پشت پرده تغییر سیاست خارجی اوباما در قبال کوبا

به گزارش اسلام تایمز، "جک اسمیت" در گزارشی در نشریه فارن پالسی نوشت: به راستی واقعیت پشت پرده تصمیم تاریخی اوباما در تاریخ ۱۷ دسامبر در مورد برقراری مجدد روابط دیپلماتیک با کوبا و از بین بردن برخی تحریمها و مجازات‌های تحمیل شده در سال‌های گذشته بر این جامعه سوسیالیستی کوچک، چه بوده است؟

این رفتار سیاسی واشنگتن بدان معنی‌ است که تلاش آمریكا برای از بین بردن نظام کوبا- از تهاجم سازمان سیا تا تحمیل تحریم‌های اقتصادی و سیاسی شدید و به ظاهر بی‌پایان - با شکست مواجه شده است . كارشناسان می‌گویند در مسابقه دیوید- جالوت، دیوید به طور جدی مجروح شد ، اما در نهایت پیروز گردید . در این مورد نیز ، دور دوم این رقابت طولانی هنوز ادامه دارد و امكان ارزیابی مجدد قدرت دیوید نیز از بین نرفته است .

تغییر سیاست اوباما به این معنی نیست كه اكنون واشنگتن وجود دولت‌های سوسیالیستی یا کمونیستی در امریکای لاتین و کارائیب را می‌پذیرد . این دولت‌ها ، توسط ثروتمندترین و قدرتمندترین دولت‌های سرمایه‌داری نظامی جهان مطرود باقی مانده‌اند . تلاش مستمر واشنگتن برای تضعیف حرکت ونزوئلا به سوی سوسیالیسم یک سند معتبر از این واقعیت سیاست خارجه آمریكا است.
ایالات متحده همچنان به تغییر شكل دادن (نسخ كردن) و یا دفع سوسیالیسم انقلابی در کوبا اهتمام دارد اما می‌داند كه روش جنگ سرد قدیمی دیگر كارآیی ندارد .

به همین دلیل رائول کاسترو ، پس از بیماری برادر خود فیدل، در اواخر سال ۲۰۰۶ زمانی كه رئیس جمهور شد، در یک سخنرانی در تاریخ دسامبر ۲۰ به این موضوع اشاره داشت كه "کمونیسم هرگز محو نخواهد شد". رائول كاسترو معتقد است كه : "هر كشوری حق انتخاب سیستم‌های سیاسی خود را دارد . هیچ کس نمی‌تواند چنین ادعا کنند که بهبود روابط با ایالات متحده به این معناست كه کوبا به انکار ایده‎های خود روی آورده است." در پایان سخنرانی رائول شعار "زنده باد فیدل" را سر داد آنهم به ادای احترام به انسان مسنی که سالها در مقابل نیات آمریكا ایستاده است .

این رویکرد جدید آمریکا در واقع یک اقدام مداخله ناخوانده توسط یک کشور قدرتمند در امور یک کشور کوچک تلقی می‌گردد . قصد همیشگی واشنگتن ، تبدیل یک جامعه سوسیالیستی به یک جامعه سرمایه داری ، به نام " آوردن آزادی" و "دموکراسی" به کوبا ، همراه با سرمایه گذاری خارجی و حمایت برای "جامعه مدنی" اما نه دولت ، است .

این دیدگاه ، به عمد ، از تغییرات آزادیخواهی که توسط هاوانا در طول چند سال گذشته تحت رهبری رئیس جمهور کاسترو و حزب کمونیست ، که بخشی از یک برنامه بلند مدت برای مدرنیزه‌سازی جامعه در یک بافت سوسیالیستی اتخاذ شده است ، چشم پوشی می‌كند .

