اصلاحات رییس‌جمهور جدید درساختار اطلاعاتی آمریکا/ جایگاه مدیر سیا تقویت می‌شود

یکی از اولویت‌های امنیت ملی دولت جدید دانلد ترامپ، اصلاح جامعه اطلاعاتیِ به شدت بوروکراتیک، و به اعتقاد برخی منتقدان، به شدت سیاسی شده آمریکاست.

ترامپ اخیرا با مقامات اطلاعاتی بر سر افشای یک «پرونده جعلی» درگیری لفظی تندی پیدا کرد، پرونده ای که توسط یک مقام اطلاعاتی سابق بریتانیا تهیه و از طریق یک کانال مشکوک به دست دولت امریکا افتاده تا اسباب شرمساری رییس جمهور منتخب آمریکا را فراهم کند. طبق این پرونده ترامپ دارای پیوندهای مخفی و مشکوک با روس ها بوده است.

یک منبع نزدیک به تیم انتقال ترامپ، به روزنامه «واشینگتن تایمز» گفت که طرح های حذف دفتر مدیر امنیت ملی هنوز هم توسط این تیم در حال بررسی است، گرچه «دَن کوتز»، سناتور جمهوری خواه به عنوان مدیر جدید امنیت ملی معرفی شده است.

اصلاحات در ساختار اطلاعاتی احتمالا شامل بازگرداندن سیستم قدیمی(پیش از تشکیل دفتر مدیر امنیت ملی ODNI) می شود که در آن، رییس آژانس اطلاعات مرکزی(سیا)، با حفظ سمت، رییس اسمی 17 آژانس اطلاعاتی هم هست. به علاوه، در سیستم جدید، احتمالا پست DCI(مدیر اطلاعات مرکزی) از پست مدیریت سیا جدا می شود. در سیستم پیش از تشکیل ODNI، مدیر اطلاعات مرکزی، همان مدیر سیا بود که مشاور امنیتی رییس جمهور محسوب می شد.

پست «مدیر امنیت ملی»DNI بعد از حملات 11 سپتامبر 2001 ایجاد شد تا هماهنگی میان آژانس های اطلاعاتی مختلف آمریکا بهتر انجام گیرد، ولی ایجاد آن نه تنها موجب چابک تر شدن سیستم اطلاعاتی نشد، که خود آن بر لایه های بوروکراتیک این ساختار نسبتا کُند، اضافه کرد.

یک مقام اطلاعاتی به واشینگتن تایمز گفت که اصلاحات پیش رو باید شامل کوچک کردن بدنه تحلیل گران و پرسنل اداری باشد، به ویژه وکلای وابسته به جامعه اطلاعاتی که طبق آموزش های سازمانی، اصولا محافظه کار و ریسک ناپذیر هستند. او معتقد است:

" دولت جدید باید متخصصان اطلاعاتی را که از سوی طبقه سیاسی حاکم آسیب دیده اند، تشویق کند که پا پیش بگذارند و آن چه را که اتفاق افتاده، فاش کنند."

در میان انتقادات متعددی که به جامعه اطلاعاتی آمریکا می شود، یکی از اهداف، جان برنان، رییس کنونی سیا است که خود یک تحلیل گر اطلاعاتی کهنه کار و شناخته شده است. به اعتقاد منتقدان، او در دوران ریاستش، سیا را بسیار چپ گرا کرده است. به عنوان مثال، او در هنگام حضور در محل کار، نوار رنگین کمان(علامت دفاع از حقوق همجنسبازان) را روی لباس خود می زند.

به لحاظ سازمانی، یک منبع سیا به این روزنامه گفت که آقای برنان «اداره عملیات» DO سیا را که شهرتی افسانه ای دارد- همان شعبه جاسوسی این سازمان- با ترکیب کردن تحلیل گران و مسوولانی که با انگیزه های سیاسی انتخاب شده اند، با نیروهای عملیاتی ماهر که دوره های هنرهای سیاه جاسوسی را گذرانده اند، تضعیف کرده است.

