۰
چهارشنبه ۷ مهر ۱۳۹۵ ساعت ۱۳:۱۵
از بنی بریت تا خاندان برونفمن؛
مهاجران یهودی همانند دیگر کشورها که در آن پا نهاده و به تدریج به پرنفوذترین گروه در آن جوامع تبدیل شدند، در کانادا نیز به یکی از قدرتمندترین اقلیت‌های قومی تبدیل شده اند. بر اساس آخرین آمار و بر مبنای تقسیم بندی‌های مذهبی در کانادا تا سال 2012 یهودیان تنها یک درصد جمعیت کانادا را تشکیل می‌داده‌اند[1].
در دوران نخست‌وزیری هارپر میزان نفوذ و کنترل لابی‌های یهودی در این کشور بیشتر شد و هارپر خود را متعهد به حمایت از اسرائیل در برابر تهدیدات کرد. در این تصویر استفان هارپر در حال عبادت کنار دیوار مقدس یهود در اورشلیم است.
کانادا در سال‌های جنگ جهانی دوم به یکی از کشورهای مهاجرپذیر یهودی تبدیل شد. بین سال‌های 1947 تا 1952 حدود 250 هزار یهودی به کانادا مهاجرت کرده‌اند، به گونه‌ای که بعد از اسرائیل و ایالات متحده، کانادا سومین مقصد مهاجرین یهودی بوده است. در همین سال ها دولت کانادا قانون اعطای شهروندی به یهودیان را تصویب کرد[2]. کانادا در 1939 کشتی سنت لوییس که حدود 907 مهاجر یهودی را به این کشور می‌آورد نپذیرفت اما در نهایت به ورود آن‌ها تن داد. یهودیان برای زنده نگه داشتن آن حادثه، یادمانی از این کشتی در موزه صنعت کانادا ساخته‌اند و از این رویداد به عنوان برگی سیاه در تاریخ کانادا نسبت به یهودیان یاد می‌کنند[3]. تا زمانی که کنترل کانادا در دوران استعمار به دست فرانسوی ها بود، فقط مسیحیان کاتولیک حق مهاجرت به آنجا را داشتند.
ورود ارتش بریتانیا به کانادا را باید مبدأ نفوذ یهودیان در این کشور دانست چرا که یهودیان زیادی عضو این ارتش بودند[4]. در دوران استعمار انگلیس، یهودیان نفوذ فوق العاده ای در کانادا به دست آوردند. پراکندگی جوامع یهودی در کانادا در جدول زیر آورده شده است:
پراکندگی یهودیان در کانادا
25 درصد یهودیانی که به کانادا مهاجرت کردند از اتحاد شوروی و اقمار آن آمده بودند. 20 درصد دیگر یهودیان کانادا از رژیم صهیونیستی به آن سرزمین‌ها قدم نهاده بودند به طوری که جمعیتی بالغ بر 30 هزار اسرائیلی در کانادا سکنی گزیدند[5]. بر اساس آمار فدراسیون یهودیان کانادایی بیش از 40 انجمن منطقه‌ای در سرتاسر کانادا وجود دارد که با این فدراسیون در ارتباط هستند[6]. بر اساس آمارها تا سال2011 در مجموع 391.365 یهودی در کانادا ساکن بوده‌اند که نسبت به سال 2001 نزدیک به 4.7 درصد رشد داشته‌اند. رشد جمعیت یهودیان نسبت به کل جمعیت کشور کانادا حدود 9.1 در برابر 21.7 درصد است[7].
کانادا چهارمین کشور پهناور جهان با دارا بودن منابع طبیعی فراوان و جمعیت نسبتاً کم و چشم‌انداز روشن پیشرفت اقتصادی، جذابیت فوق‌العاده‌ای برای یهودیان دارد. یهودیان کانادا در سطح منطقه‌ای و ملی سازماندهی خوبی دارند. کنگره یهودیان کانادا سازمان ملی اصلی یهودیان این کشور است. این کنگره با شش زیرمجموعه منطقه‌ای و فرماندهی در خانه ساموئل برونفمن، یکی از بزرگترین حامیان مالی یهودیان، در مونترال قرار دارد. همچنین فدراسیون صهیونیست‌ها، سازمان بنی بریتBnai Brith), [8]) (در ارتباط با حقوق بشر) و سازمان صهیونیستی بین‌المللی زنان ((Women's International Zionist Organization کانادا در این کشور فعال هستند. بنی بریت از یک سو موسسه خیریه است و از سوی دیگر یک نهاد فرهنگی صهیونیستی است و فعالیت‌های فرهنگی زیربنایی را در جهت تقویت هم حسی غیریهودیان کانادایی با رژیم صهیونیستی انجام می‌دهد. به عنوان نمونه می‌توان به برگزاری دوره‌های تابستانه برای کودکان و نوجوانان، دوره‌های آموزشی برای جوانان، کلاس‌های رقص و آواز و ... اشاره کرد.
