امروز یکشنبه ۲۸ سپتامبر (ششم مهرماه) سالروز انتفاضه دوم مردم فلسطین و قیام آنان علیه رژیمی است که در تازهترین کشتار، بیش از ۲۰۰۰ فلسطینی را در ماه رمضان گذشته در جنگ موسوم به «صخره سخت» از پای در آورد.
انتفاضه
انتفاضه از نظر لغوی به معنای جنبش و لرزش و حرکت همراه با نیرو و سرعت است که تا پیش از قیام مردم فلسطین در سال 1987 میلادی (آذر 1366ه.ش) واژه انتفاضه فقط در کتابهای لغت یافت میشد اما اکنون این واژه برای همه کاملا آشنا و ملموس است و همه آن را به انقلاب مردم فلسطین و خیزش آنها در قبال جنایات رژیم صهیونیستی میشناسند.
انقلاب سنگ (انتفاضه اول)
در 9 دسامبر سال 1987 اولین جرقه های انتفاضه اول معروف به «انقلاب سنگ» زده شد و مردم با سنگ با اشغالگران صهیونیست وارد مبارزه شدند و این انتفاضه متعاقباً با عملیات شهادت طلبانه راه تکامل خود را پیمود.
گر چه انتفاضه اول با شهادت چهار فلسطینی به دست اشغالگران آغاز شد اما بیتردید اصلیترین عامل آن مسئله اشغال نامشروع سرزمینهای فلسطین بود. اشغالی که هتک حرمت کرامت هر روزه فلسطینیها، آوارگی هزاران نفر، اوضاع نابسامان اقتصادی و ...را به همراه داشت.
انتفاضه الاقصی (انتفاضه دوم)
نخستین جرقههای انتفاضه الاقصی 14 سال پیش در 28 سپتامبر سال 2000 میلادی زده شد. «آریل شارون» نخست وزیر وقت رژیم صهیونیستی در این روز به همراه محافظانش و 3000 سرباز صهیونیستی وارد صحن مبارک مسجد الاقصی شد که این اقدام خشم و اعتراض شدید نمازگزاران حاضر در مسجدالاقصی را برانگیخت اما ارتش صهیونیستی تلاش کرد با تیراندازی به نمازگزاران، اعتراضها را سرکوب کند و به همین دلیل نیز تعدادی از این نمازگزاران به شهادت رسیدند و دهها تن دیگر زخمی شدند.
در پی این اقدام تحریک آمیز شارون، فلسطینیهای ساکن اراضی اشغالی سال 1948 در مناطق مختلف تظاهرات کردند اما پاسخ ارتش صهیونیستی همچنان گلوله بود و طی این سرکوبها13 فلسطینی در شهر سخنین، عرابه، کفرکنا و ام الفحم به شهادت رسیده و صدها نفر نیز زخمی یا اسیر شدند اما آتش خشم فلسطینیها با این سرکوبها خاموش نشد و فلسطینیها مصمم تر از پیش بر ادامه این راه تا پیروزی متمرکز شدند و انتفاضه دوم معروف به انتفاضه الاقصی را آغاز کردند و 28 سپتامبر را روز آغاز این انتفاضه اعلام کردند.
دلایل آغاز انتفاضه الاقصی
ورود شارون و صهیونیستها به صحن مسجدالاقصی و اعلام قدس به عنوان پایتخت دولت عبری دلیل غایی و نهایی آغاز انتفاضه الاقصی بود و تحلیلگران دلایل دیگری را برای این انقلاب عنوان میکنند که مهمترین آنها عبارتند از :
شکست مذاکرات کمپ دیوید دوم؛ در این مذاکرات 2 هفتهای رژیم صهیونیستی حاضر به عقبنشینی از مواضع خود دادن حداقل امتیاز به طرف فلسطینی نشد و همچنان تاکید کرد که قدس شرقى را به عنوان پایتخت کشور مستقل فلسطین نخواهد پذیرفت و با بازگشت آوارگان فلسطینى به وطنشان مخالف است.
پیروزى حزبالله در جنوب لبنان؛ یکى از علل شروع دور جدید انتفاضه، عقبنشینى رژیم صهیونیستى از جنوب لبنان بود. این عقبنشینى طلسم شکستناپذیرى اسرائیل را شکست و پیروزى حزبالله این مسأله را ثابت کرد که در سایه مبارزه و اتحاد مىتوان دشمن را شکست داد حتى اگر این دشمن، دشمنى دارای ارتش قوی و مدرن همچون اسرائیل باشد.