سخنرانی اوباما و متن منتشر شده کاخ سفید درمورد کوبا این موضوع را اثبات می‌كند . در این سخنرانی ، اوباما گفته است : "در تغییرات مهم اخیر در سیاست خودمان ، در بیش از ۵۰ سال گذشته ، یک رویکرد منسوخ شده را كنار گذاشتیم ، چرا كه برای پیشبرد منافع‌مان كارآمد نبوده ، و اكنون برای عادی سازی روابط بین دو کشور اهتمام داریم .... با افتخار ، ایالات متحده در طی این ۵ دهه گذشته ، از دموکراسی و حقوق بشر در کوبا حمایت کرده است . ما از طریق سیاست‌هایی ، مانند جلوگیری از سفر اتباع آمریكایی و تجارت ، با هدف منزوی‌كردن جزیره ، رفتار كردیم . و اگر چه این سیاست با بهترین نیات به اجرا در امده است (بخوانید ژست بشردوستانه) ، هیچ کشور دیگری به ما در تحمیل این تحریم‌ها ملحق نشد ، و همین امر تاثیر كمی بر جای گذاشت (رفع محدودیت‌های دولتی بر مردم) . امروزه ، کوبا هنوز هم توسط کاستروها و حزب کمونیست که نیم قرن پیش به قدرت رسیده‌اند ، اداره می‌شود .... انتظار نداریم تغییراتی كه امروز اعلام می‌كنیم ، تحول جامعه کوبا را یک شبه به دنبال داشته باشد.... تعامل ایالات متحده زمانی كه مقتضی باشد ، مهم خواهد بود و به ادامه پشتیبانی قوی خود برای بهبود وضعیت حقوق بشر و اصلاحات دموکراتیک در كوبا توجه دارد . "

به واژه "یك شبه ؟" توجه كنید!! مفهوم "تحول احتمالی" می‌تواند چنین باشد : "ما نمی‌توانیم با انجام یك کار (روش) مشخص ، انتظار نتیجه متفاوت داشته باشیم .... امروز ، رئیس جمهور اقدامات دیگری را برای پایان دادن به رویکرد منسوخ شده واشنگتن اعلام كرد و برای تغییرات موثرتر در كوبا ، سازگار با حمایت ایالات متحده از مردم کوبا و در مسیر منافع امنیت ملی آمریکا این تصمیمات گرفته شده است ."
در واقع ، کاخ سفید به طور غیر مستقیم اذعان كرد كه تلاش‌هایش برای درهم شکستن یک کشور مستقل ، با شکست مواجه شده است . در واقع ، سیاست ضد کوبای واشنگتن در این مدت طولانی به نقض فاحش حقوق ۱۱ میلیون شهروند کوبایی و به امید تحریك مردم علیه دولت كوبا انجام می‌شده ، اما هرگز چنین پیامدی در پی نداشت .

در بیش از پنج دهه از تحریم‌های اقتصادی و سیاسی علیه كوبا ، هزاران مورد اقدام خرابکارانه ، تهاجم و جنگ ، قطع كامل اعتباری و وام از بانک‌های بین المللی ، جلوگیری از تجارت آزاد ، صدها مورد تلاش برای ترور فیدل کاسترو ، ویرانی محصولات كشاورزی ، ممنوعیت سفر ، تبلیغات ضد کوبا (بدون وقفه) و حمایت از گروه‎های تروریستی تبعیدی در فلوریدا ... همه مواردی هستند تامل برانگیز كه آمریكا یكجانبه علیه كوبا اتخاذ كرده است !! .


تنها مقابله به مثل کوبا ، زنده ماندن بود .

ایالات متحده ۳۲ سال پیش کوبا را در لیست کشورهای حامی تروریسم واشنگتن وارد كرد ، این در حالی بود كه كوبا در این گونه فعالیت‌ها تاكنون دخالت نكرده است . هدف از این تحریم‌ها ، فلج‌كردن کشور با افزایش فشار و محدودیت‌ها بود . در میان اقدامات جدید اوباما ، مطالعه شش ماهه برای بررسی حذف این تحریم‌ها و برنامه‌ها بسیار جالب به نظر می‌رسد .

دیگر جنبه‌های سیاست جدید رئیس جمهور اوباما عبارتند از : گفتگو با کوبا در برقراری مجدد روابط دیپلماتیک ، که ایالات متحده در جولای ۱۹۶۱ قطع كرده بود . باز کردن سفارت در هاوانا ، انجام مبادلات در سطح بالا و بازدید ، همکاری با کوبا در مورد مسائل مورد علاقه دو طرف و منافع ملی ایالات متحده ، پایان دادن به محدودیت‌های مسافرتی ، بالا بردن سطح پرداخت از ۵۰۰ دلار تا ۲،۰۰۰ دلار در هر سه ماهه برای ارسال پول اهدایی به اتباع کوبا ، تلاش برای توانمندسازی بخش خصوصی نوپای کوبا ، شروع كار مناطق تجارت محدود ، تجهیز شهروندان کوبا با تجهیزات ارتباطاتی پیشرفته .

