۰
دوشنبه ۳۱ خرداد ۱۳۹۵ ساعت ۱۴:۰۶
به گزارش اسلام تایمز، پایگاه اینترنتی مرکز مطالعاتی الزیتونه در گزارشی به بررسی انتفاضه فلسطین و مواضع رژیم صهیونیستی نسبت به موج تازه عملیات فلسطینی‌ها از اکتبر سال 2015 تاکنون گرفته و برخی متغیرها و شاخص‌ها در این زمینه را به بررسی گذاشت. موضوعی که در این گزارش مورد مناقشه قرار گرفت، مواضع اسرائیل در قبال برخی مسائل مرتبط با ماهیت انتفاضه ، توصیف آن، عوامل و انگیزه‌های آغاز انتفاضه و راهکارهای سرکوب آن و مواضع و عملکردهای کابینه و شخصیت‌های ارشد رژیم صهیونیستی در قبال آن است. همچنین در این گزارش نقش تشکیلات خودگردان در قبال حوادث اخیر نیز به بررسی گذاشته می‌شود.
نام گذاری صهیونیست‌ها برای انتفاضه
اسرائیلی‌ها در زمینه نام‌گذاری واحدی برای انتفاضه کنونی فلسطین در کرانه باختری و قدس اشغالی یا اراضی داخل سرزمین‌های اشغالی 48 به توافق نرسیدند. اما چیزی که مشخص است اینکه سطوح سیاسی و نظامی- امنیتی رژیم صهیونیستی سعی دارند حوادث اخیر را انتفاضه نام نگذارند.
صهیونیست‌ها اسامی متعددی برای این حوادث انتخاب کردند که " موج تروریسم "، " اقدامات خشونت‌آمیز "، " طوفان " و ... برخی از این نام‌ها است، تماس مؤسسات سیاسی و امنیتی و مخالفان کابینه رژیم صهیونیستی همواره از نام موج تروریسم برای خطاب قرار دادن انتفاضه مردمی فلسطینی‌ها استفاده می‌کنند.
الف: دیدگاه مؤسسات سیاسی و امنیتی رژیم صهیونیستی در قبال انتفاضه
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی حوادث جاری در فلسطین اشغالی را موجی از خشونت‌ها و تروریسم معرفی می‌کند که عامل اصلی آن اقدامات تحریک‌آمیز طرف‌های متعدد فلسطینی است.
مؤسسات امنیتی رژیم صهیونیستی نیز این حوادث را انتفاضه مردمی نام نمی‌گذارند، بلکه آنها را اقدامات خشونت‌آمیز معرفی می‌کنند. این در حالی است که با وجود استمرار این عملیات‌ها طی ماه‌های گذشته در ابعاد مختلف شامل حمله با سلاح سرد ، حمله با خودرو ، تیراندازی و پرتاب سنگ تلفات و جراحات زیادی در داخل سرزمین‌های اشغالی به بار آورد. سرویس‌های امنیتی رژیم صهیونیستی، همچنان از نامیدن این رویکرد به عنوان انتفاضه خودداری می‌کنند.
برخلاف آنچه که در انتفاضه‌های گذشته در سال‌ها 1987 و 2000 شاهد آن بودیم، از دیدگاه صهیونیست‌ها به نظر نمی‌رسد انتفاضه کنونی با فرماندهی قوی و حضور بیشتر فلسطینی‌ها در پشت پرده همراه باشد و به‌استثنای برخی جوانان که سنگ پرتاب کرده یا با سلاح سرد حمل می‌کردند، میزان مشارکت در این انتفاضه نسبت به سه انتفاضه سابق بسیار کم است. با این وجود با استمرار روند انتفاضه می‌بینیم که توصیفات نظامی صهیونیست‌ها نسبت به حوادث اتفاق افتاده از موج تروریستی فراتر رفته تا جایی که برخی از این سرویس‌های امنیتی موضوع انتفاضه محدود با مدت زمان طولانی را مطرح می‌کنند.
موشه یعلون وزیر امنیت رژیم صهیونیستی با پذیرش ارزیابی‌های مؤسسات امنیتی این رژیم مدعی شد که " موج تروریستی " موجود یک انتفاضه نیست. وی در این زمینه افزود: ما نمی‌بینیم که ملت فلسطین به خیابان‌ها بریزند، در اینجا تنها یک موج تروریستی وجود دارد، حتی تشکیلات خودگردان این رویکرد را یک طوفان نامیده، نه انتفاضه.
ب: دیدگاه احزاب مخالف کابینه صهیونیستی در قبال انتفاضه
جریان‌های معارض کابینه رژیم صهیونیستی از جمله "اردوگاه صهیونیستی " به ریاست اسحاق هرتسوگ با دیدگاه‌های کابینه در قبال موج تروریستی نامیدن حوادث مذکور مخالف است. هرتسوگ از مدت‌ها پیش هشدار داد که اسرائیل در آستانه یک انتفاضه قرار دارد. وی اخیراً به صراحت اعلام کرده که آنچه در حال رخ دادن است، یک انتفاضه به تمام معنا است. وی در کنفرانس آکادمی مطالعات امنیت داخلی که در 19 ژانویه 2016 در تهران برگزار شد ، تأکید کرد که اسرائیل در اوج انتفاضه سوم قرار دارد و اگر سرکردگان اسرائیل بخواهند این حقیقت را انکار کنند، این روند می‌تواند انتفاضه را بیش از پیش به جلو ببرد.
ج: مواضع رسانه‌های صهیونیستی نسبت به انتفاضه:
تحلیلگران و رسانه‌های رژیم صهیونیستی اسامی مختلفی را برای حوادث اخیر فلسطین انتخاب کردند. برخی از آنها به این حوادث نام " موج تروریسم " داده و برخی دیگر آن را " در مسیر انتفاضه سوم " معرفی کردند. برخی دیگر به قطع و یقین اعلام کردند که حوادث اخیر " انتفاضه سوم " است. آنها تأکید کردند که نام‌گذاری اسم واقعی این تحول، مهم است ، چرا که عدم اقدام به این نام گذاری به سرویس‌های سیاسی و نظامی اسرائیل اجازه فرار از مسئولیت را می‌دهد.
ویژگی‌های انتفاضه
مؤسسات رژیم صهیونیستی و به ویژه سرویس‌های امنیتی شاخص مهم عملیات فلسطینی‌ها ( چاقو کشی و زیر گرفتن با خودرو یا تیراندازی) را انفرادی بودن آن معرفی کردند. در همین راستا صهیونیست‌ها اصطلاح " گرگ های انفرادی " را برای نام بردن این شاخص ترویج کردند.
موشه یعلون وزیر امنیت رژیم صهیونیستی در این زمینه می‌گوید که عملیات صورت گرفته اساساً عملیات افراد است و شبکه‌های منظمی از " گروه‌های تروریستی " در آن حضور ندارند. وی مدعی است که ناتوانی گروه‌هایی که آنها را سازمان‌های تروریستی معرفی می‌کند، از این موضوع سرچشمه می‌گیرد که اسرائیل در همه مناطق موفق به بازداشت آنها شده است. وی در عین حال می‌افزاید که رویکردهای تروریستی باعث تغذیه خود می‌شود و بحث تقلید و اقدامات مشابه در این عملیات ها مطرح است.
شاباک سرویس امنیت داخلی رژیم صهیونیستی نیز در سندی که در نوامبر 2015 منتشر کند، مدعی شد که عاملان عملیات‌های اخیر جوانانی بودند که براساس یک دیدگاه مشخص و فرمانده سازماندهی‌شده کار نمی‌کنند، بلکه ماهیتی خودجوش و مردمی دارند.