بنی بریت یک نهاد سیاسی نیز هست و در موارد متعدد در جهت بهبود تصویر اسرائیل در ذهنیت کانادایی ها یا خطرناک جلوه دادن ایران و لابی‌گری برای تحریم آن، به بهانه حقوق بشر و غیره، نقش‌آفرینی کرده است. پس از توافق هسته ایران با غرب در 2015، این سازمان سیاست و به عبارتی موضع خود نسبت به این توافق را منتشر کرد و این توافق را در واقع نوعی مشروعیت دادن به ایران به عنوان یک بازیگر در سطح جهان دانست که اسرائیل و یهود را در معرض تهدید بیشتر قرار می‌دهد. بنی بریت پس از توافق هسته‌ای سعی کرده است بر روی وضعیت حقوق بشر در ایران مانور دهد. این نهاد در ارتباط با ایران توصیه‌هایی از جمله تداوم قطع روابط کانادا با ایران، صدور بیانیه ضد ایران و اجرای تحریم‌های ضد ایرانی دارد.[9]
حدود 40 درصد یهودیان کانادا محافظه‌کار و 20 درصد اصلاح‌طلب هستند[10]. درواقع جوامع یهودی کانادا بخشی از شورای فدراسیون یهودیان آمریکا هستند که در نشست های سالانه آن به طور دائم شرکت می‌کنند. لابی‌گری یهودیان در عرصه سیاست کانادا همانند ایالات متحده آمریکا نیز برجسته است. این اعمال نفوذ هم در بعد داخلی و هم خارجی این کشور در ارتباط با اسرائیل قابل مشاهده است.
کانادا از اولین کشورهایی بوده است که در 1948 اسرائیل را به رسمیت شناخت. پس از جنگ شش روزه اسرائیل با اعراب در 1967 زمینه لابی‌گری یهودی‌ها در کانادا افزایش یافت. تا قبل از این، ترودئو نخست‌وزیر کانادا سیاست ضد یهودی و حمایت از فلسطین را اتخاذ می‌کرد که تحت فشار یهودیان آمریکا و اسرائیل آن را کنار گذاشت. کنگره یهودیان کانادا، سازمان صهیونیست‌های کانادا و دیگر انجمن‌های یهودی، کمیته اسرائیل- کانادا را برای حمایت از منافع یهودیان چه در داخل کانادا و چه خارج از آن تشکیل دادند. در دوران نخست‌وزیری هارپر (Stephen Joseph Harper) میزان نفوذ و کنترل لابی‌های یهودی در این کشور بیشتر شد و هارپر خود را متعهد به حمایت از اسرائیل در برابر تهدیدات کرد[11].
اکنون در دوران ترودوو، نخست‌وزیر جدید این کشور، مناصب زیادی به یهودیان واگذار شده است. وی نخستین وزیر یهودی کابینه را با نام هربرت گری و نخستین قاضی دادگاه عالی قضایی (بورا لاسکین)، نخستین مشاور یهودی نخست‌وزیر (جک آستین) و اولین نماینده یهودی به دادگاه لاهه (ماکسول کوهن) را منصوب کرد و درواقع کانادا زیر سلطه سلسله‌ای از حکام یهودی قرار گرفت[12]. به‌گونه‌ای که می‌توان اصطلاح اسرائیلیزه کردن (Israelization) فرایند سیاسی کانادا را بر آن نام نهاد.
سه حزب عمده سیاسی کانادا به نوعی با یهودی‌ها در ارتباط هستند. حزب محافظه کار پیشرو به رهبری جوزف هارپر صهیونیست مسلک (ریشه‌های فامیلی یهودی دارد)، رهبر موقت حزب لیبرال، روبرت کیث که از نظر فامیلی یهودی است و توماس مالکر رهبر حزب دیگر که با یک خانواده یهودی ازدواج‌کرده است[13]. وی از تندروترین حامیان اسرائیل در کانادا است. علاوه بر این افراد، شخصیت‌های یهودی مطرح دیگری نیز در کانادا حضور دارند که خاندان برونفمن با سابقه ترین آن‌ها هستند که مهم‌ترین آن‌ها ساموئل برونفمن است.
