چکیده
هدف مقالۀ حاضر تطبیق شاخصه های جنبش اسلامی انصارالله یمن با مؤلفه های یک جنبش اجتماعی در جهت شناخت ریشه های شکلگیری آن و همچنین بررسی چگونگی تأثیرات انقلاب اسلامی ایران بر انصارالله یمن از دیدگاه صاحبنظران خارجی است. در این راستا از چهارچوب نظری جنبشهای اجتماعی دلاپورتا و دیانی از منظر رویکرد فرایند سیاسی مک آدام با نگاهی به تأثیرات انقلاب اسلامی ایران بر این جنبش استفاده شده و روش این تحقیق توصیفی ـ تحلیلی با استفاده از داده های اسنادی است.
سؤال پیش روی این نوشتار چگونگی شکلگیری جنبش انصارالله یمن از نگاه رویکرد فرایند سیاسی بوده و فرضیۀ خود را بر این قرار داده است که انصارالله یمن یک جنبش اجتماعی و اساس شکلگیری آن بر پایۀ مؤلفه های تعریفی مک آدام است که با توجه به همگرایی منطقه ای هماکنون می تواند در راستای تقویت حوزۀ ژئوپلتیک مقاومت مؤثر واقع گردد. یافته های این تحقیق حاکی از آن است که با توجه به سه گانه های شناخت یک جنبش از منظر مک آدام مشتمل بر وجود فرصت سیاسی، توانایی سازمانی و بعد شناختی جنبش، انصارالله یمن به علت وجود یک فرصت سیاسی مناسب در کشور یمن که در اثر ظهور اعتراضات مردمی در مقابل وضعیت اقتصادی و رفاهی مردم و فعالیتهای مردمی ضدوهابیت و ضداستکباری که متأثر از انقلاب اسلامی ایران و حوزۀ ژئوپلتیک مقاومت به وجود آمده بود و همچنین توانایی سازماندهی مردمی اعتراضات و وجود رهبری منسجم و بهره برداری از ایدئولوژی مذهبی زیدیه جهت نیل به ایدئال تشکیل حکومت اسلامی و اجرای فریضۀ امر به معروف و نهی از منکر و خروج علیه دولت ظالم، با وجود فضای منفی علیه آنها به شکل یک جنبش اجتماعی اسلامیدر آمده است.
برای دریافت کامل مقاله
کلیک کنید
منبع: مقاله 1، دوره 2، شماره 6، تابستان 1398، صفحه 5-36
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
اکبر خزلی1؛ حمید رضا ادیبی email 2
1دانشجوی دکتری امنیت ملی دانشگاه داعا و پژوهشگر دانشگاه جامع امام حسین (ع)
2نویسندۀ مسئول: کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی
مراجع
- اچ، درایسدل، آلاسدیدر و بلیک، جرالد (1386)، جغرافیای سیاسی غرب آسیا و شمال آفریقا (د. م. مهاجرانی، مترجم)، تهران: مرکز چاپ و انتشارات وزارت امور خارجه.
- اقتصاد یمن در جنگ(1394)، تهران: روزنامۀ دنیای اقتصاد.
- امیری، مرتضی (1388)، زیدیان یمن، عقاید و باورها، پنجره (15).
- زنگنه، پیمان، حمیدی، سمیه (1396)، نقش جنبش انصارالله در چشمانداز آیندۀ سیاسی یمن، فرصتها و تهدیدها، کنفرانس بینالمللی مطالعات اجتماعی، فرهنگی، پژوهشی و دینی.
- حشمت زاده، محمد باقر (92)، بازخوانی نظریۀ جنبش اجتماعی: چهارچوبی برای تحلیل و شناخت بسیج جنبشهای اسلامی، فصلنامۀ تخصصی علوم سیاسی، سال نهم.
- حنفی، حسن (1376)، اسلام سیاسی، مجلۀ حکومت اسلامی، ش 1، بازیابی سال دوم.
- خرمشاد، محمد باقر (1391)، تمدن اسلامی ایرانی الهامبخش موج سوم بیداری اسلامی، فصلنامۀ مطالعات انقلاب اسلامی، 9 (28).
- خضیری، حسن احمد (1380)، دولت زیدیه در یمن، (ا. بادکوبه، مترجم)، قم: پژوهشکدۀ حوزه و دانشگاه.
- خواجه سروی، غلامرضا (1391، تابستان)، انقلاب اسلامی ایران و بیداری اسلامی در یمن با تأکید بر جنبش الحوثی، فصلنامۀ پژوهشهای انقلاب اسلامی، 1.
- دکمجیان، هرایر (1366)، جنبشهای اسلامی معاصر در جهان عرب، (ح. احمدی، مترجم)، تهران: انتشارات کیهان.
- شعبانی، رضا (1390، زمستان)، تحولات اخیر یمن و اندیشۀ سیاسی زیدیه، فصلنامۀ مسکویه، 7 (19).
- شهرستانی، محمد بن عبدالکریم (1947)، الملل و النحل، قاهره: الازهر.
- طاهری، سید مهدی (1389)، تأثیرات انقلاب اسلامی ایران بر شیعیان لبنان با تأکید بر جنبش حزبالله، فصلنامۀ مطالعات انقلاب اسلامی، سال هفتم.
- پور امیر دهی، علی رمضان (1388)، یمن از تمدن کهن تا صنعا (جلد 6)، اندیشۀ تقریب 118.
- فوزی، یحیی (1391، بهار)، علل شکلگیری و ماهیت جنبشهای سیاسی در غرب آسیا: بررسی موردی جنبش سیاسی در یمن، فصلنامۀ مطالعات جهان اسلام، سال اول.
- خرمشاد، محمد باقر (بدون تاریخ)، تمدن اسلامی، ا.
- مسعود نیا، حسین (1391، پاییز)، بازخوانی جنبش شیعی الحوثی در یمن، فصلنامۀ مطالعات سیاسی جهان اسلام، سال اول.
- میر احمدی، منصور، احمدوند، ولی محمد (1394)، هویت و مبانی فکری جنبش انصارالله در یمن، فصلنامۀ اندیشۀ سیاسی در اسلام، 5 ـ 9.
- میراحمدی، منصور، احمدوند، ولی محمد (1394)، هویت و مبانی فکری جنبش انصارالله در یمن، فصلنامۀ اندیشۀ سیاسی در اسلام.
سایتها
- http://www.bbc.com/persian/world (1398، 28 اردیبهشت) حوثیها کیستند؟ رابطۀ انصارالله یمن با ایران چیست؟
- http://www.taghribnews.com/fa/article ( 8 بهمن 1396)، (ابعاد تأثیرگذاری انقلاب اسلامی ایران بر جنبش الحوثی یمن (بخش چهارم) نویسنده: صدیف اسماعیل پور(خبرگزاری تقریب).
- https://www.mashreghnews.ir سرویس جهان مشرق، نهم فروروردین 98، اهمیت اقتصادی و استراتژیک یمن برای جمهوری اسلامی ایران.
http://ensani.ir/fa/article/journal (پرتال جامع علوم انسانی)،زمانه 1385، شماره 44، تعارض دو دیدگاه