در مقابل سرویس جاسوسی ارتش رژیم صهیونیستی (امان ) در گزارشی تأکید می‌کند که دو عامل سرنوشت‌ساز یعنی عموم فلسطینی‌ها و جنبش فتح در خارج از چارچوب تنش‌های کنونی قرار دارند. براساس این گزارش افکار عمومی فلسطینی‌ها به سمت جنبش‌های اعتراض‌آمیز پیش نمی‌رود، چرا که در صورت ادامه این روند ممکن است فلسطینی‌ها به سمت تظاهرات گسترده پیش بروند.
در زمینه سازماندهی نیز باید به این نکته اشاره کرد که عناصر مسلح در اردوگاه‌های آوارگان مقادیر زیادی از سلاح‌ها در اختیار دارد ، بخش عمده‌ای از این افراد در سرویس‌های امنیتی وابسته به تشکیلات خودگردان کار می‌کنند و در صورت پیوستن این گروه به باید تنش‌های موجود، نوعی رویکرد بی‌سابقه پیش خواهد آمد که آثار حیاتی بر دو طرف خواهد داشت. به این ترتیب امان معتقد است که تنش‌های موجود همچنان خارج از دایره این دو عامل قرار دارند.
عوامل و انگیزه‌های انتفاضه مردمی:
مواضع و اظهارات و ارزیابی‌های تصمیم‌سازان اسرائیلی نشان دهنده تناقض آشکار بین مقامات سیاسی و امنیتی در زمینه عوامل و انگیزه‌های آغاز تنش‌های موجود در سرزمین‌های اشغالی است:
سرکردگان سیاسی اسرائیل از جمله بنیامین نتانیاهو عوامل سیاسی و اقتصادی محرک برای آغاز انتفاضه کنونی را به رسمیت نمی‌شناسند، آنها رویکردهای تحریک‌آمیز را تنها عامل این اقدامات معرفی می‌کنند. نتانیاهو در هر مناسبتی القا می‌کند که اتفاقات موجود به نفع تحریکات دروغینی است که جنبش حماس و تشکیلات خودگردان و تعداد دولت‌های منطقه‌ای و همچنین گروه جنبش اسلامی در داخل فلسطین به رهبری رائد صلاح دنبال می کنند.
یعلون نیز مدعی می شود که عامل این اتفاقات، تحریکاتی است که جنبش اسلامی و تشکیلات خودگردان فلسطین آن را در پیش گرفته‌اند.
مؤسسات امنیتی رژیم صهیونیستی برخلاف دیدگاه‌های سیاست‌مداران، عوامل دیگری را برای آغاز انتفاضه مردمی برشمردند. گادی آیزنکوت رئیس ستاد ارتش اسرائیل در کنفرانسی که در مرکز هرتصلیا برگزار شده، سه عامل اساسی برای تنش‌های موجود در سرزمین‌های اشغالی برشمرده‌اند که شامل بی‌ثباتی ، کاهش جایگاه تشکیلات خودگردان و موقعیت اقتصادی سخت شهروندان است.
شاباک نیز معتقد است که عاملان عملیات‌های فلسطینی براساس احساس ظلم ملی، اقتصادی و شخصی عملیات‌ها را انجام می دهند.
سرتیپ هیرتسی هلیوی رئیس شورای اطلاعات ارتش رژیم صهیونیستی در یکی از نشست‌های هفتگی کابینه که به صورت " به کلی محرمانه " برگزار شد، عوامل زیر را به عنوان بسترهای آغاز عملیات های امنیتی معرفی می‌کند.
- تلاش اسرائیل برای ایجاد تغییر در اوضاع کنونی حرم بیت‌المقدس.
- عملیات بر ضد خانواده دوابشه ( که تمامی افراد خانواده زنده زنده به آتش کشیده شدند)
- احساس یأس و سرخوردگی افکار عمومی فلسطینی‌ها در نتیجه فقدان افق سیاسی.
- برخی عوامل دیگر نیز وجود دارد که در روحیه جوانان عامل عملیات‌ها تأثیرگذار است، از جمله این عوامل می‌توان به گفت‌وگو در شبکه‌های اجتماعی و مشاهده فیلم‌های مستند از عملیات‌های دیگر اشاره کرد.
گزارش‌های مطبوعاتی تأکید دارند که مواضع اعلام شده از سوی هلیوی رویکرد کلیه مؤسسات امنیتی در برابر کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی از آغاز تنش‌ها تا کنون بوده است. گادی آیزنکوت رئیس ستاد ارتش و شخصیت‌های برجسته دیگر ستاد ارتش رژیم صهیونیستی رویکردی اعتدالگرایانه تر از وزرای کابینه در پیش گرفتند. آنها بر نیاز اسرائیل به ادامه هماهنگی‌های مستحکم با محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان و سرویس‌های امنیتی تأکید کردند.
گزارش‌های صهیونیستی نشان از آن دارد که اظهارات هلیوی در کابینه اسرائیل برخی وزرا را آشفته کرده است. از جمله این افراد زئیف الکین وزیر لیکودی کابینه است که مدعی شده اظهارات هلیوی این رویکرد را ایجاد می‌کند که اسرائیل در روند آغاز انتفاضه گناهکار است، نه تحریکات موجود. وی مدعی است که واقعیت‌ها نشان می‌دهد که خشونت‌ها در نتیجه تحریکات دروغین از سوی برخی طرف‌های فلسطینی انجام می‌شود.
مناقشه این موضوع به درگیری کلامی اعضای کابینه رژیم صهیونیستی منتهی شد و این روند اختلافات را در میان برخی وزرا و فرماندهان ارتش اسرائیل افزایش داد. ارتش اعلام کرد که مواضعش نسبت به محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین تغییر نمی‌کند و همچنان معتقد است که ابومازن تروریست‌ها را تشویق نکرده ، بلکه هدف اساسی آن بقای سیاسی در حاکمیت تشکیلات خودگردان است.
دیدگاه رژیم صهیونیستی نسبت به نقش تشکیلات خودگردان در انتفاضه
درست مانند اختلاف مؤسسات سیاسی و امنیتی رژیم صهیونیستی در زمینه عوامل آغاز انتفاضه فلسطین ، این مؤسسات در زمینه نقش تشکیلات خودگردان در حوادث مذکور نیز دچار اختلاف نظر شده‌اند. نتانیاهو و وزرایش همچنان تشکیلات خودگردان را مسئول انجام این اقدامات و تحریکات مستمر بر ضد اسرائیل اعلام کردند. نتانیاهو بارها به صراحت گفت که جامعه جهانی باید از ابومازن بخواهد که تحریک به تروریسم و ترویج اکاذیب به ویژه در قبال مسجدالاقصی را متوقف کند.
در مقابل مؤسسات امنیتی از نقش! تشکیلات خودگردان در مهار روند تنش‌های موجود استقبال و تأکید کردند که تشکیلات خودگردان نقش مهمی در سرکوب فضای انتفاضه داشته است. این مؤسسات بر ادامه هماهنگی‌های امنیتی بین اسرائیل و تشکیلات خودگردان تأکید کرده و ابراز داشتند که عباس به دنبال آرام کردن اوضاع و کاستن از دامنه های انتفاضه است.
با این وجود سرویس اطلاعات نظامی رژیم صهیونیستی ادامه روند موجود را باعث آسیب زدن به مناسبات بین اسرائیل و تشکیلات خودگردان معرفی می‌کند و مدعی می‌شود که فقدان ابتکار سیاسی در این زمینه باعث تضعیف عباس در محافل فلسطینی شده و این روند می‌تواند به فروپاشی تشکیلات خودگردان منجر شود که عامل مهمی در جلوگیری از بروز انتفاضه سوم است. امان در گزارش خود تأکید دارد که ابومازن همچنان به درگیری غیرخشن بر ضد اسرائیلی اعتقاد دارد، اما با این وجود این حقیقت را درک کرده که روند سیاسی در سایه حاکمیت کنونی رژیم صهیونیستی غیرقابل اجرا است.