ساموئل ازجمله فعالان تجاری درزمینهٔ مشروبات الکلی است که نام تجاری مشروب سیگرام متعلق به اوست. ساموئل متولد بسارابی در سال 1889 است که در دوران کودکی به کانادا مهاجرت کرد و برای چندین دهه کنگره یهودیان کانادا را رهبری می‌کرد. پس از فوت ساموئل در 1971 اموالش توسط فرزندش، ادگار، وقف زندگی یهودیان شد که درنتیجه‌ی آن بنیاد ساموئل برونفمن ایجاد شد[14].
این بنیاد مأموریت خود را در چهار حوزه خلاصه کرده است که عبارتند از:
احیای یهود ریشه در آموزش یهودیان دارد. در این زمینه توجه به هویت یهود مطرح است.
جوانان یهودی آینده مردم یهود را شکل می‌دهند که دارای استعدادهای خاصی هستند از این رو باید تربیت شوند.
جوامع یهودی در عین باز بودن، منحصر به فردند. در این زمینه فرهنگ کثرت گرایانه حمایت می‌شود.
همه یهودیان یک خانواده واحد می‌باشند. این اتحاد در اسرائیل متجلی می‌شود[15].
خاندان برونفمن از معدود خانواده‌های ثروتمند کانادا بودند که یک شرکت چندملیتی تأسیس کرده‌اند.
کمیته امور سیاسی یهودیان کانادا (CJPAC[16]( از دیگر نهادهای لابی یهودیان این کشور است. این کمیته سازمانی چندبعدی، مستقل و ملی است. دستور کار این کمیته کمک به یهودیان و کانادایی‌های حامی اسرائیل در فرآیند دموکراتیک است تا مشارکت سیاسی را تقویت کنند. این کمیته خود را وقف کمک به اعضای انجمن هایی کرده است که خواهان ورود به عرصه سیاست هستند[17]. همچنین مرکز امور یهودیان و اسرائیلCIJA)[18]( یک سازمان غیرانتفاعی و ملی است که هدف آن ارتقای کیفی زندگی یهودیان کانادا و حمایت از منافع عمومی یهودیان این کشور است[19]. این سازمان در امور سیاسی به ویژه در ارتباط بین کانادا و اسرائیل به خصوص در حوزه رسانه فعال است.
از دیگر نهادهای صهیونیستی فعال در کانادا، سازمان صهیونیستی کانادا(ZOC) است[20]. این سازمان کانال رسمی صهیونیسم در کانادا و در واقع با سابقه ترین نهاد صهیونیستی کانادا است. بعد از برگزاری کنگره جهانی صهیونیسم در 1898 نخستین جامعه صهیونیستی کانادا با نام " آگودات صیون Agudat Zion ) )" در مونترال سازماندهی شد. پس از آن در کنار این سازمان، نهادهای صهیونیستی دیگری در سایر مناطق کانادا شکل گرفت. این نهادها فدراسیون جوامع صهیونیستی کانادا را در 1898 تشکیل دادند. پس از اعلامیه بالفور، این فدارسیون به جمع‌آوری کمک‌ها برای مناطق اشغالی اقدام کرد. فدراسیون نام برده در 1921 نام خود را به سازمان صهیونیستی کانادا تغییر داد و همچون چتری حمایتی برای دیگر گروه‌های یهودی در کانادا شد. از جمله برنامه‌های این سازمان تقویت هویت یهودی در بین یهودیان کانادا به ویژه از طریق نظام آموزشی و رسانه‌ای است[21].
این سازمان کمپین‌های سالانه‌ای را برای کرن هایسودKeren Hayesod ) )، صندوق ملی یهود، در سراسر کانادا برگزار می‌کند تا حمایت‌های مالی برای اسرائیل و کسانی که خواهان سکونت در اسرائیل هستند فراهم کند. این سازمان به همراه دیگر نهادهای صهیونیستی و یهودی کانادا در فدراسیون صهیونیست‌های کانادا عضو هستند[22].
درزمینهٔ روابط خارجی، به ویژه ایران، اسرائیل و کانادا سیاست‌های همسویی داشته‌اند. از آرای سازمان ملل درباره اسرائیل گرفته تا تلاش‌های مشترک بین‌المللی درزمینهٔ یهود ستیزی و تلاش برای توقف برنامه هسته‌ای ایران، کانادا به طور گسترده‌ای حامی اسرائیل بوده است[23]. لابی یهودیان در کانادا، پس از توافق هسته‌ای ایران با غرب، خواهان برگزاری تجمع اعتراض آمیز همه یهودیان این کشور در واشنگتن بر علیه توافق هسته‌ای ایران با غرب بود.
