۰
يکشنبه ۸ آبان ۱۳۹۰ ساعت ۱۵:۲۱
نسخه چاپيارسال به دوستان اندیشکده «مرکز مطالعات راهبردی و بین‌الملل» آمریکا:
به گزارش اسلام تایمز به نقل از فارس؛ اندیشکده «مرکز مطالعات راهبردی و بین‌الملل» آمریکا در گزارشی با عنوان "رقابت راهبردی آمریکا و ایران در عراق" به قلم «آنتونی اچ. کوردزمن»، «ادم ماسنر»، «چارلز لوی» و «پیتر آلسیس» به بررسی ابعاد رقابت راهبردی میان ایران و آمریکا در عراق می‌پردازد و منافع و خطرات هر دو طرف را بر می‌شمرد.
* 3 دهه رقابت راهبردی میان ایران و آمریکا
رقابت آمریکا با ایران به یک بازی شطرنج سه بعدی تبدیل شده است؛ اما در این بازی هر طرف با حرکتی که می‌کند دست کم برخی از قوانین آن را تغییر می‌دهد. این بازی حدود سه دهه است که ادامه دارد. همچنین واضح است که این بازی را نمی‌توان با گفتگوهای بهتر و درک متقابل به پایان رساند؛ تعریف ایران از «دموکراسی» در آینده نزدیک تغییر نخواهد کرد.
* آغاز رقابت میان آمریکا و ایران همزمان با آغاز جنگ در عراق
عراق به کانون اصلی رقابت راهبردی میان آمریکا و ایران تبدیل شده است. تاریخ این رقابت از زمان جنگ ایران و عراق (1988-1980) و جنگ سال 1991 میان کشورهای خلیج آغاز شد. از آغاز جنگ عراق در سال 2003، آمریکا و ایران با هم رقابت کرده‌اند تا بتوانند ساختار سیاسی، حکومتی، اقتصادی و امنیتی عراق پس از «صدام» را شکل دهند.
* تلاش‌های آمریکا برای جلوگیری از نفوذ ایران در عراق
آمریکا تلاش بسیاری کرده است تا با نفوذ ایران در عراق مقابله کند؛ از جمله این تلاش‌ها می‌توان به استفاده از وضعیت خود به عنوان قدرت اشغال‌گر، بهره‌بری از منابع حمایتی اصلی در عراق و همچنین استفاده از عملیات‌های اطلاعاتی و منابع مطبوعاتی سنتی‌تر برای تأکید بر دخالت ایران اشاره کرد.
* آمریکا در عراق تنها به دنبال مهار نفوذ ایران نیست؛ بلکه می‌خواهد عراق را به متحدی برای خود تبدیل کند
با وجود آن که مهار نفوذ ایران مهم است؛ اما هدف اصلی آمریکا در عراق نیست. این هدف تبدیل عراق به کشوری دموکراتیک است که بتواند عناصر باقی‌مانده افراطی و شورشی [در عراق] را نابود کند، در مقابل تهدیدات خارجی از خود حفاظت کند، توانایی‌های جامعه مدنی خود را بالا نگه دارد و به عنوان یک قدرت با ثبات و متحد با آمریکا مطرح شود.
* تلاش ایران برای تبدیل عراق به یک متحد به جای یک رقیب
ایران نیز در عراق اهداف خود را دنبال می‌کند: حداکثر امید ایران تسلط بر کشور عراق و تبدیل آن به یک متحد برای خود است؛ دست کم نیز امیدوار است بتواند مانع این شود که عراق نقش پایگاه آمریکا را پیدا کند، منافع این کشور را تأمین نماید و یا دوباره به خطری علیه ایران تبدیل گردد. ایران دارای مرزهایی طولانی و پر منفذ با عراق دارد و تلاش می‌کند تا این کشور را به جای رقیب، به متحدی با ثبات و سازگار برای خود تبدیل کند. ایران می‌کوشد عراق را تا آن جا که می‌تواند از نفوذ آمریکا، به ویژه حضور نظامیان این کشور، رها کند.
* شدت گرفتن رقابت راهبردی میان آمریکا و ایران پس از خروج نیروهای آمریکایی از عراق
اکنون که آمریکا آماده می‌شود تا نیروهای نظامی‌اش را از عراق خارج کند و برنامه‌های حمایتی خود را [در عراق] به شدت کاهش دهد؛ رقابت میان آمریکا و ایران به نقطه‌ای حساس رسیده است. پیشروی اهداف ایران [در عراق] پس از عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی به این وابسته است که تلاش‌های آمریکا در ساختن یک اتحاد راهبردی پایدار با عراق چه قدر موفق بوده است؛ بخش عمده‌ای نیز به این بستگی دارد که آمریکا از این پس در زمینه‌های دیپلماتیک، مشاوره‌ای، نظامی و آموزش پلیس چه اندازه حضور فعال خواهد داشت و توانایی ایران در استفاده از حضور کمرنگ شده آمریکا در عراق چه قدر خواهد بود.
