چکیده
هدف مقالۀ حاضر تطبیق شاخصه­ های جنبش اسلامی‌ انصارالله یمن با مؤلفه­ های یک جنبش اجتماعی در جهت شناخت ریشه­ های شکل‌گیری آن و همچنین بررسی چگونگی تأثیرات انقلاب اسلامی‌ ایران بر انصارالله یمن از دیدگاه صاحب­نظران خارجی است. در این راستا از چهارچوب نظری جنبش‌های اجتماعی دلاپورتا و دیانی از منظر رویکرد فرایند سیاسی مک آدام با نگاهی به تأثیرات انقلاب اسلامی‌ ایران بر این جنبش استفاده شده و روش این تحقیق توصیفی ـ تحلیلی با استفاده از داده ­های اسنادی است.
سؤال پیش روی این نوشتار چگونگی شکل‌گیری جنبش انصارالله یمن از نگاه رویکرد فرایند سیاسی بوده و فرضیۀ خود را بر این قرار داده است که انصارالله یمن یک جنبش اجتماعی و اساس شکل‌گیری آن بر پایۀ مؤلفه ­های تعریفی مک آدام است که با توجه به هم­گرایی منطقه ­ای هم­اکنون می ­تواند در راستای تقویت حوزۀ ژئوپلتیک مقاومت مؤثر واقع گردد. یافته ­های این تحقیق حاکی از آن است که با توجه به سه­ گانه­ های شناخت یک جنبش از منظر مک آدام مشتمل بر وجود فرصت سیاسی‌، توانایی سازمانی و بعد شناختی جنبش، انصارالله یمن به ­علت وجود یک فرصت سیاسی مناسب در کشور یمن که در اثر ظهور اعتراضات مردمی‌ در مقابل وضعیت اقتصادی و رفاهی مردم و فعالیت­های مردمی ‌ضدوهابیت و ضد­استکباری که متأثر از انقلاب اسلامی‌ ایران و حوزۀ ژئوپلتیک مقاومت به وجود آمده بود و همچنین توانایی سازمان­دهی مردمی‌ اعتراضات و وجود رهبری منسجم و بهره ­برداری از ایدئولوژی مذهبی زیدیه جهت نیل به ایدئال تشکیل حکومت اسلامی‌ و اجرای فریضۀ امر به معروف و نهی از منکر و خروج علیه دولت ظالم‌، با وجود فضای منفی علیه آنها به­ شکل یک جنبش اجتماعی اسلامی‌در آمده است.
 
برای دریافت کامل مقاله کلیک کنید




منبع: مقاله 1، دوره 2، شماره 6، تابستان 1398، صفحه 5-36   
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
اکبر خزلی1؛ حمید رضا ادیبی email 2    
1دانشجوی دکتری امنیت ملی دانشگاه داعا و پژوهشگر دانشگاه جامع امام حسین (ع)
2نویسندۀ مسئول: کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی



مراجع

-  اچ، درایسدل، آلاسدیدر و بلیک­، جرالد (1386)، جغرافیای سیاسی غرب آسیا و شمال آفریقا (د. م. مهاجرانی، مترجم)، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.

-  اقتصاد یمن در جنگ(1394)، تهران: روزنامۀ دنیای اقتصاد.

-  امیری، مرتضی (1388)، زیدیان یمن، عقاید و باورها، پنجره (15).

-  زنگنه، پیمان، حمیدی، سمیه (1396)، نقش جنبش انصارالله در چشم­انداز آیندۀ سیاسی یمن، فرصت­ها و تهدید­ها، کنفرانس بین­المللی مطالعات اجتماعی، فرهنگی، پژوهشی و دینی.

-  حشمت زاده­، محمد باقر (92)، بازخوانی نظریۀ جنبش اجتماعی: چهارچوبی برای تحلیل و شناخت بسیج جنبش­های اسلامی، فصلنامۀ تخصصی علوم سیاسی، سال نهم.

-  حنفی، حسن (1376)، اسلام سیاسی، مجلۀ حکومت اسلامی، ش 1، بازیابی سال دوم.

-  خرمشاد، محمد باقر (1391)، تمدن اسلامی ایرانی الهام­بخش موج سوم بیداری اسلامی،  فصلنامۀ مطالعات انقلاب اسلامی، 9 (28).

-  خضیری، حسن احمد (1380)، دولت زیدیه در یمن، (ا. بادکوبه، مترجم)، قم: پژوهشکدۀ حوزه و دانشگاه.

-  خواجه سروی، غلامرضا (1391، تابستان)، انقلاب اسلامی ایران و بیداری اسلامی در یمن با تأکید بر جنبش الحوثی، فصلنامۀ پژوهش­های انقلاب اسلامی، 1.

-  دکمجیان، هرایر (1366)، جنبش­های اسلامی معاصر در جهان عرب، (ح. احمدی، مترجم)، تهران: انتشارات کیهان.

-  شعبانی، رضا (1390، زمستان)، تحولات اخیر یمن و اندیشۀ سیاسی زیدیه، فصلنامۀ مسکویه، 7 (19).

-  شهرستانی، محمد بن عبدالکریم (1947)، الملل و النحل، قاهره: الازهر.

-  طاهری، سید مهدی (1389)، تأثیرات انقلاب اسلامی ایران بر شیعیان لبنان با تأکید بر جنبش حزب­الله، فصلنامۀ مطالعات انقلاب اسلامی، سال هفتم.

-  پور امیر دهی­، علی رمضان (1388)، یمن از تمدن کهن تا صنعا (جلد 6)، اندیشۀ تقریب 118.

-  فوزی، یحیی (1391، بهار)، علل شکل­گیری و ماهیت جنبش­های سیاسی در غرب آسیا: بررسی موردی جنبش سیاسی در یمن، فصلنامۀ مطالعات جهان اسلام، سال اول.

-  خرمشاد، محمد باقر (بدون تاریخ)، تمدن اسلامی، ا.

-  مسعود نیا، حسین (1391، پاییز)، بازخوانی جنبش شیعی الحوثی در یمن، فصلنامۀ مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال اول.

-  میر احمدی، منصور، احمدوند، ولی محمد (1394)، هویت و مبانی فکری جنبش انصارالله در یمن، فصلنامۀ اندیشۀ سیاسی در اسلام، 5 ـ 9.

-  میراحمدی، منصور، احمدوند، ولی محمد (1394)، هویت و مبانی فکری جنبش انصارالله در یمن، فصلنامۀ اندیشۀ سیاسی در اسلام.

سایت‌ها

-  http://www.bbc.com/persian/world (1398، 28 اردیبهشت) حوثی‌ها کیستند؟ رابطۀ‌ انصارالله یمن با ایران چیست؟

-  http://www.taghribnews.com/fa/article  ( 8 بهمن 1396)، (​ابعاد تأثیرگذاری انقلاب اسلامی ایران بر جنبش الحوثی یمن (بخش چهارم) نویسنده: صدیف اسماعیل پور(خبرگزاری تقریب).

-  https://www.mashreghnews.ir  سرویس جهان مشرق، نهم فروروردین 98، اهمیت اقتصادی و استراتژیک یمن برای جمهوری اسلامی ایران.

http://ensani.ir/fa/article/journal (پرتال جامع علوم انسانی)،زمانه 1385، شماره 44، تعارض دو دیدگاه
 

اسلام تايمز