رایزنی دو جانبه وزیر امور خارجه ایران و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ديروز به منظور نگارش متن پیشنویس توافقنامه جامع هستهای در حالي برگزار شد كه برخي ديپلماتهاي غربي از پيشرفت كم گفتوگوها خبر دادند كه موضوع غنيسازي را مهمترين علت اين پيشرفت كم برشمردند.
ديروز نشست دوجانبه محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به منظور نگارش متن پیشنویس توافقنامه جامع هستهای در هتل پله کوبورگ شهر وین برگزار شد.
خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از یک دیپلمات غربی گزارش داد مذاکرات هستهای ایران و گروه ۱+۵ پیشرفت کمی داشته است و مسئله غنیسازی بزرگترین مشکل در این مذاکرات است.
آسوشیتدپرس در گزارش خود از تداوم مقاومت ایران در گفتوگوهای هستهای در برابر خواستههای غرب خبر داد.
مقاومتي كه اين خبرگزاري از آن سخن ميگويد تاكيد تيم مذاكرهكننده هستهاي ایران بر حقوق صلحآميز هستهاي ملت ايران است حقوقي كه غرب با بهانه وادعاهاي واهي و نيز زيادهخواهيهايش به دنبال ناديده گرفتن آن است و اما نمايندگان ملت ايران همانطور كه قبلا هم گفته بودند از حقوق هستهاي ملت كوتاه نخواهند آمد و زيادهخواهيهاي غرب را تنها عامل برهم زدن مذاكرات ميدانند چنانچه وزیر امور خارجه ایران در ابتداي ورود به وين در جمع خبرنگاران تاکید کرد: هر نوع زیادهخواهی در گفتوگوهای هستهای وین از سوی طرف غربی، مانع پیشرفت در مذاکرات خواهد بود.
مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ در حالی وارد روز ششم خود شده است که مذاکرات فشرده همچنان ادامه دارد و طرفین مذاکرهکننده اخبار کمی از محتوا و جزئیات مذاکرات به رسانهها ارائه میکنند.
با اينكه ۲۹ تير موعد مقرر براي رسيدن به توافقي نهايي ميان ايران و ۱+۵ است اما برخي محافل سياسي ميگويند زمان مشخصي براي پايان دوره كنوني مذاكرات نيست چنانچه سخنگوی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مذاکرات کنونی در وین را سازنده و در فضای کاری مثبت خواند و گفت: موعد مشخصی برای پایان دور کنونی مذاکرات نیست و مذاکرات تا دستیابی به توافقنامه جامع ادامه خواهد یافت.
مایکل مان سخنگوی کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره مذاکرات کنونی در وین بین ایران و ۱+۵، عنوان کرد: ما مذاکرات دوجانبه و چند جانبه با ایران را به منظور بحث درباره مسائل مشخص و ارزیابی همه مواضع و کاستن از اختلافات انجام میدهیم.
سخنگوی کاترین اشتون در گفتوگو با العالم مذاکرات دوجانبه بین سیدعباس عراقچی معاون وزیر خارجه ایران و هلگا اشمیت معاون اشتون را - با وجود برخی دشواریها - سازنده و مثبت توصیف کرد و این مذاکرات را سازنده و در فضای کاری مثبت خواند.
معاونان ظریف و اشتون نیز در راستای نگارش متن این توافقنامه از روز جمعه تاکنون چهار دور رایزنی دوجانبه داشتند و یک نشست سه جانبه نیز با حضور سیدعباس عراقچی، مجید تختروانچی معاونان وزیر امور خارجه ایران، هلگا اشمیت معاون اشتون و ویلیام برنز قائم مقام وزیر خارجه آمریکا برگزار شد.
مذاكرات هستهاي ايران و۱+۵ همچنان با تلاش و جديت مذاكرهكنندگان تيم ایران براي حفظ حقوق صلحآميز هستهاي ملت ايران به كار خود ادامه ميدهد حتي برخي منتقدان داخلي نيز با سكوت خود مذاكرهكنندگان را همراهي ميكنند و در واقع ميتوان گفت كه صحنه داخلي كشور هماكنون نمايشي از حمايت همهجانبه از گفتوگوهاي هستهاي و اعضاي مذاكرهكننده تيم هستهاي ایران همراه با آحاد ملت ايران است و از هرگونه بهانه دادن به دست غرب خودداري كردهاند اما در نقطه مقابل آن، فرسنگها دورتر از مرزهاي كشور برخي منابع خبري از احتمال طرح تحریمهای جدید در کنگره بدون توجه به نتیجه مذاکرات هستهای خبر دادهاند.