* اعطای مسئولیت کامل مأموریت آمریکا در عراق به وزارت خارجه آمریکا
وزارت خارجه [آمریکا] در ماه اکتبر 2011 مسئولیت کامل مأموریت آمریکا در عراق را به عهده خواهد گرفت. این وزارت، برنامه‌های دیپلماتیک، مشاوره‌ای، آموزش [نظامی] و سایر اهداف توسعه‌ای خود را گسترش خواهد داد؛ اهدافی که به موجب «قرارداد چارچوب راهبردی» مشخص شده‌اند. عملیات 8/6 میلیارد دلاری در نوع خود برای وزارت خارجه مقیاسی بی سابقه به شمار می‌آید و در قالب محدود کردن بودجه، نگرانی‌های امنیتی، عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی و تمایلات متناقض سیاسی از سوی دو طرف آزمایش خواهد شد.
* حضور نیروهای آمریکایی در عراق می‌تواند کمکی برای وزارت خارجه آمریکا باشد
ادامه حضور نیروهای آمریکایی پس از مهلت دسامبر 2011 می‌تواند بار وزارت خارجه را سبک‌تر کند و به این وزارت اجازه دهد تا نقشی سنتی‌تر را در این باره به عهده بگیرد؛ با این وجود اگر تعداد محدودی از نیروهای آمریکایی در عراق باقی بمانند، این تعداد ممکن است بتوانند تنها بر اهداف آموزشی محدودی نیز تمرکز کنند. پیمان‌کارهای خصوصی امنیتی، بخش اعظم 16 هزار نفری را تشکیل می‌دهند که در مأموریت وزارت خارجه دخالت دارند و عراقی‌ها نسبت به حضور آنان به شکل خاصی حساس هستند. عدم وجود نظارت بر این افراد در حال حاضر همچنین می‌تواند ابعاد مأموریت وزارت خارجه را محدود کند و نیروهای بی‌تجربه عراقی را زیر بار سنگین تأمین امنیت داخلی عراق قرار دهد.
* ادامه حضور ارتش آمریکا موجب شعله‌ور شدن آتش انتقام مردم
ادامه حضور نیروهای آمریکایی می‌تواند موجب شعله‌ور شدن آتش انتقام علیه آمریکا و دولت عراق شود. با این وجود، این موضوع همچنین می‌تواند مأموریت پیمان‌کاران امنیتی را محدود و به آموزش نیروهای امنیتی عراقی کمک حیاتی کند، مبارزه با شورشیان و همچنین تنش‌های داخلی در عراق را ممکن سازد و به عراق زمان کافی را بدهد تا مشکلات سر راه پیشرفت در بخش نفت و ایجاد تنوع اقتصادی را حل نماید. البته گفتگوی دوباره پیرامون «قرارداد امنیتی» که تعداد نیروهای آمریکایی [در عراق] را بسیار پایین مقرر می‌کند، منجر به محدود شدن ظرفیت‌های آنان نیز خواهد شد.
* برای آمریکا انگیزه‌های اقتصادی و سیاسی نیز به اندازه محرک‌های امنیتی در عراق مهم هستند
در نهایت، آمریکا به تلاش‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی تکیه خواهد کرد که توسط وزارت خارجه برنامه‌ریزی می‌شود و قرار است ظرفیت‌های عراق را افزایش دهد و با نفوذ ایران [در عراق] مقابله کند. بسیاری از انگیزه‌های گسترده‌تر اقتصادی و سیاسی به اندازه محرک‌های نظامی و آموزش پلیس دارای اهمیت هستند. اقداماتی که فساد را از بین می‌برند و حکومت قانون را پیاده می‌کنند، هم به دولت عراق مشروعیت می‌دهند و هم بنیان امنیتی این کشور را می‌سازند. اصلاحات ضروری احتمالاً به حمایت آمریکا وابسته خواهد بود و لزوماً منافع ایران را منعکس نمی‌کنند.
* ایران برای تأثیرگذاری در عراق، منابع غنی فرهنگی، نظامی و اقتصادی در اختیار دارد
ایران در حال حاضر از روابط عمیق با همسایه‌ای برخوردار است که 8 سال با آن درگیر جنگی شدید و خونین بود. ایران برای تأثیرگذاری در عراق، منابع غنی فرهنگی، نظامی و اقتصادی در اختیار دارد؛ این کشور منابع خود را برای اطمینان از تبدیل عراق به یک متحد سازگار [با ایران] به کار خواهد بست. با این وجود، نقش ایران در عراق پیچیده است و این کشور نخواهد توانست به آسانی عراق را تبدیل به متحدی کند که خود می‌خواهد.