براساس این گزارش اطلاعاتی، مقامات حماس در نوار غزه همچنان نسبت به باز شدن جبهه جدید بر ضد اسرائیل است ملاحظه دارند، اما با این وجود عملیات انجام شده در کرانه باختری را با تمامی ابزارها تشریح کرده و به دنبال سامان‌دهی عملیات تیراندازی و بمب‌گذاری و ادامه عملیات انتحاری هستند. البته به ادعای این گزارش موفقیت این گروه تاکنون اندک بوده است.
اختلافات داخلی در زمینه راهکارهای سرکوب انتفاضه مردمی
احزاب مختلف رژیم صهیونیستی در پی موج عملیات فلسطینی‌ها دچار چالش شده‌اند. از سویی احزاب داخل ائتلاف کابینه در زمینه نحوه تعامل کابینه با عملیات فلسطینی‌ها دچار اختلاف نظر هستند و از سوی دیگر مخالفان کابینه حمله گسترده‌ای را بر ضد نتانیاهو و دولتش انجام داده و آن را به شکست در تحقق امنیت متهم می‌کنند. نتانیاهو حتی از حملات سنگین عناصر حزب خود یعنی لیکود و حزب خانه یهودی نیز در امان نیست.
اختلافات داخل کابینه در زمینه راهکارهای سرکوب عملیات فلسطینی‌ها شامل دو اردوگاه متضاد می‌شود. اردوگاه اول را بنیامین نتانیاهو و وزیر امنیت و سرویس‌های امنیتی از جمله ارتش تشکیل می‌دهند. این گروه به دنبال جلوگیری از تشدید تنش‌ها با فلسطینی‌ها بود و طرح اقدامات مجازات گونه بر ضد آنها را رد می‌کنند. این در حالی است که گروه دوم به رهبری حزب خانه یهودی که از آرای برخی وزرا و مسئولان ارشد حزب لیکود و رهبران شهرک‌های صهیونیست‌نشین برخوردار است، خواستار استفاده بیشتر از زور برای سرکوب انتفاضه هستند. آنها معتقدند دامنه این خشونت می‌تواند تا تهدید به عملیات نظامی گسترده دنبال شود. این گروه خواستار توسعه شهرک سازی در واکنش به موج انتفاضه فلسطین شده‌اند.
در همین چارچوب حزب خانه یهودی نتانیاهو را به محدود کردن دست نظامیان و عدم صدور مجوز برای سرکوب گری واقعی نسبت به این عملیات‌ها متهم کرده و خواستار توسعه شهرک سازی در کرانه باختری و قدس و زندانی کردن مجدد آزاد شدگان معامله شالیت شده است. این در حالی است که سرویس‌های سیاسی و امنیتی گفته اند که ارتش را محدود نکرده اند و ارتش تمامی حمایت‌های لازم را از نخست‌وزیر دریافت می‌کند.
در همین چارچوب نفتالی بنت رئیس حزب خانه یهودی به سیاست‌های کابینه رژیم صهیونیستی حمله کرده و آن را متهم به سهل‌انگاری در قبال مجازات فلسطینی‌ها محکوم می‌کند. وی همچنین دعوت نتانیاهو از محمود عباس برای بازگشت به میز مذاکرات را مورد انتقاد جدی قرار داده است. همین موضوع مناقشه گسترده‌ای بین دو حزب خانه یهودی و لیکود ایجاد کرده است، مناقشه‌ای که حتی امکان استعفای وزرای منتقد دولت را نیز مطرح می‌کند.
بر اساس گزارش‌های موجود حزب خانه یهودی برای تحقق برخی دستاوردها این موضع را اتخاذ کرده است: تلاش برای پایان ناامیدی شهرک‌نشینان و صهیونیست‌ها و آماده برای امکان تشکیل دولت وحدت ملی از طریق الحاق اردوگاه یهودی به ائتلاف ناگهانی و احتمالی کابینه.
انتقاد از نتانیاهو تنها منحصر به برخی شرکای وی در ائتلاف کابینه نشد، بلکه حتی در داخل حزب وی و حتی حامیانش از شهرک‌نشینان و فعالان حزب لیکود نیز کشیده شد، به این ترتیب این حزب در سایه تناقض موجود در اظهارات مسئولان آن با رویکردهای نتانیاهو دچار تزلزل شده بود. در همین چارچوب تعدادی از رهبران شهرک‌نشینان تجمع اعتراض‌آمیز را در مقابل منزل نتانیاهو در قدس برگزار کردند، تجمعی که تعدادی از وزرای کابینه و اعضای حزب لیکود نیز در آن شرکت داشته و اظهاراتی متناقض با مواضع و رویکردهای نتانیاهو مطرح کردند.
مخالفان کابینه نیز سعی کردند از شرایط موجود به بهترین نحو استفاده کرده و نتانیاهو را به شکست در تحقق امنیت برای اسرائیلی‌ها و فقدان تسلط بر جامعه متهم کنند. آنها نخست وزیر را مسئول ایجاد چالش‌های امنیتی و فقدان افق سیاسی در سرزمین‌های اشغالی معرفی کردند و درخواست‌هایی نیز برای استعفای وی مطرح شد. برخی از این گروه‌ها هشدار دادند که اسرائیل در آستانه انتفاضه سوم قرار دارد و در همین چارچوب نتانیاهو باید از فضای منطقه‌ای موجود برای رسیدن به سازش سیاسی با طرف فلسطینی استفاده کنند.
در سایه اختلافات سیاسی در زمینه راهکارهای مقابله با عملیات فلسطینی‌ها ، شکاف بزرگی بین مؤسسات امنیتی و سطوح سیاسی سرزمین‌های اشغالی ایجاد شد. در حالی که افسران ارشد مؤسسات امنیتی خواستار عدم فشارهای بیشتر بر فلسطینی‌ها جهت جلوگیری از انتفاضه سوم و ورود گروه‌های مسلح فلسطینی به خط درگیری‌ها بودند ، اعضای کابینه امنیتی اسرائیل عملیات نظامی گسترده برای سرکوب انتفاضه در کرانه باختری را مطرح می‌کنند. ارتش اسرائیل خود را آماده کرده بود تا برخی تسهیلات را در صورت حفظ امنیت و ثبات به فلسطینی‌ها ارائه دهد. از جمله این تسهیلات تجهیز سرویس‌های امنیتی تشکیلات خودگردان به سلاح بود تا بتوانند امنیت و ثبات را در اردوگاه‌های آوارگان ایجاد کنند. پیشنهاد دیگر ارتش اسرائیل صدور بیشترین مجوز کار برای فلسطینی‌ها و ارائه تسهیلات اقتصادی در زمینه انتقال کالاها بود. این پیشنهادات شکاف موجود بین مؤسسات امنیتی و سیاسی را بیش از پیش افزایش داد . محافل سیاسی خشم و عصبانیت خود را نسبت به این پیشنهادات ابراز داشتند و آن را مدیریت نادرست حوادث ارزیابی می‌کردند. محافل سیاسی تأکید کردند که نخست وزیر و وزیر امنیت رژیم صهیونیستی قصد ندارند هیچ تسهیلات یا اقدامی نشان دهنده حسن نیت خود را در قبال فلسطینی‌ها انجام دهند.
مواضع افکار عمومی رژیم صهیونیستی نسبت به انتفاضه
برخی مؤسسات نظرسنجی تلاش کردند رویکردهای افکار عمومی رژیم صهیونیستی در رابطه با چالش‌های امنیتی روزافزون در نتیجه این انتفاضه را مورد بررسی قرار دهند. موضوعات امنیتی اولویت اصلی نظرسنجی‌های انجام شده بود. در این زمینه سؤالی در رابطه با مناسب‌ترین شخصیت برای سرکوب انتفاضه و بهبود اوضاع امنیتی کنونی صهیونیست ها مطرح شد. موج عملیات انجام شده همچنین محبوبیت بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم اسرائیل را کاهش داده و افکار عمومی عدم رضایت خود را از عملکرد وی در ابعاد امنیتی اعلام کردند.
