۰
چهارشنبه ۱۷ تير ۱۳۸۸ ساعت ۱۱:۰۲
نویسنده: كتايون مافي
مذاكرات دو طرف در مسكو نشان داد، اختلافات دو كشور در مسائل مهمي همچون فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي ايران، طرح سامانه موشكي آمريكا در اروپاي شرقي و مساله گرجستان همچنان پابرجاست و دو طرف بر مواضع خود اصرار دارند.
در اين سفر، اوباما با اعتراف به سردي روابط ميان واشنگتن و مسكو، خواستار گرمي روابط با روسيه شده؛ اما چنين اميدي با وجود اختلاف روسيه و آمريكا بر سر ايران، نشانگر جدي بودن تفاوت در برداشت‌هاست.
اختلافات مطرح از آنجا نشأت مي‌گيرد كه با وجود دوران جديد در حيات سياسي آمريكا كه با به قدرت رسيدن اوباما و شعار تغيير او در سياست خارجي آغاز شده است اين كشور همچنان راهبرد پيشين را در معادلات حساس جهاني ادامه مي‌دهد و رويكرد كاخ سفيد در قبال موضوع هسته‌اي ايران از آن جمله است.
اوباما در ديدار خود با ولاديمير پوتين، نخست‌وزير روسيه خواستار همكاري تنگاتنگ مسكو در رابطه با ايران شده و بر نقش مهم روسيه در حل مشكل هسته‌اي ايران تاكيد كرده است.
اوباما چنين اظهارنظر كرد كه بايد در اين رابطه، بررسي‌ها را فعال كرد و آمريكا علاقه‌مند است كه روسيه در يك قايق با آمريكايي‌ها بماند و همكاري تنگاتنگي داشته باشد.
از سوي ديگر، اوباما پس از ديدار با مدودف، رئيس‌جمهور روسيه اعلام كرده است كه برنامه هسته‌اي ايران همچنان تهديدي بزرگ است.وي ادامه داد كه او و جامعه بين‌المللي، ايده تبديل ايران به قدرت هسته‌اي را نپذيرفته‌اند.
باراك اوباما گفت كه مهم‌ترين نگراني او اين نيست كه ايران هسته‌اي در آينده بتواند آمريكا و متحدان اين كشور مانند اسرائيل يا كشورهاي همسايه خود را تهديد كند؛ بلكه آغاز رقابت هسته‌اي در منطقه خاورميانه در پي تبديل ايران به قدرت هسته‌اي، مهم‌ترين نگراني اوست.اين در حالي است كه رهبران روسيه برنامه هسته‌اي ايران را صلح‌آميز دانسته و اعلام كردند، به‌رغم اختلاف‌نظر با آمريكا، همكاري‌ها با ايران را در زمينه‌هاي مختلف از جمله بخش هسته‌اي ادامه و تداوم مي‌بخشند.
مخالفت با ايران محور برنامه‌هاي آمريكا
به باور تحليلگران، دولت اوباما به‌رغم شعارهاي انتخاباتي‌اش درباره لزوم انجام مذاكرات بدون پيش‌شرط با جمهوري اسلامي، همان سياست معروف شكست خورده چماق و هويج دولت بوش را ادامه مي‌دهد.
اگرچه رئيس‌جمهور آمريكا قبل از سفر به روسيه اعلام كرد كه درهاي مذاكره با تهران هنوز باز هستند؛ اما كاخ سفيد مي‌كوشد در كنار برخي زمينه‌هاي ظاهري براي نزديكي به تهران، دامنه فشارها (چماق سخت‌تر) را با استفاده از تمامي ظرفيت‌هاي موجود افزايش دهد كه يكي از اين ظرفيت‌ها، روسيه است.
باراك اوباما در مصاحبه با نيويورك تايمز در سخناني مبهم گفت: منافع امنيت ملي آمريكا با مواردي چون فعاليت هسته‌اي ايران و عدم حمايت از تروريسم رابطه دارد و از همين رو ما راهي را به تهران پيشنهاد كرده‌ايم تا از آن طريق ايران به جامعه جهاني ملحق شود.
در اين چارچوب، اوباما در چند ماه اخير كوشيده است با پيوند زدن سرنوشت موضوع استقرار سپر دفاع ضدموشكي خود در لهستان و چك، به عنوان مهم‌ترين مساله مورد چالش با توانمندي متعارف نظامي و هسته‌اي جمهوري اسلامي و دادن برخي امتيازها به روسيه، اين كشور را ترغيب نمايد تا قراردادهاي متعارف دفاعي و همچنين همكاري‌هاي هسته‌اي (تحت نظارت آژانس بين‌المللي انرژي اتمي) با جمهوري اسلامي ايران را لغو كند.
