سیاست‌های ضد ایرانی آمریکا برای جامعه جهانی پذیرفته نیست

*شورای امنیت سازمان ملل، قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای تمدید نامحدود تحریم تسلیحاتی ایران را نپذیرفت و این قطعنامه درنهایت با کسب ۱۱ رأی ممتنع و دو رأی مخالف در برابر تنها دو رأی موافق از تصویب در شورای امنیت بازماند. نظر شما چیست؟
عدم پذیرش قطعنامه پیشنهادی ایالات‌متحده، غافلگیرکننده نبود، بلکه این موضوع جای تعجب داشت که تنها یک کشور همراه با ایالات‌متحده به نفع آن رأی داد. همه کشورهای اروپایی-انگلستان، فرانسه به‌عنوان عضو دائم و آلمان، بلژیک و استونی- رأی ممتنع دادند. این بدان معنی است که این کشورها می‌خواهند تا برجام را زنده نگه دارند. البته اتحادیه اروپا تا سال ۲۰۲۳ تحریم تسلیحاتی جداگانه‌ای را دارد.

*آیا می‌توان این شکست را نشانه‌ای از افول قدرت هژمونیک ایالات‌متحده در جهان دانست؟
صحبت در خصوص این موضوع کمی زود است، هرچند ایالات‌متحده اعتبار بین‌المللی‌اش را به خاطر نحوه مواجهه با بحران کرونا از دست داده است. با این حال، این ناکامی نشان می‌دهد که سیاست‌های خاص ایالات‌متحده برای بخش بزرگی از جامعه بین‌المللی بیش از این قابل‌قبول نیست. زمانی که دیروز مایک پمپئو از وین دیدار کرد، اختلافات دیگر بین اتحادیه اروپا و آمریکا نمایان شد. این اختلافات، تحریم‌های ایالات‌متحده علیه خط لوله گاز جریان شمال از روسیه به اتحادیه اروپا، شبکه ۵ جی و خروج آمریکا از توافق اقلیمی پاریس را شامل می‌شود.

*نقش سایر قدرت‌ها، به‌ویژه چین و روسیه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
انتظار می‌رفت که چین و روسیه اجازه ندهند که آمریکا به‌راحتی اقدام مورد نظر خودش را انجام دهد. موضوع جدید این است که سایر قدرت‌های بزرگ نیز بیش از پیش دچار شک و تردید شده‌اند. این بدان معنا نیست که این کشورها به‌طور خودکار در کنار ایران هستند. از بسیاری از جهات، آنها نسبت به سیاست‌های ایران انتقاد دارند. به‌خصوص اینکه اروپایی‌ها نمی‌خواهند که ایران تعهدات خود را نسبت به برجام کاهش دهد.

*آیا کارزار فشار حداکثری دولت ترامپ علیه ایران موفق عمل کرده است؟
از دیدگاه ایالات‌متحده «فشار حداکثری» تا اندازه‌ای موفق بوده است؛ چرا که اقتصاد ایران را تحت فشار قرار داده است؛ اما این راهبرد «موفقیت‌آمیز» نبود؛ زیرا منجر به تغییر نظام در ایران نشد. موضوعی که بارها در دولت آمریکا برای آن امیدوار بود و حتی این راهبرد سبب تغییر اساسی در رفتار ایران –که ایالات‌متحده به دنبال دستیابی به آن بود- نشد. در تاریخ، فشارها و تحریم‌ها در بسیاری از موارد منجر به تحولات اقتدارگرایانه و حتی جنگ شده است. این بدان معنی است که ایالات متحده باید رفتار خود را نسبت به ایران تغییر دهد.