تداوم سیاستهاى سرکوبگرانه و آپارتایدی اسرائیل؛ فشار رژیم صهیونیستى مبتنى بر تحقیر فلسطینىها به عنوان شهروندان درجه دو، تبعید و اخراج آنها، ضرب و شتم و تخریب خانهها و... همه از جمله فشارهاى بودند که فلسطینىها را به واکنش فرا مىخواند. سیاستهاى اسرائیل در از بین بردن هویت اسلامى - عربى فلسطین و تثبیت، ماهیت صهیونیستى در این سرزمین نیز یکى از عوامل مؤثر در شکلگیرى انتفاضه دوم است.
به تعویق انداختن اعلام کشور مستقل فلسطین: بر اساس توافقنامه واى ریور (سپتامبر 1999) قرار بود در تاریخ سیزدهم سپتامبر 2000 کشور مستقل فلسطین اعلام شود. اما این امر بر اثر فشارهاى سیاسى و اقتصادى رژیم صهیونیستى و ایالات متحده آمریکا به تعویق افتاد. و این خود باعث شد تا مردم فلسطین از روند مذاکرات قطع امید کنند، زیرا مردم فلسطین شاهد آن بودند که 7 سال پس از امضاى پیمان اسلو (1993) هنوز هیچ حقی به فلسطینیها بازگردانده نشده بود لذا سر خورده از مذاکرات سازش، تصمیم گرفتند تا خود سرنوشت خویش را رقم زنند.
اهداف اصلی انتفاضه دوم
مردم فلسطین در سراسر این کشور برای آغاز این انتفاضه اهداف کوتاه مدت، میانمدت و دراز مدت متعددی داشتند به ویژه که توده مردم در کشورهای عربی با این خیزش موافق بودند و زمزمههای تحریم کالاهای صهیونیستی و حمایت از فلسطینیها در این کشورها که دولتهایشان با رژیم صهیونیستی پیمان صلح و سازش امضا کرده بودند، شنیده شد.
از مهمترین اهداف اعلامی آغاز این انتفاضه عبارت بودند از:
1- اتحاد ملت فلسطین زیر لوای جهاد و مقاومت
2- مهار روند عادیسازی روابط میان رژیم صهیونیستی و کشورهای اسلامی و عربی
3- جلوگیری از تداوم جنایات بشری نیرویهای اشغالگر
4- ایجاد ناامنی و بیثباتی در میان اشغالگران
5- جلوگیری از زیادهخواهیهای اسرائیلیها و وادارکردن آنها به عقبنشینی از خواسته نامشروعشان مبنی بر پایتخت شدن قدس برای کشوری عبری
6- مجبور کردن صهیونیستها به جمع کردن شهرکهایشان در کرانه باختری و نوار غزه
7- آزادی اسرای دربند زندانهای رژیم صهیونیستی
8- وادار کردن تشکیلات خودگردان فلسطین به لغو توافقنامههای امنیتی امضا شده با اسرائیل
9- شکست روند سازش میان تشکیلات خودگردان و اسرائیل
10- آزادی سراسر سرزمین فلسطین
11- احیای حق بازگشت آوارگان به سرزمینشان
اکنون با گذشت 14 سال از آغاز این انتفاضه، بسیاری از این هدفها محقق شده و به بار نشسته است اما ملت فلسطین همچنان به راه خود تا آزادی کامل کشورش ادامه میدهد.