* رقابت سیاسی و نظامی آمریکا و ایران در عراق
آمریکا و ایران بر سر تأثیرگذاری به ویژه در زمینه‌های بودجه، پیشرفت‌های سیاسی، مبادلات نظامی و آموزش‌های امنیتی در عراق به رقابت خود ادامه خواهند داد و اگر آمریکا دائما و ماهرانه در این رقابت شرکت نکند، روابط نزدیک این کشور با ایران ممکن است موجب پیشروی منافع کلیدی جمهوری اسلامی شود.
- نتیجه گیری:
در مورد مأموریت آمریکا در عراق پس از سال 2011 شک و تردیدهای بسیاری وجود دارد. عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی از عراق ممکن است منجر به پیشروی اهداف ایران شود؛ اما بستگی به این دارد که تلاش‌های آمریکا برای برقراری روابط پایدار راهبردی با عراق تا چه اندازه موفقیت‌آمیز باشد. اندازه و ترکیب مأموریت آموزش نظامی آمریکا در عراق و همچنین موفقیت نهایی این مأموریت به شکل ویژه‌ای حیاتی و [در عین حال] متزلزل است. مشخص نیست که آیا آمریکا می‌تواند برنامه‌های حمایتی خود را کاهش دهد و در عین حال از اهداف این برنامه‌ها کوتاه نیاید؛ همچنین کماکان روشن نیست که این تعداد زیاد پیمان‌کاران [امنیتی در عراق] چه عملکردی خواهند داشت و آیا وزارت خارجه می‌تواند آنان را به شکلی کارآمد مدیریت کند یا خیر.
* سیاست‌های بی‌ثبات پیرامون بودجه امور خارجی در وزارت‌خانه‌های امور خارجه و دفاع آمریکا
موضوعات بسیاری به میزان حضور آمریکا در عراق و در زمینه‌های دیپلماتیک، مشاوره‌ای، نظامی و آموزش پلیس وابسته است؛ این وابستگی در مورد کمک‌های آمریکا نیز وجود دارد. بودجه بازسازی [عراق توسط] آمریکا، هر چند کاهش یافته، باز هم قرار است به حمایت از عراق ادامه دهد. متأسفانه، سیاست‌های پیرامون بودجه امور خارجی در هر دو وزارت‌خانه امور خارجه و دفاع بی‌ثبات است و ممکن است مبالغی که در عراق هزینه می‌شود باز هم به شدت کاهش یابد.
* 4 ماموریت وزارت خارجه آمریکا بعد از خروج نیروهای آمریکایی
طبق برنامه‌ریزی، نیروهای آمریکایی قرار است تا پایان سال 2011 به طور کامل از عراق خارج شوند، تیم‌های محلی بازسازی تا پایان سپتامبر 2011 کار خود را به پایان برسانند و وزارت خارجه مسئولیت کامل پیگیری مأموریت آمریکا [در عراق] را در اکتبر 2011 به عهده بگیرد. مأموریت وزارت خارجه در قالب چهار ستون اصلی پیگیری خواهد شد: حضور دیپلماتیک گسترده‌تر، کمک در جهت توسعه، توسعه [نیروهای] پلیس، مدرنیزه کردن «نیروهای امنیتی» عراق. وزارت خارجه به شدت بر روابط موجود طبق «قرارداد چارچوب راهبردی» تکیه خواهد کرد؛ این روابط شامل نقش‌های مهم مشاوره‌ای است که می‌توان آنها را بدون حضور گسترده نیروهای آمریکایی عملی کرد.
* فهرستی از پایگاه‌های آمریکا در عراق پس از به اصطلاح ترک این کشور
برخی از محتویات نقشه برنامه‌ریزی شده 8/6 میلیارد دلاری عبارتند از: کمک‌های سنتی در زمینه فناوری به وزارت‌خانه‌ها و استان‌ها و از طریق سازمان‌هایی مانند «آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا» (USAID) و وزارت دادگستری (DOJ)، همچنین نقش‌های کمتر شناخته شده مانند مدیریت بزرگترین برنامه‌های «مبادلات نظامی خارجی» (FMS) و «تأمین بودجه نظامی خارجی» (FMF) در جهان. وزارت خارجه به 11 پایگاه درون عراق تکیه خواهد کرد؛ از جمله، کنسولگری‌های ثابت در «اربیل» و «بصره»، «دفاتر» موقت از «شاخه سفارت» در «کرکوک» و «موصل»، شش «دفتر مشورت‌های ویژه»، سه «مرکز آموزش پلیس» و پنج «دفتر هماهنگی امنیتی». برای اجرای این نقشه به حدود 16000 کارمند و پیمان‌کار دولتی نیاز است.
