هشدار "الحيات" به عربستان درباره استراتژي اشتباه اوباما

مساله‌اي كه مي‌تواند به شكست استراتژي امريكا در جنگ با داعش منجر شود و به جاي ناكام كردن آن آشوب و اغتشاش را به سراسر دنيا گسترش دهد. بعضي از كشورهاي منطقه در برابر اين استراتژي سكوت اختيار كرده‌اند و بر اين باورند كه عواقب وخيمي در انتظار اين استراژي از پيش شكست خورده است. براي همين حتي عربستان نيز گفته است كه در برابر استراتژي اوباما بي‌طرف مي‌ماند و بيشتر نقش هماهنگي تا هم پيماني را در آن ايفا خواهد كرد تا شايد بتواند خطر داعش را حداقل از جانب خود دفع كند.

اول: چگونه رئيس جمهوري امريكا يا كاخ سفيد اسراتژي جنگي را تعريف مي‌كنند در حالي كه همه مي‌گويند پيچيده است و قبل از هر چيز تعريف صحيحي از تروريسم در آن مشاهده نمي‌شود؟ كاخ سفيد همچنان در تعريف روشن از تروريسم ناكام است. البته براي همه روشن است ارائه تعريف صحيح و روشن از تروريسم بسيار مشكل است. شايد هدف امريكا از عدم ارائه چنين تعريفي خودداري از افشاي توانايي‌هاي خود در رويارويي با پديده تروريسم چه از لحاظ سياسي و چه از لحاظ استراتژيك باشد. اما به هر حال همين عدم شفافيت سبب شده است تا سايه شوم تروريسم بر بسياري از مناطق و كشورهاي جهان سايه بيندازد و خطري براي همگان شود.

دوم: استراتژي "ريموت كنترل" و هدايت عمليات از راه دور، عقيده سياسي - نظامي شكست خورده‌اي است كه ايالات متحده در طول دو دهه گذشته با هدف اولا كاستن از شمار كشته شدگان سربازان امريكايي و به دنبال آن كاستن از خشم داخلي در جامعه امريكا و ثانيا حفظ قدرت و تسلط ايالات متحده در پيش گرفته است. امريكا با اتخاذ اين استراتژي تلاش كرده است كه بگويد همچنان بر جهان استيلا دارد و اجازه قدرت نمايي به قدرت‌هاي رقيب خود نمي‌دهد.

سوم: مسائل غامضي كه بر ماهيت داعش سايه انداخته و اين كه چه كسي آن را به وجود آورده و چگونه توانسته به سرعت رشد كند و به اهدافش برسد، سبب شده است تا ناظران با حيرت به اين شبكه بنگرند. هوشياري ناگهاني امريكا در برابر خطر آن ما را به ياد آن چه در افغانستان و جنگ عليه طالبان به بهانه تروريسم گذشت، مي‌اندازد. كاملا روشن است كه استراتژي اوباما خاورميانه را به يك آشوب سراسري مي‌كشاند و جنگ‌هاي پراكنده باعث مي‌شود تا برخي حكومت‌هاي متزلزل كه بعد از بهار عربي به آشوب كشيده شدند نيز در آتش آن بسوزند. حقايق تاريخي به ما مي‌گويند كه استراژي امريكا تا كنون در افغانستان و عراق و سوريه و ليبي و يمن و سومالي شكست خورده است. بنابراين چگونه مي‌توانيم باور كنيم استراتژي اوباما اين بار حتي به نسبت بسيار كم موفق شود؟

چهارم: دور كردن روسيه و ايران و سوريه از استراتژي اوباما سبب مي‌شود كه اين استراتژي ناقص و "خنده دار" شود به دو دليل: اول، هر كدام از اين سه كشور كاملا يك طرف تحركات جدي براي جنگ با داعش هستند. دليل دوم اين كه: كاخ سفيد با اين كشورها از پشت پرده مذاكره مي‌كند و از آنها مي‌خواهد كه به طور غير علني با حمله به داعش موافقت كنند، اما از سوي ديگر از اين كه آنها را وارد پيمان بين‌المللي خود كند، اجتناب مي‌كند براي همين مي‌بينيم كه مقام‌هاي امريكايي به صراحت به تناقض گويي افتاده‌اند.

پنجم: داعش شبكه‌اي تروريستي كه مجموعه‌اي از كشورها را هدف قرار داده است. مثل كاري كه پيش از اين القاعده يا ديگر شبكه‌هاي تروريستي يا گروه‌هاي سياسي مرتبط با آنها مي‌كردند. اين شبكه‌ها بعد از حمله امريكا به آنها پراكنده شدند و مثلا در كوه‌هاي "تورا بورا" پخش شدند. براي امريكا و غرب يا هر پيمان ديگري غير ممكن است در صورتي كه آنها به اين شكل پراكنده شوند، بتوانند آنها را زير نظر بگيرند و به جنگ با آنها ادامه دهند. بنابراين تنها راه، جنگ محدود در يك كشور مشخص است. اين مساله نيز مشكلات بي‌شمار خود را دارد و باعث مي‌شود تا تناقضات سياسي و دور زدن‌هاي قانون و اختلافات استراتژيك و اختلافات تاكتيكي افزايش يابند و به نتيجه‌اي نرسد.

در آخر اين كه، نسبت به استراتژي اوباما و احتمال طولاني شدن آن هشدار مي‌دهيم. روشن است كه خود رئيس جمهوري امريكا نيز به طرحي كه ارائه كرده، قانع نيست، اما به نظر مي‌رسد كه تحت فشار طرف‌هاي سياسي منطقه از يك سو و تحت فشار عوامل داخي امريكا به ويژه نومحافظه كاران از سوي ديگر مجبور شده است چنين استراتژي‌اي را پيش بگيرد.

در پايان بايد بگوييم كه عربستان سعودي و ديگر كشورهاي بزرگ منطقه‌اي بايد به هوش باشند كه از تكرار خطاها خودداري كنند و وارد سراشيبي مصالح امريكا كه تنها مصالح خود را دنبال مي‌كند و به فكر هيچ كس نيست، نشوند. كاملا روشن است كه نگرش امريكا بسيار با استراتژي‌اي كه به سود منافع عربستان باشد فاصله دارد.