آمريكا همچنين به دنبال آن است تا نظر مساعد روس‌ها را براي تشديد تحريم ايران جلب كرده تا از اين طريق احتمال مخالفت چيني‌ها را نيز از بين ببرد. اوباما با اطلاع از مخالفت روسيه با موضع آمريكا در قبال ايران كه بر طرح ادعاهاي واهي و فاقد شواهد همچون تلاش براي دستيابي به سلاح اتمي، حمايت از تروريسم و متعاقب آن فشار بر جمهوري اسلامي ايران استوار شده، خواستار همكاري روسيه با كشورش درباره ايران شد.با اين حال، اوباما بخوبي به ياد دارد تلاش وي براي معامله با روسيه درباره موضوعات ايران و طرح سامانه موشكي آمريكا به نتيجه‌اي نرسيده است.
رئيس‌جمهور روسيه در پاسخ به نامه اوباما كه پيشنهاد كرده بود روسيه در ازاي انصراف آمريكا از اجراي طرح سامانه موشكي، درباره ايران با اين كشور همكاري كند، اعلام كرد؛ ارتباط دادن اين دو موضوع جداگانه را غيرقابل قبول و غيرسازنده مي‌داند.
مقام‌هاي روسيه از وضعيت سياسي آمريكا بويژه فشارهاي برخي محافل سياسي ضدايراني بر اوباما براي سازماندهي اقدامات سخت‌تر عليه ايران از جمله تشديد تحريم‌هاي بين‌المللي اطلاع دارند.
آندره نستيرينكو، سخنگوي وزارت خارجه روسيه با اعلام مخالفت شديد مسكو با تحريم ايران مي‌گويد؛ آن را خلاف قوانين و غيرسازنده مي‌دانيم. سخنگوي وزارت خارجه روسيه با اشاره به روابط و مناسبات ايران و كشورش گفت، روسيه نيز از اين اصل پيروي مي‌كند و آماده است روابط با ايران را بر پايه همكاري‌هاي مشترك و حسن همجواري در تمامي زمينه‌ها گسترش و افزايش دهد.
استقرار سامانه موشكي
از سوي ديگر تصميم آمريكا براي استقرار سامانه موشكي اين كشور در اروپاي شرقي كه سال گذشته مطرح شد باعث تنش شديد در روابط مسكو و واشنگتن شده است.
آمريكا به بهانه تهديد موشكي برخي كشورها از جمله ايران، تصميم به استقرار 10 مجموعه موشك رهگير در لهستان و يك ايستگاه رادار در كشور چك گرفته و سال گذشته موافقتنامه‌هاي مربوطه را امضا كرد.
باراك اوباما، رئيس‌جمهور آمريكا در سفر خود به مسكو نيز اعلام كرد، سيستم دفاع ضدموشكي در صورت امتناع ايران از برنامه‌هاي نظامي معناي خود را از دست خواهد داد.
اوباما اظهار كرد: اگر برنامه‌هاي مرتبط با سلاح هسته‌اي ايران از بين بروند، دليلي براي (استقرار) سيستم دفاع ضدموشكي وجود نخواهد داشت.رئيس‌جمهور آمريكا افزود: من مي‌دانم كه روسيه مخالف تركيب دفاع ضدموشكي آمريكا در اروپاست كه اكنون برنامه‌ريزي مي‌شود. وي افزود: اين سيستم ويژه هشدار حملات از سوي ايران و كره شمالي است.نظر مسكو با ارزيابي‌هاي آمريكا از توان ايران و تهديدات ناشي از اين كشور موافق نيست و سپر ضدموشكي را ابزاري براي كنترل بر توان استراتژيك خود مي‌داند و هشدار داده در صورت تحقق آن، تدابير متقابل را اتخاذ خواهد كرد.رئيس‌جمهور روسيه از جمله اين تدابير به استقرار موشك‌هاي تاكتيكي اسكندر با برد 300 كيلومتر در استان كالينينگراد و نيز استقرار تجهيزات ايجاد اخلال سيستم‌هاي راداري در اين منطقه اشاره مي‌كند.