مرکز امور یهودیان و اسرائیل که یک گروه نفوذ در کانادا است در بیانیه خود آورده بود:
« ما عمیقاً نگران چنین توافقی هستیم. فشارهای اقتصادی و دیپلماتیک باید بر رژیم ایران در راستای حقوق بشر، امنیت جهانی و صلح منطقه‌ای بیشتر شود.» در نتیجه این اعتراضات، نخست وزیر کانادا همسو با یهودیان اعلام کرد که این توافق نامه ایران را احتمالاً از دستیابی به تسلیحات هسته‌ای به دور نخواهد داشت. وزیر امور خارجه کانادا نیز پس‌ازاین توافق نامه، ایران را غیرقابل‌اعتماد دانست[24].
حمایت کانادا از اسرائیل و نفوذ یهودیان در این کشور در ارتباط با ایران به سطح نهادهای بین المللی، به ویژه سازمان ملل نیز کشیده شد. کانادا با حمایت اسرائیل و نفوذ یهویان خود، اقدام به طرح قطعنامه‌ای راجع به وضعیت حقوق بشر در ایران در مجمع عمومی سازمان ملل در 2015 کرد و درواقع این کشور نخستین قطعنامه ضد ایرانی را پس از بسته شدن پرونده هسته‌ای به سازمان ملل ارائه کرد. حسین دهقانی سفیر و نماینده ایران در ارتباط با این قطعنامه اظهار داشت:
« قطعنامه‌ای که در دستور کار مجمع عمومی قرار گرفت از سوی کشوری تهیه شده که رهبران آن در زمینه نقض حقوق بشر طی چند سال اخیر به ویژه در قبال کشتار فلسطینیان ساکن غزه توسط رژیم صهیونیستی سکوت کرده‌اند. این قطعنامه آشکارا نمایانگر یک برنامه و هدف خاص سیاسی است و از حقوق بشر تنها به عنوان ابزاری برای پیشبرد این برنامه استفاده می‌شود[25].»
در واقع وجود سه عنصر سبب تیرگی روابط دیپلماتیک کانادا با ایران بوده که هر سه به نوعی به رژیم صهیونیستی بازمی‌گردد: نخست پیگیری بحث حقوق بشر در ایران است که عمدتاً از سوی نهادها، سازمان‌ها و لابی‌های صهیونیستی کانادایی دنبال می‌شود. دوم بحث صلح خاورمیانه است که نهادهای صهیونیستی، ایران را مداخله‌گر در امور کشورهای منطقه غرب آسیا جلوه می‌دهند. حتی انکار هولوکاست از سوی ایران توسط مقامات رسمی کانادا به ویژه هارپر نخست‌وزیر سابق مورد اعتراض قرارگرفته است. در واقع از 1948 محور سیاست خارجی کانادا در ارتباط با اسرائیل در خاورمیانه این بوده که این رژیم حق زندگی در محیطی ایمن با همسایگان خود را دارد و این نتیجه تلاش‌های لابی قدرتمند صهیونیستی در کاناداست.[26]
محمد جواد سلطانی
منابع
[1] - http://www.indexmundi.com/canada/religions.html
[2] - Jewish immigration to Canada – A government’s positions at: http://www.mhmc.ca/media_library/files/50ca081151b8b.pdf. P 20.
[3] - http://thechronicleherald.ca/novascotia/1174272-canada-turned-away-jewish-refugees
[4] - http://cjs.journals.yorku.ca/index.php/cjs/article/view/19790
[5] - http://www.cnimmigration.com/en/en-the-jewish-communities-of-canada-ca.html
[6] - http://www.jewishcanada.org/regional
[7] - Dashefsky, Arnold
[8] - בני ברית
[9] - http://www.bnaibrith.ca/iran
[10] - http://www.cnimmigration.com/en/en-the-jewish-communities-of-canada-ca.html
[11] - http://www.realjewnews.com/?p=705
[12] - http://www.realjewnews.com/?p=705
[13] - https://rehmat1.com/2012/03/27/israelization-of-canadian-political-process/
[14] - http://www.biography.com/people/samuel-bronfman-9542627#synopsis
[15] - http://www.thesbf.org/select-in/
[16] - Canadian Jewish Political Affairs Committee
[17] - http://jewishtoronto.com/directory/cjpac-canadian-jewish-political-affairs-committee
[18] - The Centre for Israel and Jewish Affairs
16- http://www.cija.ca/
[20] - Zionist Organization of Canada
[21] - http://www.ontariojewisharchives.org/Explore/Themed-Topics/Zionist-Organization-of-Canada-ZOC
[22] - http://www.ontariojewisharchives.org/Explore/Themed-Topics/Zionist-Organization-of-Canada-ZOC
[23] - http://www.cija.ca/canada-and-canadian-jews-israels-best-friends/
[24] - http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/200376
[25] - http://theiranproject.com/blog/2014/12/20/envoy-canadian-proposed-anti-iranian-sanctions-awkward/
[26] - http://www.canadainternational.gc.ca/israel/bilateral_relations_bilaterales/index.aspx?lang=eng
کلید واژه ها:
در دوران نخست‌وزیری هارپر میزان نفوذ و کنترل لابی‌های یهودی در این کشور بیشتر شد و هارپر خود را متعهد به حمایت از اسرائیل در برابر تهدیدات کرد. در این تصویر استفان هارپر در حال عبادت کنار دیوار مقدس یهود در اورشلیم است.
