دیگر روابط میان آمریکا و انگلیس چندان "ویژه" نیست

به گزارش اسلام تایمز ؛    به نقل از شبکه خبری دویچه وله، ونیستون چرچیل، نخست وزیر اسبق انگلیس، در سخنرانی تاریخی "پرده آهنین" خود که هفته گذشته 70 ساله شد، آغاز جنگ سرد را پیش‌بینی و عبارت "پرده آهنین" که اروپا را به دو نیم تقسیم می‌کرد، استفاده کرد.
 
در همان سخنرانی، چرچیل که مادرش یک آمریکایی بود، همچنین از لفظ دیگری استفاده کرد: او عبارت "رابطه ویژه" را برای توصیف روابط منحصر به فرد انگلیس و آمریکا به کار برد. این رابطه که در گذشته بسیار نزدیک بود طی جنگ جهانی دوم عمیق‌تر شد.
 
جان هارپر، پروفسور سیاست خارجه آمریکا در دانشگاه جان هاپکینز در این باره می‌گوید: انگلیس می‌خواست به این همکاری و هماهنگی بسیار نزدیک و تصمیم گیری مشترک که در دوران جنگ جهانی دوم شکل گرفته بود، ادامه دهد. این همکاری همیشه بیشتر از آنکه ایده آمریکا باشد، خواسته انگلیس بود.
 
جنگ در عراق و افغانستان
 
در دوران پس از جنگ سرد، روابط بین دو کشور همچنان نزدیک باقی ماند آن هم نه تنها در امور نظامی بلکه همچنین مسائل اقتصادی و سیاسی را نیز در برمی‌گرفت. این روابط ویژه پس از جنگ سرد به آهستگی تغییر کرد و در نهایت در دوران نخست وزیری تونی بلر و ریاست جمهوری بیل کلینتون و جورج بوش پس از ایفای نقش کلیدی لندن در جنگ‌های تحت رهبری واشنگتن در افغانستان و عراق پایان یافت.
 
یکی از دلایلی که ماهیت روابط بین دو کشور را تغییر داد پیامدهای افکار عمومی انگلیس پس از این جنگ‌ها بود. آناند منون، کارشناس سیاست خارجه انگلیس در دانشگاه کینگ لندن در این باره توضیح می‌دهد: در نیتجه این جنگ‌ها افکار عمومی علیه رابطه با آمریکا قوت گرفت.
 
اما این فقط طرف انگلیسی نبود که نسبت به آمریکا سرد شد.
 
تردید رو به افزایش انگلیس درباره "پرونده اروپایی" که به مذاکرات گرمی درباره طرح "خروج از اتحادیه اروپا" منجر شده است و در ماه ژوئن نیز به رفراندوم گذاشته می‌شود از سوی سایر جهان نادیده گرفته نشده است.
 
خروج انگلیس و چین
 
هارپر می‌گوید: آمریکایی‌ها با این طرح موافق نیستند. واشنگتن همواره به دلیل منافع شخصی از عضویت انگلیس در اروپا حمایت کرده و خواسته لندن نقشی قدرتمند در امور اروپا ایفا کند چرا که مواضع اقتصادی و سیاسی انگلیس معمولا بیش از سایر کشورهای اروپایی با مواضع آمریکا همخوانی دارد.
 
مساله دیگری که خاطر واشنگتن را مشوش می‌کند تلاش لندن برای توسعه روابط اقتصادی با پکن و جذب سرمایه‌گذاران چینی است. سپتامبر سال گذشته، وزیر خزانه داری انگلیس از میزبانان چینی خود در شانگهای خواست تا "دهه‌ای طلایی در روابط چین و انگلیس" رقم بزنند. یک ماه بعد دیوید کامرون، نخست وزیر انگلیس برای شی جینپینگ، رئیس جمهور چین در لندن فرش قرمز پهن کرد.
 
هارپر توضیح می‌دهد: پیام انگلیس به آمریکایی‌ها این است که ما قصد داریم روابط اقتصادی خود را با چین داشته باشیم و ضرورتا از شما و مشکلات شما با چین درباره مناقشات در آب‌های دریای چین جنوبی حمایت نمی‌کنیم و این مساله کاملا در تضاد با روح "روابط ویژه" است.
 
منون در این باره اظهار می‌کند: دیوید کامرون، بیشتر به دلیل فشار سیاسی داخلی مصمم است تا نشان دهد دولت فعلی انگلیس شدیدا به دوستی با چینی‌ها تمایل دارد. دولت بسیار تلاش دارد تا نشان دهد ما یک بازیگر سیاسی درعرصه جهانی هستیم و نسبت به گذشته تمرکز کمتری به این مساله خواهیم داشت که ما بهترین دوستان آمریکایی‌ها هستیم و این رابطه کاملا سیاست خارجی ما را در بر گرفته است.
 
سایر شرکا
 
واشنگتن در جایگاه خود نیز به دنبال شرکای دیگری در اروپا می‌گردد و به نظر می‌رسد توجه ویژه‌ای به فرانسه و آلمان دارد.
 
منون در این باره خاطرنشان می‌کند: زمانی که مساله به اوکراین و شرایط اقتصادی می‌رسد آمریکایی‌ها سراغ آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان می‌روند و زمانی که به مسائل نظامی می‌رسد با فرانسوی‌ها مذاکره می‌کنند.
 
این حقیقت که هم آمریکا و هم انگلیس سطح و نوع روابط خود را با یکدیگر تغییر داده‌اند به این معنی نیست که این روابط از بین رفته‌اند. در حوزه اطلاعاتی و نظامی روابط بین دو کشور همچنان منحصر به فرد و نزدیک است.
 
اما ورای این مسائل، آمریکا و انگلیس از زمان اظهارات 70 سال پیش چرچیل جدا از هم رشد کرده‌اند. به قول هارپر اشتباه است که بگوییم روابط ویژه مرده است بلکه بهتر است بگوییم این روابط اکنون متزلزل است.