نسیم تغییر در آمریکای لاتین و هوسهای استعمار پیر

این برای نخستین بار از زمان وقوع انقلاب كمونیستی در كوبا در سال ۱۹۵۹ میلادی است كه وزیر خارجه انگلیس از این كشور دیدن می‌كند.

«فیلیپ هاموند» وزیر خارجه انگلیس در ارتباط با سفرش به كوبا گفته است كه لندن به دنبال ایجاد مناسباتی جدید با این كشور حوزه كارائیب است.

هاموند، همزمان با سفرش به هاوانا در بیانیه‌ای آورده است: انگلیس و كوبا در ارتباط با جهان و نیز دستگاه‌های حكومتی دارای دیدگاه‌های بسیار متفاوتی هستند. اما همان‌طور كه كوبا وارد دوره ای از تغییرات مهم اجتماعی و اقتصادی می‌شود، من نیز به دنبال نشان دادن این موضوع به دولت و مردم كوبا هستم كه انگلیس به دنبال ایجاد یك روابط جدید با این كشور است.

هاموند افزود: همان‌طور كه من به‌ عنوان نخستین وزیر خارجه انگلیس از قبل از وقوع انقلاب كوبا در سال ۱۹۵۹ میلادی از این كشور دیدن می‌كنم، این‌ یك فرصتی برای شنیدن نظریات كوبا در مورد چالش‌های كنونی آن و نیز چشم‌اندازی كه برای آینده‌اش متصور است، به شمار می‌آید.

منابع انگلیسی گزارش دادند كه هاموند در جریان دیدارش با مقامات ارشد كوبایی از جمله وزیر خارجه این كشور، قرار است علاوه بر بحث در مورد مسایل دوجانبه، در مورد تغییرات اجتماعی و اقتصادی صورت گرفته در این كشور، مسأله حقوق بشر و نیز مقابله با تهدیدات بهداشتی جهانی از قبیل ویروس زیكا گفت‌ وگو كند.

به گفته این منابع، در جریان سفر وزیر خارجه انگلیس به هاوانا قرار است یک توافق دوجانبه در مورد تجدید ساختار بدهی كوبا به انگلیس و نیز توافق‌هایی درخصوص افزایش سطح همكاری‌های دو كشور در زمینه خدمات مالی، انرژی، فرهنگی و آموزشی به امضا برسد.

هاموند پیش از سفر به كوبا، از كلمبیا دیدن و با مقامات این كشور دیدار و گفتگو كرده بود.

سفر هاموند وزیر خارجه انگلیس به كوبا متعاقب سفر «باراک اوباما» رییس جمهوری آمریكا و «فدریكا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به این كشور صورت می گیرد.

سفر اوباما رییس جمهوری آمریكا به كوبا با هدف عادی‌سازی روابط واشنگتن با هاوانا پس از دوره طولانی از جنگ سرد، در دوم فروردین امسال صورت گرفت. فدریكا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز در چهارم فروردین ماه برای دیداری رسمی از كوبا و با هدف عادی سازی روابط بین بروكسل و هاوانا، به این كشور سفر كرد.

ذوب شدن یخ روابط هاوانا-واشنگتن و همزمانی تغییرات در آمریکای لاتین

سفر هاموند به هاوانا در شرایطی صورت می گیرد كه یخ روابط كوبا و غرب همزمان با تغییر سیاست های آمریكا در قبال كوبا در حال آب شدن است. به نظر می رسد اتحادیه اروپا و نیز انگلیس با شروع فرایند عادی سازی روابط واشنگتن و كوبا، مشتاق هستند تا روابط خود با هاوانا را در زمینه های مختلف بویژه اقتصادی و تجاری گسترش دهند.

اما این رویدادها درست زمانی رخ می دهند که از یک سو در آرژانتین بعد از سال ها یک رئیس جمهور غرب گرا روی کار آمده، در برزیل «دیلما روسف» در آستانه برکناری است و در ونزوئلا نیز وضعیت به همین شکل است و هم مادورو و هم روسف این وضعیت را کودتای مخالفین می دانند.

