سطح سوم منازعه در تل‌آویو

بن‌گویر در پی افزایش اختلافات در کابینه صهیونیست‌ها، در واکنش به مذاکرات آتش‌بس با واسطه‌گری دوحه و قاهره گفت: «من و هزاران سرباز اسرائیلی گوسفند نیستیم که نتانیاهو بخواهد توافقی انجام دهد که در آن حماس پیروز باشد».

از سوی دیگر، بر اساس گزارش کانال ۱۲ عبری، جدالی بین بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اشغالگر قدس و هرتزی هالوی، رئیس ستاد ارتش، درباره تجاوز زمینی به رفح درگرفته که همچنان ادامه دارد. بر این اساس، نتانیاهو دستوراتی را به ارتش صادر کرده تا سریعا عملیات زمینی در رفح را شروع کند، این در حالی است که گفته شده ارتش برای این حمله برنامه‌ریزی نکرده‌ است.

هالوی نیاز به «شرایط عملیات» از جمله تخلیه منطقه و هماهنگی با مصر را به صورت جدی مدنظر قرار داده اما نتانیاهو با این ملاحظات مخالفت کرده است. رصد و تحلیل منازعات اخیر در اراضی اشغالی، بیانگر 2 قاعده مهم در قبال آنهاست: یکی اینکه سطح منازعات از فاز پنهان به فاز آشکار ارتقا یافته و دیگر اینکه هر ۳ لایه امنیتی، نظامی و سیاسی اراضی اشغالی درگیر منازعه شده‌اند.

زمانی که عملیات توفان الاقصی به وقوع پیوست، نتانیاهو بلافاصله ساختار و کارکرد سازمان جاسوسی و اطلاعاتی رژیم اشغالگر قدس را زیر سوال برد. نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی مدعی بود شوک وارد شده به تل‌آویو در جریان عملیات بزرگ حماس، معلول عدم رصد دقیق و صحیح تحولات غزه از سوی موساد بوده است. در مقابل، مقامات امنیتی رژیم صهیونیستی نیز وقوع این عملیات را منبعث از شکاف عمیق داخلی در اراضی اشغالی قلمداد کردند؛ شکاف و بحرانی که پس از اعلام اصلاحات جنجالی قضایی نتانیاهو تشدید شد و صهیونیست‌ها را به نقطه جوش رساند.

بنابراین، شاهد شکل‌گیری و تثبیت بحران در ۳ سطح مهم هستیم؛ یکی «کابینه – ارتش»، دیگری «کابینه – موساد» و سومی «کابینه – کابینه»! در این میان سطح سوم منازعه، یعنی منازعه‌ای که میان اعضای کابینه نتانیاهو با یکدیگر رخ داده، می‌تواند منتهی به سقوط و اضمحلال منظومه ائتلافی نخست‌وزیر رژیم اشغالگر قدس شود. ایهود باراک، نخست‌وزیر اسبق رژیم کودک‌کش صهیونیست در تازه‌ترین مواضع خود، نتانیاهو را به برده بن‌گویر و اسموتریچ تشبیه کرده است. البته این تعبیر باراک چندان نادرست نیست، زیرا در صورتی که بن‌گویر و اسموتریچ اراده کنند، می‌توانند با خروج از کابینه ائتلافی به حیات سیاسی نتانیاهو (و البته خودشان) پایان دهند. آنچه لازم است به آن توجه شود، آینده این منازعات است. بدون شک جنس منازعات شکل گرفته در هر ۳ لایه اعلام شده، معطوف به زمان حال یا جنگ غزه نخواهد بود.

این شکاف‌ها، از جنس احساسی یا هیجانی یا حتی ناظر بر یک مرحله از نبرد زمینی یا هوایی در غزه، خان یونس یا رفح نیست. منازعات شکل‌گرفته، قدرت تسری به لایه‌های زیرین و ثوابت قدرت در تل‌آویو را داراست و حتی می‌توان گفت بخشی از منازعات ظاهری و روبنایی شکل گرفته در شرایط کنونی تل‌آویو، ناشی از تصاعد بحران به لایه‌های بنیادین قدرت در اراضی اشغالی است. حتی اگر جنگ غزه در همین نقطه پایان یابد، مثلث حاکم بر اراضی اشغالی (موساد – کابینه - ارتش) قادر به بازیابی خود و بازگشت به قبل از دوران وقوع عملیات توفان الاقصی نخواهد بود. اکثر مولفه‌های شکل‌گرفته و تثبیت شده در لایه‌های سه‌گانه منازعه، آینده‌نگاری صهیونیست‌ها نسبت به وضعیت این رژیم را هدف قرار داده است. فراتر از آنچه ذکر شد، منازعه «ارتش – موساد» نیز به عنوان لایه چهارم منازعه اکنون در فاز پنهان شکل گرفته و در حال انتقال به فاز آشکار است. تجمیع این سطوح بحرانی و متعلقات آنها، جایی برای تنفس رژیم اشغالگر قدس در آینده باقی نخواهد گذاشت.∎




حنیف غفاری