روز سه شنبه(4 شهریور1393برابر با 26 اگوست 2014)توافقنامه آتش بس دائم بین فلسطینی ها(اعم از گروههای مقاومت و تشکیلات خودگردان )و رژیم صهیونیستی با میانجیگری مصر بدست آمد.این توافق در پنجاه و یکمین روز از جنگ جدید اسرائیل علیه غزه حاصل شد که در 17 تیر ماه برابر با 8 ژوئیه با هدف مقابله با قدرت پدافند موشکی مقاومت آغاز شده بود .این رژیم نه تنها نتوانست به هدف اعلامی خود از تحمیل این جنگ دست پیدا کند بلکه شکست نظامی و سیاسی تاریخی جدیدی را در کارنامه خود به ثبت رساند . شکست نظامی این رژیم پیش از این و در واقع در همان هفته اول جنگ مشخص شده بود و به محض اینکه در برابر پدافند موشکی مقاومت در برابر ناکارآمدی سامانه پدافند موشکی اهدایی امریکا موسوم به گنبد آهنین غافلگیر شد در پذیرش طرح پیشنهادی مصر پیشگام شد اما امتناع از پذیرش درخواست های مقاومت موجب شد جنگ غزه 7 هفته ادامه یابد.

نمایی از محتوایی توافق آتش بس دایم

تاکنون سند رسمی متن توافق (بدلایل نامعلوم اما احتمالا به علت احساس سرخوردگی طرف اسرائیلی ) منتشر نشده است اما بر اساس اظهار نطرهای که عمدتا مقامات فلسطینی بیان کرده اند می توان گفت که این توافق دو مرحله را شامل می شود. مرحله اول پایان محاصره غزه ،بازگشایی گذرگاههای مرزی بین غزه و فلسطین اشغالی و گسترش قلمرو ماهیگیری فلسطینی ها تا 6 مایلی ساحل غزه را در بر می گیرد. در مرحله دوم که تا یک ماه دیگر مذاکرات آن آغاز خواهد شد درباره مسائل مورد اختلاف همچون احداث بندر و فرودگاه و گسترش حوزه ماهیگیری فلسطینی ها دستکم تا 12 مایلی و غیرنظامی کردن غزه گفتگو خواهد شد .

ارزیابی پیروزمندانه فلسطینی ها از توافقنامه آتش بس دائم

تاکنون دستکم بخشی از خواسته های مقاومت شامل پایان محاصره غزه و بازگشایی گذرگاهها و همچون گسترش حوزه ماهیگیری فلسطینی ها از سه به شش مایل در مرحله اول موافقتنامه آتش بس حاصل شده است و در عین حال فلسطینی ها امیدوارند در مرحله بعدی مذاکرات با استفاده از اهرم های فشاری که در اختیار دارند( از قبیل اجساد و احتمالا اسرای نظامی اسرائیلی )به آزادی زندانیان ربوده شده حماس نیز دست خواهند یافت .بر این اساس به محض اعلام خبر توافق آتش بس دائم فضای جشن و سرور نه تنها غزه بلکه شهرهای مختلف کرانه باختری را نیز فرار گرفت که این جلوه هایی دیگری از اتحاد روز افزون بین فلسطینی ها را به تصویر کشید.

رهبران گروههای مقاومت فلسطینی نیز با برگزاری میتنگ های تبلیغاتی به تشریح ابعاد مختلف پیروزی در این جنگ پرداختند. سامی ابوزهری در نشستی خبری در بیمارستان الشفا در غزه گفت :« توانستیم آنچه را که ارتشهای عرب با هم نتوانستند به دست بیاورند محقق کنیم. امروز این پیروزی بزرگ را به ملت فلسطین و امت عربی تبریک می گوییم.»

وی خطاب به ساکنان غزه گفت :« به آنها گفتیم به منازل خود باز نخواهید گشت مگر با تصمیم حماس و نه با تصمیم نتانیاهو. الان نیز به شما می گوییم پس از اجرایی شدن آتش بس می توانید به منازل خود بازگردید با تصمیم حماس.» . محمود الزهار از دیگر رهبران بلند پایه حماس نیز در بین مردم نوار غزه گفت :" مقاومت فلسطین در جنگ توانست نیمی از سرزمینهای اشغالی را خالی از سکنه کند. " محمد الهندی یکی از رهبران جهاد اسلامی که در کنار محمود الزهار در میان مردم نوار غزه حضور یافته بود گفت :"ملت فلسطین با این پیروزی همه معادلات منطقه را بر هم زدند و بار دیگر اعلام کردند که فلسطین از بحر تا نهر متعلق به آنهاست."

چند نکته در واکنش فلسطینی‌ها به نتایج جنگ 49 روزه غزه قابل توجه و تامل است.

نخست اینکه مردم کرانه باختری نیز خود را در پیروزی جنگ اخیر سهیم می دانند حال آنکه چنین حسی در جنگ 22 روزه مشاهده نمی شد و این نشان می دهد که یکی از نتایج جنگ اخیر این است که مردم و گروههای مبارزاتی-سیاسی فعال در کرانه باختری و نوار غزه را بیش از پیش به یکدیگر نزدیکتر کرده و اتحاد داخلی فلسطینی ها را بیش از پیش تقویت کرده است .