مسأله مهم باقی مانده ، همان تحریم هاست كه حرفی از پایان آن به میان نیامده است .

تحریم‌ها در ضربه‌زدن به اقتصاد كوبا و مردم آن نقش مهمی داشته است . در ۲۸ ماه اکتبر مجمع عمومی سازمان ملل برای ۲۳ ومین سال پیاپی تحریم‌های تجاری اقتصادی و مالی علیه کوبا را محکوم كرد . در رای‌گیری امسال ۱۸۸ به ۲ (تنها اسرائیل و خود آمریكا) رای منفی ، به ثبت رسید .

اوباما به رفع و کاهش تحریم اشاره داشت اما بسیار ماهرانه آن را به كنگره محول ساخت كه در آن جا جمهوریخواهان هر دو مجلس را در كنترل دارند . او تا حدی در این نوع موارد قدرت اجرایی دارد ، اما کنگره مسئول تصویب دو مورد از مهم‌ترین تحریم‌های ضد کوبا است . به گفته اوباما : "ما نمی‌توانیم به طور یک جانبه تحریم را از بین ببریم .... من پیش‌بینی نمی‌كنم این اتفاق (لغو تحریم‌ها) بیافتد " . رئیس جمهور کاسترو بعدها به این موضوع اشاره داشت كه ، "این اقدام سیاسی آمریكا یک گام مهم است ، اما مشکل اساسی یعنی تحریم‌های اقتصادی و لغو آنها هنوز پا برجاست " . بدون این مورد ، همه صحبتها مبنی بر برقراری یک روابط حسنه ساختگی و عملا بی معنی است .

تحریم دو حزبی ، بدترین مجازات واشنگتن برای انتخاب کوبا یعنی سوسیالیسم است ، و از سال ۱۹۶۰ كه توسط آیزنهاور اتخاذ شد ، همچنان تقویت شده است . رئیس جمهور کندی نیز تحریم‌ها را در سال ۱۹۶۲ به دنبال شکست حمله سال گذشته آن ، افزایش داد . در سال ۱۹۹۲ ، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ، كه یک تراژدی بد برای کوبا بود ، چرا که بزرگترین شریک تجاری خود را از دست می‌داد - کنگره قانون "دموکراسی کوبا" و تحریم‌های اقتصادی و تجارت شرکت‌های تابعه ایالات متحده در خارج از کشور را (با كوبا) تحریم كرد . در سال ۱۹۹۶ ، رئیس جمهور کلینتون بیرحمانه‌ترین اقدامات ممكنه را علیه كوبا امضا كرد ، "قانون آزادی و همبستگی كوبا" ، یا لایحه هلمز برتون ، كه فعالیت شرکت‌های خارجی از معامله با کوبا را ممنوع می‌كرد .

بسیاری از جمهوریخواهان ، نه همه آنها ، مصمم به حفظ تحریم‌ها هستند ، اما دموکرات‎های کمتری از تحریم حمایت می‌کنند و اغلب از رئیس جهمور خود حمایت خواهند كرد .

نشانه امیدواركننده در بحث پایان یافتن تحریم‌ها تلاش بخش بسیار زیادی از کسب و کار ایالات متحده و کشاورزی آن برای دسترسی به بازار کوبا خواهد بود . نیویورک تایمز در گزارش ۱۸ دسامبر خود آورده است : "در عرض چند ساعت پس از تصمیم تاریخی پرزیدنت اوباما برای بازگرداندن روابط کامل دیپلماتیک با کوبا ، شرکت‌های فعال در ایالات متحده قبل آن (اعلام رسمی) در حال توسعه استراتژی "معرفی محصولات و خدمات" خود به بازار كوبا كه در ۵۰ گذشته از آن ممنوع شده بودند ، تلاش می‌كردند ."