کانادا در سال‌های جنگ جهانی دوم به یکی از کشورهای مهاجرپذیر یهودی تبدیل شد. بین سال‌های 1947 تا 1952 حدود 250 هزار یهودی به کانادا مهاجرت کرده‌اند، به گونه‌ای که بعد از اسرائیل و ایالات متحده، کانادا سومین مقصد مهاجرین یهودی بوده است. در همین سال ها دولت کانادا قانون اعطای شهروندی به یهودیان را تصویب کرد[2]. کانادا در 1939 کشتی سنت لوییس که حدود 907 مهاجر یهودی را به این کشور می‌آورد نپذیرفت اما در نهایت به ورود آن‌ها تن داد. یهودیان برای زنده نگه داشتن آن حادثه، یادمانی از این کشتی در موزه صنعت کانادا ساخته‌اند و از این رویداد به عنوان برگی سیاه در تاریخ کانادا نسبت به یهودیان یاد می‌کنند[3]. تا زمانی که کنترل کانادا در دوران استعمار به دست فرانسوی ها بود، فقط مسیحیان کاتولیک حق مهاجرت به آنجا را داشتند.
ورود ارتش بریتانیا به کانادا را باید مبدأ نفوذ یهودیان در این کشور دانست چرا که یهودیان زیادی عضو این ارتش بودند[4]. در دوران استعمار انگلیس، یهودیان نفوذ فوق العاده ای در کانادا به دست آوردند. پراکندگی جوامع یهودی در کانادا در جدول زیر آورده شده است:
پراکندگی یهودیان در کانادا
25 درصد یهودیانی که به کانادا مهاجرت کردند از اتحاد شوروی و اقمار آن آمده بودند. 20 درصد دیگر یهودیان کانادا از رژیم صهیونیستی به آن سرزمین‌ها قدم نهاده بودند به طوری که جمعیتی بالغ بر 30 هزار اسرائیلی در کانادا سکنی گزیدند[5]. بر اساس آمار فدراسیون یهودیان کانادایی بیش از 40 انجمن منطقه‌ای در سرتاسر کانادا وجود دارد که با این فدراسیون در ارتباط هستند[6]. بر اساس آمارها تا سال2011 در مجموع 391.365 یهودی در کانادا ساکن بوده‌اند که نسبت به سال 2001 نزدیک به 4.7 درصد رشد داشته‌اند. رشد جمعیت یهودیان نسبت به کل جمعیت کشور کانادا حدود 9.1 در برابر 21.7 درصد است[7].
کانادا چهارمین کشور پهناور جهان با دارا بودن منابع طبیعی فراوان و جمعیت نسبتاً کم و چشم‌انداز روشن پیشرفت اقتصادی، جذابیت فوق‌العاده‌ای برای یهودیان دارد. یهودیان کانادا در سطح منطقه‌ای و ملی سازماندهی خوبی دارند. کنگره یهودیان کانادا سازمان ملی اصلی یهودیان این کشور است. این کنگره با شش زیرمجموعه منطقه‌ای و فرماندهی در خانه ساموئل برونفمن، یکی از بزرگترین حامیان مالی یهودیان، در مونترال قرار دارد. همچنین فدراسیون صهیونیست‌ها، سازمان بنی بریتBnai Brith), [8]) (در ارتباط با حقوق بشر) و سازمان صهیونیستی بین‌المللی زنان ((Women's International Zionist Organization کانادا در این کشور فعال هستند. بنی بریت از یک سو موسسه خیریه است و از سوی دیگر یک نهاد فرهنگی صهیونیستی است و فعالیت‌های فرهنگی زیربنایی را در جهت تقویت هم حسی غیریهودیان کانادایی با رژیم صهیونیستی انجام می‌دهد. به عنوان نمونه می‌توان به برگزاری دوره‌های تابستانه برای کودکان و نوجوانان، دوره‌های آموزشی برای جوانان، کلاس‌های رقص و آواز و ... اشاره کرد.
