از چاوز تا مادورو

اگرچه مادورو از نزدیکان چاوز مخصوصا از سال2006 بوده اما پی‌ریزی از بالا به پایین هرم قدرت توسط رئیس‌جمهور فقید ونزوئلا با محوریت شخص چاوز از چالش‌های سیاسی هر رئیس‌جمهوری با هر درجه نزدیکی به کانون قدرت نمی‌کاهد.

نگاه خاص چاوز به مسایل جهان و دیدگاه‌های ضد استعماری وی سبب گردیده بوده وی برای تحکیم پایه‌های حکومت خود، در راستای افزایش نقش و اثرگذاری ارتش و نظامیان در حکومت حرکت کند به‌طوری که از 20 ایالت ونزوئلا که توسط اعضای حزب سوسیالیست متحد اداره می‌شد در 11 ایالت نظامیان زمام امور را برعهده داشته باشند. این در حالی است که نفوذ نظامیان در شرکت‌های دولتی نظیر گوایانا که در حوزه طلا و آلومینیوم فعالیت می‌کند یا شرکت نفت ونزوئلا سبب گردیده وزن سیاسی و اقتصادی این طبقه افزایش چشمگیری داشته باشد.

از این‌رو، اگرچه مورلو، وزیر دفاع ونزوئلا، حمایت خود را از مادورو اعلام نموده است ولی ادعاها و اقدامات کاپرلیس مبنی بر تقلب در انتخابات، بسیاری از تحلیلگران را قانع کرده که امکان دارد کاپرلیس با حمایت آمریکا در تطمیع نظامیان بکوشد. خاصه آنکه مادورو کاریزما و مقبولیت چاوز و سابقه خدمت در ارگانهای نظامی را ندارد. لذا در انتخابات اخیر فقط با اختلاف 6/1درصد بر رقیب خود پیروز شد.

گذشته از احتمال شکل‌گیری فضای دوقطبی در عرصه داخلی، مادورو با رقیب درون‌جناحی قدرتمندی به نام دیوسداد کابلو روبروست که چون خود از مقامات ارتش بوده نفوذ بالایی در میان نظامیان دارد. وی که در حال حاضر ریاست پارلمان این کشور را برعهده دارد چون در دوران چاوز بشدت از طرف وی تضعیف می‌شد ظرفیت آن را دارد که برغم حمایت لفظی از مادورو اقداماتی در جهت افزایش قدرت خود و محدودیت قدرت رئیس‌جمهور فعلی انجام دهد.

جناح‌بندی‌ها و تنش‌های سیاسی تنها مشکلات مادورو در ریاست‌جمهوری ونزوئلا نیست بلکه وی باید در عرصه اقتصادی با شرایطی روبرو شود که در آن یک میلیون فقیر وجود دارد. تورم طی ماههای اخیر افزایش بیست درصدی داشته به طوری‌که در دو ماهه اول سال 2013 اقلام مصرفی خانوارها رشد قیمت 5 درصدی را تجربه کرده است. نرخ تولید از 17.3 درصد در دوره چاوز به 13.9 درصد کاهش یافته است.

از طرفی، 95 درصد از درآمدهای ونزوئلا و بیش از نصف درآمدهای دولت از فروش نفت تامین می شود که با وجود سیاست‌های خصمانه آمریکا در قبال این کشور تجدیدنظرطلب و نیز سیاست‌های حمایتی ونزوئلا از دولت‌های چپ‌گرایی مانند کوبا و نیکاراگوئه در فروش ارزان نفت به آنها و خرید اوراق قرضه این کشورها، راه تداوم چاوزیسم برای مادورو به نظر هموار نمی‌آید.
چنین شرایطی ماراکاپانا (لقب مادورو در انتخابات) را که نویدبخش دوران جدیدی از انقلاب بولیواری بوده و از افزایش40 درصدی دستمزدها خبرداده را در تنگنا قرار می‌دهد که برای سامان دادن به اقتصاد رنجور این کشور یا از حجم اقدامات حمایتی خود در محیط پیرامونی بکاهد یا آنکه هدف گرفتن پاشنه آشیل دولت خود را توسط رقبا به نظاره بنشیند.