مثلا، تحت ریاست جان برنان، سیا یک دوره برای تحلیل گران این آژانس در مرکز آموزش سیا در ویلیامزبورگ گذاشت که به دوره «میدان» The Farm معروف است. گذراندن این دوره به تحلیل گران اجازه می دهد که مشمول دریافت گواهی افسران تعلیم دیده شعبه DO را به دست آورند، بدون آن که مجموعه آموزش های طولانی و پیچیده سرویس مخفی را گذرانده باشند.

برنان در مصاحبه اوایل هفته خود با روزنامه وال استریت جورنال، به ترامپ انتقاد کرد و مدعی شد که رییس جمهور منتخب مرزهای انتقاد از جامعه اطلاعاتی را زیر پا گذاشته است. ترامپ از جامعه اطلاعاتی به دلیل نشت اطلاعات سری به مطبوعات و عدم درستکاری انتقاد کرده بود. برنان به این روزنامه گفت:

" گفتن این حرف ها بسیار نفرت آور است. من همیشه پای درستکاری و میهن پرستی افسران خود ایستاده ام که در همه این سال ها برای دفاع از هموطنان خود ایثار کرده اند."

ترامپ در توئیتی پاسخ برنان را چنین داد: " اُه، واقعا؟ از این بدتر نمی شد کار کرد- نگاهی به سوریه، کریمه، اوکراین و تقویت زرادخانه روسیه بیاندازید. خوب نیست! آیا این همان درز دهنده اخبار جعلی است؟"

پیش تر آقای ترامپ درباره «پرونده جعلی»(درباره ارتباط او با روسیه) اظهارنظر کرده و گفته بود که نهادهای اطلاعاتی " نباید هرگز اجازه درز کردن این اخبار جعلی را به افکار عمومی می دادند. آخرین ضربه به من. آیا ما در آلمان نازی زندیگی می کنیم؟"

برنان این اتهام را رد کرد که او جزییات جلسات محرمانه ای را که در آن درباره پرونده مورد نظر بحث شد، به بیرون درز داد، و غیرمستقیم از FBI انتقاد کرد که مسوول تحقیق روی پیوندهای روسیه با شهروندان آمریکایی است.

اشاره ترامپ به تقویت زرادخانه هسته ای روسیه، نشان دهنده آن است که دولت او قصد دارد توافق «استارت» دولت اوباما در سال 2010 با مسکو(درباره محدود کردن دوجانبه زرادخانه های هسته ای) را ملغی کند.

طبق گزارش رسانه های آمریکایی، از زمانی که توافق جدید «استارت» بین آمریکا و روسیه اجرایی شد، اوباما به نحو چشمگیری زرادخانه هسته ای آمریکا را کاهش داد، در حالی که به ادعای این رسانه ها، در همه این مدت روسیه مشغول تقویت زرادخانه هسته ای خود بوده است.

گفته می شود که در حال حاضر، ایالات متحده 429 کلاهک هسته ای کم تر از روسیه دارد. نقصی که به گفته تحلیل گران آمریکایی، موازنه استراتژیک لازم را برای بازدارندگی، به نفع روسیه بر هم می زند.

آزمایش هسته ای کره شمالی

آژانس های اطلاعاتی آمریکا گوش به زنگ آزمایش هسته ای یا موشکی احتمالی کره شمالی، همزمان با مراسم تحلیف ترامپ در روز جمعه هستند.

کره شمالی اعلام کرده که قصد دارد یک آزمایش موشکی دوربرد انجام دهد و مقامات اطلاعاتی آمریکا نیز اعلام کرده اند که یک آزمایش هسته ای زیرزمینی در این کشور می تواند بدون هیچ هشدار قبلی انجام گیرد.

نمودارهای اطلاعاتی مربوط به آزمایش های قریب الوقوع در ناحیه آزمایش هسته ای زیرزمینی در شمال شرقی کره شمالی به دقت تحت نظر آژانس های اطلاعاتی آمریکا قرار دارد.

