۰
شنبه ۱۷ بهمن ۱۳۹۴ ساعت ۱۳:۰۰
واشنگتن وارد عرصه‌هاي بي‌سابقه رويارويي با مسكو شده است
تقابل غرب با روسيه كه پس از بحران اوكراين سير صعودي به‌خود گرفته و با مداخله نظامي روسيه در بحران سوريه به اوج رسيده، باعث اقدامات مختلفي از سوي امريكا به عنوان سردمدار غرب براي مقابله با روسيه شده است. اين اقدامات گستره متنوعي را ظرف دو سال اخير دربرگرفته و از افزايش آمادگي‌هاي ناتو و حضور نظامي فزاينده ناتو و امريكا در شرق اروپا و درياي سياه تا اعمال چند بسته تحريم مالي و اقتصادي روسيه از سوي امريكا و اتحاديه اروپا را در بر گرفته است. با اين حال شواهد حاكي از آن است كه واشنگتن در عرصه‌هاي جديدي مسكو را به چالش طلبيده است.
نبرد ديپلماتيك و كنسولي
دولت امريكا در آغاز سال 2016 ميلادي با اقدامي جديد عليه روسيه تلاش كرد تا مسكو را بيش از پيش از بعد سياسي و ديپلماتيك تحت فشار قرار دهد. واشنگتن به تلافي آنچه كه مداخله روسيه در امور كنسولي امريكا خوانده، اعتبارنامه‌هاي پنج كنسول از شش كنسول افتخاري روس را باطل كرد. بدين ترتيب فقط يك كنسولگري افتخاري روسيه در امريكا به فعاليت خود ادامه خواهد داد. مارك تونر سخنگوي وزارت امور خارجه امريكا دوم بهمن در بيانيه‌اي اعلام كرد، اين اقدام در واكنش به تداوم دخالت روس‌ها در عمليات ديپلماتيك و كنسولي امريكا در روسيه از جمله اذيت و آزار گسترده كاركنان امريكايي و همچنين بستن اجباري مركز امريكاييان در مسكو انجام گرفته است. وي افزود: كاخ سفيد آماده اقدامات مقتضي ديگري در صورت تلاش‌هاي مضاعف براي جلوگيري از فعاليت‌هاي ديپلماتيك و كنسولي در روسيه خواهد بود. در همين حال ويليام استيونز سخنگوي سفارت امريكا در مسكو اعلام كرد كه بسته شدن پنج كنسولگري افتخاري روسيه در امريكا، به‌منزله واكنش واشنگتن در مداخلات مسكو در امور نمايندگي ديپلماتيك امريكا در روسيه است. وي از بسته شدن 28 مركز امريكايي وابسته به سفارت اين كشور در مناطق مختلف روسيه خبر داد و تأكيد كرد كه واشنگتن هم به اين اقدام پاسخ داده است. اين در حالي است كه اقدام امريكا، با واكنش خشم‌آلود وزارت امور خارجه روسيه روبه‌رو شد. ماريا زاخارووا سخنگوي وزارت خارجه روسيه در بيانيه‌اي تصميم واشنگتن براي لغو مجوز فعاليت كنسولگري‌هاي افتخاري روسيه در كاليفرنيا، يوتا، مينسوتا، فلوريدا و پورتريكو را انزجارآور دانست. به گفته وي، تلاش امريكا براي توجيه اين اقدامات غيرمنطقي و متهم كردن روسيه به تشديد تنش‌ها در روابط دو جانبه غيرقابل قبول است.
