شش محور مهم در کارنامه حقوق بشری آل سعود

به گزارش اسلام تایمز، روز پنج شنبه دوم ژوئن برابر با سیزدهم خرداد ماه، سازمان ملل متحد، در اقدامی دیرهنگام با انتقاد از اقدامات ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی در جنگ یمن، این کشور را در فهرست سیاه ناقضان حقوق کودکان قرار داد.

اما این اقدام دوامی نداشت و تنها سه روز پس از انتشار این گزارش، ” بان کی مون ” دبیر کل سازمان ملل، تحت فشارها و تهدید های سعودی ها و حامیان آنان، نام این ائتلاف را از فهرست سیاه خارج کرد. تهدید های مالی از طرف سعودی ها دلیل این اقدام عنوان شده است.

طنزتلخ ماجرا این جاست که "عادل الجبیر” وزیر خارجه عربستان به سازمان ملل هشدار داده که دیگر دچار چنین اشتباهاتی نشود و از این به بعد بیشتر دقت کند.

انتشار این اخبار در روزهای اخیر، بهانه ای شد که باز پرونده حقوق بشری عربستان در کانون توجهات قرار گیرد. در حال حاضر پرونده حقوق بشر عربستان در داخل مرزهایش وضعیت بهتری نسبت به جنایات سعودی ها در خارج از مرزها ندارد. اما مسئله این جا است که به دلیل سیستم بسیار بسته و عملکرد غیر شفاف نهادها و ارگان ها در این کشور به دست آوردن آمار، امری بسیار مشکل است. آمار و ارقام استفاده شده در این گزارش، توسط نهادهای مختلف ازجمله سازمان ملل، دیده بان حقوق بشر، یونیسف و… گرد آوری شده اند که همه در یک کلام عربستان را به نقض گسترده حقوق بشر متهم می کنند. در ادامه به بررسی مهم ترین موارد نقض حقوق بشر در عربستان سعودی می پردازیم.

جنگ علیه یمن

بیش از یک سال از آغاز جنگ علیه مردم بی دفاع یمن می گذرد و ائتلافی به رهبری عربستان با استفاده از پیشرفته ترین سلاح ها، تقریبا تمام زیر ساخت های این کشور فقیر را ویران کرد. براساس گزارش وزارت بهداشت یمن، تاکنون حدود 8 هزار نفر از مردم یمن کشته شده اند که این تعداد شامل حدود 1600 کودک و 1200 زن بوده اند .

به گزارش سازمان ملل، عربستان سعودی مسئول کشته شدن بیش از 60 درصد از کودکانی است که در جنگ یمن از بین رفته اند.

همچنین طبق آخرین آماری که توسط یونیسف منتشر شده است، هر روز به طور میانگین 6 کودک یمنی کشته یا زخمی می شوند. علاوه بر این، حدود 10 میلیون کودک در یمن به کمک های انسانی فوری نیاز دارند.

سرکوب معترضان در بحرین

در پی خیزش های مردمی در کشورهای عربی، 5سال پیش معترضان بحرینی برای پیگیری مطلبات خود از رژیم آل خلیفه به خیابان ها آمدند. در مارس 2011 نیروهای نظامی سعودی وارد بحرین شدند و در میدان لولو به سوی تظاهر کنندگان آتش گشودند و ده ها تن از شیعیان را به شهادت رساندند.

وضعیت شیعیان در عربستان

حدود 15 تا 20 درصد جمعیت عربستان سعودی را شیعیان تشکیل می دهند که غالبا در استان الشرقیه و در شهرهای حساء و قطیف سکونت دارند. این استان در حالی 80 درصد از نفت عربستان را در اختیار دارد که یکی از محروم ترین نواحی این کشور محسوب می شود. این مناطق فاقد امکانات بهداشتی و درمانی و تسهیلات مدرن شهری هستند. همچنین شیعیان این استان اگرچه در اکثریت هستند اما حق تصدی مناصب و پست های دولتی را ندارند.

در شهر مدینه نیز بیش از 50 هزار نفر از شیعیان حضور دارند اما حق آشکار ساختن مذهب خود را ندارند. آنان نمی توانند اذان بگویند و لباس روحانی بر تن کنند ویا برای خود حسینیه و مسجدی داشته باشند. منطقه نجران، در جنوب غربی عربستان نیز بیش از 90 درصد جمعیت خود را به شیعیان اختصاص داده است. اما فشارهای وارد بر آنان به حدی است که دیده بان حقوق بشر در گزارش خود نسبت به تبعیض های اعمال شده علیه شیعیان چه در مسائل شغلی و چه تعلیم و تربیت هشدار داده است .

اوضاع اسف بار زندان ها

گزارش های فراوانی از شرایط وخیم و رقت بار زندان های عربستان و نقض گسترده حقوق زندانیان در آنجا وجود دارد. البته حکام سعودی، همان طور که پیش تر گفته شد، راه را بر هرگونه اطلاع رسانی از داخل زندان ها بسته اند که این خود نگرانی ها را افزون تر می کند .

شرایط نابسامان بهداشت، نبود امکانات پزشکی، کیفیت بد خوراک، تراکم بیش از حد زندانیان در سلول های کوچک و… از جمله مواردی هستند که در گزارش دیده بان حقوق بشر نسبت به شرایط زندان های عربستان به آن ها اشاره شده است. نکته مهم تر اینکه، وضعیت زنان زندانی در این زندان ها به مراتب نگران کننده تر است زیرا آن ها در معرض خطر سوء استفاده جنسی و تعرض قرار دارند.

فعالان سیاسی _ مدنی

با توجه به ساختار بسته و غیر دموکراتیک حکومت عربستان، حق هرگونه فعالیت سیاسی در قالب احزاب و گروه ها و سندیکاها ، از مردم سلب شده است. ساختار این کشور براساس حاکمیت یک خاندان بر کشور و به شیوه کاملا بسته و دیکتاتوری است. پر واضح است که هرگونه تلاشی برای تغییر و اصلاح در این سیستم با برخورد شدید حکام آن مواجه خواهد شد. شاهد مثال این مدعا هم "شیخ نمر”، روحانی برجسته شیعه بود که در دی ماه 94 به دست حکام آل سعود اعدام شد.

نکته مهم این جاست که عربستان تمام مخالفان سیاسی خود را با اتهامات امنیتی بازداشت می کند تا این طور وانمود کند که اینان برای امنیت کشور ایجاد خطر می کنند.

شرایط تبعیض آمیز علیه زنان

نحوه رفتار با زنان در عربستان به شدت تبعیض آمیز است. آن ها به دفعات قربانی خشونت های خانگی می شوند ولی مرجعی برای احقاق حقوق آن ها وجود ندارد .آنان از حق برخورداری از هویت مستقل، حق رای، اجازه رانندگی، انجام فعالیت های اقتصادی، حق سفر بدون محارم، اجازه حضور در مکان ها و اجتماعات بدون همراه و… محروم هستند.

در پایان باید اشاره کرد که موارد ذکر شده در بالا نمونه های کوچکی از موارد نقض حقوق بشر و آزادی های مدنی توسط خاندان حاکم بر عربستان هستند. مسائل بسیاری از جمله نقض حقوق اتباع خارجی و کارگران، نبود آزادی بیان و اندیشه، عدم برخورداری از قانون اساسی شفاف و مدون، ازدواج اجباری کودکان و محاکمه و اعدام کودکان نیز از معضلات قابل بررسی در این کشوراست که هرکدام موضوع یک گزارش مفصل هستند.

سمانه سعادت