براساس نتایج یک نظرسنجی که شبکه 10 تلویزیون رژیم صهیونیستی اواخر سال گذشته میلادی منتشر کرد، 69% از اسرائیلی‌ها نسبت به عملکرد نتانیاهو در قبال انتفاضه ناراضی بودند. این نظرسنجی می‌افزاید که 55% از افکار عمومی صهیونیست‌ها ابومازن را مسئول تنش در اوضاع امنیتی معرفی می‌کنند، این در حالی بود که 24% نیز نتانیاهو را در این زمینه متهم می‌کردند.
در نظرسنجی مشابهی که شبکه دو تلویزیون رژیم صهیونیستی نتایج آن را اعلام کرد، 72% از شرکت‌کنندگان عدم رضایت خود از عملکرد نتانیاهو در بحران امنیتی کنونی را اعلام کردند. آنها اعتقاد داشتند که به ترتیب لیبرمن و بنت و نتانیاهو بهترین افراد برای حل و فصل اوضاع کنونی هستند.
نظرسنجی شبکه دو تلویزیون رژیم صهیونیستی " مناسب‌ترین شخصیت‌ها برای سرکوب انتفاضه و حل و فصل مشکلات امنیتی اسرائیل را به ترتیب در موارد زیر نشان می‌دهد:
- آویگدور لیبرمن ، 22%
- نفتالی بنت، 17%
- بنیامین نتانیاهو ، 15%
- گابی اشکنازی ، 10%
- بوگی هرتسوگ، 5%
- یائیر لاپید، 4%
روزنامه صهیونیستی معاریو نیز نتایج یک نظرسنجی را منتشر کرد که نشان می‌داد 67% از یهودیان از عملکرد نتانیاهو در قبال انتفاضه فلسطین ناراضی هستند. 66% از یهودیان شرکت کننده در این نظرسنجی خواستار عقب‌نشینی از محلات فلسطینی نشین در شرق قدس بودند. در حالی که 29% با این موضوع مخالفت می‌کردند.
پایگاه اینترنتی صهیونیستی واللا و روزنامه یدیعوت آحارونوت با انتشار نتایج یک نظرسنجی در اولین روز سال 2016 اعلام کردند که اسرائیلی‌ها در پی آغاز انتفاضه فلسطین احساس امنیت خود را از دست داده‌اند و محبوبیت بنیامین نتانیاهو به شکل واضحی کاهش پیدا کرده است.
براساس این نظرسنجی 61% اسرائیلی‌ها معتقدند که امنیت آنها در نتیجه انتفاضه کنونی دچار آسیب جدی یا جزئی شده است و تنها 29% اعتقاد دارند که امنیت آنها خیلی تغییر نکرده است. در این میان تنها 9 در صد اعتقاد دارند که سطح امنیتی آنها در نتیجه انتفاضه هیچ تغییری نداشته است. 71% اعتقاد دارند که کابینه اسرائیل عملکرد مطلوبی در قبال بروز تنش‌های امنیتی نداشته و تنها 19% معتقدند که کابینه به شکلی مناسب با این بحران تعامل کرد.
نتایج این نظرسنجی همچنین از کاهش محبوبیت عمومی حزب لیکود خبر می‌داد، به گونه‌ای که اگر در شرایط کنونی انتخابات عمومی برگزار شود، تعداد کرسی‌های لیکود از 30 کرسی به 25 کرسی کاهش پیدا خواهد کرد. این در حالی است که قدرت حزب یش عاتید افزایش پیدا کرده است. تحلیلگران اعتقاد دارند در صورت انجام انتخابات پارلمانی، کرسی‌های این گروه از 11 کرسی به 18 کرسی افزایش پیدا می‌کند. برگزاری چنین انتخاباتی می تواند تعداد کرسی‌های فراکسیون " اردوگاه صهیونیستی " به ریاست اسحاق هرتسوگ را از 24 کرسی به 18 کرسی کاهش دهد. در حالی که خانه یهودی می‌تواند هشت کرسی کنونی را به 11 تا 12 کرسی ارتقا بخشد و حزب اسرائیل خانه ما نیز با دو کرسی افزایش به 8 کرسی دست پیدا خواهد کرد.
همچنین نتایج یک نظرسنجی که روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارونوت در آوریل 2016 منتشر کرد، نشان می‌دهد که 62 درصد صهیونیست‌ها از ایده عقب‌نشینی از روستاهای فلسطینی شرق قدس برای حفظ اکثریت یهودیان در قدس موافق هستند و تنها 38% با این طرح مخالفند.
همچنین براساس نتایج این نظرسنجی 75% صهیونیست‌ها معتقدند که کابینه باید برای برگزاری کنفرانس امنیتی منطقه‌ای با مشارکت برخی رژیم‌های عربی تلاش کند و تنها 25 درصد با این ایده مخالفت کرده‌اند.
نتیجه‌گیری
به طور خلاصه می‌توان گفت که نگرانی و تزلزل و سرگشتگی، ویژگی‌های بارز نحوه تعامل کابینه رژیم صهیونیستی با انتفاضه مردم فلسطین است. تعامل اسرائیلی ها با انتفاضه در بالاترین سطوح در مهار این واقعیت خود را متزلزل نشان داد. این تزلزل در بسیاری از موارد افزایش پیدا کرده و به اختلاف و تناقض در داخل کابینه یا بین کابینه و سطوح سیاسی دیگر یا بین ارتش و شاباک یا سطوح نظامی و امنیتی رسیده است.
با وجود هم گرایی محافل صهیونیستی نسبت به توصیف انتفاضه فلسطین، تناقضات گسترده‌ای در دیدگاه صهیونیست‌ها نسبت به عوامل بروز انتفاضه و ماهیت نقش تشکیلات خودگردان و محمود عباس رئیس آن در تشویق یا مهار روند انتفاضه وجود دارد، این اختلافات تا حدی جدی است که در برخی موارد وزرای کابینه اتهاماتی را بر ضد یکدیگر مطرح کرده یا درگیری‌هایی بین وزرا و افسران ارشد ارتش و شاباک به وجود آمده است.
با وجود این اختلافات، نگرانی و وحشت، موضع مشترک تمامی ساختارها و محافل نظامی و سیاسی، تبلیغاتی و مردمی اسرائیل از ادامه روند موجود است. نتایج نظرسنجی‌ها از نارضایتی افکار عمومی از عملکرد کابینه نتانیاهو در نتیجه افزایش تنش‌های امنیتی خبر می‌دهد و شهرک‌نشینان افراطی صهیونیست آویگدور لیبرمن را که به سرسختی و خشونت بر ضد فلسطینی‌ها معروف است را بهترین گزینه برای سرکوب انتفاضه معرفی می‌کنند. این نشان می‌دهد که نگرانی صهیونیست‌ها باعث شده آنها خواستار بیشترین اعمال خشونت بر ضد فلسطینی‌ها برای مهار این روند باشند.
به نظر می‌رسد نگرانی، تزلزل و اختلافات موجود که در ماه‌های اخیر سال 2015 به اوج خود رسیده بود ، با روند بیشتر و پیچیده‌تری در سال 2016 ادامه داشته باشد، چرا که عوامل بروز انتفاضه در سایه سیاست‌های کنونی کابینه اسرائیل ادامه پیدا کرده و به نظر می‌رسد به علت عدم وجود دیدگاهی واحد در نظر مسئولان سیاسی و امنیتی برای مقابله با انتفاضه، بخش عمده‌ای از این روند ادامه پیدا کند. در همین راستا است که افکار عمومی صهیونیست‌ها نیز اطمینان به بهبود اوضاع در آینده نزدیک ندارند. این در حالی است که صهیونیست‌ها معتقدند افق راه حل سیاسی در برابر فلسطینی‌ها با بن بست راه حل تشکیل دو دولت با شکست مواجه شده است. به این ترتیب نه تنها اوضاع سیاسی و امنیتی به حالت کنونی باقی می‌ماند ، بلکه شاهد تنش و پیچیدگی بیشتری نیز خواهد بود.