بدين ترتيب تقابل و رويارويي امريكا و روسيه با بستن كنسولگري‌هاي روسيه در امريكا وارد مرحله جديدي شده است. در واقع با آغاز بحران اوكراين، امريكا به عنوان سردمدار غرب، پرچم تحريم اعمال فشار به روسيه را در دست گرفت و اقدامات همه جانبه‌اي را براي اعمال محدوديت‌هاي مختلف عليه مسكو با ياري متحدان اروپايي و غير اروپايي خود تاكنون صورت داده است. در وهله نخست اين اعمال محدوديت‌ها، با ممنوعيت سفر شماري از مقامات روسي به غرب و منع صدور رواديد براي آنها آغاز شد. در واقع هدف واشنگتن اين بود تا مانع سفر مقامات روسي اعم از مقامات سياسي و نظامي و حتي شماري از صاحبان صنايع و بازرگانان روسي به غرب شود تا بدين ترتيب عرصه را بر كرملين تنگ كند. روسيه نيز در واكنش به اين اقدامات خصمانه غرب، تحريم‌هاي سياسي و ممنوعيت براي شمار زيادي از مقامات اروپايي و امريكايي را اعلام و اعمال كرد. البته اين اقدام، با ناخشنودي غربي‌ها به ويژه اروپايي‌ها همراه بود. در مرحله بعد تحريم‌هاي گسترده اقتصادي و مالي از سوي غرب عليه روسيه اعمال شده كه كماكان در قالب چند بسته تحريمي ادامه دارد. كما اينكه دولت امريكا در آخرين اقدام خود در 22 دسامبر 2015 نام 34 فرد و مؤسسه ديگر از روسيه را به علت ارتباط با بحران اوكراين به فهرست تحريم‌هاي ضد مسكو اضافه كرد. دولت امريكا چند ماه قبل نيز تحريم‌هايي عليه هفت مقام دولتي روسيه و 17 شركت روسي مرتبط با ولاديمير پوتين رئيس‌جمهوري اين كشور اعمال كرده بود. اتحاديه اروپا نيز روز جمعه 18 دسامبر در نشست بروكسل، موافقت خود را با تمديد شش ماهه تحريم‌هاي اقتصادي عليه روسيه تا 31 ژوئيه 2016 اعلام كرده بود. بدين ترتيب مشخص است كه غربي‌ها در مقطع كنوني تنها سياست مؤثر در قبال مسكو را اعمال انواع و اقسام تحريم‌ها عليه روسيه با هدف تحت فشار قرار دادن آن و تغيير رويكرد كنوني‌اش در قبال بحران اوكراين مي‌دانند. با اين حال روس‌ها تاكنون سرسختي زيادي از خود نشان داده و در مقابل هر تحريم غرب، تحريم متقابلي را از جمله در موارد سياسي و ديپلماتيك به مورد اجرا درآورده‌اند. مسلماً اقدام اخير واشنگتن واكنش متقابل و شديد مسكو را به همراه خواهد داشت و بدين ترتيب اين دو قدرت بين‌المللي به‌جاي تلاش براي حل اختلافات، به سوي واگرايي بيشتر و تشديد تنش‌ها حركت مي‌كنند.
جنگ رواني جديد
با مطرح شدن اتهامات جدي عليه ولاديمير پوتين رئيس‌جمهور روسيه از سوي دولت امريكا، جنگ رواني واشنگتن عليه مسكو وارد مرحله جديدي شد. سرگئي لاوروف وزير امور خارجه روسيه نارضايتي شديد خود را از طرح «اتهامات ساختگي» فساد عليه رئيس‌جمهور اين كشور توسط مقامات امريكايي ابراز كرد. لاوروف در 9 بهمن 1394 در بيانيه‌اي اعلام كرد اظهارات مقامات امريكايي درباره فساد پوتين مي‌تواند منجر به افزايش تنش‌ها ميان دو كشور شود. وي واشنگتن را مقصر افزايش عمدي تنش دو جانبه دانست. سخنگوي كاخ سفيد به تازگي ضمن تأييد ادعاي يك مقام وزارت خزانه‌داري امريكا مبني بر اينكه ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهور روسيه فردي فاسد است، آن را بازتاب ديدگاه دولت امريكا توصيف كرده است. كرملين در ساعت‌هاي آغازين روز جمعه 9 بهمن اظهارات سخنگوي كاخ سفيد را «توهين‌آميز» و «تكان‌دهنده» توصيف و اعلام كرد واشنگتن تلاش مي‌كند انتخابات آتي رياست جمهوري در روسيه را تحت تأثير قرار دهد. آدام زوبين، مسئول بخش تروريسم و اطلاعات مالي وزارت خزانه‌داري امريكا در برنامه‌اي كه از شبكه بي‌بي‌سي پخش شد، پوتين رئيس‌جمهور روسيه را «مظهر فساد» توصيف كرده بود. وي، پوتين را به رشوه‌خواري و اختلاس از منابع دولتي متهم كرده و ادعا كرده بود كه پوتين با سوءاستفاده از منابع دولتي روسيه احتمالاً به ثروتمندترين فرد دنيا تبديل شده است.