چند روز پيش پایگاه «هیل» وابسته به کنگره آمریکا نوشت: در حالی که به تاریخ ۲۹ تیر نزدیک میشویم، بدون توجه به اینکه در مذاکرات هستهای ایران و ۱+۵ توافقی کسب شود یا نشود و یا مذاکرات تمدید شود کنگره احتمال دارد تهدید به اعمال تحریمهای جدیدی کند.
نتونی کوردسمن، تحلیلگر امنیت ملی در مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی نیز معتقد است این واقعیت که ۲۰ جولای به انتخابات میاندوره سنا نزدیک است احتمال دخالت اعضای کنگره در بحث تحریمها علیه ایران را تقویت میکند.
ديروز نيز خبرگزاری فرانسه گزارش داد که بعد از جریمه بانک فرانسوی پاریباي آمریکا بانکهای بیشتری را به اتهام همکاری با ایران نشانه رفته است.
بعد از ماجرای بانک فرانسوی «پاریبا» و جریمه شدن از سوی آمریکا بابت همکاری با ایران، هماکنون بانکهای بیشتری از سوی دادگاههای آمریکا در مظان چنین اتهامی هستند.
بنابر این گزارش، بانک «کردیت اکریکول»، دویچه بانک» و «یونی کردیت» از جمله بانکهای اروپایی مورد نظر آمریکا هستند.
با توجه به توافق ژنو میان ایران و گروه ۱+۵ و تعهدات آمریکا برخی تحلیلگران این اقدام آمریکا و تمرکز بر سامانه بانکداری اروپا را «عمدی» قلمداد میکنند.
در یکی از بندهای توافق ژنو آمده است که آمریکا تحریم جدیدی را علیه ایران وضع نکند با این حال واشنگتن تحریمهای جدیدی را پس از توافق ژنو علیه افراد و شرکتهای مختلف به اتهام همکاری با ایران اعمال کرده است.
ميتوان گفت با توجه به نزديكي انتخابات مياندوره كنگره احزاب مخالف براي پيروزي خود حتي حاضرند مذاكرات هسته اي برهم بخورد تا نتيجه دلخواه براي اوباما وهمراهانش ورق نخورد بنابراين با سناريوي جديد اعمال تحريمهاي جديد بدون در نظر گرفتن نتيجه مذاكرات هستهاي بيشتر به دنبال منافع داخلي خود هستند تا منافع استراتژيك امريكا.
آمریکا باید تصمیمات سختی بگيرد
فشرده و طولاني بودن اين دور ازگفتوگوهاي هستهاي در حالي ادامه دارد كه واشنگتنپست با اشاره به اظهارات «جان کری» در ارتباط با اینکه همه چیز در مذاکرات به انتخاب ایران بستگی دارد، نوشت: آمریکا هم باید در این زمینه تصمیمات سختی بگیرد و این موضوع تنها به ایران مربوط نمیشود.
روزنامه آمریکایی واشنگتنپست در مقالهای با اشاره به یادداشت اول ژوئیه «جان کری» وزیر خارجه آمریکا با عنوان «زمان برای ایران برای آنکه آینده خود را انتخاب کند رو به اتمام است»، نوشت که کری مدعی است: تمامی این مذاکرات هستهای ایران و ۱+۵ (آمریکا، انگلیس،فرانسه،روسیه،چین بعلاوه آلمان) مربوط به انتخاب رهبران ایران میشود... هماکنون ایران باید انتخاب کند.»
واشنگتنپست با اشاره به این اظهارات کری ادامه داد، اما آمریکا نیز به اندازه ایران باید با واقعیتهای موجود روبرو شود و الگوی خود را تغییر دهد و انتخاب کند که با ایران همچون یک همپیمان بالقوه آینده خود رفتار کند یا اینکه بیش از این از این کشور دوری کند.
براساس این گزارش، رخدادهای اخیر ایران و دیگر مکانهای خاورمیانه نشان داد که منافع ملی آمریکا تنها در سایه دیپلماسی رو در رو و دوجانبه با ایران تأمین میشود. هدف مشترک ایران و آمریکا باید به یک توافق بزرگ برسد، یک توافق ملموس و قابل اثبات که طی آن آمریکا و همپیمانان غربی آن در قبال اطمینان حاصل کردن از ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران، به تهران تضمین امنیتی دهند.
این روزنامه آمریکایی در پایان اینگونه نوشت که خوشایند است که کری در اظهارات خود از عبارت کلیشهای «تمامی گزینهها روی میز قرار دارد» اجتناب کرد و توصیه «توماس جفرسون» اولین وزیر خارجه آمریکا را دنبال میکند که گفته بود: امیدوارم عقل وخرد با قدرت ما رشد کند و به ما بیاموزد که هرچه از قدرت خود کمتر استفاده کنیم، قدرت ما بیشتر افزایش مییابد.