نام گذاری صهیونیست‌ها برای انتفاضه
اسرائیلی‌ها در زمینه نام‌گذاری واحدی برای انتفاضه کنونی فلسطین در کرانه باختری و قدس اشغالی یا اراضی داخل سرزمین‌های اشغالی 48 به توافق نرسیدند. اما چیزی که مشخص است اینکه سطوح سیاسی و نظامی- امنیتی رژیم صهیونیستی سعی دارند حوادث اخیر را انتفاضه نام نگذارند.
صهیونیست‌ها اسامی متعددی برای این حوادث انتخاب کردند که " موج تروریسم "، " اقدامات خشونت‌آمیز "، " طوفان " و ... برخی از این نام‌ها است، تماس مؤسسات سیاسی و امنیتی و مخالفان کابینه رژیم صهیونیستی همواره از نام موج تروریسم برای خطاب قرار دادن انتفاضه مردمی فلسطینی‌ها استفاده می‌کنند.
الف: دیدگاه مؤسسات سیاسی و امنیتی رژیم صهیونیستی در قبال انتفاضه
بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی حوادث جاری در فلسطین اشغالی را موجی از خشونت‌ها و تروریسم معرفی می‌کند که عامل اصلی آن اقدامات تحریک‌آمیز طرف‌های متعدد فلسطینی است.
مؤسسات امنیتی رژیم صهیونیستی نیز این حوادث را انتفاضه مردمی نام نمی‌گذارند، بلکه آنها را اقدامات خشونت‌آمیز معرفی می‌کنند. این در حالی است که با وجود استمرار این عملیات‌ها طی ماه‌های گذشته در ابعاد مختلف شامل حمله با سلاح سرد ، حمله با خودرو ، تیراندازی و پرتاب سنگ تلفات و جراحات زیادی در داخل سرزمین‌های اشغالی به بار آورد. سرویس‌های امنیتی رژیم صهیونیستی، همچنان از نامیدن این رویکرد به عنوان انتفاضه خودداری می‌کنند.
برخلاف آنچه که در انتفاضه‌های گذشته در سال‌ها 1987 و 2000 شاهد آن بودیم، از دیدگاه صهیونیست‌ها به نظر نمی‌رسد انتفاضه کنونی با فرماندهی قوی و حضور بیشتر فلسطینی‌ها در پشت پرده همراه باشد و به‌استثنای برخی جوانان که سنگ پرتاب کرده یا با سلاح سرد حمل می‌کردند، میزان مشارکت در این انتفاضه نسبت به سه انتفاضه سابق بسیار کم است. با این وجود با استمرار روند انتفاضه می‌بینیم که توصیفات نظامی صهیونیست‌ها نسبت به حوادث اتفاق افتاده از موج تروریستی فراتر رفته تا جایی که برخی از این سرویس‌های امنیتی موضوع انتفاضه محدود با مدت زمان طولانی را مطرح می‌کنند.
موشه یعلون وزیر امنیت رژیم صهیونیستی با پذیرش ارزیابی‌های مؤسسات امنیتی این رژیم مدعی شد که " موج تروریستی " موجود یک انتفاضه نیست. وی در این زمینه افزود: ما نمی‌بینیم که ملت فلسطین به خیابان‌ها بریزند، در اینجا تنها یک موج تروریستی وجود دارد، حتی تشکیلات خودگردان این رویکرد را یک طوفان نامیده، نه انتفاضه.
ب: دیدگاه احزاب مخالف کابینه صهیونیستی در قبال انتفاضه
جریان‌های معارض کابینه رژیم صهیونیستی از جمله "اردوگاه صهیونیستی " به ریاست اسحاق هرتسوگ با دیدگاه‌های کابینه در قبال موج تروریستی نامیدن حوادث مذکور مخالف است. هرتسوگ از مدت‌ها پیش هشدار داد که اسرائیل در آستانه یک انتفاضه قرار دارد. وی اخیراً به صراحت اعلام کرده که آنچه در حال رخ دادن است، یک انتفاضه به تمام معنا است. وی در کنفرانس آکادمی مطالعات امنیت داخلی که در 19 ژانویه 2016 در تهران برگزار شد ، تأکید کرد که اسرائیل در اوج انتفاضه سوم قرار دارد و اگر سرکردگان اسرائیل بخواهند این حقیقت را انکار کنند، این روند می‌تواند انتفاضه را بیش از پیش به جلو ببرد.
ج: مواضع رسانه‌های صهیونیستی نسبت به انتفاضه:
تحلیلگران و رسانه‌های رژیم صهیونیستی اسامی مختلفی را برای حوادث اخیر فلسطین انتخاب کردند. برخی از آنها به این حوادث نام " موج تروریسم " داده و برخی دیگر آن را " در مسیر انتفاضه سوم " معرفی کردند. برخی دیگر به قطع و یقین اعلام کردند که حوادث اخیر " انتفاضه سوم " است. آنها تأکید کردند که نام‌گذاری اسم واقعی این تحول، مهم است ، چرا که عدم اقدام به این نام گذاری به سرویس‌های سیاسی و نظامی اسرائیل اجازه فرار از مسئولیت را می‌دهد.
ویژگی‌های انتفاضه
مؤسسات رژیم صهیونیستی و به ویژه سرویس‌های امنیتی شاخص مهم عملیات فلسطینی‌ها ( چاقو کشی و زیر گرفتن با خودرو یا تیراندازی) را انفرادی بودن آن معرفی کردند. در همین راستا صهیونیست‌ها اصطلاح " گرگ های انفرادی " را برای نام بردن این شاخص ترویج کردند.
موشه یعلون وزیر امنیت رژیم صهیونیستی در این زمینه می‌گوید که عملیات صورت گرفته اساساً عملیات افراد است و شبکه‌های منظمی از " گروه‌های تروریستی " در آن حضور ندارند. وی مدعی است که ناتوانی گروه‌هایی که آنها را سازمان‌های تروریستی معرفی می‌کند، از این موضوع سرچشمه می‌گیرد که اسرائیل در همه مناطق موفق به بازداشت آنها شده است. وی در عین حال می‌افزاید که رویکردهای تروریستی باعث تغذیه خود می‌شود و بحث تقلید و اقدامات مشابه در این عملیات ها مطرح است.
شاباک سرویس امنیت داخلی رژیم صهیونیستی نیز در سندی که در نوامبر 2015 منتشر کند، مدعی شد که عاملان عملیات‌های اخیر جوانانی بودند که براساس یک دیدگاه مشخص و فرمانده سازماندهی‌شده کار نمی‌کنند، بلکه ماهیتی خودجوش و مردمی دارند.
در مقابل سرویس جاسوسی ارتش رژیم صهیونیستی (امان ) در گزارشی تأکید می‌کند که دو عامل سرنوشت‌ساز یعنی عموم فلسطینی‌ها و جنبش فتح در خارج از چارچوب تنش‌های کنونی قرار دارند. براساس این گزارش افکار عمومی فلسطینی‌ها به سمت جنبش‌های اعتراض‌آمیز پیش نمی‌رود، چرا که در صورت ادامه این روند ممکن است فلسطینی‌ها به سمت تظاهرات گسترده پیش بروند.
