کردهای تحت امر پ.ک.ک در شمال سوریه و در جنگ با النصره، داعش و دیگر گروه‌های تروریست، شجاعانه جنگیدند. اما در میدان سیاست، مرتکب خطاهای جدی شدند. برخی از این خطاها را می‌توان چنین دسته‌بندی کرد:

۱.سرنوشت کردهای سوریه و جایگاه امروز و فردای آنان را به فرجام درگیری چهل ساله ترکیه و پ.ک.ک گره زدند و ترکیه را به‌عنوان یک دشمن بزرگ معرفی کردند. این در حالی است که قبلاً، آزادانه به ترکیه سفر می‌کردند و در حال داد و ستد سیاسی و تجاری و فرهنگی بودند.

۲.کلیه احزاب و نهادهای سیاسی خارج از چتر فکری پ.ک.ک و اوجالان و گروه‌های نزدیک به بارزانی را از منطقه بیرون راندند و آنان را ناچار کردند که در اربیل و سلیمانیه ساکن شوند.

۳.نتوانستند رابطه با دمشق را به شکل هوشمندانه و بر اساس استراتژی روشن و هدفمند، مدیریت کنند.

۴.در مورد آینده کردها در سوریه، شتاب‌زده و دور از واقعیت اندیشیدند و با تصوراتی اغراق‌آمیز، تلاش کردند بر اساس تجارب کسب شده از جنگ با داعش در کوبانی، در ترکیه نیز شهرهای پایلوت خودگردان ایجاد کرده و در کوچه و خیابان‌های برخی شهرهای کردستان ترکیه، شیطنت کرده و میز مذاکره را واژگون کردند.

در پایان باید به این نکته اشاره کرد که در هر حال، هیچ‌کدام از خطاهای کردها در تحولات شمال سوریه غیر از برخی عملکرد فرا مرزی پ.ک.ک در شمال سوریه ، نمی‌تواند یک توجیه حقوقی و سیاسی قابل قبول برای حمله ترکیه به شرق فرات به دست دهد بلکه آن چه که در این میان اهمیت دارد، ضرورت پرهیز دمشق و دولت اسد از مواضع مبتنی بر نوعی لجاجت است. البته با توجه به همکاری تنگاتنگ کردها و اسراییل و مخاطرات راهبردی پیش بینی شده دمشق در ماه‌های اخیر، درهای گفت‌وگوی دمشق با کردها بسته شده و جدیداً نیز در نامه به سازمان ملل، تمام شبه‌نظامیان کرد شمال سوریه را تروریست خوانده است. این در حالی است که این افراد، بر اساس توافق نانوشته با خود بشار اسد، برای دفاع از مناطق شمالی، در برابر مهاجمین سلاح به دست گرفتند

هرچند بعد از چهار سال جنگ با تروریست های داعش و النصره با ورود آمریکا به تعهدات خود با دولت قانونی سوریه پایان داده و عملا در محور آمریکا قرار گرفتند متاسفانه با همکاری آمریکا و اسرائیل ساز جدایی زدند در صورتی که به هیچ وجه همچین ظرفیتی برای تشکیل یک کشور کرد در منطقه وجود ندارد و همچنین در مواضع خود با دولت سوریه به تندی رفتار کردند اما در این حین که با خجر از پشت آمریکایی ها اعلام آمادگی کردها برای برگشتن به آغوش دولت سوریه جدی شده، اگر در موقعیت کنونی، دمشق در مورد کردها، رویکردی عمل‌گرایانه در پیش بگیرد و از اقدامات ترکیه غافل بماند، تحولات پیش رو، قطعاً به ضرر دولت مرکزی و کردها خواهد بود.    

برخی صاحبنظران راهبردی بویژه رسانه های عرب این اشتباهات پ.ک.ک را اینگونه ارزیابی می کنند که گروه مزبور از 40سال پیش باهدایت اسراییل به بهانه مسایل قومی کرد تشکیل شده ولی اینک مقامات ترکیه با مراجعه به بایگانی  آرشیو خود اهداف اصلی نتانیاهو و حزب لیکود را بهره برداری از پ.ک.ک در راستای تحقق سیاست نیل تافرات و حتی فراتر از آن نیل تا مدیترانه تحلیل می کنند.به همین جهت سران ترک ضمن ایجاد منطقه امن در شمال سوریه در صدد توجیه و تثبین مقابله با تعرضات تروریستی و حفظ امنیت عمومی کردها و نیز تمامیت ارضی سوریه هستند .

هرچند افزایش قدرت ارتش ملی سوریه تحت حمایت ترکیه نگرانی ها و چالش هایی را در کوتاه مدت و میان مدت برای حاکمیت اسد بوجود می اورد.


خان اوعلان خدایی دکترای پژوهشی فلسفه تاریخ

اسلام تايمز