آیا آمریکا به‌سوی جنگ پیش می رود؟

شکست تلاشهای آمریکا در توقف پروسه انضمام جزیره کریمه اوکراین به روسیه و همچنین شکست تلاشهای او در استمرار مذاکرات سازش میان طرف فلسطینی و اسراییلی این روزها موجبات سرخوردگی واشنگتن را در صحنه بین المللی فراهم کرده است تا جاییکه کاخ سفید نگران آن است سایر رقبای منطقه ای و بین المللی اش این سرخوردگی را حمل بر ضعف او تلقی کنند.

نگرانی واشنگتن زمانی است که زمزمه ها مبنی بر تلاش‌هاي جدایی طلبانه از سایر بخشهای اوکراین، مولداوی و... برای الحاق به روسیه نیز به گوش می رسد. تجزیه اوکراین و سایر کشورهای اروپای شرقی به نفع مسکو تاثیرات منفی برتلاش‌های آمریکا برای فشار بر روسیه جهت کسب امتیازاتی در صحنه تحولات سوریه دارد. برهمین اساس اطلاعات درزیافته حکایت از سعی کاخ سفید برای گسترش درگیریها در خاورمیانه در چارچوب تعیین حوزه نفوذ و عملیات تغییر موازنه قوا با روسیه در این منطقه دارد.

این تلاشهای کاخ سفید از درون تحولات سوریه با حمایت‌هاي تسلیحاتی مجدد قطر، عربستان سعودی و ترکیه در لاذقیه شروع و با درخواست آمریکا از اسراییل برای حمله به ارتش سوریه که سرگرم تعقیب گروههای تروریستی تا مرزهای جولان بود ادامه یافت. هرچند هنوز دولت بنیامين نتانیاهو به دلیل عدم اطلاع دقیق او از واکنش‌هاي احتمالی متحدان سوریه یعنی حزب الله لبنان و ایران علیه اسراییل در صورت حمله به خاک سوریه پاسخ قطعی نداده اما هماهنگی‌هاي کاخ سفید با ترکیه ، قطر و سعودی در خصوص تحولات منطقه لاذقیه ، شکار جنگنده و بمباران نقاط مرزی سوری توسط ترکیه با چراغ سبز امریکا حکایت از برنامه‌های جدید واشنگتن در منطقه خاورمیانه دارد. انفجار در مسیر گشتی هاي اسراییلی در مزارع شبعا در ۱۵ مارس گذشته که بعدها توسط سید حسن نصرالله مسئولیت آن برعهده گرفته شد هم در همین راستا ارزیابی می شود. این عملیات چند روز پس از بمباران یکی از مقرهای حزب الله در لبنان توسط اسراییل صورت گرفت اما دبیر کل حزب الله گفت حمله به گشتی اسراییلي در پاسخ به این بمباران نبوده بلکه بخشی از پاسخ این حزب به تحولات سوریه است و پاسخ این بمباران را در جای دیگر خواهد داد.

شتاب رخدادها در سوریه خاصه گشودن جبهه ساحل سوریه و آنچه در نبرد الکسب (لاذقیه) ، حلب و حمایت دولت اردوغان از گروههای تروریستی طی هفته‌هاي اخیر گذشت سناریویی در چارچوب گشایش جبهه جنوب در مرزهای اردن علیه سوریه و با هدف پراکنده کردن نیروی ارتش سوریه است که هم اینک در چند جبهه سرگرم نبرد با گروههای تروریستی است. آمریکا نیز با همه توان و امکانات و از طریق هم پیمانانش تلاش دارد در صحنه میدانی سوریه به موفقیت هایی نایل شود.

این موفقیت ها به او این امکان را می دهد که مطالباتش را بر دولت سوریه و همچنین رقیب اصلی اش روسیه تحمیل کند. دخالت اخیر نظامی ترکیه در سوریه که با هماهنگی کامل واشنگتن و تل آویو صورت گرفت نیز در همین چارچوب باید ارزیابی شود.

علاوه براین عدم صدور ویزا به حمید ابوطالبی نماینده جدید ایران در سازمان ملل توسط آمریکا نیز مصداقی براین مدعاست که کاخ سفید تلاش دارد با تعطیل کردن توافقاتش با تهران در بحث هسته ای درگیری ها در خاورمیانه را گسترش دهد. ماجراجویی‌های جدید امریکا و متحدانش در منطقه خصوصا تحریک اسراییل برای حمله به سوریه از یک سو با هدف تعیین حدود نفوذ خود در منطقه و از سوی دیگر با این هدف صورت می‌گیرد که مسکو را وادار نماید در بحث اوکراین به غرب امتیازاتی بدهد.

با این وجود اسراییل به خوبی از عواقب دخالت مستقیم خود به سوریه آگاهی دارد. هرگونه حمله به سوریه بلافاصله قواعد بازی در این کشور را تغییر خواهد داد و اولویت به سمت جنگ با اسراییل در سوریه تغییر خواهد کرد. امری که تل‌آویو هزار بار آن را محاسبه کرده است.

صادق مهدی شکیبایی