به نظر مي‌رسد تنش بين امريكا و روسيه با طرح اتهامات بي‌سابقه فساد عليه ولاديمير پوتين رئيس‌جمهوري روسيه وارد مرحله جديدي شده است. روابط پرتنش بين دو كشور به‌دلايل مختلف تاكنون نه تنها به سمت آرامش سوق پيدا نكرده بلكه بر خلاف آن، با گذشت زمان مسائل جديدي به فهرست اختلافات دو كشور افزوده مي‌شود. اگر تاكنون مسكو و واشنگتن به‌دليل بحران اوكراين به صف‌آرايي در برابر يكديگر پرداخته بودند و وارد شدن روسيه در عرصه بحران سوريه به اين اختلافات دامن زده بود، اكنون حملات تبليغاتي و به راه انداختن يك جنگ رواني گسترده عليه پوتين از سوي مقامات دولت امريكا باعث تنش آشكار در روابط دو كشور شده است. سؤالي كه مطرح است اين كه چرا در برهه كنوني، واشنگتن موقع را براي تاختن به پوتين مناسب ديده و وي را به فساد گسترده متهم كرده و حتي پوتين را ثروتمندترين فرد كره زمين مي‌نامد. به نظر مي‌رسد موضع آشتي‌ناپذير روسيه در قبال خواسته‌هاي امريكا و حضور فعالانه آن در عرصه دو بحران مهم بين‌المللي يعني بحران اوكراين و بحران سوريه باعث شده تا دولتمردان واشنگتن، با طرح اتهامات بي‌سابقه سعي در ترور شخصيتي پوتين كرده و وي را نزد مردم روسيه و نيز افكار عمومي بين‌المللي بي‌اعتبار نمايند. جدا از صحت و سقم اتهامات مقامات دولت امريكا كه مورد تأييد كاخ سفيد نيز قرار گرفته و جاش ارنست سخنگوي كاخ سفيد ضمن تأييد آن، تأكيد مي‌كند كه پوتين قدرت را قبضه كرده است، مسئله مهم اينجاست كه امريكايي‌ها با توجه به اينكه در صحنه سياسي نتوانسته‌اند با پوتين به معامله‌اي دست يابند، لذا اكنون به اين جمع‌بندي رسيده‌اند كه بايد اعتبار و سلامت مالي و سياسي وي را زير سؤال ببرند تا بدين ترتيب، پوتين را در سطح يك رهبر خودكامه و فاسد پايين بياورند. نكته جالب توجه اينكه واشنگتن در حالي اقدام به اين كار مي‌كند كه هر از گاهي اخباري از فساد مالي يا اخلاقي دولتمردان غربي و متحدان آنها منتشر مي‌شود. اگر واقعاً ملاك قضاوت درباره كارآمدي سران سياسي، سلامت مالي و سياسي آنها باشد، بايد بسياري از سران كشورهاي غربي و متحدان غرب از عرصه قدرت كنار بروند. ضمن اينكه اساساً نيت امريكايي‌ها براي ايجاد ترديد درباره پوتين بيش از اينكه نگراني آنها براي مردم روسيه باشد، ايجاد تزلزل در اركان قدرت يكي از سران مخالف غرب است.
