روزنامه "نيويورك تايمز" هفته گذشته از تظاهرات 300 هزار نفر از اعضاي جريان "هارديم" (يهوديان تندرو ارتودكس) در خيابانهاي منتهي به بزرگراه اصلي شهر بيت المقدس خبر داد. اعتراض اين يهوديان به پيش نويس قانون تازهاي است كه بر پايه آن، يهوديان مذهبي نيز بايد به خدمت سربازي بروند. به گزارش "بي.بي.سي" در اين اعتراضها كه نمايش غيرمعمولي از اتحاد يهوديان بود، سه گروه اصلي يهوديان ارتودكس شامل سفارديها، اشكنازيها و ليتوانيها در اتحاد با يكديگر عليه لايحه تازه دست به اعتراض زدند. سفارديها (يهوديان شرق تبار)، اشكنازيها (پناهندگان غرب تبار) و ليتوانيها قدرتمندترين گروه در هارديم هستند. جريان "حاسيديم" هم يهوديان تندروتر را در بر ميگيرد. در اين تظاهرات، مردان و نوجواناني كه كت و كلاه سياه بر تن داشتند شعارهايي مانند "تورات پيروز نهايي است" و " لطفا مرا از دست برادرانم برهان" سر ميدادند. گفتني است ماه گذشته يك كميته دولتي طرحي را مطرح كرد كه بر پايه آن طلبههاي مذهبي مانند ديگر يهوديان يا بايد به خدمت سربازي بروند يا به بخش خدمات عمومي بپيوندند و اگر فردي از اين قانون سرپيچي كند به زندان ميافتد. معترضان يهودي اين اقدام را طرحي براي ايجاد دگرگونيهاي بزرگ فرهنگي در جامعه يهوديان برمي شمارند و تلاش خود
را نوعي جنگ فرهنگي عليه اعضاي عرفي گرا (سكولار) اين رژيم ميدانند. يهوديان ارتودكس، خدمت در ارتش يا عضويت در بخش خدمات عمومي را سدي بر سر راه مطالعات ديني خود ميدانند و معتقدند طبقه روحانيت و مطالعات ديني آنان نگهبان آيين يهود طي تاريخ بوده است. آنان معتقدند حضور در ارتش باعث ميشود اعتقاد مذهبي طلبهها خدشهدار شود. در اين رابطه، روحانيان يهودي خدمت خود به يهوديان را پايه ايتر و ضروريتر از خدمات ارتش ميدانند چرا كه معتقدند حفظ كيان قوم يهود بر دوش آنان است و در صورتي كه طلبههاي مذهبي به خدمت ارتش درآيند، عقايد عرفي گرايانه وارد آيين يهود خواهد شد و اصالت آن زير سوال ميرود. بر اين پايه، آنان معتقدند اين وظيفه ارتش است كه حفظ امنيت دولت يهودي را تامين كند در حالي كه وظيفه روحانيان حفظ كيان دين از تحريفها و زوايد است. لازم به ذكر است دوره سربازي در رژيم صهيونيستي براي تمامي مردان و زنان بالاي 18 سال اجباري است. مردان به مدت سه سال و زنان براي 2 سال بايد خدمت كنند. پس از پايان دوره اجباري خدمت، مردان موظفند 45 روز در سال را در دوره آمادگي بگذرانند و زنان نيز تا پيش از سن 24 سالگي و در صورتي كه ازدواج نكرده يا باردار نباشند، مجبورند مدتي از سال را در برخي مشاغل ويژه خدمت كنند. اما تنها استثناي خدمت سربازي، جامعه مذهبي يهوديان (هارديم) است
كه از زمان تشكيل رژيم صهيونيستي در سال 1327 (1948 ميلادي)، از امتيازهايي مانند معافيت از خدمت در ارتش برخوردار بودهاند تا بيشتر وقت خود را در مدارس ديني بگذرانند و تورات بخوانند. به گزارش ايرنا، هارديم با داشتن نزديك به 800 هزار نفر جمعيت، نزديك به 10 درصد جامعه صهيونيستي را پوشش ميدهد و جمعيت آنان به دليل زاد و ولد بالا با سرعت بسياري در حال افزايش است. از سوي ديگر، اعضاي جامعه هارديم نيازي به كار كردن ندارند و دولت موظف است هزينه تحصيلات مذهبي و خرج خانواده آنان را تامين كند. اين امر بار سنگيني بر دوش ماليات دهندگان صهيونيست ميگذارد