مذاكرات هستهاي در وين در حالي روزهاي داغ خود را ميگذراند كه مقامات كشورهاي ۱+۵ صدراعظم آلمان که به پکن سفر کرده است قرار است امروز با نخستوزیر چین درباره تحولات منطقه از جمله ایران به بحث بپردازد. همچنين وزرای خارجه انگلیس و هند نيز امروز در كنار مسائل منطقه، درباره پرونده هستهای ایران با گروه ۱+۵ ديدار و گفتوگو كردند.
بيشتر مشکلات منطقه با توافق هستهاي حل ميشود
کارشناس مسائل منطقه با اشاره به تلاش کشورهای مرتجع منطقه و رژیم صهیونیستی برای ممانعت از حصول توافق جامع بین ایران و ۱+۵، گفت: هرگونه توافق سیاسی با ایران میتواند در کنترل بحرانهای منطقهای تاثیرگذار باشد.
حسن هانیزاده کارشناس مسائل منطقه، با اشاره به مذاکرات جاری ایران و ۱+۵ در وین و با بیان اینکه مذاکرات کنونی یکی از پر چالشترین مذاکرات در طول ۶ ماه گذشته بوده است، گفت: در این دور از مذاکرات هر دو طرف (ایران و کشورهای ۱+۵) به مرحله تنظیم و تدوین پیشنویس توافق نهایی حرکت کردند، ولی متاسفانه هنگام تدوین این پیشنویس، آمریکا مسائل دیگری را مانند توان نظامی و مسئله حقوق بشر مطرح کرده که خارج از موضوع مذاکرات بوده است.
وی با اشاره به در پیش بودن انتخابات کنگره آمریکا و تلاش این کشور برای کسب رضایت لابی صهیونیستها افزود: تیم آمریکایی در مذاکرات هستهای خود با ایران عیناً اظهارات بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم صهیونیستی را در مورد ضرورت خلع سلاح ایران مطرح کردند که به هیچوجه قابلقبول نیست و خارج از محور مذاکرات است.
این کارشناس مسائل سیاسی خاطرنشان کرد: مذاکرات هستهای در وین به کندی پیش میشود و ممکن است برای ۶ ماه دیگر طرح اقدام مشترک و مذاکرات پس از آن هم تمدید شود.
هانیزاده اظهار داشت: محیط مذاکرات هستهای در وین ۶ محیطی کاملا چالشی بوده، ولی هنوز مذاکرات به بنبست نرسیده است و انتظار میرود که از طریق رایزنی بین ایران، روسیه و چین، کندی در مذاکرات هستهای برطرف و شرایطی فراهم شود که براساس نقطهنظرات ایران و تیم مذاکرهکننده ایرانی پیشنویس گام نهایی تهیه شود.
وی با تاکید بر اینکه کشورهای عربی مانند عربستان سعودی و قطر از هر گونه توافق سیاسی بین ایران و ۱+۵ در زمینه هستهای نگران هستند، گفت: کشورهای مرتجع عرب منطقه همواره تلاش میکنند تا از طریق بزرگنمایی خطر ایران به آمریکا و رژیم صهیونیستی نزدیک شوند.
این کارشناس مسائل سیاسی افزود: هر گونه توافق سیاسی با ایران میتواند در کنترل بحرانهای منطقهای کارساز و تاثیرگذار باشد و به همین دلیل هم لابی صهیونیستی و هم کشورهای مرتجع عرب منطقه تلاش میکنند تا از طریق بزرگنمایی خطر هستهای ایران از توافق هستهای بین ایران و گروه ۱+۵ جلوگیری کنند.
هانیزاده تصریح کرد: اگر توافق سیاسی بین ایران و ۱+۵ حاصل شود، بسیاری از مشکلات منطقه حل خواهد شد و موضوعاتی مانند بحرانهای سوریه، عراق و لبنان موضوعاتی است که جمهوری اسلامی ایران میتواند از طریق رایزنی با سایر کشورها آن را حل کند.
با توجه به فشرده بودن مذاكرات و كند پيش رفتن آن، كه مهمترين دليلش اصرار غرب بر كاهش غنيسازي است اصراري كه هرگز با روح مذاكرات همخواني ندارد اگر توافقي در پايان گفتوگوها حاصل نشود نوك پيكان شكست مذاكرات به سمت غرب روانه ميشود چرا كه تاكنون ايران با وجود همه ناسازگاريها و بهانه تراشيهاي بيمنطق غرب و امريكا به تمام تعهدات توافقات ژنو پايبند بوده است نكتهاي كه خود غرب و آژانس بارها به آن اذعان كردند.