بنی بریت یک نهاد سیاسی نیز هست و در موارد متعدد در جهت بهبود تصویر اسرائیل در ذهنیت کانادایی ها یا خطرناک جلوه دادن ایران و لابی‌گری برای تحریم آن، به بهانه حقوق بشر و غیره، نقش‌آفرینی کرده است. پس از توافق هسته ایران با غرب در 2015، این سازمان سیاست و به عبارتی موضع خود نسبت به این توافق را منتشر کرد و این توافق را در واقع نوعی مشروعیت دادن به ایران به عنوان یک بازیگر در سطح جهان دانست که اسرائیل و یهود را در معرض تهدید بیشتر قرار می‌دهد. بنی بریت پس از توافق هسته‌ای سعی کرده است بر روی وضعیت حقوق بشر در ایران مانور دهد. این نهاد در ارتباط با ایران توصیه‌هایی از جمله تداوم قطع روابط کانادا با ایران، صدور بیانیه ضد ایران و اجرای تحریم‌های ضد ایرانی دارد.[9]
حدود 40 درصد یهودیان کانادا محافظه‌کار و 20 درصد اصلاح‌طلب هستند[10]. درواقع جوامع یهودی کانادا بخشی از شورای فدراسیون یهودیان آمریکا هستند که در نشست های سالانه آن به طور دائم شرکت می‌کنند. لابی‌گری یهودیان در عرصه سیاست کانادا همانند ایالات متحده آمریکا نیز برجسته است. این اعمال نفوذ هم در بعد داخلی و هم خارجی این کشور در ارتباط با اسرائیل قابل مشاهده است.
کانادا از اولین کشورهایی بوده است که در 1948 اسرائیل را به رسمیت شناخت. پس از جنگ شش روزه اسرائیل با اعراب در 1967 زمینه لابی‌گری یهودی‌ها در کانادا افزایش یافت. تا قبل از این، ترودئو نخست‌وزیر کانادا سیاست ضد یهودی و حمایت از فلسطین را اتخاذ می‌کرد که تحت فشار یهودیان آمریکا و اسرائیل آن را کنار گذاشت. کنگره یهودیان کانادا، سازمان صهیونیست‌های کانادا و دیگر انجمن‌های یهودی، کمیته اسرائیل- کانادا را برای حمایت از منافع یهودیان چه در داخل کانادا و چه خارج از آن تشکیل دادند. در دوران نخست‌وزیری هارپر (Stephen Joseph Harper) میزان نفوذ و کنترل لابی‌های یهودی در این کشور بیشتر شد و هارپر خود را متعهد به حمایت از اسرائیل در برابر تهدیدات کرد[11].
اکنون در دوران ترودوو، نخست‌وزیر جدید این کشور، مناصب زیادی به یهودیان واگذار شده است. وی نخستین وزیر یهودی کابینه را با نام هربرت گری و نخستین قاضی دادگاه عالی قضایی (بورا لاسکین)، نخستین مشاور یهودی نخست‌وزیر (جک آستین) و اولین نماینده یهودی به دادگاه لاهه (ماکسول کوهن) را منصوب کرد و درواقع کانادا زیر سلطه سلسله‌ای از حکام یهودی قرار گرفت[12]. به‌گونه‌ای که می‌توان اصطلاح اسرائیلیزه کردن (Israelization) فرایند سیاسی کانادا را بر آن نام نهاد.
سه حزب عمده سیاسی کانادا به نوعی با یهودی‌ها در ارتباط هستند. حزب محافظه کار پیشرو به رهبری جوزف هارپر صهیونیست مسلک (ریشه‌های فامیلی یهودی دارد)، رهبر موقت حزب لیبرال، روبرت کیث که از نظر فامیلی یهودی است و توماس مالکر رهبر حزب دیگر که با یک خانواده یهودی ازدواج‌کرده است[13]. وی از تندروترین حامیان اسرائیل در کانادا است. علاوه بر این افراد، شخصیت‌های یهودی مطرح دیگری نیز در کانادا حضور دارند که خاندان برونفمن با سابقه ترین آن‌ها هستند که مهم‌ترین آن‌ها ساموئل برونفمن است.
ساموئل ازجمله فعالان تجاری درزمینهٔ مشروبات الکلی است که نام تجاری مشروب سیگرام متعلق به اوست. ساموئل متولد بسارابی در سال 1889 است که در دوران کودکی به کانادا مهاجرت کرد و برای چندین دهه کنگره یهودیان کانادا را رهبری می‌کرد. پس از فوت ساموئل در 1971 اموالش توسط فرزندش، ادگار، وقف زندگی یهودیان شد که درنتیجه‌ی آن بنیاد ساموئل برونفمن ایجاد شد[14].
این بنیاد مأموریت خود را در چهار حوزه خلاصه کرده است که عبارتند از:
احیای یهود ریشه در آموزش یهودیان دارد. در این زمینه توجه به هویت یهود مطرح است.