علاوه بر شکست سیاست ضد کوبای کاخ سفید تا به امروز ، دلیل دیگر برای تغییر این رفتار سیاسی آمریكا این است که ایالات متحده در امریکا لاتین و کارائیب در ۱۵ سال گذشته به طور قابل توجهی نفوذ و اقتدار خود را از دست داده است . این منطقه نزدیک به ۶۰۰ میلیون نفر جمعیت دارد که عمو سام به مدت ۱۰۰ سال یا بیشتر بر آن حكومت كرده است.

بدرفتاری طولانی مدت امریکا با کوبا همسایه شمالی خود ، قطعا یک عامل در کاهش نفوذ در این منطقه بوده است . اکثر دولت‌های آمریکای لاتین خواستار تغییر در رفتار آمریکا در قبال هاوانا می‌باشند . آنها روابط نزدیک با کوبا را در سالهای تحریم توسعه داده‎اند . یکی دیگر از عوامل انتقاد مستمر هاوانا از سیاست‌های نئولیبرالی واشنگتن است ، که تا به حال تاثیر مهمی بر منطقه داشته است و در كشورهای مترقی خواه مانند ونزوئلا و بولیوی تاثیر آن دیده شده است .

واکنش به اعلام سیاست جدید اوباما از سوی نزدیک به دو میلیون کوبایی ساكن در ایالات متحده كمتر از پیش بینی‌ها بود . عمدتا مسن‌های "ضد کاسترو" و تندروها واكنش نشان دادند . تظاهرات کوچکی در میامی در ۲۰ دسامبر ، عمدتا برای محکوم كردن اوباما برپا شد . در این تجمع ، بنا به گزارش تایمز ، روبرتو دلگادو راموس ، ۷۸ ساله ، اعلام کرد که "همه تصمیمات اوباما به کاستروها كمك خواهد كرد ، به طوری که آنها می‌توانند به از بین بردن مردم کوبا ادامه دهند (!)."

دانشگاه بین المللی فلوریدا در میامی که نظرگیری کوبایی- آمریکایی‌ها را از سال ۱۹۹۱ بر عهده داشته است ، در نظرسنجی اخیر خود آورده است كه حدود ۶۸% از کوبایی‌- آمریکایی‌ها از احیای مجدد روابط دیپلماتیک با کوبا حمایت می‌كنند . (در میان پاسخ دهندگان جوان، ۹۰ درصد موافق بودند )

حدود ۶۹٪ از پاسخ دهندگان به لغو محدودیت‌های مسافرتی آمریکایی‌ها از سفر به کوبا ابراز علاقه كردند . ۵۳٪ گفتند که به احتمال زیاد برای "نامزدی كه از سرگیری روابط دیپلماتیک پشتیبانی کند" رای خواهند داد . حدود ۷۱٪ فکر می‌كنند كه تحریم آمریکا علیه کوبا به خوبی اثربخش نبوده یا اصلا كارآیی نداشته است .

اکثریت قریب به اتفاق مردم ایالات متحده اطلاعات کمی در مورد وضعیت کوبا دارند و تنها در رسانه‌ها از دولتی صرفا كمونیست شنیده‌اند .

شگفت انگیزتر این است که دولت هاوانا ، به ویژه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و کشورهای مرتبط با آن نزدیک به یک ربع قرن پیش ، موفق شده از خصومت‌های واشنگتن جان سالم بدر برد . آمریکا با رفتار خصمانه خود برای مردم کوبا روزگار سختی را رقم زده است . بسیاری از مردم كوبا در فلوریدا و نیوجرسی آمریكا با چراغ سبز آمریكا گرین كارت دریافت كردند تا از این طریق نوعی شرمساری را (آمریكا) به دولت هاوانا تحمیل كند .

بدون شك ، پس از آن که تحریم‌های اقتصادی فسخ شوند و آمریکا از خرابکاری ، تبلیغات و تلاش مستمر برای دستکاری در جهت سیاسی دولت هاوانا دست بردارد، کوبا در چنین شرایطی آزادانه نفس خواهد كشید و سوسیالیسم فرصت شکوفایی را خواهد داشت . متاسفانه دوستان كوبا و كشورهای مانند آن در سراسر جهان به نوعی شادی كاذب دچار شده‌اند .