* ادامه حضور نیروهای آمریکایی پس از پایان زمان‌بندی اعلام شده شاید بتواند به وزارت خارجه این کشور کمک کند
ادامه حضور نیروهای آمریکایی پس از مهلت دسامبر 2011 احتمالاً می‌تواند بار وزارت خارجه را سبک‌تر کند و به این وزارت‌خانه اجازه دهد تا نقشی سنتی‌تر را به عهده بگیرد. 47000 نیروی آمریکایی که اکنون در عراق حضور دارند هنوز عملکردهای کلیدی دارند: آموزش، مجهزسازی، مشاوره و حمایت از «نیروهای امنیتی عراق» (ISF)، اجرای عملیات‌های مشترک ضد تروریستی با نیروهای عراقی و حفاظت از روند ساخت ظرفیت‌های غیر نظامی. وزارت خارجه نه تنها نظارت بر بسیاری از این عملکردها را به عهده خواهد گرفت؛ بلکه همچنین بر پر کردن خلأهای امنیتی توسط نیروهای عراقی نیز تأکید بیشتری خواهد شد.
* نگاه عراق به همسایگان خود پس از خروج آمریکا، برای جلب حمایت بیشتر آنها
یک سؤال کلیدی باقی می‌ماند: آمریکا تا چه اندازه از چالش‌های بر سر راه به درستی و کامل اطلاع دارد؟ دولت جدید عراق باید با مشکل عدم توانایی دولت، از دست دادن کمک‌های خارجی، آتش باقی‌مانده زیر خاکستر شورش‌ها و سربازان خارجی، زیرساخت‌های تخریب شده، کمبودهای اساسی در خدمات اجتماعی که بخشی از آن به دلیل فساد است، زمینه‌های استبداد و تنش‌های نژادی و دینی برخورد کند. عراق پس از خروج آمریکا، برای جلب حمایت احتمالاً بیشتر و بیشتر به همسایگان خود نگاه خواهد کرد.
* پس از عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی این دولت عراق است که باید امنیت کشور را تأمین کند
آمریکا با عقب‌نشینی نیروهایش از عراق هزینه‌های خود را در این کشور به شدت کاهش خواهد داد. با این حال، غیاب نیروهای آمریکایی به معنای مواجه شدن این کشور با چندین تصمیم خطرناک است. پیمان‌کارهای امنیتی خصوصی بخش عظیمی از 16000 کارمند [در این زمینه] را تشکیل خواهند داد و علاوه بر وظایف دیگر، تأمین امنیت کارمندان آمریکایی را نیز به عهده خواهند گرفت. حضور آنان موضوعی حساس در عراق است و ادامه وضعیت کنونی و عدم نظارت نهایتاً می‌تواند منجر به محدودیت توانایی وزارت خارجه در ترک این کشور شود. عراق مجبور خواهد شد تا بار بسیار سنگین امنیت داخلی را به دوش بکشد و این در حالی است که ممکن است همسایه‌های این کشور و افراط‌گراها فشار را بر عراق افزایش دهند.
* گفتگوی دوباره در مورد «قرارداد امنیتی» باعث حضور کمرنگ نیروهای آمریکایی در عراق خواهد شد
ادامه حضور نیروهای آمریکایی می‌تواند موجب شعله‌ور شدن آتش انتقام علیه آمریکا و دولت عراق شود. با این وجود، این موضوع همچنین می‌تواند مأموریت پیمان‌کاران امنیتی را محدود و به آموزش نیروهای امنیتی عراقی کمک حیاتی کند، مبارزه با شورشیان و همچنین تنش‌های داخلی در عراق را ممکن سازد و به عراق زمان کافی را بدهد تا مشکلات بر سر راه پیشرفت در بخش نفت و ایجاد تنوع اقتصادی را حل نماید. البته هر گونه گفتگوی دوباره پیرامون «قرارداد امنیتی» کماکان باعث حضور بسیار کمرنگ نیروهای آمریکایی [در عراق] و محدودیت ظرفیت‌های آنان خواهد شد.
* تکیه آمریکا به برنامه‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی وزارت خارجه پس از خروج نیروهای نظامی‌اش از عراق
در نهایت، آمریکا به تلاش‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی تکیه خواهد کرد که توسط وزارت خارجه برنامه‌ریزی می‌شود و قرار است ظرفیت‌های عراق را افزایش دهد و با نفوذ ایران [در عراق] مقابله کند. بسیاری از انگیزه‌های گسترده‌تر اقتصادی و سیاسی به اندازه محرک‌های نظامی و آموزش پلیس دارای اهمیت هستند. بی‌تجربگی‌های پیاپی در دولت عراق، مشروعیت این دولت را زیر سؤال برده است و در نهایت امنیت عراق را با خطر موجه خواهد کرد. اصلاحات ضروری احتمالاً به حمایت آمریکا وابسته خواهد بود و لزوماً منافع ایران را منعکس نمی‌کنند.