جوانان یهودی آینده مردم یهود را شکل می‌دهند که دارای استعدادهای خاصی هستند از این رو باید تربیت شوند.
جوامع یهودی در عین باز بودن، منحصر به فردند. در این زمینه فرهنگ کثرت گرایانه حمایت می‌شود.
همه یهودیان یک خانواده واحد می‌باشند. این اتحاد در اسرائیل متجلی می‌شود[15].
خاندان برونفمن از معدود خانواده‌های ثروتمند کانادا بودند که یک شرکت چندملیتی تأسیس کرده‌اند.
کمیته امور سیاسی یهودیان کانادا (CJPAC[16]( از دیگر نهادهای لابی یهودیان این کشور است. این کمیته سازمانی چندبعدی، مستقل و ملی است. دستور کار این کمیته کمک به یهودیان و کانادایی‌های حامی اسرائیل در فرآیند دموکراتیک است تا مشارکت سیاسی را تقویت کنند. این کمیته خود را وقف کمک به اعضای انجمن هایی کرده است که خواهان ورود به عرصه سیاست هستند[17]. همچنین مرکز امور یهودیان و اسرائیلCIJA)[18]( یک سازمان غیرانتفاعی و ملی است که هدف آن ارتقای کیفی زندگی یهودیان کانادا و حمایت از منافع عمومی یهودیان این کشور است[19]. این سازمان در امور سیاسی به ویژه در ارتباط بین کانادا و اسرائیل به خصوص در حوزه رسانه فعال است.
از دیگر نهادهای صهیونیستی فعال در کانادا، سازمان صهیونیستی کانادا(ZOC) است[20]. این سازمان کانال رسمی صهیونیسم در کانادا و در واقع با سابقه ترین نهاد صهیونیستی کانادا است. بعد از برگزاری کنگره جهانی صهیونیسم در 1898 نخستین جامعه صهیونیستی کانادا با نام " آگودات صیون Agudat Zion ) )" در مونترال سازماندهی شد. پس از آن در کنار این سازمان، نهادهای صهیونیستی دیگری در سایر مناطق کانادا شکل گرفت. این نهادها فدراسیون جوامع صهیونیستی کانادا را در 1898 تشکیل دادند. پس از اعلامیه بالفور، این فدارسیون به جمع‌آوری کمک‌ها برای مناطق اشغالی اقدام کرد. فدراسیون نام برده در 1921 نام خود را به سازمان صهیونیستی کانادا تغییر داد و همچون چتری حمایتی برای دیگر گروه‌های یهودی در کانادا شد. از جمله برنامه‌های این سازمان تقویت هویت یهودی در بین یهودیان کانادا به ویژه از طریق نظام آموزشی و رسانه‌ای است[21].
این سازمان کمپین‌های سالانه‌ای را برای کرن هایسودKeren Hayesod ) )، صندوق ملی یهود، در سراسر کانادا برگزار می‌کند تا حمایت‌های مالی برای اسرائیل و کسانی که خواهان سکونت در اسرائیل هستند فراهم کند. این سازمان به همراه دیگر نهادهای صهیونیستی و یهودی کانادا در فدراسیون صهیونیست‌های کانادا عضو هستند[22].
درزمینهٔ روابط خارجی، به ویژه ایران، اسرائیل و کانادا سیاست‌های همسویی داشته‌اند. از آرای سازمان ملل درباره اسرائیل گرفته تا تلاش‌های مشترک بین‌المللی درزمینهٔ یهود ستیزی و تلاش برای توقف برنامه هسته‌ای ایران، کانادا به طور گسترده‌ای حامی اسرائیل بوده است[23]. لابی یهودیان در کانادا، پس از توافق هسته‌ای ایران با غرب، خواهان برگزاری تجمع اعتراض آمیز همه یهودیان این کشور در واشنگتن بر علیه توافق هسته‌ای ایران با غرب بود.
مرکز امور یهودیان و اسرائیل که یک گروه نفوذ در کانادا است در بیانیه خود آورده بود:
« ما عمیقاً نگران چنین توافقی هستیم. فشارهای اقتصادی و دیپلماتیک باید بر رژیم ایران در راستای حقوق بشر، امنیت جهانی و صلح منطقه‌ای بیشتر شود.» در نتیجه این اعتراضات، نخست وزیر کانادا همسو با یهودیان اعلام کرد که این توافق نامه ایران را احتمالاً از دستیابی به تسلیحات هسته‌ای به دور نخواهد داشت. وزیر امور خارجه کانادا نیز پس‌ازاین توافق نامه، ایران را غیرقابل‌اعتماد دانست[24].
