هیچ‌کس از ظلم حکومت سعودی در امان نیست؛ موج جدید دستگیری فعالان در راه است

فراهم‌کردن مقدمات تشدید اوضاع امنیتی
به‌عبارت بهتر همزمان با انتشار تحلیل‌هایی در مورد دلایل اینکه چرا محمد بن سلمان اخیراً در انظار ظاهر نشده است، به‌نظر می‌رسد کشور با وضعیت فوق‌العاده غیرعلنی روبه‌رو است و نشانه آن اقدامات امنیتی سختگیرانه‌ای است که مسئولان مراکز امنیتی و نظامی سعودی در تکاپوی فراهم کردن مقدمات آن هستند.

وضعیت فوق‌العاده در تمام نهادهای امنیتی و نظامی سعودی
در همین ارتباط یک منبع آگاه سعودی فاش کرد، اکنون وضعیت فوق‌العاده در نیروهای مسلح و گارد ملی سعودی و نیز امنیت عمومی و تمام بخش‌های نظامی و امنیتی اعلام شده است و چه‌بسا در پس این اقدامات که به‌شکل محرمانه صورت می‌گیرد، احتمالاتی نهفته باشد.

صاف‌کردن جاده پادشاهی بن‌سلمان
این منبع وضعیت آماده‌باش امنیتی بی‌سابقه را ناشی از چند دلیل دانست که یکی از آن مربوط به آماده‌کردن مقدمات پادشاهی محمد بن سلمان به‌جای پدرش است و پنهان‌شدن او به‌مدت یک ماه سبب قریب الوقوع بودن این احتمال می‌شود، زیرا بن‌سلمان تمام رقیبان خود را از صحنه بیرون کرده و قدرت را بدون مشارکت کسی در اختیار خود گرفته است تا جایی که دیگر هیچ کس جز پدرش در برابر رسیدنش به پادشاهی قرار ندارد.

از سوی دیگر اقدامات امنیتی که در جریان است، می‌تواند هشداری برای دستگیری‌های جدیدی باشد که بن‌سلمان در تکاپوی آن است و چه‌بسا شامل شاهزادگان، افسران و سران قبایل و نیز روحانیون باشد؛ شبیه دستگیری‌های مربوط به پرونده فساد و موجی که پس از آن به‌راه افتاد و بر اساس آن بن‌سلمان بسیاری از شاهزادگان و تاجران را برکنار کرد و رقبای احتمالی او را نیز شامل شد و بعید نیست از طریق دستگیری‌های قریب الوقوع اکنون نیز به سناریوی مشابه متوسل شود.


در همین ارتباط پایگاه خبری العربی الجدید نیز در مطلبی تحت عنوان "دستگیری فعالان زن سعودی به‌اتهام مزدوری برای خارج" نوشت: نهاد امنیتی سعودی که به‌طور مستقیم وابسته به بن‌سلمان است در نیمه ماه می گذشته مجموعه دستگیری‌های گسترده‌ای را علیه فعالان زن و مرد به‌اجرا گذاشت که در این میان هفت فعال به‌اتهام ارتباط با طرف‌های خارجی و برملا کردن اسرار دولت و نیز حمایت مالی از مخالفان در خارج دیده شدند.

تقسیم فعالان سعودی بازداشت‌شده به دو گروه مجزا
مسئولان سعودی فعالان زن و مرد بازداشت‌شده را به دو گروه تقسیم کردند؛ به یک گروه هیچ اتهامی وارد نیاوردند و فقط به گرفتن تعهد از آنان اکتفا و آزادشان کردند که از جمله این افراد عائشه المانع استاد دانشگاه (70ساله)، ولاء آل‌شبر، حصه آل‌شیخ و مدیحة العجروش هستند.
در حالی که گروه دوم متشکل از هفت نفر بوده و اتهام آنان جاسوسی برای بیگانگان است که احتمال دارد با مجازات اعدام روبه‌رو شوند.



به‌گفته فعالان حقوقی این گروه به سلول‌های انفرادی زندان سیاسی ذهبان در شهر جده منتقل شده‌اند.

انتشار عکس فعالان زن سعودی بازداشت‌شده در روزنامه‌های حامی دولت
در همین ارتباط روزنامه‌های سعودی به‌خلاف معمول عکس فعالان زن متهم به جاسوسی برای خارج را در صفحات اول خود منتشر کردند؛ این افراد عبارتند از عزیزة الیوسف، لجین الهذلول و إیمان النفجان.
روزنامه‌های سعودی ضمن انتشار عکس این متهمان آنان را به خیانت و مزدوری برای سفارت‌های خارجی متهم کردند و صفحات خبری وابسته به سران سعودی نیز به‌طور بی‌سابقه‌ای آنان را هدف حمله قرار دادند و این افراد را "مزدوران سفارت‌ها" نامیدند و سایر متهمان را شامل محمد الربیعة و ابراهیم المدیمیغ وعبدالعزیز المشعل و نفر چهارم که نام او اعلام نشده است هدف حمله و انتقاد قرار دادند.

بن‌سلمان مدعی اصلاحات اجتماعی؛ فعالان زن در زندان
در این میان سازمان دیده‌بان حقوق بشر اعلام کرد، ولیعهد سعودی که خود را در برابر متحدان و سرمایه‌گذاران خارجی یک اصلاح‌طلب معرفی کرده است، باید از فعالان سعودی به‌دلیل مشارکت در جنبش حقوق زنان سعودی تشکر کند اما به‌نظر می‌رسد مسئولان سعودی کسانی را که پرچمدار حقوق زنان هستند به‌دلیل همان هدفی که بن‌سلمان مروج آن است یا همان پایان تبعیض علیه زنان، مجازات می‌کند.