مقام‌هاي روس اعلام كرده‌اند، روسيه مساله سامانه موشكي آمريكا را با كاهش تسليحات تهاجمي راهبردي مرتبط خواهد كرد. به عبارت ديگر، حصول توافق در زمينه كاهش تسليحات تهاجمي راهبردي مشروط به موافقت دو كشور در زمينه سامانه موشكي آمريكا در اروپاي شرقي خواهد بود كه روسيه بر اجرا نشدن آن موكدانه اصرار مي‌ورزد.معاون وزير امور خارجه روسيه اظهار مي‌كند، اختلاف در ارزيابي و طرز برخورد آمريكا و روسيه، هنوز مانع از دستيابي به توافق مشخصي براي همكاري در خصوص دفاع ضدموشكي است.ريابكوف تصريح كرد: مباحثات دراين‌باره مسلما بسيار سخت خواهد بود، چرا كه طرز برخورد دو كشور با اين مساله نسبتا متفاوت است.
همكاري با ايران ادامه مي يابد
دورنماي سياست روسيه در قبال ايران را بايد در سخنان رئيس‌جمهور اين كشور جستجو كرد. دمتيري مدودف رئيس‌جمهور روسيه اعلام كرد: كشورش مناسبات و همكاري‌ها با ايران را حفظ كرده و ادامه مي‌دهد.مدودف گفت: مانعي براي ادامه فعاليت‌هاي برنامه هسته‌اي ايران در چارچوب صلح‌آميز و تحت نظارت آژانس بين‌المللي انرژي اتمي وجود ندارد.
وي با تاكيد بر اين‌كه ميان آمريكا و روسيه بر سر ايران اختلاف نظرهايي وجود دارد، افزود: در آينده نيز مناسبات و همكاري‌ها را با ايران حفظ كرده و تداوم مي‌بخشد.
رئيس‌جمهور روسيه همچنين افزود: مسكو با دقت فراوان، برنامه هسته‌اي ايران را دنبال و پيگيري مي‌كند.
مذاكرات دو طرف در مسكو نشان داد، اختلافات دو كشور در مسائل مهمي همچون فعاليت‌هاي صلح‌آميز هسته‌اي ايران، طرح سامانه موشكي آمريكا در اروپاي شرقي و مساله گرجستان همچنان پابرجاست و دو طرف بر مواضع خود اصرار دارند.
در اين سفر، اوباما با اعتراف به سردي روابط ميان واشنگتن و مسكو، خواستار گرمي روابط با روسيه شده؛ اما چنين اميدي با وجود اختلاف روسيه و آمريكا بر سر ايران، نشانگر جدي بودن تفاوت در برداشت‌هاست.
اختلافات مطرح از آنجا نشأت مي‌گيرد كه با وجود دوران جديد در حيات سياسي آمريكا كه با به قدرت رسيدن اوباما و شعار تغيير او در سياست خارجي آغاز شده است اين كشور همچنان راهبرد پيشين را در معادلات حساس جهاني ادامه مي‌دهد و رويكرد كاخ سفيد در قبال موضوع هسته‌اي ايران از آن جمله است.
اوباما در ديدار خود با ولاديمير پوتين، نخست‌وزير روسيه خواستار همكاري تنگاتنگ مسكو در رابطه با ايران شده و بر نقش مهم روسيه در حل مشكل هسته‌اي ايران تاكيد كرده است.
اوباما چنين اظهارنظر كرد كه بايد در اين رابطه، بررسي‌ها را فعال كرد و آمريكا علاقه‌مند است كه روسيه در يك قايق با آمريكايي‌ها بماند و همكاري تنگاتنگي داشته باشد.
از سوي ديگر، اوباما پس از ديدار با مدودف، رئيس‌جمهور روسيه اعلام كرده است كه برنامه هسته‌اي ايران همچنان تهديدي بزرگ است.وي ادامه داد كه او و جامعه بين‌المللي، ايده تبديل ايران به قدرت هسته‌اي را نپذيرفته‌اند.
باراك اوباما گفت كه مهم‌ترين نگراني او اين نيست كه ايران هسته‌اي در آينده بتواند آمريكا و متحدان اين كشور مانند اسرائيل يا كشورهاي همسايه خود را تهديد كند؛ بلكه آغاز رقابت هسته‌اي در منطقه خاورميانه در پي تبديل ايران به قدرت هسته‌اي، مهم‌ترين نگراني اوست.اين در حالي است كه رهبران روسيه برنامه هسته‌اي ايران را صلح‌آميز دانسته و اعلام كردند، به‌رغم اختلاف‌نظر با آمريكا، همكاري‌ها با ايران را در زمينه‌هاي مختلف از جمله بخش هسته‌اي ادامه و تداوم مي‌بخشند.