دكتر سيدرضا ميرطاهر
نبرد ديپلماتيك و كنسولي
دولت امريكا در آغاز سال 2016 ميلادي با اقدامي جديد عليه روسيه تلاش كرد تا مسكو را بيش از پيش از بعد سياسي و ديپلماتيك تحت فشار قرار دهد. واشنگتن به تلافي آنچه كه مداخله روسيه در امور كنسولي امريكا خوانده، اعتبارنامه‌هاي پنج كنسول از شش كنسول افتخاري روس را باطل كرد. بدين ترتيب فقط يك كنسولگري افتخاري روسيه در امريكا به فعاليت خود ادامه خواهد داد. مارك تونر سخنگوي وزارت امور خارجه امريكا دوم بهمن در بيانيه‌اي اعلام كرد، اين اقدام در واكنش به تداوم دخالت روس‌ها در عمليات ديپلماتيك و كنسولي امريكا در روسيه از جمله اذيت و آزار گسترده كاركنان امريكايي و همچنين بستن اجباري مركز امريكاييان در مسكو انجام گرفته است. وي افزود: كاخ سفيد آماده اقدامات مقتضي ديگري در صورت تلاش‌هاي مضاعف براي جلوگيري از فعاليت‌هاي ديپلماتيك و كنسولي در روسيه خواهد بود. در همين حال ويليام استيونز سخنگوي سفارت امريكا در مسكو اعلام كرد كه بسته شدن پنج كنسولگري افتخاري روسيه در امريكا، به‌منزله واكنش واشنگتن در مداخلات مسكو در امور نمايندگي ديپلماتيك امريكا در روسيه است. وي از بسته شدن 28 مركز امريكايي وابسته به سفارت اين كشور در مناطق مختلف روسيه خبر داد و تأكيد كرد كه واشنگتن هم به اين اقدام پاسخ داده است. اين در حالي است كه اقدام امريكا، با واكنش خشم‌آلود وزارت امور خارجه روسيه روبه‌رو شد. ماريا زاخارووا سخنگوي وزارت خارجه روسيه در بيانيه‌اي تصميم واشنگتن براي لغو مجوز فعاليت كنسولگري‌هاي افتخاري روسيه در كاليفرنيا، يوتا، مينسوتا، فلوريدا و پورتريكو را انزجارآور دانست. به گفته وي، تلاش امريكا براي توجيه اين اقدامات غيرمنطقي و متهم كردن روسيه به تشديد تنش‌ها در روابط دو جانبه غيرقابل قبول است.
بدين ترتيب تقابل و رويارويي امريكا و روسيه با بستن كنسولگري‌هاي روسيه در امريكا وارد مرحله جديدي شده است. در واقع با آغاز بحران اوكراين، امريكا به عنوان سردمدار غرب، پرچم تحريم اعمال فشار به روسيه را در دست گرفت و اقدامات همه جانبه‌اي را براي اعمال محدوديت‌هاي مختلف عليه مسكو با ياري متحدان اروپايي و غير اروپايي خود تاكنون صورت داده است. در وهله نخست اين اعمال محدوديت‌ها، با ممنوعيت سفر شماري از مقامات روسي به غرب و منع صدور رواديد براي آنها آغاز شد. در واقع هدف واشنگتن اين بود تا مانع سفر مقامات روسي اعم از مقامات سياسي و نظامي و حتي شماري از صاحبان صنايع و بازرگانان روسي به غرب شود تا بدين ترتيب عرصه را بر كرملين تنگ كند. روسيه نيز در واكنش به اين اقدامات خصمانه غرب، تحريم‌هاي سياسي و ممنوعيت براي شمار زيادي از مقامات اروپايي و امريكايي را اعلام و اعمال كرد. البته اين اقدام، با ناخشنودي غربي‌ها