مذاکرات هسته‌ای و بد بینی گسترده به آمریکا

«بعضى از مسئولين و دولتمردان - دولتمردان آن دولت، بعد هم دولتمردان اين دولت - فكر ميكنند در قضيّه‌ى هسته‌اى ما با آمريكايى‌ها مذاكره كنيم [تا] موضوع حل بشود؛ گفتيم خيلى خب، اصرار داريد شما، در اين موضوعِ بالخصوص برويد مذاكره كنيد؛ ولى در همان سخنرانى اوّل امسال گفتم من خوشبين نيستم؛ مخالفتى نميكنم امّا خوشبين نيستم. ببينيد مرتّب پى‌درپى اظهارات سخيف آمريكايى‌ها را؛ سناتور بى‌آبروى آمريكايى از صهيونيست‌ها پول ميگيرد تا برود در مجلس سناى آمريكا به ملّت دشنام صريح بدهد، نه اينكه اهانت كند؛ دشنام ميدهد. رؤساى كشورشان هم همين‌جور، در سطوح مختلف به ملّت ايران [اهانت كند].»«من به شما عرض بكنم كارى كه وزارت‌خارجه‌ى ما و مسئولين دولتى ما شروع كردند، ادامه پيدا خواهد كرد؛ ايران آنچه را قرار گذاشته است و عهد كرده است نقض نخواهد كرد. البتّه مسئولين تلاش خودشان را بكنند، كار خودشان را بكنند، امّا آمريكايى‌ها با انقلاب اسلامى دشمنند، با جمهورى اسلامى دشمنند، با اين پرچمى كه شما مردم بلند كرديد دشمنند و اين دشمنى با اين چيزها فرو نخواهد نشست»
(بیانات رهبر ایران در دیدار مردم آذربایجان28/11/1392)

مذاکرات هسته ای میان ایران و 1+5 در حالی آغاز شد که بدبینی و بی‌اعتمادی فزاینده در دو سوی اصلی میز مذاکرات یعنی ایران و آمریکا موج می زند.
این بدبینی که ریشه در سوی ایران ریشه در رفتار کینه توزانه آمریکا در دوران انقلاب و حتی پیش از آن داشته موجب شده تا نام آمریکا همواره به عنوان یک دشمن در ذهن ملت ایران نقش ببندد. چه اینکه این ایده کاملاً در بیانات رهبر عالی انقلاب اسلامی ایران مشهود است.

ایرانی ها نسبت به آمریکا بدبینی عمیقی دارند و همین امر نیز مانع از باور به وعدها و توافقات این کشور نه تنها در زمینه هسته ای بلکه در هر موضوع دیگری می شود. درعین حال مقامات آمریکایی نیز با بی تدبیری خود هرگز سعی ننموده اند که رویکرد و انگاره های ذهنی مردم و مسئولان ایران را نسبت به خود تغییر دهند. در واقع همواره اگر چه این بدبینی دو سویه است اما در قضاوتی منصفانه باید اذعان نمودکه بدبینی ایرانی ها نسبت به آمریکا ریشه در واقعیت های تاریخی و مبتنی بر نوع رفتارهای است که مقامات آمریکایی با این کشور داشته اند.

از سوی دیگر آمریکا نیز نشان داده نسبت به ایرانی ها نگرش منفی دارد. سخنان وندی شرمن در مورد اینکه دروغ و فربیکاری در ذات ایرانی هاست و اتهام به فریب کاری ایران از سوی سناتورها ومقامات آمریکایی همگی نشان از این بی اعتمادی وبدبینی دارد.
اگر چه به سادگی می توان ادعا کرد که این بدبینی بجای تکیه بر واقعیت های تاریخی ناشی از انقلاب اسلامی ایران و قیام مردم این کشور علیه ظلم بیگانان در این کشور بوده است.
در واقع اگر چه نام این تحلیل را با بدبینی آغاز نموده ایم اما واقعیت ماجرا این است که نمی توان سخنان مقامات آمریکایی در مورد ایران را بدبینی نام نهاد. عبارت درست و آنچه می تواند نگرش آمریکا در مذاکرات هسته ای را به خوبی منعکس کند چیزی جز "کینه توزی " نیست.

آمریکایی ها خود به خوبی نسبت به خواسته‌های ایران در مذاکرات هسته ای و اهداف و انگیزه های این کشور در این زمینه آگاه اند. اما همانطور که مقام معظّم رهبری در این زمینه اشاره کردند ریشه رفتار ایالات متحده با ایران در انقلاب این ملت و کوتاه نمودن دست آمریکا از این کشور بود. آمریکایی ها نمی‌توانند باور کنند که یک کشور توانسته بدون وابستگی به سیاست های واشنگتن راه خود را طی کند و هر روز بیشتر و بهتر از روز گذشته مسیر موفقیت خود را بپیماید.

این در حالی است که رفتار جمهوری اسلامی ایران در ماه های اخیر به خوبی تلاش این کشور را برای اعتماد سازی به جهانیان نشان می دهد.
اگر چه آنچه تا کنون نیز انجام شده بیش از انتظار بوده و در مواقعی حتی به ضرر کشور شده و انتقادات داخلی را نیز برانگیخته اما روند کلی و تلاش عمده مسئولان ایرانی بر رفع هر گونه ابهام در فعالیت های هسته ای و بدبینی بین المللی در این رابطه بوده است.
از این رو باید خاطر نشان ساخت تا زمانی که این بدبینی در میان ایرانیان و کینه توزی بی حدو حصر آمریکا در قبال انقلاب اسلامی ایران وجود دارد نمی توان آینده روشنی برای این مذاکرات ترسیم نمود.

نکته ای که در پایان باید بدان اشاره داشت این است که ایران با تکیه بر توان و ظرفیت های داخلی خویش توانسته تا کنون در مقابل دشمنی ها و کینه توزی های آمریکا بایستد و راهی که برای دیگران غیر ممکن بود را با عزت طی کند.
لذا تاریخ نشان داده که خصومت آمریکا با ایران هرگز نمی تواند مانع از تحقق اهداف انقلاب اسلامی ایران شود.
از سوی دیگر نه اقتصاد به هم پیوسته جهانی و نه قدرت روبه زوال ایالات متحده آمریکا اجازه استمرار چنین رفتارهایی را به آمریکا خواهد داد.