داوداوغلو می‌رود و ترکیه می‌ماند

داود اوغلو همچنان دچار توهم است و نتوانسته با واقعیت های حاکم بر صحنه سیاست کنار بیاید. نخست وزیر ترکیه اعلام داشته به ایران در مورد حمایت از اسد و ظلم این رژیم به اکثریت مردم سوریه هشدار داده است. سئوالی که مطرح است این می باشد که ترکیه در کجای تحولات خاورمیانه قرار دارد و چه تعریفی برای خود قایل است که به خویش جسارت می دهد به ایران هشدار دهد؟

اگرچه بکارگیری کلمه هشدار توسط داوداوغلو بعید است با این وجود باید یادآور شد صحنه سیاست صحنه شعار و سلحشوری نبوده و هرکلام بار سیاسی خاص خود را دارد. سیاست مداران برای خروج کلام باید چندین بار فکرکنند و از غلبه احساس بر عقل جلوگیری نمایند. باید دقت داشته باشید همه ترکیه داوداوغلو نیست. میان ترکیه و داود اوغلو باید تفاوت قایل شوید. داوداوغلو می رود و ترکیه می ماند. روابط ایران و ترکیه فراتر از آن است که نام ها بتواند بر آن خدشه اساسی وارد نمایند. هرچند که نباید روابط را اسیر توهمات برخواسته از تاریخ و تئوری های شکست خورده کرد. ما اعتقاد داریم عامل قتل 250 هزار سوری کسانی هستند که فکر می کردند اسد سه ماهه سقوط می نماید. ترکیه وقتی نتوانست تغییر معادلات قدرت در عراق را قبول نماید، سوریه را فرصتی یافت تا بتواند باخت ژئوپلتیک خود را جبران نماید. سیاست های ترکیه عامل اصلی وضعیت بغرنج امروز در عراق و سوریه است. داوداوغلو به امید احیای رویای عثمانی بصیرت و واقع بینی را از دولت ترکیه دور نموده و سبب شده با حمایت امویان داعشی کربلای دیگری در شامات و عراق بر پا گردد. امروز با سیاست های اعمالی داوداوغلو در ترکیه افراط گری مذهبی جای لائیسیته را در فرهنگ سیاسی این کشور گرفته است. خاک ترکیه در چند سال اخیر نه تنها محل عبور تروریست های داعشی گردیده بلکه بنا بر افشای منایع داخلی و خارجی چون امریکا که متحد ترکیه است، محل آموزش و اعزام تروریست های داعش به سوریه و عراق بوده و می باشد. ترکیه در حال حاضر در کوبانی با تعلل و طرح پیش شرط ها، عامل قتل و کشتار کردها شده است. این تعلل حاصل سردرگمی نیست بلکه حاصل سیاست گذاری اشتباهی است که مرزهای داخلی ترکیه را نیز با ناامنی مواجه نموده است. در مواجه با ناامنی ها در گذشته ترکیه در پاسخ به افکار عمومی خود این ناامنی های را به عوامل خارجی نسبت می داد و به نظر می رسد با افزایش فشارها دوباره این رویکرد را تکرار نماید . در حال حاضر شرایطی که ترکیه در سوریه و عراق بسترساز آن گردیده بیش از همه به نفع اسراییل است و ترکیه در خدمت راهبرد تقابل شیعی و سنی است که مطلوب امریکا و اسراییل است. ترکیه با حزب عدالت و توسعه به خاورمیانه بازگشته اما این بازگشت نه تنها بازگشت میمونی نبوده بلکه به سیاستی منجر شده که کمک به پیچیده تر شدن اوضاع منطقه گردیده است.

اگر سئوال شود علت خروج ترکیه از را ه اعتدال چیست باید گفت خود بزرگ بینی و قائل شدن به ظرفیتی بیش از قابلیت ها عامل انحراف داوداوغلو است. باید توجه داشت ترکیه امروز ترکیه عثمانی نیست و فاقد ظرفیت های آن است. جبهه درگیری عثمانی غرب بود در حالی که ترکیه داوداوغلو جیهه درگیری را جهان اسلامی نموده و بر طبل جنگ مذهبی می کوبد. اگر غازیان عثمانی تا دروازه های وین می روند عامل محرکه آن اسلام است اما امروز ترکیه اهداف عثمانی را در دروازه های بغداد و دمشق جستجو می نماید. ترکیه در مخاصمه پیچیده ای گرفتار شده و بجای اصلاح رفتار و بازگشت به سیاست معقول به فرافکنی افتاده و با دست و پا زدن بیهوده در باتلاقی که خود ایجاد کرده بیشتر فرو می رود.

به هر حال آنچه مسلم است راه حل سوریه و عراق کوبیدن بر طبل جنگ و حماسه سرایی نیست. باید در آرامش و عقلانیت برای آن راه حل یافت. ذهنیت درگیر در نگاه تنگ نظری مذهبی نمی تواند راه حل جامعی ارایه دهد. متاسفانه مقامات ترکیه آنقدر دچار آشفتگی در تفکر و بیان شده اند که چندی پیش چون نتانیاهو، حزب الله افنخار جهان اسلام را تروریست خطاب نموده که بنظر می رسد باید قبل از هر چیز این ذهنیت تغییر نماید. ایران با حمایت از حماس و حزب الله نشان داده که در کجای تحولات جهان اسلام قرار دارد و در همین مسیر نیز خواهدرفت. از نظر ایران کمک به چالش و درگیری میان شیعی و سنی و حرکت در راستای دشمنان جهان اسلام بوده و در این میان بزرگترین تله امریکا درگیر نمودن ایران و ترکیه با هم است که نباید برای آن فرصت آفرید. خوشبختانه ادبیات مقامات عالی رتبه ایران تا امروز در رابطه با ترکیه در جهت مثبت و تعامل بوده و تداوم آن می تواند به خروج منطقه از بحران کمک بنماید.

سینا آزاد