مخالفت با ايران محور برنامه‌هاي آمريكا
به باور تحليلگران، دولت اوباما به‌رغم شعارهاي انتخاباتي‌اش درباره لزوم انجام مذاكرات بدون پيش‌شرط با جمهوري اسلامي، همان سياست معروف شكست خورده چماق و هويج دولت بوش را ادامه مي‌دهد.
اگرچه رئيس‌جمهور آمريكا قبل از سفر به روسيه اعلام كرد كه درهاي مذاكره با تهران هنوز باز هستند؛ اما كاخ سفيد مي‌كوشد در كنار برخي زمينه‌هاي ظاهري براي نزديكي به تهران، دامنه فشارها (چماق سخت‌تر) را با استفاده از تمامي ظرفيت‌هاي موجود افزايش دهد كه يكي از اين ظرفيت‌ها، روسيه است.
باراك اوباما در مصاحبه با نيويورك تايمز در سخناني مبهم گفت: منافع امنيت ملي آمريكا با مواردي چون فعاليت هسته‌اي ايران و عدم حمايت از تروريسم رابطه دارد و از همين رو ما راهي را به تهران پيشنهاد كرده‌ايم تا از آن طريق ايران به جامعه جهاني ملحق شود.
در اين چارچوب، اوباما در چند ماه اخير كوشيده است با پيوند زدن سرنوشت موضوع استقرار سپر دفاع ضدموشكي خود در لهستان و چك، به عنوان مهم‌ترين مساله مورد چالش با توانمندي متعارف نظامي و هسته‌اي جمهوري اسلامي و دادن برخي امتيازها به روسيه، اين كشور را ترغيب نمايد تا قراردادهاي متعارف دفاعي و همچنين همكاري‌هاي هسته‌اي (تحت نظارت آژانس بين‌المللي انرژي اتمي) با جمهوري اسلامي ايران را لغو كند.
آمريكا همچنين به دنبال آن است تا نظر مساعد روس‌ها را براي تشديد تحريم ايران جلب كرده تا از اين طريق احتمال مخالفت چيني‌ها را نيز از بين ببرد. اوباما با اطلاع از مخالفت روسيه با موضع آمريكا در قبال ايران كه بر طرح ادعاهاي واهي و فاقد شواهد همچون تلاش براي دستيابي به سلاح اتمي، حمايت از تروريسم و متعاقب آن فشار بر جمهوري اسلامي ايران استوار شده، خواستار همكاري روسيه با كشورش درباره ايران شد.با اين حال، اوباما بخوبي به ياد دارد تلاش وي براي معامله با روسيه درباره موضوعات ايران و طرح سامانه موشكي آمريكا به نتيجه‌اي نرسيده است.
رئيس‌جمهور روسيه در پاسخ به نامه اوباما كه پيشنهاد كرده بود روسيه در ازاي انصراف آمريكا از اجراي طرح سامانه موشكي، درباره ايران با اين كشور همكاري كند، اعلام كرد؛ ارتباط دادن اين دو موضوع جداگانه را غيرقابل قبول و غيرسازنده مي‌داند.
مقام‌هاي روسيه از وضعيت سياسي آمريكا بويژه فشارهاي برخي محافل سياسي ضدايراني بر اوباما براي سازماندهي اقدامات سخت‌تر عليه ايران از جمله تشديد تحريم‌هاي بين‌المللي اطلاع دارند.
آندره نستيرينكو، سخنگوي وزارت خارجه روسيه با اعلام مخالفت شديد مسكو با تحريم ايران مي‌گويد؛ آن را خلاف قوانين و غيرسازنده مي‌دانيم. سخنگوي وزارت خارجه روسيه با اشاره به روابط و مناسبات ايران و كشورش گفت، روسيه نيز از اين اصل پيروي مي‌كند و آماده است روابط با ايران را بر پايه همكاري‌هاي مشترك و حسن همجواري در تمامي زمينه‌ها گسترش و افزايش دهد.
استقرار سامانه موشكي
از سوي ديگر تصميم آمريكا براي استقرار سامانه موشكي اين كشور در اروپاي شرقي كه سال گذشته مطرح شد باعث تنش شديد در روابط مسكو و واشنگتن شده است.