اما عزیزه الیوسف فعال زن سعودی متولد ریاض و دانش‌آموخته دانشگاه ملک سعود است که تحصیلات خود را در آمریکا تکمیل کرد و استاد علوم کامپیوتر این دانشگاه بود و در سال 2016 بازنشسته شده و به فعالیت حقوقی پرداخت.

او فعالیتش را از سال‌ها پیش آغاز کرده بود و در روزنامه‌های سعودی مطلب می‌نوشت و خواستار احقاق حق رانندگی برای زنان و پایان ممنوعیت اختلاط زن و مرد در کشور بود.

وی در سال 2013 در پی رانندگی در خیابان‌های ریاض بازداشت شد اما پس از تعهد به اینکه دیگر این اقدام را تکرار نخواهد کرد، آزاد شد و پس از آن کمپین جمع‌آوری امضا برای پایان قیمومیت مردان بر زنان را در عربستان در سال 2016 آغاز کرد، اما با مخالفت دیوان پادشاهی روبه‌رو شد.

به‌بندکشیدن لجین الهذلول فعال سرشناس زن سعودی
اما لجین الهذلول یکی از سرشناس‌ترین فعالان زن سعودی است. او در رشته ادبیات فرانسه در کانادا تحصیل و فعالیت حقوقی خود را از همان‌جا آغاز کرد.



وی در سال 2014 به‌دلیل رانندگی در امارات به‌سمت مرزهای سعودی دستگیر شد اما مسئولان امنیتی سعودی به‌دلیل فشارهای سازمان‌های بین‌المللی مجبور شدند او را آزاد کنند.

امارات با متهم کردن الهذلول به اقدامات تحریک‌آمیز در خاک این کشور علیه عربستان، ورود او را به خاک خود ممنوع اعلام کرد.

او که در ژوئن گذشته برای چند روز دستگیر و سپس آزاد شد، به‌منظور توضیح در مورد رفتاری که با زنان سعودی در عربستان می‌شود، با چند روزنامه غربی تماس داشت تا جایی که فهد البتیری همسر او از سوی مسئولان سعودی چند بار احضار شد.

در پی آزاد شدن رانندگی برای زنان، مسئولان سعودی لجین را فرا خوانده از او تعهد گرفتند که در صفحات اجتماعی چیزی ننویسد و او را ممنوع السفر کردند اما به این موارد اکتفا نکرده و در نهایت او را در نیمه ماه می بازداشت کردند.

هیچ‌کس از ظلم حکومت سعودی در امان نیست
در همین ارتباط روزنامه تایمز انگلیس با انتشار یک مقاله به دستگیری لجین الهذلول پرداخته که به حمایت از حقوق زنان در عربستان شهرت دارد؛ موضوعی که خاندان حاکم از آن تحت عنوان اولویت برنامه اصلاحات اجتماعی یاد می‌کنند.

او جزو زنانی بود که در سال 2015 برای انتخابات نامزد شد، اما اکنون با وجود لغو ممنوعیت رانندگی زنان در عربستان که وی حامی آن است، در زندان به‌سر می‌برد و رسانه‌های وابسته به دولت سعودی نیز در تلاش برای بدنام کردن او هستند.

دولت سعودی و دیپلمات‌های غربی همچنان سرگرم گفت‌وگو در مورد سرنوشت الهذلول هستند اما گروه‌های دفاع از حقوق بشر دستگیری او را نشانه این می‌دانند که هیچ‌کس از ظلم و خشم بن‌سلمان در امان نیست.

سومین فعال زن سعودی که بازداشت شده است، ایمان النفجان استاد زبان انگلیسی و زبان‌شناسی دانشگاه ملک سعود در ریاض است که فعالیت حقوقی خود را با وبلاگ‌نویسی تحت عنوان "زن سعودی" به‌زبان انگلیسی آغاز کرد و از آن به‌عنوان پل ارتباطی بین زنان سعودی و روزنامه‌های غربی استفاده می‌کرد و همین اقدام سبب خشم مسئولان سعودی شد.

او در یک مطلب در روزنامه گاردین به‌میزان زیادی از قیمومیت مردان بر زنان سعودی و جلوگیری از رانندگی آنان و جدا کردن زن و مرد انتقاد کرد و جزء یکصد زن اندیشمندی است که در سال 2011 از سوی مجله فارین پالیسی انتخاب و معرفی شدند.

او بارها در فاصله سال‌های 2011 و 2013 به‌اتهام رانندگی بازداشت شد. عجیب اینکه جنبش زنان در عربستان سعودی از اصلاحات اجتماعی ولیعهد از جمله آزادی رانندگی برای زنان استقبال کرد.



اعتراف حامیان بن‌سلمان به اشتباه‌بودن دستگیری فعالان
نکته قابل توجه اینکه تعدادی از حامیان بن‌سلمان به اشتباه بودن این دستگیری‌ها اعتراف کردند از جمله این افراد محمد الیحیی از مرکز مطالعات الخلیج است که از ساکت کردن صداهایی که خواستار تغییر هستند، ابراز شگفتی کرد و در گفت‌وگو با یک روزنامه انگلیسی گفت، مسئولان به وی گفتند که افراد بازداشت‌شده اسرار حساسی را برملا کرده‌اند و اگر درست باشد باید دلیل و مدرک آن را به مردم عرضه کنند زیرا این افراد از چند سال پیش به فعالیت اجتماعی معروف هستند.

به‌گفته او تغییرات اجتماعی و اقتصادی در عربستان سعودی نه‌فقط فاقد شفافیت اقتصادی است بلکه اعتبار قضایی نیز ندارد.