دستاوردهای انتفاضه دوم برای فلسطینی ها
این انقلاب به رغم آنکه موجب شهادت، اسارت و زخمیشدن شمار زیادی از فلسطینیها شد و زیرساختهای مختلف فلسطینیها به دست صهیونیستها تخریب شد اما دستاوردهای شیرین متعددی داشت که نیروهای مقاومت را به آینده و فداکاریهاش بیشتر امیداورتر میکرد. از مهمترین دستاوردهای این انقلاب عبارتند از:
1- ایجاد ناامنی در مناطق صهیونیستنشین به دلیل عملیاتهای استشهادی
2- ضربه وارد شدن به صنعت گردشگری صهیونیستها به دلیل عملیاتهای استشهادی
3- کشته شدن وزیر گردشگری صهیونیستها به دست اعضای جبهه مردمی آزادسازی فلسطین
4- کشته شدن شمار زیادی از صهیونیستها به دلیل درگیر شدن با نیروهای مقاومت مردمی
5- زیر سوال رفتن افسانه شکستناپذیری رژیم صهیونیستی به طوری که تنها در درگیری معروف به درگیری اردوگاه «جنین» 58 نظامی صهیونیست کشته و 142 نفر زخمی شدند
6- ضربه به اقتصاد شهرکهای صهیونیستنشین
7- عقبنشینی رژیم صهیونیستی از شهرکهای موجود در نوار غزه
8- شکستهشدن سکوت جامعه بینالملل و محکوم شدن اسرائیل به دلیل استفاده غیر متوازن نیروی نظامی علیه شهروندان فلسطینی
9- همراه شدن ملتهای عربی با مردم فلسطین و اعلام همبستگی با آنها به رغم سکوت اغلب سران و حکام عرب
10- تایید ضرورت تداوم انقلاب مسلحانه و جنگ فرسایشی و چریکی علیه صهیونیستها با پیروزیهای کسب شده برای مقاومت فلسطین
11- ایجاد رقابت در میان گروههای مختلف مقاومت برای پیشرفته کردن تسلیحات و تجهیزات موشکی خود. در همین راستا نخستین موشک فلسطینی در غزه از نوع«قسام» اختراع شد و در پی آن موشکهای «قدس 3»، «صمود»، «اقصی 103»، «ناصر» و ... از سوی شاخههای نظامی گروهها و جنبشهای مردمی فلسطین ساخته شد.
روند تکامل انتفاضه الاقصی طی 14 سال
به اعتقاد مردم فلسطین، این انتفاضه در واقع مسیر ملت فلسطین و قضیه آنها را اصلاح کرد و مقاومت را وارد فاز و مرحله جدیدی کرد تا با اطمینان و امیدواری بیشتر به مبارزه خود علیه اشغالگران صهیونیست ادامه دهد و از سوی دیگر صهیونیستها نیز دریافتند که با افسانه شدن طلسم شکستناپذیریشان، دیگر ملت فلسطین حاضر نخواهد بود در برابر زیادهخواهیهایی آنها سر تسلیم فرود آورد و خاک خود را به هر دلیلی ترک کند. به همین دلیل هر سال مردم فلسطین سالروز انتفاضه الاقصی را گرامی میدارند و بر ضرورت ادامه راه مقاومت تا شکست کامل صهیونیستها و آزادسازی سرزمینشان تاکید دارند. پس از انتفاضه الاقصی معروف به انتفاضه دوم که دستاوردهای متعددی تا سال 2006 برای طرف فلسطینی به همراه داشت، بارقههایی از انتفاضه سوم در فلسطین دیده شده است و نیروهای مقاومت منادی این انتفاضه هستند که امید میرود به زودی آغاز شود.
اما صهیونیستها از سال 2006 تاکنون به طور مشخص نیروهای مقاومت فلسطین را از یک سو نشانه گرفتند و از سوی دیگر تلاش میکنند در روند سازش با تشکیلات خودگردان بیشترین امتیاز ممکن را تحت نظارت جامعه بینالملل و متحدان غربی و عربی رژیم صهیونیستی برای خود کسب کنند تا هم نظامی و هم سیاسی مقاومت را به زانو در آورند. اما جنگهای سال 2008 و 2012 و 2014 علیه نوار غزه نتوانست تلآویو را در تحقق این رویا موفق کند و در هر دوره مقاومت پرتوانتر از گذشته صهیونیستها را شکست داد و هر بار اسرائیلیها مجبور به عقبنشینی و امضای توافقنامه آتشبس شدند. جنگ سال 2008، به دلیل آنکه 22 روز طول کشید به جنگ 22 روزه معروف شد. با وجود آنکه صهیونیستها زیرساختهای نوار غزه را نابود کردند و جنایات زیادی را مرتکب شدند اما در نهایت به ناتوانی خود اعتراف کردند و عقبنشینی کردند. جنگ سال 2012 تنها 8 روز طول کشید و صهیونیستها با افزایش توان مقاومت در غزه غافلگیر شدند. زیرا این بار مقاومت شکستی سنگین تر از سال 2008 را به آنها چشاند. در جنگ 2012 حتی حمله زمینی هم انجام نشد و تسلیحات ضد تانک حماس و موشک های دوربرد فجر 5 که ورای گنبد آهنین پوشالی اسراییل عمل کرد، این فرصت را از اسراییل سلب کرد. جنگ اخیر نیز که تل آویو آن را به بهانه ربایش و قتل سه نوجوان اسرائیلی در 12 ژوئن 2014 (میلادی) آغاز کرد، 50 روز طول کشید و صهیونیستها به رغم جنایات زیاد و موج انتقادات بینالمللی همچنان به کشتار مردم بیگناه نوار غزه با هدف نسلکشی ادامه دادند و آمار نشان میدهد که بیش از 2 هزار فلسطین در این نبرد به شهادت رسیدند اما مقاومت اینبار به پشتوانه مردم غزه و کرانه باختری و رسوایی صهیونیستها در افکار عمومی جهان، غافلگیریهای جدیدی برای تلآویو داشت که مهمترین آنها عبارت بودند از:
• استفاده مقاومت از موشکهای R130 با برد حدود130 کیلومتر برای نخستین بار و هدف قرار دادن فرودگاه بن گوریون، اطراف نیروگاه دیمونا، مقر نخست وزیر رژیم صهیونیستی و ساختمان کنست.