به ويژه اروپايي‌ها همراه بود. در مرحله بعد تحريم‌هاي گسترده اقتصادي و مالي از سوي غرب عليه روسيه اعمال شده كه كماكان در قالب چند بسته تحريمي ادامه دارد. كما اينكه دولت امريكا در آخرين اقدام خود در 22 دسامبر 2015 نام 34 فرد و مؤسسه ديگر از روسيه را به علت ارتباط با بحران اوكراين به فهرست تحريم‌هاي ضد مسكو اضافه كرد. دولت امريكا چند ماه قبل نيز تحريم‌هايي عليه هفت مقام دولتي روسيه و 17 شركت روسي مرتبط با ولاديمير پوتين رئيس‌جمهوري اين كشور اعمال كرده بود. اتحاديه اروپا نيز روز جمعه 18 دسامبر در نشست بروكسل، موافقت خود را با تمديد شش ماهه تحريم‌هاي اقتصادي عليه روسيه تا 31 ژوئيه 2016 اعلام كرده بود. بدين ترتيب مشخص است كه غربي‌ها در مقطع كنوني تنها سياست مؤثر در قبال مسكو را اعمال انواع و اقسام تحريم‌ها عليه روسيه با هدف تحت فشار قرار دادن آن و تغيير رويكرد كنوني‌اش در قبال بحران اوكراين مي‌دانند. با اين حال روس‌ها تاكنون سرسختي زيادي از خود نشان داده و در مقابل هر تحريم غرب، تحريم متقابلي را از جمله در موارد سياسي و ديپلماتيك به مورد اجرا درآورده‌اند. مسلماً اقدام اخير واشنگتن واكنش متقابل و شديد مسكو را به همراه خواهد داشت و بدين ترتيب اين دو قدرت بين‌المللي به‌جاي تلاش براي حل اختلافات، به سوي واگرايي بيشتر و تشديد تنش‌ها حركت مي‌كنند.
جنگ رواني جديد
با مطرح شدن اتهامات جدي عليه ولاديمير پوتين رئيس‌جمهور روسيه از سوي دولت امريكا، جنگ رواني واشنگتن عليه مسكو وارد مرحله جديدي شد. سرگئي لاوروف وزير امور خارجه روسيه نارضايتي شديد خود را از طرح «اتهامات ساختگي» فساد عليه رئيس‌جمهور اين كشور توسط مقامات امريكايي ابراز كرد. لاوروف در 9 بهمن 1394 در بيانيه‌اي اعلام كرد اظهارات مقامات امريكايي درباره فساد پوتين مي‌تواند منجر به افزايش تنش‌ها ميان دو كشور شود. وي واشنگتن را مقصر افزايش عمدي تنش دو جانبه دانست. سخنگوي كاخ سفيد به تازگي ضمن تأييد ادعاي يك مقام وزارت خزانه‌داري امريكا مبني بر اينكه ولاديمير پوتين، رئيس‌جمهور روسيه فردي فاسد است، آن را بازتاب ديدگاه دولت امريكا توصيف كرده است. كرملين در ساعت‌هاي آغازين روز جمعه 9 بهمن اظهارات سخنگوي كاخ سفيد را «توهين‌آميز» و «تكان‌دهنده» توصيف و اعلام كرد واشنگتن تلاش مي‌كند انتخابات آتي رياست جمهوري در روسيه را تحت تأثير قرار دهد. آدام زوبين، مسئول بخش تروريسم و اطلاعات مالي وزارت خزانه‌داري امريكا در برنامه‌اي كه از شبكه بي‌بي‌سي پخش شد، پوتين رئيس‌جمهور روسيه را «مظهر فساد» توصيف كرده بود. وي، پوتين را به رشوه‌خواري و اختلاس از منابع دولتي متهم كرده و ادعا كرده بود كه پوتين با سوءاستفاده از منابع دولتي روسيه احتمالاً به ثروتمندترين فرد دنيا تبديل شده است.
