«محمد بن سلمان» پس از مرگ پدرش وضعیت شکننده‌ای خواهد داشت

بازداشت این دو شاهزاده برجسته در زمانی صورت می‌گیرد که از یک سو بن سلمان طی روزهای اخیر تصمیمات یکجانبه بی‌سابقه‌ای اتخاذ کرده و از سویی دیگر شایعاتی درباره وضعیت جسمانی و سلامتی شاه سعودی منتشر شده است.
تحلیلگران بازداشتهای اخیر را مرتبط با اعلام قریب الوقوع پادشاهی از سوی «محمد بن سلمان» می‌دانند. «میدل ایست آی» نیز در یک گزارش اعلام کرده است که محمد بن سلمان قبل از برگزاری نشست ۲۰ پادشاهی خود را اعلام خواهد کرد.

در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با «پل پیلار» رئیس سابق بخش تحلیل عملیات سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) انجام داده که در ادامه می‌آید.
لازم به ذکر است که «پل پیلار» از اساتید دانشگاه «جرج تاون» آمریکا است و تاکنون مسئولیت‌های متعددی را بر عهده داشته که از جمله آنها می‌توان به ریاست واحد تحلیل عملیات‌های سیا در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار همچنین سابقه حضور در شورای اطلاعات ملی آمریکا را به عنوان یکی از اعضای اصلی این شورا در کارنامه فعالیت خود دارد.

*دلایل بازداشت اخیر شاهزادگان سعودی از سوی ملک سلمان چیست؟
این بازداشتها قدم دیگری در تقویت قدرت محمد بن سلمان (MBS) است. اتهامات اعلام شده علیه افراد بازداشت شده احتمالاً از قبل در نظر گرفته شده است.
دو نفر از دستگیر شدگان - شاهزاده احمد و شاهزاده محمد بن نایف – از جمله افرادی هستند که بیشترین ادعای قدرت را دارند و بدیهی است که محمد بن سلمان از بین بردن آنها را به عنوان رقیب ضروری دانسته است.

*با توجه به این بازداشتها آیا «محمد بن سلمان» مسیر به قدرت رسیدن خود را هموار کرده است؟
فوت سلمان و لزوم انتخاب پادشاه جدید این رقابت را بین محمد بن سلمان و دیگر اعضای خانواده سلطنتی که مخالف کسب قدرت مطلق وی هستند، رقم خواهد زد. محمد بن سلمان به وضوح در مسیر پادشاه شدن قرار دارد.
او توانسته آنچه می‌خواهد را انجام دهد زیرا پدرش پادشاه سلمان به او اجازه داده قدرت را در اختیار گیرد. هنگامی که سلمان از بین رفت، سایر اعضای خانواده ممکن است احساس بهتری برای به چالش کشیدن محمد بن سلمان داشته باشند.

*رویکرد غرب در قبال تحولات اخیر و اصلاحات محمد بن سلمان چیست؟
به نظر می‌رسد دولت ترامپ از داشتن رابطه نزدیک با محمد بن سلمان راضی است، حتی اگر این ارتباط به معنای حمایت از وی در رابطه با قتل جمال خاشقجی باشد.
این سیاست خطر ارتباط ایالات متحده آمریکا با سیاست‌های بحث برانگیز محمد بن سلمان و عناصر خصمانه در عربستان سعودی که هنوز هم می‌توانند با موفقیت با او مخالفت کنند را در پی دارد.

*با توجه به اقدامات محمد بن سلمان در سیاست داخلی، از جمله برگزاری کنسرت‌های موسیقی و حاشیه‌های اصلاحات اجتماعی و فرهنگی، آیا روحانیت و سنت گرایان اعمال او را تحمل خواهند کرد؟
هر کس حاکم عربستان سعودی باشد با تقاضای رقابتی نهادهای مذهبی محافظه کار و سایر سعودی‌ها، به ویژه جوانترها، که طرفدار جامعه لیبرال تر هستند، روبرو خواهد شد.
دلیلی برای باور کردن این موضوع که محمد بن سلمان در برخورد با این وضعیت بهتر از یک حاکم دیگر باشد، وجود ندارد. احتمالاً محمد بن سلمان سیاست‌های حاکمان پیشین سعودی را دنبال خواهد کرد و امتیازاتی را که برای سازمانهای مذهبی مهمتر است از جمله آموزش به آنها اعطا می‌کند، در ازای آن محمد بن سلمان انعطاف پذیری بیشتری در ایجاد تغییرات در مناطق دیگر به دست می‌آورد.

*کاهش قیمت نفت چه تأثیری بر بلندپروازیهای محمد بن سلمان خواهد داشت؟
تأثیر منفی کاهش قیمت نفت قابل توجه است و احتمالاً اوضاع برای عربستان سعودی قبل از اینکه بهتر شود، بدتر می‌شود. روسیه اعلام کرده است که قصد ندارد تولید نفت را جهت افزایش قیمت‌ها کاهش دهد و خوشحال خواهد شد که گاهی شاهد کاهش قیمت که سعی در صدمه زدن به تولیدکنندگان نفت شیل آمریکا، باشد.