* آمریکا یا باید فکری به حال عراق کند و یا ایران را برنده واقعی در جنگ راهبردی بین دو کشور ببیند
رهبران عراق در زمینه خشونت‌های داخلی، کوتاهی‌هایی در نظارت و فساد دولت، سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و چگونگی بازسازی و مدرنیزه کردن حکومت، اقتصاد و نیروهای امنیتی خود با تصمیماتی مهم رو به رو هستند. در همین حین، آمریکا و ایران بر سر تأثیرگذاری به ویژه در زمینه‌های بودجه، مبادلات نظامی و آموزش‌های امنیتی در عراق به رقابت خود ادامه خواهند داد. اگر آمریکا دائم و ماهرانه در این رقابت شرکت نکند، روابط این کشور با ایران ممکن است عراق را به ایران نزدیک‌تر و نزدیک‌تر و از آمریکا دورتر نماید. نفوذ نسبی ایران در عراق حتی در صورتی که ملی‌گراها در عراق با دخالت‌های ایران مخالفت کنند، باز هم ممکن است افزایش داشته باشد. آمریکا در سال 2003 نیروهایی را در عراق پیاده کرد که اکنون باید به وضعیت آنان رسیدگی کند و یا ایران را به عنوان برنده واقعی جنگ در عراق ببیند.
* 3 دهه رقابت راهبردی میان ایران و آمریکا
رقابت آمریکا با ایران به یک بازی شطرنج سه بعدی تبدیل شده است؛ اما در این بازی هر طرف با حرکتی که می‌کند دست کم برخی از قوانین آن را تغییر می‌دهد. این بازی حدود سه دهه است که ادامه دارد. همچنین واضح است که این بازی را نمی‌توان با گفتگوهای بهتر و درک متقابل به پایان رساند؛ تعریف ایران از «دموکراسی» در آینده نزدیک تغییر نخواهد کرد.
* آغاز رقابت میان آمریکا و ایران همزمان با آغاز جنگ در عراق
عراق به کانون اصلی رقابت راهبردی میان آمریکا و ایران تبدیل شده است. تاریخ این رقابت از زمان جنگ ایران و عراق (1988-1980) و جنگ سال 1991 میان کشورهای خلیج آغاز شد. از آغاز جنگ عراق در سال 2003، آمریکا و ایران با هم رقابت کرده‌اند تا بتوانند ساختار سیاسی، حکومتی، اقتصادی و امنیتی عراق پس از «صدام» را شکل دهند.
* تلاش‌های آمریکا برای جلوگیری از نفوذ ایران در عراق
آمریکا تلاش بسیاری کرده است تا با نفوذ ایران در عراق مقابله کند؛ از جمله این تلاش‌ها می‌توان به استفاده از وضعیت خود به عنوان قدرت اشغال‌گر، بهره‌بری از منابع حمایتی اصلی در عراق و همچنین استفاده از عملیات‌های اطلاعاتی و منابع مطبوعاتی سنتی‌تر برای تأکید بر دخالت ایران اشاره کرد.
* آمریکا در عراق تنها به دنبال مهار نفوذ ایران نیست؛ بلکه می‌خواهد عراق را به متحدی برای خود تبدیل کند
با وجود آن که مهار نفوذ ایران مهم است؛ اما هدف اصلی آمریکا در عراق نیست. این هدف تبدیل عراق به کشوری دموکراتیک است که بتواند عناصر باقی‌مانده افراطی و شورشی [در عراق] را نابود کند، در مقابل تهدیدات خارجی از خود حفاظت کند، توانایی‌های جامعه مدنی خود را بالا نگه دارد و به عنوان یک قدرت با ثبات و متحد با آمریکا مطرح شود.
* تلاش ایران برای تبدیل عراق به یک متحد به جای یک رقیب
ایران نیز در عراق اهداف خود را دنبال می‌کند: حداکثر امید ایران تسلط بر کشور عراق و تبدیل آن به یک متحد برای خود است؛ دست کم نیز امیدوار است بتواند مانع این شود که عراق نقش پایگاه آمریکا را پیدا کند، منافع این کشور را تأمین نماید و یا دوباره به خطری علیه ایران تبدیل گردد. ایران
* شدت گرفتن رقابت راهبردی میان آمریکا و ایران پس از خروج نیروهای آمریکایی از عراق
اکنون که آمریکا آماده می‌شود تا نیروهای نظامی‌اش را از عراق خارج کند و برنامه‌های حمایتی خود را [در عراق] به شدت کاهش دهد؛ رقابت میان آمریکا و ایران به نقطه‌ای حساس رسیده است. پیشروی اهداف ایران [در عراق] پس از عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی به این وابسته است که تلاش‌های آمریکا در ساختن یک اتحاد راهبردی پایدار با عراق چه قدر موفق بوده است؛ بخش عمده‌ای نیز به این بستگی دارد که آمریکا از این پس در زمینه‌های دیپلماتیک، مشاوره‌ای، نظامی و آموزش پلیس چه اندازه حضور فعال خواهد داشت و توانایی ایران در استفاده از حضور کمرنگ شده آمریکا در عراق چه قدر خواهد بود.