پس از آن که کیم جونگ-اون، رهبر کره اعلام کرد که آزمایش این کشور انجام خواهد شد، ترامپ در توئیتر نوشت که " این اتفاق نخواهد افتاد."

کیم گفت که این آزمایش دربرگیرنده یک نوع موشک خواهد بود که قابلیت رسیدن به خاک ایالات متحده را خواهد داشت. از همین رو، سیستم های دفاع موشکی در ایالات کالیفرنیا و آلاسکا به طور محدود فعال شده است.

طبق اظهارات مقامات آمریکایی، یکی از امکانات پیونگ یانگ، آزمایش یک موشک بالیستیک بین قاره ای جدید موسوم به KN-08 است. بر خلاف موشک های دوربرد فعلی کره شمالی موسوم به Taepodong، موشک KN-08 به راحتی در غارها و پناهگاه ها پنهان می شود و کل روند آماده سازی آن برای شلیک می تواند مخفی بماند.

4 تا از 5 آزمایش زیرزمینی کره شمالی در دوران ریاست جمهوری اوباما انجام گرفته است. منتقدان می گویند دولت اوباما اقدامات کافی را برای بازداشتن پیونگ یانگ از انجام چنین آزمایش هایی انجام نداده است. به اعتقاد این منتقدان، دولت اوباما کل سیاست خود در قبال کره شمالی را به چین سپرده که به زعم این منتقدان تلاش چندانی برای بازداشتن متحد کمونیست خود از انجام این آزمایش های تحریک کننده انجام نمی دهد.

موضع مَتیس در قبال روسیه

گزینه مدیریت پنتاگون، جیمز مَتیس، همواره از مدافعات سیاست های سرسختانه برای مقابله با آن چه تهدیدات فزاینده روسیه خوانده می شود، بوده است.

متیس گفته که روسیه می خواهد یک رقیب استراتژیک باشد" ولی متذکر شد که حتی در سیاه ترین روزهای دوران جنگ سرد هم آمریکا و روسیه با هم تعامل داشته اند.

" من از علاقه رییس جمهور منتخب برای تعامل با روسیه پشتیبانی می کنم. تعامل باید همچون ابزاری برای کسب اهداف ملی باشد. ما باید این اهداف را تعریف کنیم و به دنبال حوزه های بالقوه همکاری با روسیه باشیم."

با این حال، ژنرال 4 ستاره پیشین تفنگداران دریایی، خواستار آمادگی برای مقابله با «خصومت جویی» روسیه نیز باشد:

" ما باید با رفتار روسیه مقابله کنیم و در شرایطی که روسیه بخواهد خلاف منافع ما عمل کند، از خود دفاع کنیم." متیس افزود، " چالش های ایجاد شده از سوی روسیه شامل ارسال پیام هایی مبنی بر به کار گیری تسلیحات هسته ای؛ نقض پیمان ها؛ کاربرد جنگ افزارهای هیبریدی برای بی ثبات سازی کشورهای دیگر و دخالت آن در هک و حملات سایبری می شود."

به زعم او، تقویت ائتلاف ناتو از دید متیس، یک اقدام کلیدی برای مقابله با تهدیدات روسیه، در چارچوب استراتژی کلان تقویت متحدان آمریکاست.

رییس جمهور جدید آمریکا، دانلد ترامپ، اخیرا استدلال کرده بخشی از از ماموریت ناتو «منسوخ» شده است، نظری که انتقادات گسترده ای را در تشکیلات سیاست خارجی ایالات متحده به دنبال داشته است.

متیس می گوید: تقویت ناتو برای آمادگی برای این چالش ها، اساسی است و ما نیازمند یک استراتژی یکپارچه برای تقویت ائتلاف آتلانتیک شمالی و تضمین آمادگی پنتاگون برای مقابله با تهدیدات سنتی و نوظهور هستیم."