این تحول به نوبه خود دستکم می تواند دو پیامد مثبت برای فلسطینی ها در پی داشته باشد: نخست اینکه روند تشکیل دولت وفاق ملی را چند گام دیگر به پیش ببرد دوم اینکه این حس را در بین ساکنان کرانه باختری تقویت کند که آنها نیز می توانند همانند مردم غزه با تمسک به مقاومت پیروزی های دیگری را دراین منطقه رقم بزنند و به آزادی مناطق اشغالی خود از دست رژیم صهیونیستی و شهرک نشینان صهیونیست دست یابند . از اینرو شکل گیری فضای شادی در بین مردم کرانه باختری و احساس سهیم بودن آنها در پیروزی جنگ اخیر غزه قابل توجه است.از این دید حتی احتمال دارد یکی از دلایل پذیرش غیرمنتظره توافق آتش بس از سوی رژیم صهیونیستی ترس این رژیم از مسلح شدن کرانه باختری با توجه به تهدید ایران به سرعت بخشیدن به این روند در واکنش به تجاوز پهپاد اسرائیلی به حریم هوایی ایران باشد .

دوم اینکه گروههای مختلف فلسطینی بخصوص جهادی (حماس و جهاداسلامی )در زمان اعلام خبر توافق آتش بس نیز وحدت خود را حفظ کردند و از موضع واحد دیدگاه خود را بیان کردند . در واقع یکی از رموز پیروزی همزمان فلسطینی ها در هر دو عرصه نظامی و سیاسی علیرغم انواع فشارهای نظامی ، اقتصادی و سیاسی حفظ اتحاد میان فلسطینی ها در هر دو عرصه تشکیلاتی و مردمی بود و رژیم صهیونیستی برغم بکار گیری انواع ترفندها نتوانست در صف واحد فلسطینی ها تفرقه ایجاد کند که این خود درس و عبرتی جدید برای تحقق آرمان های بزرگ ملت فلسطین در روند مبارزاتی آینده به شمار می رود.

یاس و نومیدی اسرائیلی و پس لرزه‌های سیاسی شکست نظامی

توافق آتش بس دائم در همان حالی که فضای جشن و سرور را در میان فلسطینی ها بخصوص مردم غزه حاکم کرد تا مرهمی جدید بر زخم ها و رنج های 50 روز گذشته باشد،در مقابل فضای یاس و نومیدی توام با بروز اختلاف و شکاف های سیاسی تازه را بر دولت ائتلافی رژیم صهیونیستی حاکم ساخت به گونه ایی که نتانیاهو حتی نتوانست نشستی برای کسب موافقت اعضای کابینه در خصوص پذیرش توافق آتش بس برگزار کند و لذ از طریق تماس تلفنی آنها را در جریان این مسئله قرار داد .

در این خصوص برای نشان دادن اینکه چه فضایی بعد از پذیرش آتش بس دایم بر فضای سیاسی رژیم صهیونیستی حاکم شده و کابینه نتانیاهو تحت چه فشارهایی قرار گرفته به دو مورد اشاره می شود .

روزنامه هاآرتص در بخشی از مقاله خود با نقد ادعاهای گذشته نتانیاهو برای مقابله با مقاومت فلسطینی نوشت :"" همه نخست وزیران اسرائیل در هنگام جنگ با فلسطینی ها با وجود همه وعده و وعیدها و حملات زبانی در نهایت خواستار دستیابی به آتش بس با حماس آن هم به هر قیمتی بوده اند. این بار نیز آنها بدون بحث و گفتگوی رسمی و بدون رای گیری و تنها در یک تماس تلفنی با اعضای کابینه امنیتی طرح آتش بس را در اوت سال دو هزار و چهارده با یک سازمان تروریستی تصویب کردند. نتانیاهو امروز همان فردی است که پنج سال قبل در زمان انتخابات و بعد از عملیات علیه غزه موسوم به سرب گداخته گفته بود ماموریت ما در غزه هنوز به پایان نرسیده است. وی گفته بود حاکمیت حماس باید از میان برداشته شود و وی تنها کسی است که می تواند این کار را انجام دهد.

اقدامات و مواضع نتانیاهو در طول پنجاه روز گذشته و در جریان عملیات موسوم به "صخره سخت" نشان داد که تفاوت زیادی میان سخنان وی و اقدامات عملی اش وجود دارد. نتانیاهو بعنوان نخست وزیری که مواضع بسیار شدیدی علیه حماس اتخاذ کرده بود جنگ با حماس را در ضعیف ترین و بدترین موقعیت به پایان برد" روزنامه جروزالم پست نیز در لابه لای مقاله انتقادی خود اذعان کرد :"...بمب های هوشمند و صدها هواپیمای مدرن اسرائیل در این جنگ هیچ کمکی به آن نکردند. وجود این همه تجهیزات و تسلیحات باعث نشد که اسرائیل برنده جنگ باشد."

نتیجه گیری

در مجموع حس پیروزی که در پی توافق آتش بس دائم در فلسطینی ها و بخصوص در میان مردم غزه ایجاد شده امید آنها را به آینده افزایش داده که این پشتوانه محکمی را برای بازسازی سریع غزه و تحقق دیگر خواسته های آنها مانند ایجاد بندر و فرودگاه فراهم کرده است. اما همچنانکه از قرائن و شواهد موجود بر می آید آثار و پیامدهای پذیرش توافقنامه آتش بس برای رژیم صهیونیستی و بخصوص کابینه نتانیاهو با توجه به تشکیل کمیته تحقیق شکست در جنگ غزه پرهزینه خواهد بود و احتمالا به سقوط آن خواهد انجامید.اکنون چشم رژیم صهیونیستی به مرحله بعدی مذاکرات دوخته شده که به کمک آمریکا و کشورهای اروپایی بتواند به قطعنامه ای در خصوص غیرنظامی کردن غزه در شورای امنیت دست یابد تا شاید از این طریق بتواند بخشی از شکست های گذشته را جبران کند که مقابله با آن همکاری بیش از پیش فتح و تشکیلات خودگردان را به عنوان نماینده فلسطینی ها در سازمان ملل می طلبد که به موقع با این تلاش های خزنده برخورد نماید.

اسلام تايمز