حمایت کانادا از اسرائیل و نفوذ یهودیان در این کشور در ارتباط با ایران به سطح نهادهای بین المللی، به ویژه سازمان ملل نیز کشیده شد. کانادا با حمایت اسرائیل و نفوذ یهویان خود، اقدام به طرح قطعنامه‌ای راجع به وضعیت حقوق بشر در ایران در مجمع عمومی سازمان ملل در 2015 کرد و درواقع این کشور نخستین قطعنامه ضد ایرانی را پس از بسته شدن پرونده هسته‌ای به سازمان ملل ارائه کرد. حسین دهقانی سفیر و نماینده ایران در ارتباط با این قطعنامه اظهار داشت:
« قطعنامه‌ای که در دستور کار مجمع عمومی قرار گرفت از سوی کشوری تهیه شده که رهبران آن در زمینه نقض حقوق بشر طی چند سال اخیر به ویژه در قبال کشتار فلسطینیان ساکن غزه توسط رژیم صهیونیستی سکوت کرده‌اند. این قطعنامه آشکارا نمایانگر یک برنامه و هدف خاص سیاسی است و از حقوق بشر تنها به عنوان ابزاری برای پیشبرد این برنامه استفاده می‌شود[25].»
در واقع وجود سه عنصر سبب تیرگی روابط دیپلماتیک کانادا با ایران بوده که هر سه به نوعی به رژیم صهیونیستی بازمی‌گردد: نخست پیگیری بحث حقوق بشر در ایران است که عمدتاً از سوی نهادها، سازمان‌ها و لابی‌های صهیونیستی کانادایی دنبال می‌شود. دوم بحث صلح خاورمیانه است که نهادهای صهیونیستی، ایران را مداخله‌گر در امور کشورهای منطقه غرب آسیا جلوه می‌دهند. حتی انکار هولوکاست از سوی ایران توسط مقامات رسمی کانادا به ویژه هارپر نخست‌وزیر سابق مورد اعتراض قرارگرفته است. در واقع از 1948 محور سیاست خارجی کانادا در ارتباط با اسرائیل در خاورمیانه این بوده که این رژیم حق زندگی در محیطی ایمن با همسایگان خود را دارد و این نتیجه تلاش‌های لابی قدرتمند صهیونیستی در کاناداست.[26]
محمد جواد سلطانی
منابع
[1] - http://www.indexmundi.com/canada/religions.html
[2] - Jewish immigration to Canada – A government’s positions at: http://www.mhmc.ca/media_library/files/50ca081151b8b.pdf. P 20.
[3] - http://thechronicleherald.ca/novascotia/1174272-canada-turned-away-jewish-refugees
[4] - http://cjs.journals.yorku.ca/index.php/cjs/article/view/19790
[5] - http://www.cnimmigration.com/en/en-the-jewish-communities-of-canada-ca.html
[6] - http://www.jewishcanada.org/regional
[7] - Dashefsky, Arnold
[8] - בני ברית
[9] - http://www.bnaibrith.ca/iran
[10] - http://www.cnimmigration.com/en/en-the-jewish-communities-of-canada-ca.html
[11] - http://www.realjewnews.com/?p=705
[12] - http://www.realjewnews.com/?p=705
[13] - https://rehmat1.com/2012/03/27/israelization-of-canadian-political-process/
[14] - http://www.biography.com/people/samuel-bronfman-9542627#synopsis
[15] - http://www.thesbf.org/select-in/
[16] - Canadian Jewish Political Affairs Committee
[17] - http://jewishtoronto.com/directory/cjpac-canadian-jewish-political-affairs-committee
[18] - The Centre for Israel and Jewish Affairs
16- http://www.cija.ca/
[20] - Zionist Organization of Canada
[21] - http://www.ontariojewisharchives.org/Explore/Themed-Topics/Zionist-Organization-of-Canada-ZOC
[22] - http://www.ontariojewisharchives.org/Explore/Themed-Topics/Zionist-Organization-of-Canada-ZOC
[23] - http://www.cija.ca/canada-and-canadian-jews-israels-best-friends/
[24] - http://www.israelnationalnews.com/News/News.aspx/200376
[25] - http://theiranproject.com/blog/2014/12/20/envoy-canadian-proposed-anti-iranian-sanctions-awkward/
[26] - http://www.canadainternational.gc.ca/israel/bilateral_relations_bilaterales/index.aspx?lang=eng
کلید واژه ها:
مرجع : پژوهشی هادی
کد مطلب : ۵۷۱۰۱۱
منتخب
۶ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۵ ارديبهشت ۱۴۰۳
۳ ارديبهشت ۱۴۰۳
۲ ارديبهشت ۱۴۰۳
۲ ارديبهشت ۱۴۰۳
پیشنهاد ما