* اعطای مسئولیت کامل مأموریت آمریکا در عراق به وزارت خارجه آمریکا
وزارت خارجه [آمریکا] در ماه اکتبر 2011 مسئولیت کامل مأموریت آمریکا در عراق را به عهده خواهد گرفت. این وزارت، برنامه‌های دیپلماتیک، مشاوره‌ای، آموزش [نظامی] و سایر اهداف توسعه‌ای خود را گسترش خواهد داد؛ اهدافی که به موجب «قرارداد چارچوب راهبردی» مشخص شده‌اند. عملیات 8/6 میلیارد دلاری در نوع خود برای وزارت خارجه مقیاسی بی سابقه به شمار می‌آید و در قالب محدود کردن بودجه، نگرانی‌های امنیتی، عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی و تمایلات متناقض سیاسی از سوی دو طرف آزمایش خواهد شد.
* حضور نیروهای آمریکایی در عراق می‌تواند کمکی برای وزارت خارجه آمریکا باشد
ادامه حضور نیروهای آمریکایی پس از مهلت دسامبر 2011 می‌تواند بار وزارت خارجه را سبک‌تر کند و به این وزارت اجازه دهد تا نقشی سنتی‌تر را در این باره به عهده بگیرد؛ با این وجود اگر تعداد محدودی از نیروهای آمریکایی در عراق باقی بمانند، این تعداد ممکن است بتوانند تنها بر اهداف آموزشی محدودی نیز تمرکز کنند. پیمان‌کارهای خصوصی امنیتی، بخش اعظم 16 هزار نفری را تشکیل می‌دهند که در مأموریت وزارت خارجه دخالت دارند و عراقی‌ها نسبت به حضور آنان به شکل خاصی حساس هستند. عدم وجود نظارت بر این افراد در حال حاضر همچنین می‌تواند ابعاد مأموریت وزارت خارجه را محدود کند و نیروهای بی‌تجربه عراقی را زیر بار سنگین تأمین امنیت داخلی عراق قرار دهد.
* ادامه حضور ارتش آمریکا موجب شعله‌ور شدن آتش
ادامه حضور نیروهای آمریکایی می‌تواند موجب شعله‌ور شدن آتش انتقام علیه آمریکا و دولت عراق شود. با این وجود، این موضوع همچنین می‌تواند مأموریت پیمان‌کاران امنیتی را محدود و به آموزش نیروهای امنیتی عراقی کمک حیاتی کند، مبارزه با شورشیان و همچنین تنش‌های داخلی در عراق را ممکن سازد و به عراق زمان کافی را بدهد تا مشکلات سر راه پیشرفت در بخش نفت و ایجاد تنوع اقتصادی را حل نماید. البته گفتگوی دوباره پیرامون «قرارداد امنیتی» که تعداد نیروهای آمریکایی [در عراق] را بسیار پایین مقرر می‌کند، منجر به محدود شدن ظرفیت‌های آنان نیز خواهد شد.
* برای آمریکا انگیزه‌های اقتصادی و سیاسی نیز به اندازه محرک‌های امنیتی در عراق مهم هستند
در نهایت، آمریکا به تلاش‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی تکیه خواهد کرد که توسط وزارت خارجه برنامه‌ریزی می‌شود و قرار است ظرفیت‌های عراق را افزایش دهد و با نفوذ ایران [در عراق] مقابله کند. بسیاری از انگیزه‌های گسترده‌تر اقتصادی و سیاسی به اندازه محرک‌های نظامی و آموزش پلیس دارای اهمیت هستند. اقداماتی که فساد را از بین می‌برند و حکومت قانون را پیاده می‌کنند، هم به دولت عراق مشروعیت می‌دهند و هم بنیان امنیتی این کشور را می‌سازند. اصلاحات ضروری احتمالاً به حمایت آمریکا وابسته خواهد بود و لزوماً منافع ایران را منعکس نمی‌کنند.
* ایران برای تأثیرگذاری در عراق، منابع غنی فرهنگی، نظامی و اقتصادی در اختیار دارد
ایران در حال حاضر از روابط عمیق با همسایه‌ای برخوردار است که 8 سال با آن درگیر جنگی شدید و خونین بود. ایران برای تأثیرگذاری در عراق، منابع غنی فرهنگی، نظامی و اقتصادی در اختیار دارد؛ این کشور منابع خود را برای اطمینان از تبدیل عراق به یک متحد سازگار [با ایران] به کار خواهد بست. با این وجود، نقش ایران در عراق پیچیده است و این کشور نخواهد توانست به آسانی عراق را تبدیل به متحدی کند که خود می‌خواهد.
