداله گل رئیس جمهوری ترکیه افتتاح دفتر نمایندگی حماس را در کشورش بعید ندانست .
به نظر می رسد دولت آنکارا سعی دارد که ضمن نزدیک کردن حماس و فتح - روابط حماس و سوریه را نیز تحت تاثیر قرار دهد .

ترکیه که طی ماههای اخیر تندترین مواضع را ضد سوریه اتخاذ کرده است، می کوشد که روابط حماس با سوریه را کم رنگ تر نماید بویژه که مقر اصلی حماس و محل استقرار سران آن در شهر دمشق بوده است.

اما برخی منابع خبری در ترکیه مدعی شده اند که اعضای حماس، خاک سوریه را ترک کرده و بزودی مقر جدید دفتر سیاسی خود را اعلام خواهند کرد.

حتی بعضی از این منابع در ترکیه احتمال داده اند که افتتاح دفتر نمایندگی حماس در این کشور بعید نیست .

به این ترتیب بنظر می رسد که دولت آنکارا با عنوان این مطلب که فلسطین در اولویت سیاست خارجی ترکیه قرار دارد، می کوشد که در سمت و سو بخشیدن به تحولات فلسطین و همچنین روند به اصطلاح صلح خاورمیانه تاثیر گذار باشد.

دولت آنکارا با عنایت به مواضعی که پیش از این در برابر حملات ددمنشانه رژیم صهیونیستی به نوار غزه اتخاذ کرده و روابط خود را با این رژیم به حداقل کاهش داد، در صدد است که نقش خود را در جریان تحولات فلسطین محق جلوه دهد.

اگرچه بعضی از منتقدان درترکیه به نوعی قائل به نقش نیابتی اینکشور در منطقه خاورمیانه از سوی غرب و امریکا هستند.

به نظر می رسد این تصور در غرب وجود دارد که از این طریق با هزینه ای به مراتب کمتر خواهند توانست به مداخله ای موثر در روند تحولات منطقه خاورمیانه و بالاخص مساله فلسطین بپردازند.

نویسنده:سهیلا محمدیان