نکته ای که در این میان بسیار مشخص است این موضوع است که گردش انگلیس به آمریکای لاتین بعد از احیای روابط آمریکا با کوبا انجام می شود و شاید لندن در این دنباله روی مقاصدی دارد که پیگیری آن می تواند آمریکای لاتین را بار دیگر به صحنه تقابل شرق و غرب تبدیل کند.

روسیه و چین و البته ایران چند سالی است که روابطی بسیار مناسب با کشورهای امریکای لاتین دارند و شاید ترس از دست دادن این منطقه مهم که زمانی حیات خلوت آمریکا بوده، دلیل اصلی تمایل غربی ها برای حضور مجدد در آمریکای لاتین باشد.

این وضعیت در حالی است که انگلیس دست کم با یک کشور در امریکای لاتین مشکل دارد و این یک کشور آرژانتین است که به دلیل مطرح بودن موضوع جزایر مالویناس همچنان تنش هایی میان لندن و بوینس آیرس وجود دارد.

هوس های استعمار پیر و چالشی به نام مالویناس

تنش بین انگلیس و آرژانتین بویژه با پافشاری لندن بر بهره برداری از منابع هیدروکربنی جزایر مالویناس افزایش یافته است. در این زمینه آرژانتین با موفقیت، حمایت دیگر کشورهای منطقه آمریکای لاتین را به دست آورده و جبهه یکپارچه ای علیه انگلیس تشکیل داده است.

البته انگلیس نیز با رایزنی گسترده با دیگر کشورهای غربی و متحدان خود در سالهای اخیر، رای مثبت آنها را در مواردی که مناقشه مالویناس در مجامع عمومی بین المللی مانند مجمع عمومی سازمان ملل مطرح می شود به دست آورده است.

این در حالی است که از ابتدای سال ۲۰۱۵ تاکنون سازمان‌های بین المللی بسیاری از جمله گروه ۷۷ بارها حمایت خود را از آرژانتین در برابر اقدامات و بهره‌برداری‌های غیرقانونی انگلیس در جزایر مالویناس را اعلام کرده‌اند. انگلیس و آرژانتین در سال ۱۹۸۲ بر سر جزایر مالویناس درگیر یک جنگ کوتاه مدت ولی خونین شدند که در نهایت علیرغم خسارات زیاد نیروهای نظامی انگلیس، با شکست آرژانتین و اشغال این جزایر توسط انگلیس به پایان رسید. انگلیس از آن زمان تاکنون با آغاز گفتگوها درباره تمامیت ارضی این جزایر مخالفت کرده است.

آرژانتین و انگلیس پس از جنگ روابط خود را تجدید کردند اما شروع عملیات اکتشاف نفت از سوی شرکتهای انگلیسی در آبهای اطراف این جزیره دوباره موجب تشدید مناقشه بین دو کشور شده است. از سال ۲۰۱۰ میلادی، که انگلیس به شرکت های نفتی اجازه حفاری در این جزایر را داد، تنش میان دو کشور تشدید شده است. انگلیس با قدرت نمایی نظامی و اعزام ناوهای جنگی خود به این جزایر به تنش ها دامن زده است.

سوابق آمریکا و انگلیس و پیش بینی آینده

سوابق آمریکا و انگلیس در رابطه با کشورهای دیگر بویژه کشورهایی که از لحاظ سیاسی با غرب مشکل دارند توضیحی واضح و روشن از ضرب المثل ایرانی «سلام گرگ بی طمع نیست» است.

بر همین اساس در شرایطی که موج تغییرات در آمریکای لاتین فعلا به سود غرب است آمریکا و انگلیس عزم خود را جزم کرده اند تا در صورت بروز تغییرات اساسی در مرحله اول منافع خود را در این کشورها تامین کرده و در مرحله بعد با نفوذ روسیه و چین در این منطقه مقابله کنند اموری که هر دو مورد آن به زیان مردم آمریکای لاتین خواهد بود.