چرا عراق باید از دولت سوریه حمایت نظامی کند؟

در طی روزها و هفته های اخیر، اخبار متعددی در خصوص حضور نیروهای حشد شعبی در سوریه به منظور پاکسازی این کشور از تروریست‌های داعش شنیده می شود. همچنانکه ابراهیم جعفری وزیر امور خارجه عراق نیز اخیرا اظهار داشته بود که آنها نمی‌توانند مانع مشارکت حشد شعبی در جنگ علیه افراد مسلح در کنار نیروهای دولتی سوریه شوند، چرا که قانون اساسی این کشور اگرچه اجازه مداخله سیاسی یا نظامی در امور کشورهای دیگر را نمی‌دهد اما همین قانون اساسی نیز شهروندان را از رفتن به کشور دیگر منع نمی‌کند.

حضور حشد شعبی در کمک به عملیات مبارزه با داعش در سوریه از آن جهت حائز اهمیت است که آزادسازی موصل بدون ریشه کن کردن خاستگاه اصلی تروریست‌ها در سوریه امکانپذیر نیست. در حالیکه اکنون بیش از سه چهارم شهر موصل کاملا پاکسازی شده اما گروهک‌های تروریستی با استفاده از جاده تلعفر و قائم به سمت سوریه همچنان نیروهای کمکی از رقه در سوریه دریافت می‌کنند. به طوری که وجود ارتباط فیزیکی و لجستیکی میان تروریست‌های داعش در سوریه و عراق نگرانی‌های زیادی برای دولت حیدر العبادی بوجود آورده است.

به اعتقاد کارشناسان نظامی عراق حتی اگر شهر موصل هم به کلی آزاد شود داعش بار دیگر در یک فرصت مناسب از طریق رقه به شمال عراق حمله خواهد کرد و این مسئله با استراتژی امنیت پایدار عراق کاملا در تعارض است. لذا با هماهنگی‌هایی که میان دولت سوریه و دولت عراق صورت گرفته نیروهای مسلح عراق این اجازه را یافتند تا برای تعقیب داعش وارد خاک سوریه شوند. طبیعی است بدون هماهنگی دولت‌های سوریه و عراق امکان برقراری یک امنیت پایدار در شمال عراق وجود نخواهد داشت.

حضور حشد شعبی در سوریه از آن جایی که کارآیی خود را در عرصه‌های میدانی به خوبی نشان داده و توانسته است قابلیت‌های میدانی خود را بروز دهد بسیار دارای اهمیت است، اما عربستان، ترکیه و آمریکا به هر طریق ممکن از جمله دامن زدن به مباحث فرقه گرایانه سعی در ممانعت از اقدامات این جریان دارند. با این حال قرار است این نیروها به صورت مقطعی در مبارزه با داعش در سوریه حضور داشته باشند و توسط عملیات های نیروی هوایی عراق پشتیبانی شوند.

اگرچه نابود کردن داعش به وسیله ارتش‌های عراق و سوریه امکانپذیر خواهد بود اما مشروط بر این است که کشورهای فرامنطقه‌ای و منطقه‌ای مانند آمریکا، انگلیس، عربستان، ترکیه و قطر نیز برای پشتیبانی از داعش و جبهه النصره وارد عمل نشوند. اما معمولا تجربه ثابت کرده است که آمریکا، عربستان و ترکیه و حتی رژیم صهیونیستی زمانی که احساس کنند داعش در حال نابودی است شرایط میدانی و سیاسی منطقه را به سود گروهک‌های تروریستی تغییر می‌دهند. همچنانکه ترکیه به بهانه مقابله با نیروهای حزب دموکرات کردستان سوریه بخشی از ارتش خود را وارد جرابلس و الباب در شمال حلب کرده است. این امر نشان می‌دهد که بسیاری از کشورهای غربی و عربی مایل نیستند که داعش به کلی در منطقه ریشه کن شود. هدف نهایی آنها نیز این است که داعش به صورت غیرمتمرکز در منطقه عمل کند تا امنیت سوریه، لبنان، عراق و ایران را تهدید کند و تا مدتی این کشورها را که عضو محور مقاومت هستند در بیم و هراس ناشی از حمله احتمالی داعش باقی بگذارد. همچنین آمریکا و غرب پس از پایان ماموریت داعش در غرب آسیا این گروهک را در آینده به سمت مرزهای چین و روسیه منتقل خواهند کرد تا امنیت این دو کشور را مختل سازند.