و تاكنون پيامدهاي اجتماعي- اقتصادي زيادي داشته است. از آنجا كه بسياري از يهوديان ساكن فلسطين اشغالي، برابري اجتماعي در برابر قوانين عمومي را ميخواهند به راحتي ميتوان دريافت معافيت هارديمها از خدمت سربازي يا انجام خدمات عمومي حس بيعدالتي زيادي بين ديگر يهوديان ايجاد خواهد كرد. تلاش براي شكلگيري برابري عمومي در جامعه صهيونيستي و لغو معافيت سربازي طلبههاي ديني به سال 1390 باز ميگردد كه دادگاه عالي رژيم صهيونيستي قانون معافيت از خدمت سربازي آنان را غيرمعتبر اعلام كرد. با اين همه هنوز تغييري در شرايط موجود رخ نداده زيرا هارديم با تكيه بر پشتيباني برخي مسوولان دولتي و گروههاي سياسي و احزابي مانند "شاس"
و "تورات" در كنيست (مجلس رژيم صهيونيستي) از لغو اين معافيتها جلوگيري كرده است. اكنون بار ديگر بحث لغو امتيازهاي ويژه روحانيان يهودي و تلاش براي اجراي طرح برابري اجتماعي پيش كشيده شده است و همانگونه كه شبكه بي. بي. سي مينويسد به دليل وابستگي كمتر كابينه "بنيامين نتانياهو" نخستوزير رژيم صهيونيستي، به پشتيباني گروههاي تندرو يهودي ارتودكس به احتمال زياد اين لايحه تصويب شود. البته قرار است اين قانون در صورت تصويب در كنيست، از سه سال ديگر پياده شود. تبعيضع عامل شكاف در جامعه يهودي نارضايتيها و شكافهاي زيادي در جامعه يهودي وجود دارد مانند تبعيضهايي كه عليه جامعه يهوديان آسيايي تبار (سفاردي ها) و پناهجويان آفريقايي تبار (فالاشه ها) اعمال ميشود. اين در حالي است كه اشكنازيها (يهودياني كه از اروپا به سرزمين اشغالي فلسطين وارد شده اند) مدعي برتري بر ديگر گروههاي يهودي هستند. اين شكاف هم در جامعه عرفي گراي رژيم صهيونيستي وجود دارد هم در جامعه مذهبي آن. اما شكاف بين بخش مذهبي و ديگر قشرهاي جامعه به معضلي اساسي براي رژيم صهيونيستي تبديل شده است. بسياري بر اين باورند كه يكي از دلايل بروز شكافهاي تازه اجتماعي به همين بيعدالتيهاي مذهبي- اجتماعي باز ميگردد. آنچه تاكنون اين شكافهاي اجتماعي را پوشانده، تلاش رژيم صهيونيستي
براي امنيتي كردن جامعه از راه تكيه بر ادعاي وجود تهديد از سوي برخي كشورهاي منطقه و همسايگان عرب است كه به سبب شكلگيري ناموجه اين رژيم در منطقه و اشغالگريها و اقدامهاي توسعه طلبانه و جنگ افروزانهاش شكل ميگيرد. اين سياست باعث شده است پناهجويان يهودي سالها تبعيضهاي سياسي- اجتماعي را تحمل كنند اما به نظر ميرسد مدتهاست زمان اين توجيههاي امنيتي پايان يافته و بومرنگ رژيم صهيونيستي در حال بازگشت به سوي خود است. در يك نگاه كلي ميتوان گفت گسترش موج نارضايتيهاي داخلي ناشي از بيعدالتيهاي سياسي- اجتماعي، همه گروههاي يهودي ساكن فلسطين اشغالي را در بر گرفته است. اين امر در كنار فشارهاي بيروني كه بر رژيم صهيونيستي به دليل توسعه طلبيها و سياستهاي نژادپرستانهاش در سرزمين اشغالي وارد ميشود، اين انديشه را تقويت ميكند كه اين رژيم بيش از آنكه بايد نگران تهديدهاي خارجي باشد، بايد مراقب خطرهايي باشد كه نارضايتيهاي سياسي و اجتماعي دروني به دنبال دارد. بيشك تهديدهاي دروني با شدت بيشتري آينده رژيم صهيونيستي را به سوي بن بست ميكشاند. * در يك نگاه كلي ميتوان گفت گسترش موج نارضايتيهاي داخلي ناشي از بيعدالتيهاي سياسي- اجتماعي، همه گروههاي يهودي ساكن فلسطين اشغالي را در بر گرفته است.