در زمینه سازماندهی نیز باید به این نکته اشاره کرد که عناصر مسلح در اردوگاه‌های آوارگان مقادیر زیادی از سلاح‌ها در اختیار دارد ، بخش عمده‌ای از این افراد در سرویس‌های امنیتی وابسته به تشکیلات خودگردان کار می‌کنند و در صورت پیوستن این گروه به باید تنش‌های موجود، نوعی رویکرد بی‌سابقه پیش خواهد آمد که آثار حیاتی بر دو طرف خواهد داشت. به این ترتیب امان معتقد است که تنش‌های موجود همچنان خارج از دایره این دو عامل قرار دارند.
عوامل و انگیزه‌های انتفاضه مردمی:
مواضع و اظهارات و ارزیابی‌های تصمیم‌سازان اسرائیلی نشان دهنده تناقض آشکار بین مقامات سیاسی و امنیتی در زمینه عوامل و انگیزه‌های آغاز تنش‌های موجود در سرزمین‌های اشغالی است:
سرکردگان سیاسی اسرائیل از جمله بنیامین نتانیاهو عوامل سیاسی و اقتصادی محرک برای آغاز انتفاضه کنونی را به رسمیت نمی‌شناسند، آنها رویکردهای تحریک‌آمیز را تنها عامل این اقدامات معرفی می‌کنند. نتانیاهو در هر مناسبتی القا می‌کند که اتفاقات موجود به نفع تحریکات دروغینی است که جنبش حماس و تشکیلات خودگردان و تعداد دولت‌های منطقه‌ای و همچنین گروه جنبش اسلامی در داخل فلسطین به رهبری رائد صلاح دنبال می کنند.
یعلون نیز مدعی می شود که عامل این اتفاقات، تحریکاتی است که جنبش اسلامی و تشکیلات خودگردان فلسطین آن را در پیش گرفته‌اند.
مؤسسات امنیتی رژیم صهیونیستی برخلاف دیدگاه‌های سیاست‌مداران، عوامل دیگری را برای آغاز انتفاضه مردمی برشمردند. گادی آیزنکوت رئیس ستاد ارتش اسرائیل در کنفرانسی که در مرکز هرتصلیا برگزار شده، سه عامل اساسی برای تنش‌های موجود در سرزمین‌های اشغالی برشمرده‌اند که شامل بی‌ثباتی ، کاهش جایگاه تشکیلات خودگردان و موقعیت اقتصادی سخت شهروندان است.
شاباک نیز معتقد است که عاملان عملیات‌های فلسطینی براساس احساس ظلم ملی، اقتصادی و شخصی عملیات‌ها را انجام می دهند.
سرتیپ هیرتسی هلیوی رئیس شورای اطلاعات ارتش رژیم صهیونیستی در یکی از نشست‌های هفتگی کابینه که به صورت " به کلی محرمانه " برگزار شد، عوامل زیر را به عنوان بسترهای آغاز عملیات های امنیتی معرفی می‌کند.
- تلاش اسرائیل برای ایجاد تغییر در اوضاع کنونی حرم بیت‌المقدس.
- عملیات بر ضد خانواده دوابشه ( که تمامی افراد خانواده زنده زنده به آتش کشیده شدند)
- احساس یأس و سرخوردگی افکار عمومی فلسطینی‌ها در نتیجه فقدان افق سیاسی.
- برخی عوامل دیگر نیز وجود دارد که در روحیه جوانان عامل عملیات‌ها تأثیرگذار است، از جمله این عوامل می‌توان به گفت‌وگو در شبکه‌های اجتماعی و مشاهده فیلم‌های مستند از عملیات‌های دیگر اشاره کرد.
گزارش‌های مطبوعاتی تأکید دارند که مواضع اعلام شده از سوی هلیوی رویکرد کلیه مؤسسات امنیتی در برابر کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی از آغاز تنش‌ها تا کنون بوده است. گادی آیزنکوت رئیس ستاد ارتش و شخصیت‌های برجسته دیگر ستاد ارتش رژیم صهیونیستی رویکردی اعتدالگرایانه تر از وزرای کابینه در پیش گرفتند. آنها بر نیاز اسرائیل به ادامه هماهنگی‌های مستحکم با محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان و سرویس‌های امنیتی تأکید کردند.
گزارش‌های صهیونیستی نشان از آن دارد که اظهارات هلیوی در کابینه اسرائیل برخی وزرا را آشفته کرده است. از جمله این افراد زئیف الکین وزیر لیکودی کابینه است که مدعی شده اظهارات هلیوی این رویکرد را ایجاد می‌کند که اسرائیل در روند آغاز انتفاضه گناهکار است، نه تحریکات موجود. وی مدعی است که واقعیت‌ها نشان می‌دهد که خشونت‌ها در نتیجه تحریکات دروغین از سوی برخی طرف‌های فلسطینی انجام می‌شود.
مناقشه این موضوع به درگیری کلامی اعضای کابینه رژیم صهیونیستی منتهی شد و این روند اختلافات را در میان برخی وزرا و فرماندهان ارتش اسرائیل افزایش داد. ارتش اعلام کرد که مواضعش نسبت به محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین تغییر نمی‌کند و همچنان معتقد است که ابومازن تروریست‌ها را تشویق نکرده ، بلکه هدف اساسی آن بقای سیاسی در حاکمیت تشکیلات خودگردان است.
دیدگاه رژیم صهیونیستی نسبت به نقش تشکیلات خودگردان در انتفاضه
درست مانند اختلاف مؤسسات سیاسی و امنیتی رژیم صهیونیستی در زمینه عوامل آغاز انتفاضه فلسطین ، این مؤسسات در زمینه نقش تشکیلات خودگردان در حوادث مذکور نیز دچار اختلاف نظر شده‌اند. نتانیاهو و وزرایش همچنان تشکیلات خودگردان را مسئول انجام این اقدامات و تحریکات مستمر بر ضد اسرائیل اعلام کردند. نتانیاهو بارها به صراحت گفت که جامعه جهانی باید از ابومازن بخواهد که تحریک به تروریسم و ترویج اکاذیب به ویژه در قبال مسجدالاقصی را متوقف کند.
در مقابل مؤسسات امنیتی از نقش! تشکیلات خودگردان در مهار روند تنش‌های موجود استقبال و تأکید کردند که تشکیلات خودگردان نقش مهمی در سرکوب فضای انتفاضه داشته است. این مؤسسات بر ادامه هماهنگی‌های امنیتی بین اسرائیل و تشکیلات خودگردان تأکید کرده و ابراز داشتند که عباس به دنبال آرام کردن اوضاع و کاستن از دامنه های انتفاضه است.
با این وجود سرویس اطلاعات نظامی رژیم صهیونیستی ادامه روند موجود را باعث آسیب زدن به مناسبات بین اسرائیل و تشکیلات خودگردان معرفی می‌کند و مدعی می‌شود که فقدان ابتکار سیاسی در این زمینه باعث تضعیف عباس در محافل فلسطینی شده و این روند می‌تواند به فروپاشی تشکیلات خودگردان منجر شود که عامل مهمی در جلوگیری از بروز انتفاضه سوم است. امان در گزارش خود تأکید دارد که ابومازن همچنان به درگیری غیرخشن بر ضد اسرائیلی اعتقاد دارد، اما با این وجود این حقیقت را درک کرده که روند سیاسی در سایه حاکمیت کنونی رژیم صهیونیستی غیرقابل اجرا است.
براساس این گزارش اطلاعاتی، مقامات حماس در نوار غزه همچنان نسبت به باز شدن جبهه جدید بر ضد اسرائیل است ملاحظه دارند، اما با این وجود عملیات انجام شده در کرانه باختری را با تمامی ابزارها تشریح کرده و به دنبال سامان‌دهی عملیات تیراندازی و بمب‌گذاری و ادامه عملیات انتحاری هستند. البته به ادعای این گزارش موفقیت این گروه تاکنون اندک بوده است.