* رقابت سیاسی و نظامی آمریکا و ایران در عراق
آمریکا و ایران بر سر تأثیرگذاری به ویژه در زمینه‌های بودجه، پیشرفت‌های سیاسی، مبادلات نظامی و آموزش‌های امنیتی در عراق به رقابت خود ادامه خواهند داد و اگر آمریکا دائما و ماهرانه در این رقابت شرکت نکند، روابط نزدیک این کشور با ایران ممکن است موجب پیشروی منافع کلیدی جمهوری اسلامی شود.
- نتیجه گیری:
در مورد مأموریت آمریکا در عراق پس از سال 2011 شک و تردیدهای بسیاری وجود دارد. عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی از عراق ممکن است منجر به پیشروی اهداف ایران شود؛ اما بستگی به این دارد
* سیاست‌های بی‌ثبات پیرامون بودجه امور خارجی در وزارت‌خانه‌های امور خارجه و دفاع آمریکا
موضوعات بسیاری به میزان حضور آمریکا در عراق و در زمینه‌های دیپلماتیک، مشاوره‌ای، نظامی و آموزش پلیس وابسته است؛ این وابستگی در مورد کمک‌های آمریکا نیز وجود دارد. بودجه بازسازی [عراق توسط] آمریکا، هر چند کاهش یافته، باز هم قرار است به حمایت از عراق ادامه دهد. متأسفانه، سیاست‌های پیرامون بودجه امور خارجی در هر دو وزارت‌خانه امور خارجه و دفاع بی‌ثبات است و ممکن است مبالغی که در عراق هزینه می‌شود باز هم به شدت کاهش یابد.
* 4 ماموریت وزارت خارجه آمریکا بعد از خروج نیروهای آمریکایی
طبق برنامه‌ریزی، نیروهای آمریکایی قرار است تا پایان سال 2011 به طور کامل از عراق خارج شوند، تیم‌های محلی بازسازی تا پایان سپتامبر 2011 کار خود را به پایان برسانند و وزارت خارجه مسئولیت کامل پیگیری مأموریت آمریکا [در عراق] را در اکتبر 2011 به عهده بگیرد. مأموریت وزارت خارجه در قالب چهار ستون اصلی پیگیری خواهد شد: حضور دیپلماتیک گسترده‌تر، کمک در جهت توسعه، توسعه [نیروهای] پلیس، مدرنیزه کردن «نیروهای امنیتی» عراق. وزارت خارجه به شدت بر روابط موجود طبق «قرارداد چارچوب راهبردی» تکیه خواهد کرد؛ این روابط شامل نقش‌های مهم مشاوره‌ای است که می‌توان آنها را بدون حضور گسترده نیروهای آمریکایی عملی کرد.
* فهرستی از پایگاه‌های آمریکا در عراق پس از به اصطلاح ترک این کشور
برخی از محتویات نقشه برنامه‌ریزی شده 8/6 میلیارد دلاری عبارتند از: کمک‌های سنتی در زمینه فناوری به وزارت‌خانه‌ها و استان‌ها و از طریق سازمان‌هایی مانند «آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا» (USAID) و وزارت دادگستری (DOJ)، همچنین نقش‌های کمتر شناخته شده مانند مدیریت بزرگترین برنامه‌های «مبادلات نظامی خارجی» (FMS) و «تأمین بودجه نظامی خارجی» (FMF) در جهان. وزارت خارجه به 11 پایگاه درون عراق
* ادامه حضور نیروهای آمریکایی پس از پایان زمان‌بندی اعلام شده شاید بتواند به وزارت خارجه این کشور کمک کند
ادامه حضور نیروهای آمریکایی پس از مهلت دسامبر 2011 احتمالاً می‌تواند بار وزارت خارجه را سبک‌تر کند و به این وزارت‌خانه اجازه دهد تا نقشی سنتی‌تر را به عهده بگیرد. 47000 نیروی آمریکایی که اکنون در عراق حضور دارند هنوز عملکردهای کلیدی دارند: آموزش، مجهزسازی، مشاوره و حمایت از «نیروهای امنیتی عراق» (ISF)، اجرای عملیات‌های مشترک ضد تروریستی با نیروهای عراقی و حفاظت از روند ساخت ظرفیت‌های غیر نظامی. وزارت خارجه نه تنها نظارت بر بسیاری از این عملکردها را به عهده خواهد گرفت؛ بلکه همچنین بر پر کردن خلأهای امنیتی توسط نیروهای عراقی نیز تأکید بیشتری خواهد شد.
* نگاه عراق به همسایگان خود پس از خروج آمریکا، برای جلب حمایت بیشتر آنها
یک سؤال کلیدی باقی می‌ماند: آمریکا تا چه اندازه از چالش‌های بر سر راه به درستی و کامل اطلاع دارد؟ دولت جدید عراق باید با مشکل عدم توانایی دولت، از دست دادن کمک‌های خارجی، آتش باقی‌مانده زیر خاکستر شورش‌ها و سربازان خارجی، زیرساخت‌های تخریب شده، کمبودهای اساسی در خدمات اجتماعی که بخشی از آن به دلیل فساد است، زمینه‌های استبداد و تنش‌های نژادی و دینی برخورد کند. عراق پس از خروج آمریکا، برای جلب حمایت احتمالاً بیشتر و بیشتر به همسایگان خود نگاه خواهد کرد.