به نظر مي‌رسد تنش بين امريكا و روسيه با طرح اتهامات بي‌سابقه فساد عليه ولاديمير پوتين رئيس‌جمهوري روسيه وارد مرحله جديدي شده است. روابط پرتنش بين دو كشور به‌دلايل مختلف تاكنون نه تنها به سمت آرامش سوق پيدا نكرده بلكه بر خلاف آن، با گذشت زمان مسائل جديدي به فهرست اختلافات دو كشور افزوده مي‌شود. اگر تاكنون مسكو و واشنگتن به‌دليل بحران اوكراين به صف‌آرايي در برابر يكديگر پرداخته بودند و وارد شدن روسيه در عرصه بحران سوريه به اين اختلافات دامن زده بود، اكنون حملات تبليغاتي و به راه انداختن يك جنگ رواني گسترده عليه پوتين از سوي مقامات دولت امريكا باعث تنش آشكار در روابط دو كشور شده است. سؤالي كه مطرح است اين كه چرا در برهه كنوني، واشنگتن موقع را براي تاختن به پوتين مناسب ديده و وي را به فساد گسترده متهم كرده و حتي پوتين را ثروتمندترين فرد كره زمين مي‌نامد. به نظر مي‌رسد موضع آشتي‌ناپذير روسيه در قبال خواسته‌هاي امريكا و حضور فعالانه آن در عرصه دو بحران مهم بين‌المللي يعني بحران اوكراين و بحران سوريه باعث شده تا دولتمردان واشنگتن، با طرح اتهامات بي‌سابقه سعي در ترور شخصيتي پوتين كرده و وي را نزد مردم روسيه و نيز افكار عمومي بين‌المللي بي‌اعتبار نمايند. جدا از صحت و سقم اتهامات مقامات دولت امريكا كه مورد تأييد كاخ سفيد نيز قرار گرفته و جاش ارنست سخنگوي كاخ سفيد ضمن تأييد آن، تأكيد مي‌كند كه پوتين قدرت را قبضه كرده است، مسئله مهم اينجاست كه امريكايي‌ها با توجه به اينكه در صحنه سياسي نتوانسته‌اند با پوتين به معامله‌اي دست يابند، لذا اكنون به اين جمع‌بندي رسيده‌اند كه بايد اعتبار و سلامت مالي و سياسي وي را زير سؤال ببرند تا بدين ترتيب، پوتين را در سطح يك رهبر خودكامه و فاسد پايين بياورند. نكته جالب توجه اينكه واشنگتن در حالي اقدام به اين كار مي‌كند كه هر از گاهي اخباري از فساد مالي يا اخلاقي دولتمردان غربي و متحدان آنها منتشر مي‌شود. اگر واقعاً ملاك قضاوت درباره كارآمدي سران سياسي، سلامت مالي و سياسي آنها باشد، بايد بسياري از سران كشورهاي غربي و متحدان غرب از عرصه قدرت كنار بروند. ضمن اينكه اساساً نيت امريكايي‌ها براي ايجاد ترديد درباره پوتين بيش از اينكه نگراني آنها براي مردم روسيه باشد، ايجاد تزلزل در اركان قدرت يكي از سران مخالف غرب است.
دكتر سيدرضا ميرطاهر
مرجع : روزنامه جوان
کد مطلب : ۵۱۸۵۲۸
منتخب
۱۹ ارديبهشت ۱۴۰۳
۱۹ ارديبهشت ۱۴۰۳
۱۹ ارديبهشت ۱۴۰۳
۱۸ ارديبهشت ۱۴۰۳
۱۸ ارديبهشت ۱۴۰۳
۱۸ ارديبهشت ۱۴۰۳
۱۸ ارديبهشت ۱۴۰۳
۱۸ ارديبهشت ۱۴۰۳
پیشنهاد ما