اختلافات داخلی در زمینه راهکارهای سرکوب انتفاضه مردمی
احزاب مختلف رژیم صهیونیستی در پی موج عملیات فلسطینی‌ها دچار چالش شده‌اند. از سویی احزاب داخل ائتلاف کابینه در زمینه نحوه تعامل کابینه با عملیات فلسطینی‌ها دچار اختلاف نظر هستند و از سوی دیگر مخالفان کابینه حمله گسترده‌ای را بر ضد نتانیاهو و دولتش انجام داده و آن را به شکست در تحقق امنیت متهم می‌کنند. نتانیاهو حتی از حملات سنگین عناصر حزب خود یعنی لیکود و حزب خانه یهودی نیز در امان نیست.
اختلافات داخل کابینه در زمینه راهکارهای سرکوب عملیات فلسطینی‌ها شامل دو اردوگاه متضاد می‌شود. اردوگاه اول را بنیامین نتانیاهو و وزیر امنیت و سرویس‌های امنیتی از جمله ارتش تشکیل می‌دهند. این گروه به دنبال جلوگیری از تشدید تنش‌ها با فلسطینی‌ها بود و طرح اقدامات مجازات گونه بر ضد آنها را رد می‌کنند. این در حالی است که گروه دوم به رهبری حزب خانه یهودی که از آرای برخی وزرا و مسئولان ارشد حزب لیکود و رهبران شهرک‌های صهیونیست‌نشین برخوردار است، خواستار استفاده بیشتر از زور برای سرکوب انتفاضه هستند. آنها معتقدند دامنه این خشونت می‌تواند تا تهدید به عملیات نظامی گسترده دنبال شود. این گروه خواستار توسعه شهرک سازی در واکنش به موج انتفاضه فلسطین شده‌اند.
در همین چارچوب حزب خانه یهودی نتانیاهو را به محدود کردن دست نظامیان و عدم صدور مجوز برای سرکوب گری واقعی نسبت به این عملیات‌ها متهم کرده و خواستار توسعه شهرک سازی در کرانه باختری و قدس و زندانی کردن مجدد آزاد شدگان معامله شالیت شده است. این در حالی است که سرویس‌های سیاسی و امنیتی گفته اند که ارتش را محدود نکرده اند و ارتش تمامی حمایت‌های لازم را از نخست‌وزیر دریافت می‌کند.
در همین چارچوب نفتالی بنت رئیس حزب خانه یهودی به سیاست‌های کابینه رژیم صهیونیستی حمله کرده و آن را متهم به سهل‌انگاری در قبال مجازات فلسطینی‌ها محکوم می‌کند. وی همچنین دعوت نتانیاهو از محمود عباس برای بازگشت به میز مذاکرات را مورد انتقاد جدی قرار داده است. همین موضوع مناقشه گسترده‌ای بین دو حزب خانه یهودی و لیکود ایجاد کرده است، مناقشه‌ای که حتی امکان استعفای وزرای منتقد دولت را نیز مطرح می‌کند.
بر اساس گزارش‌های موجود حزب خانه یهودی برای تحقق برخی دستاوردها این موضع را اتخاذ کرده است: تلاش برای پایان ناامیدی شهرک‌نشینان و صهیونیست‌ها و آماده برای امکان تشکیل دولت وحدت ملی از طریق الحاق اردوگاه یهودی به ائتلاف ناگهانی و احتمالی کابینه.
انتقاد از نتانیاهو تنها منحصر به برخی شرکای وی در ائتلاف کابینه نشد، بلکه حتی در داخل حزب وی و حتی حامیانش از شهرک‌نشینان و فعالان حزب لیکود نیز کشیده شد، به این ترتیب این حزب در سایه تناقض موجود در اظهارات مسئولان آن با رویکردهای نتانیاهو دچار تزلزل شده بود. در همین چارچوب تعدادی از رهبران شهرک‌نشینان تجمع اعتراض‌آمیز را در مقابل منزل نتانیاهو در قدس برگزار کردند، تجمعی که تعدادی از وزرای کابینه و اعضای حزب لیکود نیز در آن شرکت داشته و اظهاراتی متناقض با مواضع و رویکردهای نتانیاهو مطرح کردند.
مخالفان کابینه نیز سعی کردند از شرایط موجود به بهترین نحو استفاده کرده و نتانیاهو را به شکست در تحقق امنیت برای اسرائیلی‌ها و فقدان تسلط بر جامعه متهم کنند. آنها نخست وزیر را مسئول ایجاد چالش‌های امنیتی و فقدان افق سیاسی در سرزمین‌های اشغالی معرفی کردند و درخواست‌هایی نیز برای استعفای وی مطرح شد. برخی از این گروه‌ها هشدار دادند که اسرائیل در آستانه انتفاضه سوم قرار دارد و در همین چارچوب نتانیاهو باید از فضای منطقه‌ای موجود برای رسیدن به سازش سیاسی با طرف فلسطینی استفاده کنند.
در سایه اختلافات سیاسی در زمینه راهکارهای مقابله با عملیات فلسطینی‌ها ، شکاف بزرگی بین مؤسسات امنیتی و سطوح سیاسی سرزمین‌های اشغالی ایجاد شد. در حالی که افسران ارشد مؤسسات امنیتی خواستار عدم فشارهای بیشتر بر فلسطینی‌ها جهت جلوگیری از انتفاضه سوم و ورود گروه‌های مسلح فلسطینی به خط درگیری‌ها بودند ، اعضای کابینه امنیتی اسرائیل عملیات نظامی گسترده برای سرکوب انتفاضه در کرانه باختری را مطرح می‌کنند. ارتش اسرائیل خود را آماده کرده بود تا برخی تسهیلات را در صورت حفظ امنیت و ثبات به فلسطینی‌ها ارائه دهد. از جمله این تسهیلات تجهیز سرویس‌های امنیتی تشکیلات خودگردان به سلاح بود تا بتوانند امنیت و ثبات را در اردوگاه‌های آوارگان ایجاد کنند. پیشنهاد دیگر ارتش اسرائیل صدور بیشترین مجوز کار برای فلسطینی‌ها و ارائه تسهیلات اقتصادی در زمینه انتقال کالاها بود. این پیشنهادات شکاف موجود بین مؤسسات امنیتی و سیاسی را بیش از پیش افزایش داد . محافل سیاسی خشم و عصبانیت خود را نسبت به این پیشنهادات ابراز داشتند و آن را مدیریت نادرست حوادث ارزیابی می‌کردند. محافل سیاسی تأکید کردند که نخست وزیر و وزیر امنیت رژیم صهیونیستی قصد ندارند هیچ تسهیلات یا اقدامی نشان دهنده حسن نیت خود را در قبال فلسطینی‌ها انجام دهند.
مواضع افکار عمومی رژیم صهیونیستی نسبت به انتفاضه
برخی مؤسسات نظرسنجی تلاش کردند رویکردهای افکار عمومی رژیم صهیونیستی در رابطه با چالش‌های امنیتی روزافزون در نتیجه این انتفاضه را مورد بررسی قرار دهند. موضوعات امنیتی اولویت اصلی نظرسنجی‌های انجام شده بود. در این زمینه سؤالی در رابطه با مناسب‌ترین شخصیت برای سرکوب انتفاضه و بهبود اوضاع امنیتی کنونی صهیونیست ها مطرح شد. موج عملیات انجام شده همچنین محبوبیت بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم اسرائیل را کاهش داده و افکار عمومی عدم رضایت خود را از عملکرد وی در ابعاد امنیتی اعلام کردند.
براساس نتایج یک نظرسنجی که شبکه 10 تلویزیون رژیم صهیونیستی اواخر سال گذشته میلادی منتشر کرد، 69% از اسرائیلی‌ها نسبت به عملکرد نتانیاهو در قبال انتفاضه ناراضی بودند. این نظرسنجی می‌افزاید که 55% از افکار عمومی صهیونیست‌ها ابومازن را مسئول تنش در اوضاع امنیتی معرفی می‌کنند، این در حالی بود که 24% نیز نتانیاهو را در این زمینه متهم می‌کردند.
