تحلیل رویوران از ناآرامی های مصر

اولین سالگرد مراسم تحلیف محمد مرسی رئیس جمهور مصر در میدان التحریر اما حال و هوای جشن ندارد. مرسی پس از رسیدن به قدرت قول داد که اقتصاد مصر را پویا و با عوامل و بازمانده‌های رژیم گذشته مقابله کند و در راستای تحقق اهداف انقلاب گام بردارد، اکنون یک سال از روی کار آمدن مرسی گذشته و او مانده با وعده‌هایش و در آن سوی دیگر در خیابان‌ها، معترضانی که خواهان تحقق خواسته‌ها و مطالبات خود هستند؛ معترضان برکناری مرسی از قدرت و برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری را خواستار هستند.

برای بررسی وضعیت فعلی بحران مصر و علل و پیامدهای آن، با «حسین رویوران»، کارشناس مسائل خاورمیانه و شمال آفریقا به گفتگو نشستیم که در ادامه آن را می‌خوانید:

به نظر شما علل چالش‌های اخير مصر و عوامل موثر در آن چیست؟

ببینید؛ حوادث مصر يكسري دلائل داخلي وخارجي دارد. مهمترین دلايل داخلي آن، ناكارآمدي دولت در كارنامه يكساله است. شخص آقاي مرسي در دور اول رياست جمهوري ۲۳ درصد راي آورد. خب درآن زمان اقاي حمدالدين صباحي كه ۲۱ درصد راي داشت و آقاي ابوالفتوح با ۱۷ درصد از او حمايت كردند و در نهايت يك ائتلافي شكل گرفت و قرار شد اين ائتلاف از آقاي مرسي حمايت كنند و ايشان مجري سياستهاي جمعي باشد.

اما آقاي مرسي پس از آن انحصار طلبي كرد و با برخوردهاي حذفي ديگران را مشاركت نداد. در نتيجه همه را در طرف مقابلش متحدكرد. يعني در بعد داخلي عهدشكني، ناكارامدي و انحصار طلبي علت اين مشكلات است.

در بعد بيروني هم بايد گفت كه اخوان به هرحال درصدد حفظ كمپ ديويد بوده و هست و با گرايش كاملا مذهبي و نزديك به سلفي هاي تكفيري سوريه حركت كرد. تفاهم اخوان و آمريكا هم كاملا مشخص است و گفتگوهاي بين آنها هم به صورت گسترده انجام شده است.

اين نوع رفتارها هم بخشي از اعتراضات را بوجود آورده است.

مخالفان فعلی مرسی چه طیف‌هایی هستند؟ آبا جریان‌های حامی او هم هستند یا همان مخالفین قدیمی او را شامل می‌شوند؟

هر دو جريان هستند. مثلا جريان سلفي هايي كه در كنارش بودند، جريان ناسيوناليسم قومي عربي ناصري در مقابلش است در حالي كه قبلا در كنارش بود.

حتی بخشي از نيروهايي كه اساسا ريشه اخواني دارند مثل آقاي ابوالفتوح كه عضو شوراي ارشاد اخوان بود هم الان در برابر مرسي است. آقاي ابوالعلا ماضي كه جزو اخوان بود و الان حزب وسط را تشكيل داده هم مخالف مرسي است. البته جريانات قبلي هم كه طرفداران شفيق بودند هم جزو مخالفين هستند.

يعني آقاي مرسي به گونه اي كار كرده كه تمام متحدين قبلي اش در برابرش هستند.

آمریکا در این میان چه منافعی را دنبال می‌کند؟

خب آمريكا در ابتدا به اخوان اعتماد كرد و از آنها حمايت و با آنها گفتگو كرد. به دليل حمايت آنها از كمپ ديويد هم به آنها اطمينان كرد، اما به نظرم الان امريكا از حمايت اخوان برگشته و نمي توان نقش آمريكا را در بسيج عليه اخوان ناديده گرفت. يعني در تركيه و مصرو تونس و سوريه اتفاقي كه دارد مي افتد "حذف اخوان" است. حالا اخوان در اين سه پروژه مدل با انتخابات آمده اما نارضايتي اجتماعي به گونه اي تجميع شده كه به چيزي جز حذف اخوان و انتخابات مجدد راضي نمي شود.

چه راهکاری می‌تواند اوضاع متشنج مصر را رو به بهبود ببرد؟

پيشنهاد معارضه اين است كه حاكميت از آن مردم است و انتخبات زودرس بايد برگزار شود و مردم حرف آخر را بزنند. اين درحالي است كه اخوان مخالف اين فرآيند است. من فكر مي كنم هر راه حلی جزاين، مي تواند به ناامني و هرجو مرج اجتماعي و حتي جنگ داخلي بينجامد. به نظرم جز راي مردم راه حلي وجود ندارد.