آمريكا به بهانه تهديد موشكي برخي كشورها از جمله ايران، تصميم به استقرار 10 مجموعه موشك رهگير در لهستان و يك ايستگاه رادار در كشور چك گرفته و سال گذشته موافقتنامه‌هاي مربوطه را امضا كرد.
باراك اوباما، رئيس‌جمهور آمريكا در سفر خود به مسكو نيز اعلام كرد، سيستم دفاع ضدموشكي در صورت امتناع ايران از برنامه‌هاي نظامي معناي خود را از دست خواهد داد.
اوباما اظهار كرد: اگر برنامه‌هاي مرتبط با سلاح هسته‌اي ايران از بين بروند، دليلي براي (استقرار) سيستم دفاع ضدموشكي وجود نخواهد داشت.رئيس‌جمهور آمريكا افزود: من مي‌دانم كه روسيه مخالف تركيب دفاع ضدموشكي آمريكا در اروپاست كه اكنون برنامه‌ريزي مي‌شود. وي افزود: اين سيستم ويژه هشدار حملات از سوي ايران و كره شمالي است.نظر مسكو با ارزيابي‌هاي آمريكا از توان ايران و تهديدات ناشي از اين كشور موافق نيست و سپر ضدموشكي را ابزاري براي كنترل بر توان استراتژيك خود مي‌داند و هشدار داده در صورت تحقق آن، تدابير متقابل را اتخاذ خواهد كرد.رئيس‌جمهور روسيه از جمله اين تدابير به استقرار موشك‌هاي تاكتيكي اسكندر با برد 300 كيلومتر در استان كالينينگراد و نيز استقرار تجهيزات ايجاد اخلال سيستم‌هاي راداري در اين منطقه اشاره مي‌كند.
مقام‌هاي روس اعلام كرده‌اند، روسيه مساله سامانه موشكي آمريكا را با كاهش تسليحات تهاجمي راهبردي مرتبط خواهد كرد. به عبارت ديگر، حصول توافق در زمينه كاهش تسليحات تهاجمي راهبردي مشروط به موافقت دو كشور در زمينه سامانه موشكي آمريكا در اروپاي شرقي خواهد بود كه روسيه بر اجرا نشدن آن موكدانه اصرار مي‌ورزد.معاون وزير امور خارجه روسيه اظهار مي‌كند، اختلاف در ارزيابي و طرز برخورد آمريكا و روسيه، هنوز مانع از دستيابي به توافق مشخصي براي همكاري در خصوص دفاع ضدموشكي است.ريابكوف تصريح كرد: مباحثات دراين‌باره مسلما بسيار سخت خواهد بود، چرا كه طرز برخورد دو كشور با اين مساله نسبتا متفاوت است.
همكاري با ايران ادامه مي يابد
دورنماي سياست روسيه در قبال ايران را بايد در سخنان رئيس‌جمهور اين كشور جستجو كرد. دمتيري مدودف رئيس‌جمهور روسيه اعلام كرد: كشورش مناسبات و همكاري‌ها با ايران را حفظ كرده و ادامه مي‌دهد.مدودف گفت: مانعي براي ادامه فعاليت‌هاي برنامه هسته‌اي ايران در چارچوب صلح‌آميز و تحت نظارت آژانس بين‌المللي انرژي اتمي وجود ندارد.
وي با تاكيد بر اين‌كه ميان آمريكا و روسيه بر سر ايران اختلاف نظرهايي وجود دارد، افزود: در آينده نيز مناسبات و همكاري‌ها را با ايران حفظ كرده و تداوم مي‌بخشد.
رئيس‌جمهور روسيه همچنين افزود: مسكو با دقت فراوان، برنامه هسته‌اي ايران را دنبال و پيگيري مي‌كند.
مرجع : روزنامه جام جم
کد مطلب : ۷۷۸۳
منتخب
۲ ارديبهشت ۱۴۰۳
۲ ارديبهشت ۱۴۰۳
۱ ارديبهشت ۱۴۰۳
۱ ارديبهشت ۱۴۰۳
۳۰ فروردين ۱۴۰۳
۳۰ فروردين ۱۴۰۳
۲۹ فروردين ۱۴۰۳
۲۹ فروردين ۱۴۰۳
۲۸ فروردين ۱۴۰۳
۲۷ فروردين ۱۴۰۳
۲۷ فروردين ۱۴۰۳
پیشنهاد ما