در نظرسنجی مشابهی که شبکه دو تلویزیون رژیم صهیونیستی نتایج آن را اعلام کرد، 72% از شرکت‌کنندگان عدم رضایت خود از عملکرد نتانیاهو در بحران امنیتی کنونی را اعلام کردند. آنها اعتقاد داشتند که به ترتیب لیبرمن و بنت و نتانیاهو بهترین افراد برای حل و فصل اوضاع کنونی هستند.
نظرسنجی شبکه دو تلویزیون رژیم صهیونیستی " مناسب‌ترین شخصیت‌ها برای سرکوب انتفاضه و حل و فصل مشکلات امنیتی اسرائیل را به ترتیب در موارد زیر نشان می‌دهد:
- آویگدور لیبرمن ، 22%
- نفتالی بنت، 17%
- بنیامین نتانیاهو ، 15%
- گابی اشکنازی ، 10%
- بوگی هرتسوگ، 5%
- یائیر لاپید، 4%
روزنامه صهیونیستی معاریو نیز نتایج یک نظرسنجی را منتشر کرد که نشان می‌داد 67% از یهودیان از عملکرد نتانیاهو در قبال انتفاضه فلسطین ناراضی هستند. 66% از یهودیان شرکت کننده در این نظرسنجی خواستار عقب‌نشینی از محلات فلسطینی نشین در شرق قدس بودند. در حالی که 29% با این موضوع مخالفت می‌کردند.
پایگاه اینترنتی صهیونیستی واللا و روزنامه یدیعوت آحارونوت با انتشار نتایج یک نظرسنجی در اولین روز سال 2016 اعلام کردند که اسرائیلی‌ها در پی آغاز انتفاضه فلسطین احساس امنیت خود را از دست داده‌اند و محبوبیت بنیامین نتانیاهو به شکل واضحی کاهش پیدا کرده است.
براساس این نظرسنجی 61% اسرائیلی‌ها معتقدند که امنیت آنها در نتیجه انتفاضه کنونی دچار آسیب جدی یا جزئی شده است و تنها 29% اعتقاد دارند که امنیت آنها خیلی تغییر نکرده است. در این میان تنها 9 در صد اعتقاد دارند که سطح امنیتی آنها در نتیجه انتفاضه هیچ تغییری نداشته است. 71% اعتقاد دارند که کابینه اسرائیل عملکرد مطلوبی در قبال بروز تنش‌های امنیتی نداشته و تنها 19% معتقدند که کابینه به شکلی مناسب با این بحران تعامل کرد.
نتایج این نظرسنجی همچنین از کاهش محبوبیت عمومی حزب لیکود خبر می‌داد، به گونه‌ای که اگر در شرایط کنونی انتخابات عمومی برگزار شود، تعداد کرسی‌های لیکود از 30 کرسی به 25 کرسی کاهش پیدا خواهد کرد. این در حالی است که قدرت حزب یش عاتید افزایش پیدا کرده است. تحلیلگران اعتقاد دارند در صورت انجام انتخابات پارلمانی، کرسی‌های این گروه از 11 کرسی به 18 کرسی افزایش پیدا می‌کند. برگزاری چنین انتخاباتی می تواند تعداد کرسی‌های فراکسیون " اردوگاه صهیونیستی " به ریاست اسحاق هرتسوگ را از 24 کرسی به 18 کرسی کاهش دهد. در حالی که خانه یهودی می‌تواند هشت کرسی کنونی را به 11 تا 12 کرسی ارتقا بخشد و حزب اسرائیل خانه ما نیز با دو کرسی افزایش به 8 کرسی دست پیدا خواهد کرد.
همچنین نتایج یک نظرسنجی که روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارونوت در آوریل 2016 منتشر کرد، نشان می‌دهد که 62 درصد صهیونیست‌ها از ایده عقب‌نشینی از روستاهای فلسطینی شرق قدس برای حفظ اکثریت یهودیان در قدس موافق هستند و تنها 38% با این طرح مخالفند.
همچنین براساس نتایج این نظرسنجی 75% صهیونیست‌ها معتقدند که کابینه باید برای برگزاری کنفرانس امنیتی منطقه‌ای با مشارکت برخی رژیم‌های عربی تلاش کند و تنها 25 درصد با این ایده مخالفت کرده‌اند.
نتیجه‌گیری
به طور خلاصه می‌توان گفت که نگرانی و تزلزل و سرگشتگی، ویژگی‌های بارز نحوه تعامل کابینه رژیم صهیونیستی با انتفاضه مردم فلسطین است. تعامل اسرائیلی ها با انتفاضه در بالاترین سطوح در مهار این واقعیت خود را متزلزل نشان داد. این تزلزل در بسیاری از موارد افزایش پیدا کرده و به اختلاف و تناقض در داخل کابینه یا بین کابینه و سطوح سیاسی دیگر یا بین ارتش و شاباک یا سطوح نظامی و امنیتی رسیده است.
با وجود هم گرایی محافل صهیونیستی نسبت به توصیف انتفاضه فلسطین، تناقضات گسترده‌ای در دیدگاه صهیونیست‌ها نسبت به عوامل بروز انتفاضه و ماهیت نقش تشکیلات خودگردان و محمود عباس رئیس آن در تشویق یا مهار روند انتفاضه وجود دارد، این اختلافات تا حدی جدی است که در برخی موارد وزرای کابینه اتهاماتی را بر ضد یکدیگر مطرح کرده یا درگیری‌هایی بین وزرا و افسران ارشد ارتش و شاباک به وجود آمده است.
با وجود این اختلافات، نگرانی و وحشت، موضع مشترک تمامی ساختارها و محافل نظامی و سیاسی، تبلیغاتی و مردمی اسرائیل از ادامه روند موجود است. نتایج نظرسنجی‌ها از نارضایتی افکار عمومی از عملکرد کابینه نتانیاهو در نتیجه افزایش تنش‌های امنیتی خبر می‌دهد و شهرک‌نشینان افراطی صهیونیست آویگدور لیبرمن را که به سرسختی و خشونت بر ضد فلسطینی‌ها معروف است را بهترین گزینه برای سرکوب انتفاضه معرفی می‌کنند. این نشان می‌دهد که نگرانی صهیونیست‌ها باعث شده آنها خواستار بیشترین اعمال خشونت بر ضد فلسطینی‌ها برای مهار این روند باشند.
به نظر می‌رسد نگرانی، تزلزل و اختلافات موجود که در ماه‌های اخیر سال 2015 به اوج خود رسیده بود ، با روند بیشتر و پیچیده‌تری در سال 2016 ادامه داشته باشد، چرا که عوامل بروز انتفاضه در سایه سیاست‌های کنونی کابینه اسرائیل ادامه پیدا کرده و به نظر می‌رسد به علت عدم وجود دیدگاهی واحد در نظر مسئولان سیاسی و امنیتی برای مقابله با انتفاضه، بخش عمده‌ای از این روند ادامه پیدا کند. در همین راستا است که افکار عمومی صهیونیست‌ها نیز اطمینان به بهبود اوضاع در آینده نزدیک ندارند. این در حالی است که صهیونیست‌ها معتقدند افق راه حل سیاسی در برابر فلسطینی‌ها با بن بست راه حل تشکیل دو دولت با شکست مواجه شده است. به این ترتیب نه تنها اوضاع سیاسی و امنیتی به حالت کنونی باقی می‌ماند ، بلکه شاهد تنش و پیچیدگی بیشتری نیز خواهد بود.
مرجع : خبرگزاری تسنیم
کد مطلب : ۵۴۷۲۴۶
منتخب
۶ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۳ ارديبهشت ۱۴۰۳
۲ ارديبهشت ۱۴۰۳
۲ ارديبهشت ۱۴۰۳
پیشنهاد ما