* پس از عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی این دولت عراق است که باید امنیت کشور را تأمین کند
آمریکا با عقب‌نشینی نیروهایش از عراق هزینه‌های خود را در این کشور به شدت کاهش خواهد داد. با این حال، غیاب نیروهای آمریکایی به معنای مواجه شدن این کشور با چندین تصمیم خطرناک است. پیمان‌کارهای امنیتی خصوصی بخش عظیمی از 16000 کارمند [در این زمینه] را تشکیل خواهند داد و علاوه بر وظایف دیگر، تأمین امنیت کارمندان آمریکایی را نیز به عهده خواهند گرفت. حضور آنان موضوعی حساس در عراق است و ادامه وضعیت کنونی و عدم نظارت نهایتاً می‌تواند منجر به محدودیت توانایی وزارت خارجه در ترک این کشور شود. عراق مجبور خواهد شد تا بار بسیار سنگین امنیت داخلی را به دوش بکشد و این در حالی است که ممکن است همسایه‌های
* گفتگوی دوباره در مورد «قرارداد امنیتی» باعث حضور کمرنگ نیروهای آمریکایی در عراق خواهد شد
ادامه حضور نیروهای آمریکایی می‌تواند موجب شعله‌ور شدن آتش انتقام علیه آمریکا و دولت عراق شود. با این وجود، این موضوع همچنین می‌تواند مأموریت پیمان‌کاران امنیتی را محدود و به آموزش نیروهای امنیتی عراقی کمک حیاتی کند، مبارزه با شورشیان و همچنین تنش‌های داخلی در عراق را ممکن سازد و به عراق زمان کافی را بدهد تا مشکلات بر سر راه پیشرفت در بخش نفت و ایجاد تنوع اقتصادی را حل نماید. البته هر گونه گفتگوی دوباره پیرامون «قرارداد امنیتی» کماکان باعث حضور بسیار کمرنگ نیروهای آمریکایی [در عراق] و محدودیت ظرفیت‌های آنان خواهد شد.
* تکیه آمریکا به برنامه‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی وزارت خارجه پس از خروج نیروهای نظامی‌اش از عراق
در نهایت، آمریکا به تلاش‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی تکیه خواهد کرد که توسط وزارت خارجه برنامه‌ریزی می‌شود و قرار است ظرفیت‌های عراق را افزایش دهد و با نفوذ ایران [در عراق] مقابله کند. بسیاری از انگیزه‌های گسترده‌تر اقتصادی و سیاسی به اندازه محرک‌های نظامی و آموزش پلیس دارای اهمیت هستند. بی‌تجربگی‌های پیاپی در دولت عراق، مشروعیت این دولت را زیر سؤال برده است و در نهایت امنیت عراق را با خطر موجه خواهد کرد. اصلاحات ضروری احتمالاً به حمایت آمریکا وابسته خواهد بود و لزوماً منافع ایران را منعکس نمی‌کنند.
* آمریکا یا باید فکری به حال عراق کند و یا ایران را برنده واقعی در جنگ راهبردی بین دو کشور ببیند
رهبران عراق در زمینه خشونت‌های داخلی، کوتاهی‌هایی در نظارت و فساد دولت، سیاست‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و چگونگی بازسازی و مدرنیزه کردن حکومت، اقتصاد و نیروهای امنیتی خود با تصمیماتی مهم رو به رو هستند. در همین حین، آمریکا و ایران بر سر تأثیرگذاری به ویژه در زمینه‌های بودجه، مبادلات نظامی و آموزش‌های امنیتی در عراق به رقابت خود ادامه خواهند داد. اگر آمریکا دائم و ماهرانه در این رقابت شرکت نکند، روابط این کشور با ایران ممکن است عراق را به ایران نزدیک‌تر و نزدیک‌تر و از آمریکا دورتر نماید. نفوذ نسبی ایران در عراق حتی در صورتی که ملی‌گراها در عراق با دخالت‌های ایران مخالفت کنند، باز هم ممکن است افزایش داشته باشد. آمریکا در سال 2003 نیروهایی را در عراق پیاده کرد که اکنون باید به وضعیت آنان رسیدگی کند و یا ایران را به عنوان برنده واقعی جنگ در عراق ببیند.
کد مطلب : ۱۱۰۴۸۹
منتخب
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۳ ارديبهشت ۱۴۰۳
۲ ارديبهشت ۱۴۰۳
۲ ارديبهشت ۱۴۰۳
۱ ارديبهشت ۱۴۰۳
۱ ارديبهشت ۱۴۰۳
۳۰ فروردين ۱۴۰۳
پیشنهاد ما
