چرا ایران به دنبال افزایش توان موشکی است؟

یکی از طرح‌های اجرا شده در محضر فرمانده کل قوا در دانشگاه سپاه، که روز گذشته (20 اردیبهشت) در جریان حضور آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی و فرمانده کل قوا، در مراسم دانش آموختگی دانشجویان افسری و تربیت پاسداری دانشگاه امام حسین(ع) در این دانشگاه صورت گرفت، نمایش شلیک 2 فروند موشک به سمت یک هدف دریایی در دریای عمان بود. در ماه های اخیر نیز سپاه پاسداران اقدام به تست یک فروند موشک بالستیک علیه یک هدف کوچک دریایی در «دریای عمان» کرد. با اعلام این خبر و نیز طرحی که روز گذشته در حضور فرمانده کل قوا اجرا شد، به نظر می‌رسد سپاه پاسداران در کنار نیروی دریایی ارتش برای کنترل و حراست از دریای عمان و سایر مناطق راهبردی کشور، طرح‌های جدید و مهمی در دست اجرا داشته باشد.

اجرای طرح های گوناگون موشکی توسط نیروهای نظامی کشور که در مقاطع زمانی مختلف صورت می گیرد، همواره توسط برخی از قدرت های منطقه ای و بین المللی با انتقاد مواجه شده و از آن به عنوان دستاویزی برای اعمال تحریم های جدید و تمدید آن ها استفاده شده است، همچنانکه رسانه های وابسته به این قدرت ها نیز از آزمایش های موشکی مشروع ایران به عنوان ابزاری جهت تشدید ایران هراسی در منطقه بهره می برند که در بستر آن قدرت های بزرگ می توانند به فروش تسلیحات نظامی به کشورهای رقیب ایران از جمله رژیم های عربی منطقه مبادرت ورزند.

سیاست های قدرت های بزرگ و تبلیغات منفی رسانه های وابسته به آنها در حالی صورت می گیرد که قدرت دفاعی از مهم ترین مولفه ‌های امنیت هر کشوری است که می خواهد در عرصه داخلی به پیشرفت دست یابد و در عرصه جهانی نیز حرفی برای گفتن داشته باشد. زیرا اولین مولفه برای تحقق توسعه، اصل امنیت و مقابله با تهدیدات امنیتی داخلی و خارجی است. در صورتی که کشوری نتواند با توانمندی نظامی، قدرت بازدارندگی را در برابر دشمنان خود ایجاد کند، هر آن ممکن است با هجوم خارجی و یا تحرکات مرزی روبرو شود تا به این طریق روند ارتقا قدرت اقتصادی آن کشور دچار خلل شود. در همین راستا نیز توسعه و افزایش توان تولید موشکی، توسعه و تقویت توان پدافند هوایی در سطوح مختلف برد کوتاه، متوسط و بلند در دستور صنایع نظامی خواهد بود، همچنانکه خود همین کشورها نیز که آزمایش های موشکی ایران را به اشکال مختلف زیر سوال می برند مجهز به پیشرفته ترین تسلیحات موشکی بوده و حتی آن ها را در اختیار متحدان خود نیز می گذارند.

اهمیت آزمایشات موشکی ایران بیشتر از آن جهت است که جمهوری اسلامی ایران به دلیل ماهیت نظام انقلابی خود و نحوه شکل گیری آن، با دشمنان بسیاری مواجه است. چنانکه ضدیت غرب به رهبری آمریکا و متحدان منطقه ای این کشور باعث شده است که توانمندی نظامی برای ایران ایجاد بازدارندگی کند. مضاف بر آنکه روند تحولات منطقه ای در کنار اقدامات تحریک زای رقبای ایران اهمیت انجام این آزمایش ها را دوچندان می کند. همچنانکه طبق آمار منتشر شده موسسه تحقیقاتی صلح استکهلم ریاض در سال 2014 با پشت سر گذاشتن کشور هند، بزرگ‌ترین واردکننده‌ی سلاح در جهان شد. مقامات این کشور به بهانه مقابله با تهدیدات موشکی و نظامی ایران در سال 2014 با افزایش 54 درصدی در واردات تجهیزات جنگی، 6.4 میلیارد دلار سلاح خریدند. همچنین سعودی ها در زرادخانه های خود موشک هایی با برد سه هزار کیلومتر دارند که با توجه به مواضع سیاست خارجی آنها، هیچ دلیلی جز پرتاب آنها به سمت ایران وجود ندارد. چرا که سعودی ها به جز ایران دشمن دیگری را برای خود در منطقه متصور نیستند، بویژه آنکه آنها بعد از تحولات اخیر منطقه، روابط خود با صهیونیست ها را نیز بهبود بخشیده اند و ائتلافی نانوشته را با این کشور علیه تهران شکل داده اند. در همین راستا حضور ناوهای نظامی آمریکا در دریای عمان نیز خطر بالقوه ای برای امنیت ملی ایران محسوب می شوند که مقابله با آنها نیازمند برخورداری از موشک های با برد دور هستند.

در این شرایط افزایش توان موشکی برای ایجاد بازدارندگی و در صورت لزوم ضربه دوم در برابر دشمنان ایران ضروری است. همچنانکه سعودی ها نشان داده اند از هیچ فرصتی برای ضربه زدن به ایران کوتاهی نمی کنند. ایجاد اغتشاش در منطقه بلوچستان و ناامنی های مرزی نشان می دهد اگر نسبت به توان مقابله کشورایران تردید داشتند، کلید پرتاب موشک ها را تا کنون فشرده بودند.

علاوه براین افزایش تهدیدات و خشونت در منطقه خاورمیانه که در چند سال اخیر به شکل بروز و ظهور گروه های تروریستی برای برهم زدن نظم سیاسی کشورها ساماندهی شدند، ایجاب می کند که قدرت دفاعی در شکل راکت های کوتاه برد و میان برد تقویت شود.

فقدان نظم عادلانه و ترتیبات بین المللی لازم برای مقابله با متجاوزان نیز دلیل دیگری برای توسعه توانمندی موشکی ایران است. شکل برخورد شورای امنیت به عنوان مهمترین رکن سازمان ملل برای پایان دادن به هشت سال جنگی که در نتیجه تجاوز عراق شروع شد، نشان داد نمی توان چندان به واکنش جامعه جهانی در موارد مشابه امیدوار بود. در واقع با وجود تاسیس سازمان های و نهادهای بین المللی بین دولتی، هنوز اصل خودیاری به عنوان مفروض نظریه واقع گرایی کلاسیک بر روابط کشورها حاکم است.

براین اساس اگر ایران دست از ارتقا توانمندی موشکی خود بردارد، هیچ ابزار دیگری از جمله گفتگو و دیپلماسی نه تنها راه را برای رسیدن به کاهش تنش ها و حساسیت ها نسبت به قدرت نظامی ایران هموار نمی کند بلکه کشور را در معرض حملات احتمالی دشمنان منطقه ای و بین المللی قرار می دهد.