وحشت و کارشکنی سعودی ها در یمن

تحولات یمن با سرعت شگفت‌انگیزی پیش رفت و اکنون به یک ثبات شکننده رسیده است. گروه‌های مختلف یمنی به رهبری گروه انصارالله که وابسته به شیعیان حوثی است، بیش از یک ماه حضور اعتراضی در خیابان‌های شهرهای مختلف یمن، اکنون به دستاوردهای قابل توجهی رسیده‌اند. نخست وزیر این کشور به دستور رئیس جمهور عزل گردیده، آتش‌بس فوری برقرار شده و بناست دولتی تکنوکرات با حضور و نفوذ حوثی‌ها شکل بگیرد. سهم جنبش انصارالله در قدرت، از این پس بیشتر از قبل خواهد بود.

این پیروزی مهم که البته بدون توسل به خشونت و در مسیری مسالمت‌آمیز و مردمی محقق شد، از همان روزهای ابتدایی اعتراض با تهمت‌های بسیاری مواجه بود. یکی از این اتهامات، دخالت ایران در امور داخلی یمن بود که اکنون و با محقق شدن نسبی خواسته‌های مردم، بیشتر از قبل مطرح می‌شود. پس از رئیس جمهور یمن و برخی مقامات دیگر که مانند گذشته، اولین گزینه‌شان در مقابل اعتراض حوثی‌ها، زدن اتهام به ایران است، این بار یکی از شخصیت‌های عربستانی دست به چنین کاری زده است. رئیس کمیته روابط خارجی شورای مشورتی عربستان با طرح این ادعا که ایران در امور داخلی یمن دخالت می‌کند، خواستار فشار بین‌المللی بر تهران شده است. عبدالله العسکر گفته است که اقدام علیه شبه‌نظامیان در یمن به یک دولت واقعی نیاز دارد و نمی‌توان صنعا را در دستان حوثی‌ها و ایرانی‌ها رها کرد! او که اساسا مسئولیت خود را نه بر اساس یک قاعده دموکراتیک که بر اساس دستور پادشاه کسب کرده و حیطه وظایفش هم نه قانون‌گذاری که صرفا مشورت‌دهی است، موضعی اتخاذ کرده که نشان از متضرر شدن عربستان در معادلات منطقه‌ای دارد.

یمن، تا پیش از این حیاط خلوت عربستان بود. عربستان در امور منطقه‌ای و مسائل داخلی شورای همکاری خلیج فارس، همواره نظر مثبت دولت یمن را با خود داشت. حمایت قاطعانه آل‌سعود از علی عبدالله صالح رئیس جمهور پیشین یمن که نهایتا منجر به مصونیت قضایی او و انتقال کنترل‌شده قدرت به معاونش گردید، نشان‌دهنده سطح مداخله عربستان در یمن است. اگر حوثی‌‌ها هوادار ایران‌اند، رئیس جمهور یمن با نفوذ و مداخله مستقیم عربستان بر سر کار آمده است و هم‌چنان هم از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری که وعده‌اش را داده بود، سر باز می‌زند. عربستان از پیروزی حوثی‌ها در رنج بسیار است و قطعا در کمین ضربه زدن به دستاورد سیاسی آنان است.

اما علاوه بر این مقام تشریفاتی در عربستان، یکی از شخصیت‌های کلیدی این کشور در حوزه رسانه که معمولا نظراتی منطبق با سیاست‌های سعودی را در نوشته‌هایش با زبانی افراطی نمایش می‌دهد، چندی قبل در یادداشتی شدیداللحن، حوثی‌ها را «تندروهای ایرانی» خواند! عبدالرحمن الراشد سردبیر سابق روزنامه الشرق الاوسط و یکی از مدیران شبکه العربیه که نوشته‌های ضد ایرانی‌اش مشهور است، در یادداشتی با عنوان «صنعا، گورستان حوثی‌ها» دو محور را در دستور کار دارد؛ بیهوده بودن پیروزی حوثی‌ها و غیرمردمی بودن آنان. او می‌نویسد:

«حوثی‌ها تنها با رضایت مردم یمن می‌توانند بر یمن حکومت کنند؛ مردمی که هم اکنون از آن‌ها، از غارت پایتخت توسط آن‌ها و از تجاوزشان به شیوخ قبایل، خشمگین هستند. آن‌ها نمی‌توانند با روش سیاسی منحرفشان، ادعای خلافت و فریادهای ایرانی وارداتی‌شان، بر یمنی‌ها حکم برانند چرا که هیچ ارتباطی با یمن و خواسته‌های یمنی‌ها ندارد».

این بخش از نوشته الراشد به خوبی می‌تواند نشان‌دهنده عصبانیت او به عنوان یکی از سیاست‌گذاران رسانه‌ای عربستان باشد. او در حالی حوثی‌‌ها را به غیرمردمی بودن متهم می‌کند که با دعوت رهبر حوثی‌ها، مردم بسیاری در نقاط مختلف یمن به خیابان‌ها ریختند. این نویسنده عربستانی آن‌قدر عصبانی است که حتی حوثی‌ها را بی‌ارتباط با یمن معرفی می‌کند! اما در بخش دیگری از این یادداشت آمده:

«تندروهای ایران یا همان حوثی‌ها، حتی اگر رئیس جمهور از کاخ خود فرار کند و کاخ به اشغالشان در آید، نخواهند توانست یمن را اداره کنند. یمن از سه سال پیش در عرصه بین‌الملل، به عنوان کشوری شکست خورده یا به عبارتی بهتر، کشوری که نمی‌شود بر آن حکومت کرد، شناسایی شد. هزینه سالانه دولت، ۸ میلیارد دلار است. حوثی‌ها از کجا باید این همه پول را به دست بیاورند تا حقوق کارمندان دولت، برق، آب و بیمارستان‌ها را پرداخت کنند؛ به ویژه این‌که اکنون کشور درآمدی ندارد».

این جملات به خوبی نشان می‌دهد که عربستان در صورت روی کار آمدن یک دولت ناهمسو با خود در یمن، چه فشارهایی را به آن تحمیل خواهد کرد و از چه زمینه‌های بهره خواهد جست. اما بخش دیگر این یادداشت که زاییده خیالات نویسنده است:

«ایران چنانچه بخواهد همچون سوریه و عراق، نیروهای خود را اعزام کند، باید به یاد داشته باشد که یمن در طول هزار سال گذشته، گورستان همه اشغالگران بود. یمن کشوری صعب العبور است که مردمانش هم توانایی کنترل آن را ندارند. ارتفاع کوه نبی شعیب ۳۶۷۰ متر است؛ بلندترین قله در منطقه. مناطق حائل با سعودی، سلسله جبال بلند بالا و دره‌های عمیقی هستند که عبور ارتش‌ها از آن محال است مگر آن‌که از هواپیما‌های C130 برای نقل و انتقال نیرو استفاده شود».

البته قطعا الراشد خود می‌داند که چه محتوای دروغینی را به مخاطب ارائه می‌دهد. او همه این موارد را در راستای ایران‌هراسی طرح‌ریزی می‌کند تا بتواند مخاطب عرب زبان خلیجی (اهل کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس) که عمدتا نیز از تحلیل ساده‌ای برخوردار است را تحت تاثیر خود قرار داده و از ایران هیولایی ترسیم کند که در پی بلعیدن کشورهای عربی و در تلاش برای سروری بر جهان عرب است.

به نظر می‌رسد با کسب این پیروزی سیاسی مهم از سوی جریان حوثی در یمن و ورود آن‌ها به عرصه قدرت حکومتی، باید منتظر کارشکنی‌های بیشتر دولت سعودی بود. یمن، مهم‌تر از آن است که عربستان بخواهد آن را به راحتی از دست بدهد و یا اجازه دهد مخالفانش در دولت آن سهیم شوند.

سعید ساسانیان