• شلیک 3245 موشک به سوی اسرائیل که سیستم گنبد آهنین توانست تنها 558 موشک را منهدم کند.
• شلیک 112 موشک تنها به سوی تلآویو که گنبد آهنین تنها 60 فروند از آنها را منهدم کرده است.
• بر ملا شدن ناکامی گنبد آهنین، تا جایی که که کنگره آمریکا مبلغ 220 میلیون دلار برای تقویت این سیستم دفاعی اختصاص داد تا شاید قدرت بازدارندگی اسرائیل بهبود یابد.
• افزایش محبوبیت گروههای مقاومت ایدئولوژی آنها در قبال اشغالگران در کرانه باختری. این چیزی نبود که صهیونیستها میخواستند زیرا به گمان خود به لطف سران سازش در کرانه باختری، فقط کافی بود مقاومت در غزه را در هم بشکنند تا به کمک نسلکشی در غزه، فلسطینی ضعیف را چپاول کنند اما طی حملات مختلف تنها موجب شدند که محبوبیت مقاومت در سراسر فلسطین افزایش یابد و مردم کرانه باختری را به حمایت از مقاومت ترغیب کنند.
خاتمه
به لطف مقاومت مردم فلسطین عمده اهداف اعلامی انتفاضه الاقصی که 14 سال پیش با اهانت آریل شارون به مسجدالاقصی و احساسات مسلمانان شعلهور شد، محقق شده است و اکنون ملت فلسطین متحدتر از همیشه از عملکرد مقاومت راضی هستند و بر ضرورت تداوم راه انتفاضه تا تحقق هدف اصلی مقاومت یعنی آزادسازی فلسطین اشغالی و نابودی اشغالگران صهیونیست تاکید دارند.
نظرسنجی دانشگاه «النجاح» در کرانه باختری جایی که اکنون انتظار میرود انتفاضه جدید از آنجا آغاز شود، نشان میدهد که 76.3مردم اعلام کردهاند در صورتیکه «بنیامین نتانیاهو» به مفاد آتشبس پایبند نباشد باید پرتاب موشکهای مقاومت بر اهداف اسرائیلی از سر گرفته شود و 82.9 درصد رژیم صهیونیستی را عامل جنگ اخیر غزه معرفی کردهاند.
درادامه نتایج این نظرسنجی آمده است 87.6 درصد عملکرد گروههای مختلف مقاومت را خوب ارزیابی کردهاند و 57.5 درصد احتمال وقوع انتفاضه سوم را میدهند. 27 درصد شرکتکنندگان اعلام کردهاند که در انتخابات آینده رئیس دولت فلسطین به نامزدهای حماس که در جنگهای مختلف غزه پایمردی کردهاند رای میدهند و 25.6 درصد اعلام کرده اند که به نامزدهای فتح رای خواهند داد؛ در همین راستا 39.7 درصد حماس را پیروز انتخابات آینده میدانند و در مقابل 26.2 درصد معتقدند فتح در انتخابات پیروز خواهد شد.
این نظرسنجی تنها نمونهای از موفقیت مقاومت در فلسطین بود که نشان میدهد پایمردی درازمدت نیروهای مجاهد در فلسطین تا چه اندازه توانسته افکار عمومی در داخل و خارج از فلسطین را روشن کند و به همه ثابت کند که رژیم صهیونیستی زبان و ادبیاتی جز سلاح نمیفهمد و مذاکره با اشغالگر تنها به جنایات او مشروعیت میبخشد.
فتانه غلامی