سودانيها مهمترين انتخاب سياسي خويش پس از 1984 را رقم ميزنند. تعيين رئيسجمهور و نمايندگان پارلمان دو هدف اصلي اين انتخابات است. پيش از آن كه روز رأيگيري فرا برسد عوامل بينالمللي سعي فراواني كردند تا فرايند انتخابات را مخدوش و نامطمئن جلوه دهند اما نيروهاي داخلي عموماً بدون توجه به اين ابرازنظرهاي زودهنگام و با علم به دشواريهاي انتخابات از اين رأيگيري به مثابه پيش زمينه يك اتفاق بزرگتر ياد ميكنند. انتخابات امروز سودان شكل جديدي از ائتلافها و ادبيات سياسي تازهاي پديد خواهد آورد كه نتايج آن در همه پرسي ژانويه آينده درباره استقلال جنوب سودان مشخص خواهد شد.براين اساس برخي جناحهاي سياسي با وجود انصراف از انتخابات رياست جمهوري حاضر به ترك انتخابات پارلماني نشدند. در ميان بازيگران خارجي دادستان ارشد ديوان جنايي بينالملل در لاهه كه يك سال و نيم سال پيش خواستار بازداشت عمر البشير رئيسجمهور سودان به دليل رخدادهاي دارفور شد مهمترين مخالف انتخابات بوده است.
لوئيس مورنو اوكامبو مدعي است كه ناظران انتخاباتي اتحاديههاي اروپا و آفريقا در انتخابات امروز «وقت خود را تلف ميكنند». او به ياري برخي محافل غرب توانست بخشي از اپوزيسيون و معترضان داخلي را عليه البشير بشوراند. آنها ميگويند كه البشير بر آن است تا از طريق انتخابات وجهه خود را بازيافته و موقعيتش را مشروع جلوه دهد.به طور طبيعي در كشوري كه پيچيدهترين بافت قبيلهاي آفريقا را داراست هر قوم و طايفهاي از منظري متفاوت با انتخابات امروز روبه رو شده است.امروز گروهي براي حضور در انتخابات دچار ترديد بودند. اين طيف طي روزهاي اخير يا از عرصه كنار كشيدند يا در صفآرايي گسترده تبليغات انتخاباتي را به مناطق خاصي محدود كردند.جنبش آزاديخواه خلق سودان (SPLM) كه در جنوب كشور مهمترين حزب سياسي قلمداد ميشود، اعلام كرد كه از رأيگيري در دارفور و شمال كشور كنار ميكشد. اين حزب به اتفاق اپوزيسيون غربگراي سودان مدعي است كه حزب حاكم كنگره ملي (NCP) متعلق به البشير انحصار آرا در شمال را در دست دارد و اميدي به پيروزي آنها نيست.كلن دليل ديگر جنوبيها براي محدود كردن ميدان مبارزه انتخاباتي آن است كه آنان خود را براي همهپرسي ژانويه آماده ميكنند و از تشتت آرايشان بر مناطق ديگر پرهيز ميكنند.بر پايه تصميمگيري SPLM، حزب حاكم در شمال و دارفور متحدتر عمل خواهد كرد و تلاش جنوبيها هم آن خواهد بود كه سكوي پرتاب قدرتمندي به سوي همهپرسي ژانويه فراهم آورند. بدين ترتيب، بخت البشير براي انتخاب مجدد دوچندان ميشود و SPLM نيز با كسب بيشترين آرا قدرت سياسي فزايندهاي براي تثبيت افكار عمومي جنوب در جهت رأي به استقلال بخشهاي جنوبي به دست ميآورد.سالواكيير معاون البشير و رئيس SPLM كه مورد حمايت امريكاست مدعي اصلي رياست بر اين منطقه پس از استقلال احتمالي آن است. تحليلگران اين تقسيم قدرت را ناشي از فرصتطلبي و واقعگرايي جنوبيها ميدانند. SPLM بخوبي آگاه است كه قادر به ربودن كرسي رياست جمهوري از البشير نيست و به جاي آن بهتر است كه به استقلال جنوب بينديشد. غرب نيز از اين رويكرد جنوبيها راضي است. امريكا و انگليس اميدوارند كه با قدرتگيري حزبي با تبار جنوبي كه از يكپارچگي بيشتري برخوردار باشد قراردادهاي شمال- جنوب درباره مرزها و تقسيم درآمدهاي نفتي و ساير موضوعات مربوط به استقلال سريعتر به نتيجه برسد. واشنگتن از امروز به اين نقطه چشم دوخته كه جمهوري سودان جنوبي به متحد مهمي براي كاخ سفيد تبديل شود و از طريق آن غرب روزنهاي دائمي براي ايفاي نقش در دارفور و بحرانهاي پيرامون آن به دست آورد. به باور ناظران با توجه به اينكه چالشهاي پيش روي احزاب بزرگ در شمال و جنوب كاهش يافته احتمال تقلبهاي بزرگ نيز كمتر شده است و هر يك از آنها فارغ از نتايج جزئياي كه از صندوقهاي انتخابات امروز بيرون ميآيد به تحكيم پايههاي رياست جمهوري مجدد البشير و تضمين استقلال جنوبيها در ژانويه ميانديشند.